نام پژوهشگر: فرج ا... فردوست
بی بی فاطمه نعمتی رمضان رمضانی اومالی
منطقه مورد مطالعه در محدوده جغرافیایی 15/57 تا 30/57 درجه طول شرقی و 15/37 تا 30/37 درجه عرض شمالی در ناحیه شهرستان بجنورد در زون تکتونیکی کپه داغ واقع شده و بخشی از نقشه زمین شناسی 100000/1 بجنورد را در بر می گیرد. بر اساس نقشه فوق رخنمون-های سنگی در منطقه تماماً رسوبی بوده و محدوده سنی ژوراسیک تا کواترنر، شامل سازندهای کشف رود، چمن بید، مزدوران ، شوریجه، تیرگان، سرچشـمه، سنگانه،آبدراز، نهشـته های نئـوژن و کـواترنری می باشد. ناحیه مورد مطالعه تحت تأثیر فرایندهای تکتونیکی ایالت ساختاری کپه داغ قرار گرفته است و در حال حاضر تکتونیک جوان در آن کارساز است. روند عمـومی گسل ها در دو امتداد nw و ne می باشد. گسل های امتداد لغز با امتداد nw دارای طول و جابه جایی بیشتر و راستگرد، در حالیکه گسل های امتداد لغز با روند ne دارای طول و جابجایی کمتر و چپگرد هستند. در این مطالعه چین خوردگی های جوان و نیز حرکت های جدید گسل ها که بر روی نهشته های کواترنری برش ایجاد نموده اند بررسی و به تصویر کشیده شده است. بررسی زمین لرزه های تاریخی و دستگاهی منطقه نیز شاهدی گویا بر فعال بودن تکتونیک منطقه است که با فعالیت گسل های منطقه انطباق دارد. مطالعات انجام شده نشان می دهد که منطقه از نظر تکتونیکی فعال و گسل های موجود توان ایجاد زلزله های مخرب را دارند. لذا با آگاهی از فعال بودن گسلها و در نتیجه لرزه خیز بودن منطقه ، مدیران و مسئولان استان بهتر می توانند جهت حفظ ، نگهداری ، مرمت و مقاوم سازی بناها ی منطقه اقدام نمـایند.
زهرا عابدی حسین مهدیزاده
منطقه مورد مطالعه به مساحت حدود 90 کیلومتر مربع در در 3 کیلومتری جنوب غرب میامی(60 کیلومتری شرق شاهرود) در استان سمنان و در زون ایران مرکزی قرار دارد. سنگهای گرانیتوئیدی منطقه جنوب غرب میامی، شامل آلکالی فلدسپار گرانیت، سیینو تا مونزوگرانیت، گرانودیوریت و دایکهای میکرودیوریتی و سنگهای میلونیتی می باشد. نمودارهای هارکر نمونه های مورد مطالعه، نشانگر وجود وقفه های ترکیبی بین گروههای سنگی منطقه و احتمالاً منشاء مجزای این سنگها است. مقادیر بالای rb,th,k و مقادیر پایین p,sr,ti وnb نشان می دهد که ماگما به وسیله مواد پوسته ای آلایش یافته است و نیز ممکن است با ماگماتیسم زون فرورانش مرتبط باشد. از نظر خصوصیات ژئوشیمیایی، این سنگها پرآلومین تا اندکی متاآلومین ، از نوع i وs و متعلق به سری کالکوآلکالن پتاسیم بالا هستند. فراوانی عناصر ناسازگار و آنومالی منفی eu نشان می دهد که گرانیتوئیدهای میامی از ذوب بخشی پوسته زیرین منشأ گرفته اند. نمودارهای تمایزی محیط تکتونیکی نشان می دهند که این توده به محیط های قوس قاره ای تعلق دارند و احتمالاً طی فاز کوهزایی سیمرین میانی، فرورانش ورقه اقیانوسی نئوتتیس به زیر ورقه قاره ای ایران مرکزی به تشکیل ماگماهای آندزیتی کالکوآلکالن منجر شده است. سپس این ماگماها در پوسته زیرین جایگزین شده و در نتیجه ذوب بخشی آن، ماگماهای گرانیتی با ماهیت پرآلومین ایجاد کرده است. در ادامه تبلور تفریقی این ماگما باعث تشکیل سنگهای گرانیتی شده است. سپس در نتیجه چرخش خرد قاره ایران مرکزی، در جهت خلاف عقربه ساعت و پیامدهای تکتونیکی بعدی به محل کنونی تغییر مکان دادهاند.