نام پژوهشگر: محمد علی گذشتی

بررسی و تدوین جایگاه اندیشه های کلامی و حکمی فردوسی در شاهنامه
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده زبان و ادبیات فارسی 1390
  حمید رضا اردستانی رستمی   محمد علی گذشتی

فردوسی و شاهنامه او را می توان حاصل دو فرهنگ دانست؛ یک سوی فرهنگ ایرانی و دیگر سوی فرهنگ اسلامی. هنگامی که او آهنگ سرودن اثر خود را داشته، نزدیک به چهارصد سال از ورود اسلام به ایران می گذشته است و بی گمان اندیشه های اسلامی در اثر وی تأثیر داشته؛ بنابراین بدون بررسی اندیشه های اسلامی، که دو روش معتبر کلامی معتزله و اشاعره از تجلّیات آن است ، شناخت فردوسی امکانپذیر نیست. به جز اندیشه های اسلامی، باورهای در پیوند با ادیان کهن و آداب باستانی قطعاً بر او تأثیر گذاشته؛ چرا که او خود از طبقه دهقانان بوده و پدران او پاسبانان فرهنگ ایرانی بوده اند. تحقیق حاضر بر آن است که تأثیر فردوسی از این دو فرهنگ را که در شاهنامه به یک نقطه پیوند می رسند، آشکار سازد؛ بنابراین در فصلی به بررسی اندیشه های کلامی فردوسی پرداخته می شود که برآمیختگی اندیشه های زروانی، معتزلی- شیعی و اشعریت حاکم بر جامعه فردوسی را نمایان می کند و در فصلی دیگر، حکمت عملی نزد فردوسی و شاهنامه او مورد بررسی قرار می گیرد که خود در بردارنده سه بخش است؛ بخشی متعلق به فضایل اخلاقی است که توجه فردوسی و ایرانیان را به این موضوع نشان می دهد. در بخشی دیگر، حکمت منزلی و مهمترین مسأله در آن؛ یعنی زن مورد بحث است و در بخش پایانی، سیمای سیاست و دولت در ایران باستان با تکیه بر شاهنامه و نظر شخص فردوسی بررسی می شود.

بررسی فرهنگ گیلکی ( رشت ) ادبیات و باورهای مردمی
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  احیا’ یوسف زاده مرخالی   محمد علی گذشتی

این پژوهش متضمن فرهنگ وآداب و رسوم وگویش ( زبان ) مردم رشت می باشدونگارنده در این راستا سعی بر آن نموده که نقش فرهنگ مردم این خطه را در تمامی موارد ازجمله در آبادانی شهر ، اقتصاد ، مشاغل ، سبک معماری و دیگر آداب و رسوم مورد بررسی قرار دهد.در این پژوهش سه گزینه مهم نقش اساسی داشته ،ادبیات ، زبان ( گویش ) و آداب و رسوم شهر قدیمی و تاریخی رشت که فرهنگ آن را تشکیل می دهند. در بخش های ابتدایی پژوهش در مورد شناخت هویت تاریخی و جغرافیایی شهر و معرفی جامع و کاملی در مورد جاذبه های دیدنی و صنایع دستی ،آداب و رسوم وباورهای عامیانه رشت توضیح داده شده است. رشت شهری است با سابقه تاریخی کهن و پیشینه درخشان فرهنگی و اجتماعی بسیاری در سطح ملی و توانسته درآن مفاخر بی شماری در زمینه های فرهنگی ، اجتماعی ،دینی و سیاسی به ایرانیان معرفی کند. از جمله حضور تاثیر گذار میرزا کوچک خان در جنبش هایی چون نهضت جنگل و بزرگانی چون صادق احسانبخش ، محمد علی افراشته ، جهانگیر سرتیپ پور ، پرفسور مجید سمیعی و....که هرکدام به تنهایی موجب افتخار و سربلندی یک شهر می باشند. و در باب گویش گیلکی ابتدا خصایص آوایی و دستوری ،ضرب المثل های گیلکی ، قصه ها بیان شده است. سپس در مورد دانش های عامیانه و طب سنتی«گیله تجربه» که موارد متعددی را شامل می شود تحقیق وبررسی شده است .پایان سخن به دلیل اینکه شهر رشت در مسیر ترانزیت بازرگانی ایران با روسیه واروپا قراردارد، اقلیت های مختلفی به این شهر روی آورده اند.

بررسی ساختار آثار گلی ترقی
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  سلیمه رودکی   پروین سلاجقه

گلی ترقی به عنوان یکی از نویسندگان صاحب سبک در جریان داستان نویسی معاصر فارسی جایگاه و اعتبار قابل توجهی دارد .این پژوهش به نقد و بررسی داستان های گلی ترقی در سه حوزه ی عناصر داستان ، نقد فرمالیستی ( ادبیت متن) و نقد ساختارگرا ( بر طبق الگوهای پراپ و برمون) پرداخته است. بدین منظور در ابتدا مبانی تئوریک لازم برای بحث در این سه حوزه تبیین و تشریح و در ادامه با مراجعه ی مستقیم به متن آثار تجزیه و تحلیل صورت گرفته است.درحوزه ی عناصر داستان پس از بررسی کیفی و کمّی آثار در نهایت مشخص شد که در داستان های او از هر دو پیرنگ باز وبسته استفاده می شود و تأکید خاصی بر استفاده از یکی از این دو نیست؛ بخش عمده ای از شخصیت های اصلی داستان ها ، باور پذیر و احتمالا برگرفته از زندگی واقعی نویسنده هستند؛ مهم ترین زاویه دید مورد استفاده با توجه به علاقه نویسنده به اتوبیوگرافی نگاری ، اول شخص است و بالاخره اینکه درون مایه ی داستان های گلی ترقی در داستان های نخستین یک تصور پوچ گرای منفی بین به زندگی است در حالی که در داستان های اخیرش نگاهی مثبت و امیدوارانه به زندگی و مخصوصا روزگار سپری شده وجود دارد .از منظر نقد جدید و فرمالیسم روسی گلی ترقی در داستان های نخستین به علت فقدان تجربه ی کافی ، شتاب بدیهی دوران جوانی و سرشار بودن از اندیشه و ایدئولوژی کمتر به برجسته سازی زبان توجه کرده است. اما در آثار اخیرش نویسنده با پختگی و تبحر خاصی کلمات را به کار می گیرد و بسیاری از پتانسیل های نهفته زبان فارسی را عیان می سازد.برخی دیگر از مولفه های این رویکرد از جمله قابلیت تاویل اثر نیز در آثار گلی ترقی قابل ردیابی است . از منظر نقد ساختارگرا بر طبق الگوی برمون غالب داستان های گلی ترقی سه پاره هستند . در پاره ی آغازین نویسنده بیان مسأله می نماید ، در پاره ی دوم داستان به اوج می رسد و در پاره ی سوم داستان با پیرنگی غالبا بسته جمع می شود.این ساختاربا توجه به بیوگرافی نگاری و تمایل به رعایت اصول کلاسیک داستان نویسی از سوی نویسنده امری بدیهی می نماید. همچنین با توجه به اینکه الگوی پراپ در مورد رمان ( با گستردگی حوادث ، اشخاص و... ) طراحی شده است درحالی که غالب آثار ارزشمند و قابل بحث ترقی در حوزه ی داستان کوتاه هستند امکان تطبیق کامل این الگو بر آثار وی میسر نشد اما برخی از مولفه های این الگو در آثار ترقی مورد تحلیل و بررسی کمی و کیفی قرار گرفته است .

بازتاب تضاد و تقابل در مثنوی مولوی
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده زبان و ادبیات فارسی 1390
  محمدرضا حصارکی   محمد علی گذشتی

مقوله شناخت واقعی و ابزار شناخت که انسان را به حقیقت رهنمون می سازد از دیرباز برای فیلسوفان و اندیشمندان علوم مختلف ارزشی زیاد داشته است. تعدادی از اندیشمندان را اعتقاد بر این است که از طریق حواس ظاهری می توان به شناخت رسید. اما عده ای دیگر این حواس را فاقد اعتبار دانسته و اعتقاد دارند که چون حقیقت، واحد است و ابزار حواس متعدد، لذا حواس ظاهری برای رسیدن به شناخت واقعی اعتبار ندارند. تا زمانی که انسان در بند تن و حواس ظاهری است نمی تواند به شناخت واقعی برسد. بنابراین رهایی ازقید تن، پیش زمینه رسیدن به شناخت و در نهایت حقیقت است. مولانا به عنوان یکی از بزرگترین عارفان ایران و جهان با مطرح کردن مثالهای متعدد از جمله: "فیل هندوان در تاریکی" ضمن اثبات ناتوانی حواس ظاهری در شناخت حقیقت ، روشی متفاوت را برای رسیدن به شناخت واقعی و حقیقت اتخاذ نموده، ضمن اعتقاد بر تصفیه درون و اشراق، تضاد و تقابل را یکی از راه های وصول به آن می داند. براین اساس مولانا در تبیین مفاهیم بلند عرفانی و فلسفی از تضاد و تقابل به عنوان موضوعی که امروزه اندیشمندان آن را در مباحثی متفاوت، نظیر تز و آنتی تزدر دیالکتیک هگل مطرح می نمایند؛ برای رسیدن به شناخت بهره می جوید و شناخت از طریق اضداد را آسانترین راه در این مسیر می داند. به عبارت دیگر مقصود مولانا از اینکه اشیا با اضداد خود شناخته می شوند این است که اشیا در دو دسته مقابل هم قرار می گیرند که برای فهم هریک مراجعه به دسته مقابل آن لازم است. چنانکه شب تاریک با نور و روشنایی معنا پیدا می کند. پس تمامی امور هستی نیز به نوعی با ضد در ارتباط می باشند و این کنش و واکنش های متضاد، واقعیات را بهتر منعکس می کند. او معتقد است که جمال و جلال دستگاه هستی بهترین و اساسی ترین ملاک های استدلال برای شناخت اجمالی خداوند است که ضد و ندی ندارد و مولانا در جای جای مثنوی به این مقوله اشاره می کند.

درون مایه های شعری مطرح در دیوان عضد
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  زهره مشهدی   محمد علی گذشتی

پیدایش دست نویسی ارزنده ، از شاعری با تخلص عصد ، در قرن هشتم قمری فرصتی را فراهم آورده تا به افق تازه ای از ادبیات این مرز و بوم دست یابیم . هدف این جستار ، روشن ساختن درون مایه های شعری مطرح در دیوان عضد است تا بتوان به شناخت و معرفی بیشتر او بپردازیم . با مطالعه ی دیوان نو یافته ی او مشخص گردید : عضد دولت مردی در دربار آل مظفر بوده که به حق در سرودن شعر و به نظم درآوردن کلام و سخنش خوش درخشیده است . در این پایان نامه مشخص شد که درون مایه ی شعری مطرح در قصایدش مدح ، غزل هایش اشعار عاشقانه با رنگ و بوی عارفانه ، قطعه هایش انزجار و هجویات وزیران و رجلان دون اخلاق ، مثنوی هایش مملو از اندرز و پند و رباعی هایش درددل های شاعرانه است . عضد هم عصر حافظ بوده و اشعارش از لحاظ مضمون و واژگان بسیار شبیه به حافظ می باشد . عضد شاعری فاضل و واقف به دین ، توانا در سرودن شعر و کلام موزون و بسیار آگاه بوده است . شعر عضد بی نقاب ، ساده ، طبق سنت زمان شاعر و بدون سبکی خلاقانه و منحصر به فرد است .

فریب قدرت ، شکست وحدت در داستان رستـم و اسفنـدیار
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  فرید نداف پور اصلی   محمد علی گذشتی

به دلیل شناخت ضعیف و گاهی غلطی که مردم و حتی ادب دوستان از شاهنامه و شخصیت‏های آن دارند همت بر آن گردید تا دغدغه‏ دیر باز خود را در انتخاب موضوع پژوهش به موضوع شاهنامه اختصاص داده و به طور مشخص نقدی را به داستان رستم واسفندیار معطوف دارد. در این پژوهش همت بر آن است تا با ورود به لایه‏هایی ناگفته از شاهنامه ، نخست به خفته‏ی خاک سرزمین توس در نیل به هدفش- حتی شده در اوراقی محدود- مددی رسانده و بر عرق ملی ایرانیان-که از مهم‏ترین عوامل وحدت بخش ملی در کشور است – تأکیدی دیگر شده باشد ؛ دیگر آن که نقدی بر مهم‏ترین و بلندترین داستان شاهنامه ارایه گردد تا با معطوف کردن ذهن به درون‏مایه‏های مثبت و منفی داستان تأکیدی دیگر بر آن نموده و به قدر ذره‏ای ناچیز در محدوده‏ی توانایی حقیر نگارنده هم که شده، حق ادا نشده‏ی رستم ادا گردد و او را آن چنان‏که هست معرفی نماید ؛ و هم‏چنین رمزی از رموز داستان را شهود کرده - به زعم نگارنده‏ی این سطور - مهم‏ترین نکته از نِکات بسیارِ داستان را تازه نمایی نماید . در فصل دوم با ارایه‏ی توضیحی از برخی مفاهیم مورد لزوم برای نقد داستان هم‏چون، مفهوم قدرت ، و بیان تاریخی از درک این مفهوم در فلسفه‏ی غرب و مفهوم قدرت در اسلام ؛ هم‏چنین بیان مفهوم وحدت و عوامل وحدت بخش در یک جامعه ، بستر لازم را برای فهم صحیح داستان فراهم آورد . سپس در فصل سوم به دلیل ضرورت معرفیِ اشخاصِ دخیل در داستان و بیان هنرِ کار فردوسی در شخصیت پردازیِ افراد حاضر در داستان ، به مفهوم شخصیت و شخصیت پردازی در داستان‏ها اشاره کرده و برخی مفاهیم و عوامل مهم در شخصیت پردازی به نمایش گذارده شود تا در درک مفهوم و نقد این داستان مساعدتی شده باشـد . همچنین در انتهای فصل به معرفی رستم، اسفندیار و گشتاسب به عنوان شخصیت‏ها اصلی و تأثیر گذار داستان به شکل ویژه پرداخته شده است . در فصل چهارم به نقل منثور و منظوم داستان و پیشینه‏ی آن پرداخته شده است و در فصل پنجم پس از ارایه‏ی تحلیلی از محتوای داستان و نقل درون‏مایه‏های مثبت و منفی آن نسبت به خدمات و اقدامات موثر دو قهرمان ملی این داستان مقایسه‏ای به عمل آورده و به رمز اصلی و پوشیده‏ای از داستان اشاره‏ای گردیده است .

تحلیل کارکرد گرایانه غزلیات حافظ
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1388
  دلارام بغدادی   اشرف شیبانی اقدم

چکیده پایان نامه ( شامل خلاصه ، اهداف ، روشهای اجرا و نتایج به دست آمده ) : این پایان نامه تحلیلی است براساس نظریه نقشگرای نظام مند هالیدی که به بررسی کارکردگرایانه غزلیات حافظ از دو جنبه متفاوت می پردازد.. مبنای نظری پژوهش بر پایه ی مطالعه و بررسی انواع پُروسه های مادی ، ذهنی ، رابطه ای ، رفتاری ، کلامی و وجودی می باشد. زبان و نظام های نشانه شناختی در دیوان حافظ، شبکه ای از انتخابهای به هم پیوسته ای است که با تغییر موضوع متن، نوع و میزان فرایندها ارتباط مستقیم دارد. مسئله قابل توجه، تفاوت فرایندهایی است که شیوه متفاوتی برای بیان شناخت فرد از جهان خارج را به نمایش می گذارد. بر این اساس می توان گفت تفاوت هایی که درگزینش مقولاتی همچون روابطی در محور زنجیری و روابط منطقی موجود در متن اشعار با مدّ نظر قرار دادن عناصر زبانی در اشعار حافظ مورد توجه قرار گرفته است ؛ از بار اطلاعاتی بیشتری برخوردار گردیده است که شکل و نظام خاص سبکی حافظ را منعکس می کند.هدف از این پژوهش تبین لایه های معنایی شعر حافظ است و همچنین تشریح کیفیت چند معناییِ ابیات این دیوان است. این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی صورت گرفته است و به شیوه ی تحلیل محتوای کیفی و استناد به متن شعر و ذکر شواهد مثال بررسی می گردد. کلیدواژه ها : فرانقش اندیشگانی- متنی- فرایندهای اصلی و فرعی ساخت معنی- سبک شناسی نقش گرا-زبان شناسی نقش گرای نظام مند

بررسی نمادها در اشعار سهراب سپهری
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  نیره امیربیگی   محمد علی گذشتی

ادبیات فارسی در قرن معاصر در کشاکش تحولات شگرف و عمیقی قرار گرفت که این فراز و فرودها در آینه تاریخ ادبیات معاصر منعکس شده است که به دلیل اهمیتش در این پژوهش نیز بررسی شده است و روزنه هایی که باعث شد شعر نو به ظهور برسد هویدا گشت شعری که مقدمه ی پیدایش شاعرانی چون سهراب سپهری گشت . بحث عمده این پروژه نماد و نماد پردازی در شعر سهراب سپهری است که در کلیات به ماهیت این آرایه ادبی اکتفا شده است و سپس در بستر انبوهی از اشعار سهراب سپهری به نماد پرداخته شده است و به موشکافی نمادها و دسته بندی آنها در اشعار این شاعر بزرگ پرداخته شده است. بدیهی است این پروژه در فضایی کتابخانه ای و با استمداد از منابع و مآخذ قرین این موضوع انجام شده است. واژگان کلیدی : شعرنو – سهراب سپهری – هشت کتاب – نماد – رمز

تحلیل ادبی ساختاری شعر شعرای گمنام فارس از قرن ششم تا هشتم
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  محمد هادی خالق زاده   محمد علی گذشتی

در سرزمین تاریخی فارس، شاعرانی بسیار ظهور کردند که گاه نام آنان در سایه¬سار مشاهیری چون «سعدی» و «حافظ» پنهان مانده است. این شاعران گمنام، نه تنها برای مردم این سرزمین که حتّی برای اهل ادب هم ناشناخته مانده¬اند. به همین سبب، این پژوهنده، زندگی، احوال و آثار این شاعران را در محدوده¬ی زمانی ابتدای قرن ششم تا پایان دهم هجری قمری از میان کتب تاریخی و تذکره¬های کهن، جمع¬آوری نموده و آثار بازمانده از آنان را مورد تحلیل ادبی و ساختاری قرار داده است و برای پاسخ به این سوال که «شعر شعرای سرزمین فارس از قرن ششم تا دهم از نظر ادبی- ساختاری چگونه بوده است؟» زندگی، احوال، مذهب و ممدوحان این شاعران گمنام را شرح و بررسی کرده و پس از ذکر آثار آنان، محتوا و درون¬مایه، تقلیدها و نظیره¬سرایی¬ها، صور خیال و صنایع بدیعی و سبک شعری اشعار باقی¬مانده را تحلیل نموده و ساختار زبانی را از نگاه آوایی، لغوی و نحوی مورد بررسی قرار داده است.

مقدمه، تصحیح و تعلیق نسخه خطی دیوان جلال عضد ( 8 هـ)
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  علیرضا قوجه زاده هلانی   حسین بهزادی اندوهجردی

سید جلال الدین عضد یزدی، از شاعران قرن 8 هـ است که در شهر یزد متولد شد. درباره دوران کودکی و جوانی وی داستانهایی روایت کرده اند که به ظاهر ساختگی و مجعول است. در دوران جوانی به دربار آل اینجو در شهر شیراز رفت. پدرش کمال الدین / شمس الدین عضد یزدی از دولتمردان و شاعران زمان ابوسعید بهادر بوده که متاسفانه زندگی وی با عضدهای دیگر زمان خود خلط شده بود. با پیدا شدن نسخه نویافته دیوان اشعار وی از کتابخانه نورعثمانیه این ابهامات برطرف گردید. پسر جلال؛ یعنی نظام الدین معروف به ابن جلال نیز از شاعران قرن 8 هـ است که در این دفتر به شرح حال و بررسی اشعار پدر و پسر جلال یعنی عضد و ابن جلال بر مبنای گزارش مورّخان و تذکره نویسان و بر اساس اشعارشان پرداخته شده است. جلال عضد علی رغم مدّاحی آل اینجو بویژه ابواسحاق اینجو و تنی چند از رجال زمان خود، شاعری غزل سراست که ضمن پیروی از شیوه سعدی با ابیاتی شیوا و منسجم، افکار عاشقانه و ذوق عارفانه را به اوج خود رسانده است.در نگارش این پایان نامه از 26 نسخه خطی و چاپی که شامل 6 نسخه خطی دیوان اشعار، 11 نسخه خطی جنگ و مجموعه، 2 نسخه خطی تذکره، 6 تذکره چاپی و یک نسخه دیوان چاپی مغلوط و غیر منقّح وی استفاده شده است.در تصحیح این دفتر، نسخه خطی دیوان اشعار نویافته جلال عضد، مضبوط در کتابخانه نورعثمانیه به عنوان نسخه اساس قرار گرفت. در مواردی که در متن نسخه اساس افتادگیِ کلمه یا واژه ای مغلوط بوده از نسخه های دیگر استفاده شد. علامتهای اختصاری نسخه های مورد استفاده در پایان آخرین بیت (مقطع) هر قطعه شعر آورده شد و نسخه بدلها نیز به تقدّم تاریخ کتابت در پاورقی ثبت گردید. در بررسی به عمل آمده و بر مبنای آثار مورد استفاده، کل دیوان اشعار جلال عضد در این پایان نامه شامل 11 قصیده (374 بیت)، 282 غزل (2491 بیت)، 3 ترکیب بند (140 بیت)، 16 قطعه (65 بیت)، 54 رباعی (108 بیت) و 35 بیت مفردات بوده که در مجموع 3213 بیت شده است.

تعلیم و تربیت فرزند در ادب فارسی تا قرن ششم هجری
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  رضا ابراهیمی   محمد علی گذشتی

یکی از موضوعات کلیدی در اشعار و نوشته های بعضی از شعرا و نویسندگان،بحث تربیت فرزند می باشد،که از کهن ترین متون ادبی مثل درخت آسوریک به این موضوع توجه شده و بیشتر تمرکزاین گونه شعراو نویسندگان به علم اندوزی،دینداری و پرورش قوای بدنی کودک منحصر بوده است. تربیت فرزند تا آنجا ارزش و اهمیت دارد که بدانیم؛ عامل سقوط و انحطاط برخی ازجوامع را مربیان و معلمان آن جامعه می دانندوعامل انتقال میراث فرهنگی و احیای مبانی عقیدتی را معلم دانسته اند. توجّه به دانش،امانت داری،پرهیز از اسراف و تبذیر،نگهداری میراث پدر و دوری کردن از دوستان ناباب و مهارتهای ورزشی و بدنی از اهم تعالیمی است که مربیان و پدران به دانش آموزان و فرزندان خود آموخته اند. این نویسندگان ، به فرزند خویش راه و رسم زندگی را خوب آموخته اند ونیکو سخنی را کلید در گنج حکمت می دانند .و به فرزند توصیه می کنند که از این سرمایه ی عظیم بهره گیرد،زیرا خودشان برای کسب و بدست آوردن آن زحمات فراوانی کشیده اندودر صورت بهره گیری از گنج حکمت ،مورد تحقیر دنیا قرار نمی گیرند. آنان ،به صراحت به فرزند خود گوشزد میکنند که به دنبال علم دین و طب بروند.و بدنبال کار و تلاش باشند زیرا نژاد سودی ندارد و دشمن دانا را بهتر از دوست نادان می پندارند.. در نصیحتهای آنهانکات برجسته زیر دیده می شود:1- خداشناسی 2- هنر آموزی 3- بلند همتی

تحلیل محتوایی اشعار مجیرالدین بیلقانی
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات 1392
  بهروز ایمان زاده خیاوی   محمد علی گذشتی

پایان نامه حاضر با عنوان« تحلیل محتوایی اشعار مجیرالدین بیلقانی» شاعر قرن ششم که در بیلقان به دنیا آمده وی معاصر سلاجقه و اتابکان آذربایجان و شاگرد خاقانی بوده و به سال 586 در تبریز وفات یافته است براساس نسخ? مصحّح شادروان دکتر محمد آبادی پس از مطالعه و فیش برداری در هفت فصل 1 ـ کلیات 2ـ ترجمه حال 3ـ تحلیل ادبی 4ـ تحلیل اجتماعی 5ـ تحلیل اخلاقی 6ـ تحلیل سیاسی 7ـ تحلیل دینی و فهرست های مطالب و مآخذ سازماندهی و تنظیم شده است. فصل اوّل در بیان مسئله و موارد دیگر آن است فصل دوم بر شرح حال و جایگاه شاعری مجیرالدین مشتمل است که ویژگیهای مهم زندگانی و سبک وی را بیان می دارد در فصل سوم، دیوان از لحاظ ادبی تجزیه و تحلیل شده که علم بیان، صنایع ادبی، مدح، هجو، شکوائیه و اشعار عربی و ترجمه های فارسی آنها را در خود جای داده است. فصل چهارم یعنی تحلیل اجتماعی، وضع روزگارشاعر را از نظر اجتماعی، نحو? حکومت اتابکان و شاهان دیگر و نگاه آنها به شعر مورد توجه قرار داده و به نمونه هایی از تأثرات شاعر از وضع زمانه اش که در اشعار وی انعکاس یافته اشاره می کند. درفصل پنجم نکات اخلاقی، پند و اندرزهای اخلاقی شاعر با نمونه های شعری اش بیان شده است. فصل ششم تحلیل سیاسی، اوضاع سیاسی و حکومتی زمان شاعر و اثر آن در شعر مجیرالدین و برخی از اصطلاحات دیوانی و حکومتی را منعکس می نماید. در فصل هفتم در تحلیل دینی ، مسائل دینی و مذهبی، تعصّبات مذهبی، و مطالب راجع به آنها که در اشعار شاعر کمتر بکار رفته ، انتخاب و درج شده است.

چگونگی تاثیر شاملو از نیچه در نگرش به انسان
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  الهام ناظم   محمد اکوان

تلقی هر متفکری از انسان در مجموعه فلسفه او نقش اساسی دارددر فلسفه نیچه نیز معنای انسان و مراتب انسانها جایگاهی محوری دارد ؛ از آنجا که بنابرنظر بسیاری از صاحبنظران، جهان کنونی جهان نیچه ای است به این معنا که بسیاری ارزش های کهن گذشته بی ارزش شده است ، شاید بتوان نیچه را یکی از مهمترین متفکران جهان در 150 سال اخیر به شمار آورد. تأثیرگذاری شخصیت نیچه تقریباً بربسیاری جوامع متمدن چه موافق و چه مخالف کاملاً مشهود است. او بسان پیامبری است که پتک ویرانگرش در هم می کوبد و آنچه را تاکنون ارزش تلقی می شده است، نقد می کندو با اعلام مرگ خدا فضا و شرایط را برای بنیان گذاری ارزش های نو فراهم می سازد ارزشهایی صرفاً زمینی و این جهانی که به هیچ نیروی آسمانی متکی نیست ونیچه برای بنیان گذاری ارزش های نو ، ابرانسان را بر این جایگاه می نشاند،چرا که او فیلسوف فرهنگ است وآرمان فیلسوفانه او چیزی جز به دست دادن فرهنگی نو بر اساس ارزش های نوین نیست فرهنگی که او ارائه می دهد فرهنگی است یکسره متفاوت که می توان آن را فرهنگ ابر انسانی نامید. از سوی دیگر شاملو شاعر نوسرا و انسان ستای معاصر را نیز باید از جمله شاعران تأثیرگذار دانست که با رویکردی انتقادی به طرح مشکلات فرهنگی معاصر پرداخته و بسیاری را مجذوب طرز تفکر خود کرده است مبارزی که با زبان شعر ، به دور از کسوت رنگ و دین، مذهب و مسلک خاص به دنبال هویت انسان راستین است او با نگاهی تازه و نگرشی متفاوت تلاش می کند تا تعریف جدیدی از انسان و رسالت او ارائه نماید انسان مورد ستایش شاملو در واقع همان ابرمرد نیچه است که شاعر برایش رسالتی پیامبر گونه قائل است واین همان انسانی است که پیوسته درپهنای شعر شاعر در تکاپوست و باتوجه به تجربیات اجتماعی رفته رفته به نوعی انسان مداری رسیده است.در واقع انسان خدایی یا انسان محوری را می توان اصلی ترین بخش تفکر شاملو دانست که تمام اظهارات او در زمینه های گوناگون حول این محور در گردش است او همانند نیچه انسان را شهریار زمین دانسته و دین و مذهب را فرع بر انسان معرفی می کند .