توبه در لغت به معنای رجوع و بازگشت بوده و در اصطلاح عبارت است از رجوع به سوی خدا همراه با پشیمانی ،ترک و عدم تکرار گناه و جبران مافات. در دین مبین اسلام، توبه جایگاه ویژه ای دارد، به گونه ای که با تأمل در آیات و روایات می توان استنباط کرد، توبه یکی از عوامل سقوط مجازات است که مجرم بوسیله آن می تواند از اعمال خود پشیمان شده و در اصلاح خویش بکوشد. به اتفاق تمام مذاهب اسلامی، توبه موجب سقوط مجازات اخروی است، اما در مورد سقوط مجازات دنیوی بواسطه توبه اختلاف دارند. به عقیده فقهای امامیه، توبه رافع مسئولیت کیفری در جرایم حق الله بوده و توبه قبل از اثبات جرم را موجب سقوط مجازات می دانند. ایشان توبه بعد از اثبات جرم توسط بینه را موجب سقوط مجازات نمی دانند و در مورد توبه بعد از اقرار بر این عقیده هستند که قاضی، میان إعمال مجازات و تقاضای عفو از ولی امر مخیر است. فقهای اهل سنت به استناد آیه 34 سوره مائده، توبه محارب قبل از دستگیری را موجب سقوط مجازات می دانند، اما در مورد سایر جرایم اختلاف دارند؛ برخی با استناد به اطلاق برخی آیات که در مورد حدود نازل شده است، بر این عقیده هستند که توبه موجب سقوط مجازات در سایر جرایم غیر از محاربه نمی شود. گروهی دیگر با استناد به برخی آیات، روایات و قیاس اولویت بر این قولند که توبه موجب سقوط سایر مجازات نیز می شود. هر چند که در کتب فقهی اهل سنت به مساله توبه بعد از اثبات جرم پرداخته نشده است اما به نظر می رسد به عقیده ایشان، توبه بعد از اثبات جرم- توسط بینه یا اقرار- موجب سقوط مجازات نخواهد بود. توبه در قصاص، تسلیم نفس به اولیای دم است تا اینکه مجرم را قصاص کرده یا عفو نمایند. کسانی که توبه را موجب سقوط مجازات حدی می دانند، بر این عقیده هستند که توبه به طریق اولی، موجب سقوط تعزیرات خواهد بود. کلید واژه: توبه، حد، مجازات، قصاص، تعزیر

چکیده: بی تردید، «نهاد خانواده»، در همه جوامع بشری از اساسی ترین و مهم ترین نهادها، به شمار می رود. آموزه های اسلامی؛ «قرآن کریم»، «روایات نبی اکرم(ص) و اهل بیت عصمت و طهارت(ع)»، «فقه امامیه»،«قانون اساسی» و «حقوق ایران» به اهمیت فوق العاده آن تأکید کرده و به آن جنب? الهی بخشیده اند. «ازدواج» که «فعل حقوقی»، «عقد فقهی» و «عبادت»ی بی همتا می باشد، از دیدگاه اسلام، تنها عامل تشکیل خانواده به شمار می رود. سخت ترین آسیب ها، پس از دوره رنسانس، تیشه به ریش? این نهاد پربرکت زده است. تحولاتی از قبیل؛ ترویج «فمینسیم»، «مدرنیته» و «آزادی های جنسی»، از طریق رسانه های ارتباط جمعی، از «علل زیربناییِ» «آسیب های نهاد خانواده» می باشد. علل یاد شده، موجب بروز «علل روبناییِ» فراوانی برای خانواده گشته و آن را در معرض تزلزل و فروپاشی قرار داده است. از جمل? مهم ترین مشکلاتی که در دوره «همسرگزینی» پدید آمده، گوناگونی گسترده ایست که در هر کدام از ویژگی های گزینش همسر ، در میان بافت هر جامعه ای، به وجود آمده و موجب «تخصصی شدنِ» «گزینش همسر» شده است. با عنایت به اینکه مهم ترین راهکارهای مقابله با «سستی نهاد خانواده» و تحکیم آن، در مرحله گزینش همسر می باشد، از نظر «فقه»ی و «حقوق»ی، بایستی راهکارهای مناسبی اندیشیده شود تا در نخستین گام، «ویژگی های سلبی و ایجابیِ» «همسرِ مناسب» را به جوانان آموزش دهد، و در گام دوم، راهکارهایی را ارائه کرده، و تضمین نماید، تا از گذر آنها، داوطلبان ازدواج، بتوانند گزینش مناسب و موفقی را انجام دهند. نوشته حاضر به این دو مهم پرداخته است. «راهکارهای کوتاه مدت» و «راهکارهای بلند مدت» حقوقی برای انتخاب مناسب، از جمله مسائلی است که در این تحقیق، مورد شناسایی قرار گرفته و به جامعه فقهی- حقوقی کشور و مراکز قانون گذاری پیشنهاد شده است. پیشنهادهای یاد شده، می تواند در آسیب شناسی نهاد خانواده، مقابله با آنها و دستیابی به راهکارهایی اساسی به منظور «تحکیم نهاد خانواده»، در دوره پیش از ازدواج، نقش مهم و چشمگیری داشته باشد. واژگان کلیدی: «تحکیم نهاد خانواده»، «همسرگزینی»،«آسیب شناسی خانواده» «فقه امامیه»، «فقه»، «حقوق ایران»،