نام پژوهشگر: ابولقاسم امیر احمدی
هادی قرایی ابولقاسم امیر احمدی
کویرمزینان درجنوب غربی شهرستان سبزوارواقع شده و دارای توانمندیها و پتانسیلهای اکوتوریستی متعدد و متنوعی می باشد. وجود اشکال مورفولوژیکی خاص کویری ، تپه های طلائی ماسه ای ، زمینهای پوشیده شده ازنمک ، شب های پرستاره و الهام بخش ، بامدادان شورانگیزو رویایی ، غروب تماشایی خورشید و دهها چشم اندازطبیعی بدیع و وهم انگیزو منحصربه فرد می تواند این کویررا به عنوان یکی ازقطب های گردشگری درشهرستان سبزوارمطرح نماید. جهت ارزیابی و تحلیل پتانسیلها و تنگناهای توسع? اکوتوریسم در کویر مزینان و به منظور دستیابی به راهبردهای کلی توسع? گردشگری در محدود? مطالعاتی ، با طبقه بندی ساختارهای مربوطه ، اقدام به استخراج راهبردهای تلفیقی با استفاده از مدل swot شده است. بر این اساس ، با استفاده از نقشه های توپوگرافی و نقشه های زمین شناسی منطقه و نرم افزارهای گوگل ارث و gis و بررسی ها و مطالعات میدانی ، عارضه های عمد? ژئومورفولوژیکی موثر در گردشگری کویر مزینان ، شناسایی و استخراج گشته و بر این اساس نقش? ژئومورفولوژی کویر مزینان تهیه گردید. در ادامه منابع عمد? جاذبه های اکوتوریستی کویر مزینان شامل گردشگری سلامت ، گردشگری ماجراجویانه ، گردشگری علمی و طبیعت گردی نیز شناسایی و طبقه بندی گشت. سپس با استفاده ازمدل swot ، مهمترین قابلیتها ، امکانات ، تنگناها و محدودیتهای محدود? گردشگری کویر مزینان و با اهمیت ترین و بی اهمیت ترین مولفه ها مشخص و طبقه بندی شده و هر یک از عوامل تأثیر گذار وزن دهی گردید و با تحلیل این عوامل ، برای بهره وری و بهبود قوت ها و فرصت ها و در جهت برطرف کردن تهدید ها و ضعف ها در ارتباط با دست یابی به اهداف تحقیق و توسع? گردشگری منطق? کویر مزینان ، استراتژی های چهارگان? شامل : استراتژی های تهاجمی (so) ، رقابتی (st) ، بازنگری (wo) و تدافعی (wt) تنظیم گشته و راهبردها در جهت توسع? گردشگری در منطقه مورد مطالعه مشخص گردید. نتایج این مطالعات نشان می دهد که کویرمزینان شهرستان سبزواردارای توانمندیها و پتانسیلهای اکوتوریستی متعدد و متنوعی بوده و برای انواع فعالیتهای اکوتوریستی اززمین? مناسبی برخوردارمی باشد درحالیکه نبود زیرساخت ها و امکانت لازم ، تبلیغات موثر ، عدم سرمایه گذاریهای مناسب و تخصیص بودجه و عدم توج? خاص به مناطق کویری به عنوان سرمایه های اکوتوریستی کشوردرسطح کلان ، ازموانع توسع? اکوتوریسم پایداردراین ناحیه شده است. دراین ارتباط راهکارها و پیشنهادهایی برای بهره برداری بهینه ازتوانمندیهای بالقو? کویربرای توسع? پایدار و اشتغال زایی و درآمدزایی ارائه شده است.
نیاز بلوچی ابولقاسم امیر احمدی
چکیده: مفهوم ژئوتوریسم یکی ازجنبه های کاربردی پیشرفت جوامع بشری در مناطق محروم دارای استعدادهای بالقوه گردشگری میباشد، بگونه ای که با درک صحیح زیر شاخه های علم ژئوتوریسم،دانش افراد در زمینه کشف نقاط جدید در یک مکان دور افتاده و یا خارج از سیطره اقدامات مطلوب دولت، افزایش یافته و باعث مرکز گریزی مکان های جغرافیایی و در نتیجه پیشرفت هر مکان باتوجه به پتانسیل های گردشگری آن خواهد شد. جنوب بلوچستان و سواحل دریای عمان با داشتن اشکال زیبا متنوع ژئومرفولوژیکی یکی از مناطق ژئوتوریسمی کشور می باشد. این مناظر جذاب ژئومرفولوژیکی، آن چنان تماشایی است که همواره گردشگران بسیاری را به این نقطه از ایران می کشاند. از جمله مهم ترین چهره های ژئومرفولوژیکی می توان به گل فشان ها، غارهای اطراف تیس، کوه های مریخی (مینیاتوری)، پرتگاه های ساحلی، تالاب ها،تپه های ماسه ای، ستونهای فرسایشی، لایه بندی ،کوهستانهای مناطق شمالی،دره رودها، آبشارها،چشمه آب گرم، چشمه های آب معدنی، کوه های دیوار مانند مکران ،حوضچه های جالب در مسیر رودها و غیره را می توان اشاره کرد که بسیار جذاب و دیدنی است..بدین منظور تصمیم به ارائه مطالبی چند در زمینه نمادهای گردشگری جنوب بلوچستان گرفته شده است، جنوب بلوچستان به عنوان بحث ثابت ژئوتوریسم انتخاب گردیده و از جوانب گوناگون مورد مطالعه قرار گرفته است.در این تحقیق ابتدا مناطق عمده که توانایی جذب ژئو توریست را داشتند شناسائی شده و بر اساس اهمیت آنها در جذب گردشگر اولویت بندی شده و نسبت به میزان برخورداری از زیرساختهای توسعه توریسم برای ارائه خدمات و پشتیبانی گردشگری،دسته بندی شده اند. با توجه به تحقیقات صورت گرفته، و عوارض ژئومرفولوژیکی منطقه،نتیجه میگیریم.از مناطق جنوب بلوچستان نواحی سواحلی بدلیل عوارض منحصر بفرد(گل فشان ،کوههای مینیاتوری ،سواحل بالاآمده و...) از توان بیشتری برای جذب ژئوتوریست را دارد. تنگناهای اساسی بر سر راه توسعه ژئوتوریسم در دو بخش طبیعی و انسانی نشان می دهد که موقعیت جغرافیایی، شرایط اقلیمی و هیدرولوژیکی، فقدان امنیت و عدم توسعه راههای ارتباطی محدودیت هایی را در زمینه بهره برداری از قابلیت های ژئو توریسمی موجب گردیده است. واژه های کلیدی:مکران-ژئوتوریسم-کوههای مینیاتوری-گل فشان-سواحل بالا آمده-قابلیتهای طبیعی