نام پژوهشگر: سیدمهدی زهرایی
امیر خرمی نژاد سیدمهدی زهرایی
یکی از پارامترهای مهم در طراحی لرزه ای سازه ها، مسئله شکل پذیری و قابلیت استهلاک انرژی می باشد که با ورود سازه به ناحیه غیرخطی ظاهر می شود. درطراحی به روشهای خطی(استاتیکی ودینامیکی) نیروهای لرزه ای به میزان r برابر کاهش داده می شود، که علت آن تشکیل مفاصل پلاستیک و به تبع آن اتلاف انرژی سازه دراثر ورود به ناحیه غیرخطی می باشد. از جمله مشکلات موجود در طراحی پلها، عدم صراحت آیین نامه در نقش تکیه گاه های انبساط حرارتی (نئوپرنها) وجداگرهای لرزه ای در تعیین r می باشد، به گونه ای که در"آیین نامه طرح پلهای راه وراه آهن در برابر زلزله (نشریه 463)" اشاره ای به اثر نئوپرنها (برای انبساط حرارتی پل ها) و جداسازهای لرزه ای (برای عایق نمودن دربرابر زلزله) در تعیین پارامتر r نشده است. از طرفی در الحاقیه آیین نامه اشتو در مورد طراحی جداسازی لرزه ای پلهای بزرگراهی عنوان شده است که ضریب اصلاح پاسخ برای همه قسمتهای زیرسازه، بایستی نصف مقادیر ارائه شده درحالت طراحی معمولی(بدون جداسازی) باشد، ولی مقدار r نباید کوچکتر از 50/1 درنظرگرفته شود. کوچک گرفتن r به علت باقیماندن سازه در حالت رفتار ارتجاعی است. در مطالعه حاضر، برای بررسی پارامتر ضریب رفتار، از پنج مدل که اتصال زیرسازه به روسازه توسط نشیمن های انبساط حرارتی (نئوپرن ها) بوده و دو مدل که پایه ها مستقیما به عرشه سلولار متصل شده اند، استفاده گردیده است. همچنین در پنج مدل اول نئوپرن ها با جداگرهای lrb طراحی شده براساس آیین نامه اشتو، جایگزین شده اند و پارامتر ضریب رفتار آنها محاسبه شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد ضرایب رفتار پیشنهادی آیین نامه ها برای پل های دارای نئوپرن در جهت اطمینان می باشد. همچنین در پل هایی که پایه ها مستقیما به عرشه متصل شده اند، مقدار ضریب رفتار در جهت طولی برابر با 92/2 و نزدیک به مقدار آیین نامه ای، و در جهت عرضی برابر با 41/2 و حدودا نصف مقدار آیین نامه به دست آمده است. از طرفی ضریب رفتار در پل های جداسازی شده حدودا نصف حالت عادی بدست آمده است که نشان می دهد زیرسازه اینگونه پل ها عموما الاستیک باقی می مانند.