نگاه پاردایمی به تئوریهای مدیریت شهری نشان می دهد که سیر فرایند مدیریت شهری از رویکردهای سنتی تمرکز گرا به رویکردهای نوین اجتماع گرا در قالب حکمروایی شهری،مشارکت شهروندی،سرمایه اجتماعی،هم افزایی نهادی،مدیریت یکپارچه و... گام نهاده است.این نگاه از آنجا ناشی می شود که رویکردهای سنتی در حل مسائل متعدد شهرنشینی چون فقر و حاشیه نشینی،ناهنجاریهای اجتماعی،ناامنی شهری،توسعه نامتوازن شهرو... عاجز مانده و پاسخگوی مسائل مطرح شده نبوده است.بنابراین نیاز به تغییر رویکرد مدیریت شهری بویژه از دهه 1950 بیشتر احساس شد که سرآغازآن مطرح شدن نظریه سیستمی در نظام مدیریت(شهری)می باشد.در سالهای بعد با گسترش افکار اجتماع گرایی در مدیریت شهری مفهوم حکمروایی شهری توسعه داده می شود که مفاهیمی مانند برنامه ریزی مشارکتی،جامعه مدنی،نظام شهروندی،اجتماعات محلی،پاسخگویی،شفافیت،عدالت و... عناصر کلیدی آن را شکل می دهند.مدیریت یکپارچه شهری بعنوان یکی از رویکردهای متاثر از حکمروایی شهری است که با اهرم های هم افزایی،حضور نهادی،نهادسازی محلی سعی در حل مسائل شهری می نماید.مطالعه نظام شهرنشینی در کشورهای در حال توسعه ای چون ایران نشان می دهد که بین رشد شهرنشینی،توسعه شهری و منطقه ای تناسب ضعیف وجود دارد بطوریکه رشد شهرنشینی متناسب با توسعه منطقه ای و شهری نبوده و همین عدم توازن عامل بوجود آمدن مسائل مختلف شهری از جمله اسکان غیررسمی است.از طرف دیگر عملکرد سنتی نظام مدیریت شهری ایران ابعاد مسائل شهری را گسترش داده و پاسخگوی چالش های فراروی شهرنشینی کشور نیست.مسئله اسکان غیررسمی بعنوان نمود بارز فقر یکی از چالش های شهرنشینی ایران است که درشهرهای مختلف آن ازجمله شهرهای میانی عینیت یافته است.مطالعات نشان می دهد که مسئله اسکان غیررسمی در شهرهای کشورهای درحال توسعه مانند ایران صرفا نه درماهیت رشد شهرنشینی بلکه ناشی از ضعف برنامه ریزی و مدیریت شهری در اقدام یکپارچه در جهت کنترل وبهبود این نوع ازسکونت گزینی است.لذاعلیرغم مداخلات صورت گرفته در قالب طرح های مختلف ساماندهی و توانمندسازی در شهرهای مختلف،نه تنها منجر به حل مساله نشده است بلکه روز به روز ابعاد مساله گسترده تر و مشکلات شهری افزونتر شده است.از اینرو نگرش مداخله در این سکونتگاهها لزوما مستلزم حرکت به سمت الگوههای نوین از مدیریت شهری است که بتواند بصورت هم افزا ودر داخل چارچوبی یکپارچه با هم افزایی نهادهای مختلف مدیریت شهری(عمومی،خصوصی،دولتی ،مردمی)نسبت به بهبود وضعیت زیستی بافتهای نامتعارف(اسکان غیر رسمی)اقدام نماید. این رساله با استفاده از روش پیمایشی- کمی و نیز مطالعه تطبیقی شهرهای میانی ایران(زنجان وهمدان)به مطالعه نظام مدیریت شهری این شهرها در مواجه با سکونتگاه های غیررسمی پرداخته است.روش گردآوری داده ها از نوع اسنادی،کتابخانه ای و میدانی(پرسش نامه) بوده است.درمطالعات اسنادی و کتابخانه ای اقدام به مطالعه کتب،مقالات،پژوهش های صورت گرفته داخلی و خارجی برای تدوین مبانی نظری شد.در مطالعه اسنادی به بررسی اسناد موجود در مدیریت شهری ایران،مداخلات صورت گرفته در بافتهای اسکان غیررسمی و... شد.درمطالعه میدانی باتدوین سه نوع پرسش نامه:1-مردمی(بخش مردمی)،اعضای ستاد توانمندسازی(بعنوان بخش عمومی و دولتی مدیریت شهری) فعالان اقتصادی محلات( بخش خصوصی)داده های مورد نیاز حاصل شد. با توجه به چارچوب نظری رساله و مدل مفهومی حاصل ازآن برای سنجش یکپارچگی مدیریت شهری در مواجه با اسکان غیررسمی شهرهای میانی زنجان و همدان از 3مولفه ظرفیت و توان نهادی،هم افزایی نهادی و ظرفیت نهادسازی محلی استفاده شد که در برگیرنده 10شاخص و 36 نماگر بوده است.داده های حاصل در نرم افزار spssپیاده شد و با استفاده از آزمون آماری t،پیرسون و رگرسیون چند متغیره تجزیه و تحلیل داده ها صورت پذیرفت .نتایج مطالعات نشان داد که اولا مولفه ها وشاخص های مورد بررسی در هر دو شهر پایین تر از حد متوسط بوده و از مدیریت یکپارچه فاصله دارد.دوم اینکه بین متغیرها ارتباط معناداری وجود داشته و متغیرها به روی هم اثرگذار می باشند.براساس این مطالعات مدیریت شهری در مواجه با اسکان غیررسمی شهرهای میانی زنجان و همدان یکپارچه نمی باشد.از طرف دیگر مطالعه چرخه حیات مدیریت یکپارچه نشان داد که مدیریت یکپارچه شهری در شهرهای میانی(زنجان وهمدان)در مرحله نوزایی و در بخش هم افزایی میان نهادی است.مطالعه مزبور همچنین این نکته را حاصل کرد که مدیریت شهری شهرهای میانی زنجان وهمدان در مواجه با اسکان غیررسمی هم افزا نبوده و ضعف تعامل میان نهادها بعنوان گره گور فعلی مدیریت شهری است از این رو پیش شرط مدیریت یکپارچه هم افزایی و تشریک مساعی نهادی است.در سوی دیگر ترسیم شبکه تعامل مدیریت شهری نشان داد که شبکه ارتباطات میان نهادی عمدتا منتهی به چهاردستگاه شهرداری،شورای شهر،استانداری و راه وشهرسازی است که در این بین نقش شهرداری و شورای شهر بیشتر می باشد.ارزیابی اثرات درونی و بیرونی مدیریت شهری شهرهای ایران نشان داد که راهبرد مداخله در سکونتگاه های غیررسمی شهرهای میانی ایران(زنجان و همدان)با محوریت مدیریت یکپارچه شهری راهبرد تدافعی است که در آن سعی بر این است آثار ناشی از تهدیدها و ضعف ها به حداقل رسیده بقا سیستم ادامه یابد. راهبردهای مورد ارائه در مواردی تسهیلگری نهادی و ایجاد هم افزایی نهادی،بستر سازی حضور نهادی و تصمیم سازی و تصمیم گیری چند جانبه،توسعه نظام آموزش و اصلاع رسانی،شفاف سازی و پاسخگویی،توسعه نهادهای محلی و توسعه قوانین ساماندهی و خوانا نمودن آن مطرح است.الگوی تجربی حاصل از رساله نشان می دهد که مولفه ها و شاخص ها پایین تر از حد متوسط بوده و گام نهادن به مدیریت یکپارچه شهری جهت ساماندهی بافتهای اسکان غیررسمی الگوی مناسب و قابل اجرا است.

رشد و گسترش فیزیکی شهر فرایندی پویا و مداوم است و امروزه به یکی از معضلات فضاهای شهری تبدیل شده است، که طی آن محدوده های شهری و فضای های کالبدی آن ها در جهات عمودی و افقی باعث گسترده شدن شهرها به خارج از محدوده شهر می شود. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی است.. توسعه اراضی بایر منطقه یک شهر زنجان بیشتر به صورت الگوی توسعه گسسته و لکه ای بوده است که این نوع نوسعه بعد از دهه ی 1385 بیشتر شده است که نتیجه آن تخریب اراضی بایر شرقی و شمال و شمال غرب منطقه می باشد که به زیر ساخت و ساز رفته است. در بررسی قیمت اراضی بایرمنطقه یک شهر زنجان به منظور دستیابی به روند تغییرات آن در سطح شهر و تجزیه و تحلیل علل این نواسانات قیمتی، قیمت اراضی بایر تحت تأثیر موقعیت منطقه ای و قرار گیری نسبت به شبکه معابر اصلی متفاوت می باشد که زمین های واقع در پشت جبهه با 11000 هزار ریال کمترین ارزش منطقه ای و زمین های برخیابان آیت الله مدنی با 300000 هزار ریال و خیابان اول شهرک کارمندان با 180000 هزار ریال بیشترین قیمت منطقه ای را دارا می باشند که با توجه به این در مناطقی که قیمت اراضی بالا است از تعداد زمین های خالی کاسته می گردد. از لحاظ مالکیت زمین (خصوصی، دولتی، تعاونی، شهرداری و وقفی( نیز، بیشترین مالکیت زمین های بایر منطقه یک زنجان را اراضی تعاونی با 2687 قطعه و کمترینان را مالکیت وقفی بدون قطعه در بر گرفته است. مساحت اراضی بایر منطقه یک شهر زنجان از سال 1365 از 32696 هکتار به 14732 هکتار در سال 1392 کاهش یافته است که 17964 هکتار از مساحت زمین های بایران کاسته شده است. بر اساس مدل زنجیره مارکوف- سلول های خودکار پیش بینی شده کابری زمین بایر برای سال 1407 در حدود 9144.01 کاهش خواهد داشت، که نسبت به سال 1392 حدود 5587.99 هکتارکاهش خواهد داشت، که با افت 13.63 درصدی مواجه خواهد شد و زمین های ساخته شده تا حدود 50342.3 هکتار افزایش خواهد داشت. مقدار آنتروپی منطقه یک شهر زنجان برای دوره های 1369، 85 و 92 به ترتیب برابر با 0.9784، 1.011، 2.1034 بوده است، درحالی که ارزش ln(3)=1.098 است. بالا بودن مقدار آنتروپی به مقدار حداکثر نشانگر رشد پراکنده توسعه فیزیکی شهری است بر اساس مدل هلدرن در مجموع طی سال 1369 تا 1392 حدود 53 درصدرشد شهر زنجان ناشی از رشد جمعیت و حدود 47 درصد ناشی از رشد افقی و بی قواره شهری بوده است.

در روند جهانی شدن و شهرنشینی نوین که به تمرکز فقر و غنا در شهرها گرایش دارد، خلا ناشی از ناکارآمدی طرح ها توسعه ی شهری در جهت توزیع فضایی نامطلوب دستاوردهای توسعه در محلات شهری امکان بروز الگوهای سکونتگاههای غیررسمی و برنامه ریزی شده را ارائه می هد. بدین ترتیب بروز نابرابری ها و شکل گیری سکونتگاههای غیررسمی و برنامه ریزی شده در سطح شهر بررسی و مقایسه تطبیقی کیفیت زندگی را ملزوم می کند. شکل گیری ، رشد و گسترش مفهوم کیفیت زندگی طی نیم قرن اخیر آن را به مفهومی کلیدی و مهم در عرصه مباحث جهانی و مسائل انسانی تبدیل کرده است بطوری که امروزه در کنار مفاهیم توسعه پایدار، مفهوم کیفیت زندگی مطرح شده است. آنچه این پژوهش در پی آن است مقایسه تطبیقی کیفیت زندگی در اسلام آباد به عنوان محله غیررسمی و کارمندان به عنوان محله برنامه ریزی شده شهر زنجان براساس شاخص های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، مذهبی، کالبدی و زیست محیطی است. روش تحقیق رساله توصیفی و تحلیلی مبتنی بر منابع کتابخانه ای و مطالعات میدانی (پیمایشی) است. جهت بررسی تطبیقی شاخص های کیفیت زندگی از مدل vikor، ahp و جهت آزمون فرضیات از آزمون های توصیفی نظیر میانگین و آزمون های استنباطی کای دو (chi – squre) و پیرسون (pearson correlation) استفاده شده است. شهر زنجان با 386851 نفر جمعیت در سرشماری 1390 به عنوان اولین و بزرگ ترین نقطه شهری استان، یکی از شهرهای میانه اندام کشور محسوب می شود. محلات این شهر از این قاعده استثنا نبوده و نابرابری های شاخص های کیفیت زندگی در سطح محلات شهر زنجان به خصوص اسلام آباد و کارمندان، برنامه ریزان و مدیران شهری را بر این داشته با توزیع عادلانه در سطح شهر توجه ویژه ای داشته باشند. نتایج پژوهش حاکی از این است که اولاً بررسی تطبیقی بر اساس مدلها نشان از وضعیت نامطلوب شاخص ها در محله اسلام آباد نسبت به محله کارمندان دارد و میزان اختلاف در شاخص های اقتصادی و کالبدی چشمگیر است. ثانیاً ارتباط متقابل و معناداری میان شاخص ها در محلات مذکور وجود دارد به عبارتی با تغییر هر کدامیک از شاخص ها کیفیت زندگی آن ها نیز تغییر می یابد. ثالثاً بررسی و مقایسه سرانه ی کاربری ها با استانداردها، دسترسی به کاربری های حیاتی محله و میزان رضایت ساکنین از عملکرد مدیران و برنامه ریزان شهری تفاوت ها و نابرابری ها را نشان می دهد. بنابراین باید نگاه های گزینشی را از میان برداشت و جهت بهبود و ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان براساس ظرفیت های محلات برنامه ریزی های مطلوبی ارائه کرد.

چکیده طرح¬های توسعه شهری محور و مبنای فعالیت¬های عمران شهری را تشکیل می-دهند. با وجود این، توسعه شهرها در موارد بسیاری برخلاف پیش¬بینی¬های طرح¬های مصوب شهری رخ داده است. سابقه 4 دهه در تهیه و اجرای طرح¬های توسعه شهری در ایران، برآیند نقدی منصفانه و ارائه راه¬حلی اساسی برای روند برنامه¬ریزی شهری کشور را ایجاب می¬نماید. لذا در پژوهش حاضر سعی شده تا با مقایسه تحلیلی و مطالعه تطبیقی بین طرح¬ تفصیلی پیشنهادی منطقه 2 شهرداری زنجان با طرح¬ تفصیلی مصوب، میزان تحقق¬پذیری آن در کاربری¬های خدماتی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار بگیرد و در ادامه نیز تغییرات این کاربری¬ها به کاربری¬های دیگر مورد ارزیابی قرار بگیرد. همچنین در این تحقیق از ماتریس های چهارگانه برای نشان دادن سازگاری، وابستگی، ظرفیت و مطلوبیت کاربری¬های خدماتی استفاده شده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-تحلیلی است که با استفاده از منابع کتابخانه¬ای و بررسی طرح¬ها، نقشه¬ها، مصاحبه و مشاهده و مطالعات میدانی، اطلاعات گردآوری شده است. برای نیل به این اهداف در پژوهش حاضر ابتدا پیشینه¬ای از فرآیند گسترش تاریخی شهر زنجان در قالب داده¬های آماری-گرافیکی و منابع تاریخی ارائه شده و آنگاه برای ارزیابی مطالب فوق از سیستم اطلاعات جغرافیایی و از مدل¬های کراس تب و مدل ای اچ پی استفاده شده است. که در نهایت نتایج نشان داد که کابری¬های خدماتی به میزان 53.2درصد تحقق یافته¬اند و به میزان 46.8درصد تحقق نیافته¬اند و در ارزیابی تغییرات کاربری¬های خدماتی بیشترین تغییرات مربوط به کاربری¬های غیرانتفاعی به یکدیگر با 55.06درصد و کمترین تغییرات مربوط به تغییرات کاربری¬های مسکونی به غیر انتفاعی دولتی با 0.04درصد می¬باشد هم-چنین در ارزیابی میزان سازگاری کاربری¬ها در مجموع طبقات سازگاری¬ها 66.9درصد و طبقات ناسازگاری¬ها 29.57درصد می¬باشد. همچنین نتایج تحقیق مشخص کرد؛ طولانی بودن زمان تهیه و تصویب طرح، عدم توجه به مشارکت مردمی در تهیه طرح¬ها، مالکیت خصوصی، عدم توجه به منابع مالی و انسانی و توجه نکردن به مدیریت واحد شهری از نتایج عدم تحقق کامل طرح تفصیلی منطقه دو شهرداری زنجان بوده است.

سکونتگاههای غیررسمی، سکونتگاههای خودرو و خودانگیخته با حدّاقل و ناچیزتریی امکانات هستند که با وضعیّتی اس بار در گوشه وکنار شهرها شکل گرفتهاند و به روند گسترش روزافزون خود ادامه میدهند. قطعاً یکی از وجوش بارز ایی وضعیّت اس بار، کالبد نامناسب و فقر اجتماعی و اقتصادی ساکنان ایی سکونتگاهها است. لذا جهت تعدیل وضعیّت نامناسب و توانمندسازی ایی مناطق، آگاهی از وضعیّت گذشته و حال ایی سکونتگاشها یکی از واجبات اساسی است. ایی تحقیق با ایی هدف به بررسی تغییرات شاخصهای کالبدی، اجتماعی و اقتصادی سکونتگاههای غیررسمی میپردازد. قطعاً ایی ارزیابی در منطقۀ اسکان غیررسمی اسلامآباد)صدرآباد(، یکی از بزرگتریی مناطق اسکان غیررسمی شهر زنجان میتواند نتایج ارزندشای را ارائه نماید. این پژوهش ها، کاربردی و روش اجرایی آن از نوع توصیفی، تحلیلی و تطبیقی است. 1390 و ، شاخصهای موردنظر در ایی تحقیق با استدادش از بلوکهای آماری سالهای 1390 1390 تهیّه شدشاند که با توجّه به دادشهای موجود در مرکز آمار ایران، جمعاً 73 شاخص لحاظ گردیدش شد. همچنیی جهت تحلیل شاخصها، از نزمافزارهای gis و idrisi و جهت تطبیق و ارزیابی تغییرات از تکنیک crosstab بهرش گرفته شدش است. نتایج حاصل از ایی پژوها، نشان میدهد که شاخصهای کالبدی و اقتصادی در منطقۀ اسلامآباد تغییرات مطلوب و شاخصهای اجتماعی تغییرات نامطلوبی را تجربه کردشاند و از آنجا که پایییتریی سطح توسعه و ارتقاء مناطق اسکان غیررسمی، در گروی توسعۀ اجتماعی است، بنابرایی نمیتوان به توانمندسازی ایی مناطق، امیدوار بود. لذا باید همۀ جوانب توسعه در مورد ایی مناطق لحاظ گردد که در ایی خصوص نیاز است برنامهریزیهای منسجم و همه جانبهای با در نظر گرفتی نیازهای اساسی و مشترک جوامع شهری صورت بگیرد.

از عمده‎ترین مسائل فراروی کشورهای درحال توسعه، دستیابی به توسعه پایدار، امنیت فراگیر و عدالت اجتماعی می‎باشد. با یک بررسی اجمالی می‎توان به جایگاه ضعیف مناطق مرزی و حاشیه‎ای در مقایسه با مناطق مرکزی کشور در فرایند توسعه ملی و منطقه‎ای پی برد. از دلایل این امر می‎توان انزوای جغرافیایی مناطق مرزی، دوری از قطب‎های صنعتی - اقتصادی و توسعه نیافتگی در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی برشمرد. وجود اینگونه مسائل در مناطق مرزی باعث شده تا کشورها در قالب بازارچه‎های مرزی که از شناخته شده‎ترین روش‎های توسعه اقتصادی نواحی مرزی به‎شمار می‎رود، قدم در راه مبارزه با مسائل متنوع ناشی از عقب افتادگی در نواحی مذکور بگذارند. در دهه‎های اخیر در تحقیقات اقتصادی، اجتماعی و اکولوژیکی به مناطق مرزی و مسائل آن‎ها توجه بسیاری شده است. این رغبت و علاقه وافر از آن نشأت گرفته است که این مناطق ویژه ممکن است موجب ایجاد سازگاری و همسانی اقتصادی در همگرایی بین کشورها گردند. در کل، مبادله تجاری و اقتصاد پویای مناطق مرزی می‎تواند نقش اساسی در ترقّی و پیشرفت توسعه پایدار، به‎ویژه اقتصاد نواحی مرزی، بهبود استانداردهای زندگی مردم، کاهش فقر، توزیع مناسب درآمد و تسریع همکاری‎های بیشتر بین نواحی مرزی داشته باشد. بازارچه مرزی بیشتر مختص کشورهای درحال توسعه می‎باشد و در واقع وجود بازارچه‎های مرزی برای کشورهای با اقتصاد بسته می‎تواند به‎عنوان دریچه‎ای برای صادرات یا واردات با موانعی کمتر تلقی گردد. در این تحقیق به بررسی و تحلیل نقش بازارچه‎مرزی در قیمت زمین مسکونی و تجاری پرداخته شده و شهر بانه، از سال 1392- 1375 مورد مطالعه قرار گرفته است. روش مورد استفاده برای تحلیل در این پژوهش توصیفی - تحلیلی می‎باشد. آمار و اطلاعات موردنیاز پژوهش با مراجعه مستقیم به مراکز آماری و اطلاعاتی از جمله شهرداری بانه، سازمان صنایع دستی و گردشگری و آمارنامه‎های مرکز آمار ایران انجام گرفته است. اطلاعات پایه‎ای مورد نیاز، با مراجعه به بنگاه‎های زمین و مسکن درسطح شهر بانه از سال 1375 تا 1392 جمع‎آوری شده است. هدف این تحقیق نشان دادن تأثیر بازارچه‎مرزی بر قیمت زمین و مسکن در محلات مختلف شهر بانه است. در این راستا داده‎های جمع‎آوری شده به پایگاه داده‎ها در gis معرفی شده و جهت فراخوانی در نرم افزار idrisi آماده سازی شده‎اند. سپس با استفاده از مدل crosstab به صورت نقشه‎های دو به دو با استفاده از طبقات قیمت که برای هر متغیر زمین مسکونی و زمین تجاری برای سه شاخص حداقل، حداکثر و میانگین قیمت در نظر گرفته شده است، مورد مقایسه قرار گرفته‎اند. نتیجه این مقایسه به صورت یک جدول ماتریسی ارائه می‎گردد. طبق جدول بدست آمده از این روش می‎توان میزان تغییرات را در حداقل، حداکثر و میانگین قیمت برای زمین تجاری و مسکونی مشخص نمود. و نتایج حاصل از تحقیق نشان می‎دهد که مبادلات تجاری از جنبه اقتصادی تأثیر شگرفی بر شهر بانه گذاشته و رونق و رکود مبادلات مرزی منجر به واکنش اقتصاد شهر نسبت به این تغییرات به صورت افزایش یا کاهش گردشگر، افزایش یا کاهش قیمت زمین و مسکن در محلات مختلف شهر، اشتغال یا بیکاری، رشد فیزیکی شهر و جذب جمعیت برای ساکنان شهر شده است. مبادلات مرزی همچنین منجر به تغییر کاربری اراضی داخل شهر بخصوص در محدوده بازار شهر، از سایر کاربری‎ها به کاربری تجاری شده است و تغییر هسته تجاری از قسمت‎های جنوبی به سمت شمال و شمال‎غربی باعث افزایش قیمت زمین و مسکن در این محلات شده است. شهر مرزی بانه به یک شهر با کارکرد بازرگانی - خدماتی تبدیل شده که مبادلات تجاری آن در سطح ملی و حتی فراملی نیز می‎باشد.

رشد پراکنده شهری در چند دهه اخیر با تخریب سطح وسیعی از اراضی کشاورزی و سرمایه های طبیعی پیرامون شهرها، دستیابی به شکل پایدار از کالبد شهر را با چالشی اساسی روبه رو کرده است. توسعه درونی به عنوان یکی از دیدگاه های توسعه پایدار شهری که از دهه های 70 و80 میلادی باهدف دستیابی به شکل پایدار از کالبد شهر؛ ضمن توجه به پیرامون شهرها، دستیابی به شکل فشرده تر شهری، شکل گرفت. به موجب این رویکرد "اراضی بایر"و "ناکارآمد"در کنار انواع "بافت های فرسوده شهری" به عنوان سازوکارهای تحقق سیاست توسعه درونی شهر شناخته می شود. ایده اصلی تحقیق حاضر یادآوری این واقعیت است؛ " مادامی که ظرفیت های اراضی قهوه ای و انواع بافت های فرسوده در داخل شهر وجود دارند ؛ هدایت توسعه به سمت پیرامون شهرها ناپایداری در کالبد شهر را سبب خواهد شد". بر این اساس مسئله اصلی تحقیق حاضر رهاشدگی بافت های فرسوده داخل شهر و تأکید بر توسعه افقی شهر است که با توجه به سرمایه های طبیعی پیرامون شهر سنندج، ادامه این روند تعارض با توسعه پایدار شهر می باشد. نتایج حاصله از پژوهش این است که در محدوده موردمطالعه بافت قدیم سنندج در بررسی تحولات ساختمانی مشاهده می شود که صدور مجوزهای ساخت وساز با نوساناتی روبه رو بوده است بدین گونه در بعضی از سال ها رونده عادی خود را طی نموده است و در بعضی سال های با رکود مواجه بوده است و درنهایت در سال های اخیر با توجه به مساعد بودن شرایط و اعمال سیاست های خاص شهرداری، اقدام به بلندمرتبه سازی نمودند؛ و در بررسی تحولات جمعیتی به این نتیجه رسیدیم که با توجه به افزایش بلندمرتبه سازی در محدوده جمعیت بافت قدیم با نرخ رشد منفی 105/1- روبه رو بوده است که به علت مهاجرت های شغلی به سایر استان های مجاور اتفاق افتاده است، و بعد خانوار نیز در واحدهای مسکونی از53/3در سال 1383 به 66/2 در سال 1392 رسیده است

نحوه ی استقرار و الگوهای فضایی عناصر گردشگری از اهمیت بالایی برخوردار است. پژوهش حاضر ضمن بررسی الگوی پراکنش عناصر گردشگری شهر کرمانشاه با استفاده از آمار فضایی به تحلیل فضایی و شناسایی فضاهای گردشگری پرداخته است. نوع تحقیق کاربردی، روش تحقیق توصیفی_تحلیلی، به منظور جمع آوری اطلاعات از مطالعات کتابخانه ای و پیمایش میدانی، در محدوده ی موردمطالعه استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که توزیع فضایی بیشتر عناصر گردشگری به صورت خوشه در بافت مرکزی شهر که دارای کاربری های چندگانه می باشد، تشکیل یافته است. همین طور در شمال شهر جاذبه ی تاریخی طاق بستان همراه با یک سری از عناصر ثانویه تشکیل یک خوشه را داده است.

شهرنشینی پدیده قرون جدید است، گرچه شهر و شهرنشینی از حدود 7 هزار سال قبل از میلاد وجود داشته است ولی معنای جدید و توسعه فزاینده آن متعلق به قرون معاصر می¬باشد. گسترش شهرنشینی و افزایش جمعیت، بخصوص در دوره¬ی معاصر و معضلات به وجود آمده¬ی در پی آن، همچون رشد ناهنجار و بی¬رویه شهرها، ترافیک، مسائل و مشکلات زیست محیطی، مسائل مسکن و حاشیه نشینی، کمبود امکانات و خدمات رفاهی شهری و بسیاری از مشکلات دیگر سبب دل¬مشغولی بسیاری از نخبگان و صاحب¬نظران گوناگون به مسائل و پیامدهای ناشی از توسعه شهر و شهرنشینی شده است. باتوجه به افزایش جعمیت و نیاز ساکنان به خدمات و امکانات در شهر، و مشکلاتی که در پی آن در شهرها ایجاد می¬شود، باید به ایجاد شهرهایی بپردازیم که شرایط زندگی مناسب را برای انسان¬ها ایجاد کنند. یکی از راه¬های دستیابی به مقیاس انسانی و کیفیت انسان- محور بودن از طریق شاخص¬های کالبدی (ترکیب صحیح کاربری¬ها و فعالیت¬های مرتبط با آن) امکان-پذیر می¬شود. در طراحی خیابان¬هایی با محوریت انسان از اطاق¬های نشیمن الهام می¬گیرند و مردم غالباً دوست دارند زمان زیادی را در اتاق نشیمن بگذرانند به نوعی حس آرامش، راحتی، زیبایی و شگفتی دارند. می¬توان این مورد را در شهر نیز مورد توجه قرار داد و اذعان داشت که، شهر انسان محور باید در پی ایجاد مکانی مانند اطاق¬های نشیمن باشند که مردم از بودن در آن احساس امنیت، آرامش همراه با حس تعلق و کیفیت مناسب مکانی برای زندگی داشته باشند. در این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از نرم افزار gis به منظور تحلیل ویژگی¬های کالبدی در شهرک کارمندان زنجان، به این نکات پی بردیم که؛ در این شهرک شاخص¬های کالبدی جزو مزایای چشمگیر شهرک محسوب می¬شوند. چراکه اکثرا در حد ایده¬آل و مطلوب قرار دارند. و این باعث می¬شود بگویم این موارد سبب ایجاد شهرکی با محوریت انسان شده است. و میزان رضایت شهروندان از محیط سکونتیشان در مورد ویژگی¬های مطرح شده تا حدودی حس رضایت و تعلق را به انسان¬های ساکن در این شهرک القا می¬کنند.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.