در پژوهش حاضر یکی از عناصر مهم حیات اجتماعی جامعه ایرانی که با ریشه های فرهنگی و مذهبی این جامعه پیوند خورده است ، یعنی گرمابه ها و سنن مربوط به آن از لحاظ کارکرد های فرهنگی و اجتماعی مورد بررسی قرار می گیرند. گرمابه های مورد نظر "حمام های ایران" با تکیه بر سه گرمابه قبله،نواب و حکیم(معروف به حکیم باشی) می باشد و روش پژوهش هم ،رویکرد ژرفا نگر مردم شناختی می باشد.زمان تحقیق نیز بهار و تابستان سال 1390 شمسی است و از روش های گرد آوری اطلاعات به مطالعه کتب و منابع تاریخی و پژوهشی موجود، و نیزپژوهش میدانی می توان اشاره نمود. در نهایت پژوهشگر در صدد بیان اهمیت موضوع و پاسخگویی به سئوالات پژوهش با توجه به یافته های تحقیق و رویکرد نظریات کارکرد گرایی ساختاری، کنش متقابل نمادین و تفسیر گرایی بوده و هدف وی تبیین اهمیت فرهنگی است که در گرمابه های ایرانی در درازنای تاریخ وجود داشته و این فرهنگ از سطح معماری بنای گرمابه ها گرفته تا عمق فرهنگ و کنش های اجتماعی و فردی افراد نفوذ یافته است. واژه های کلیدی: گرمابه ،فرهنگ ایرانی، کارکرد های اجتماعی-فرهنگی، کنش متقابل نمادین،تفسیر فرهنگی

فرهنگ عامه ی هر ملت، یکی از اجزای سازنده ی فرهنگ و از جمله عوامل شناسایی یک ملت می باشد که به صورت شفاهی و سینه به سینه انتقال می یابد و مهمترین بخش تاریخ و هویت یک جامعه را تشکیل می دهد. یکی از راه های شناخت و بررسی فرهنگ عامه ی هر سرزمین مطالعه ی کتب ادبی نویسندگان و شاعران آن سرزمین می باشد که در این پژوهش به بررسی فرهنگ عامه در بوستان سعدی پرداخته شد. در خصوص سعدی شیرازی کتاب ها و مقالات گوناگون در زمینه ی ادبی به نگارش در آمده است اما از نظر مردم شناختی کمتر به سعدی و آثارش توجه شده است. در این پژوهش سعی بر آن شد تا آداب و رسوم و باورها و مسایل فرهنگی و اجتماعی از بوستان سعدی استخراج و سپس از بعد مردم شناختی مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. در این راستا حدود صد جلد کتاب و مقالات علمی و پژوهشی در زمینه های تاریخی، ادبی، مردم شناختی و سعدی شناسی مورد مطالعه و تحقیق قرار گرفتند و پس از آن به اسناد مکتب فونکسینالیسم، کارکردهای گوناگون فولکلور و عناصر تشکیل دهنده ی آن مانند امثال و حکم، داستان های امثال ، اعتقادات و باورهای دینی مردم، خوراک و پوشاک و طب سنتی مردم، مورد بررسی قرار گرفتند. در این پژوهش، سعدی به عنوان یک شاعر و ادیب انگاشته نشده است بلکه به عنوان مردم شناس، جامعه شناس و حتی طبیب وموسیقی دانی ماهر به بیان تمامی جلوه های یک فرهنگ می پردازد که در این رساله به آن توجه شده است . بدین ترتیب بوستان سعدی را می توان به عنوان گنجینه ای غنی جهت ریشه یابی بسیاری از امثال و حکم و اعتقادات و باورهای مردم قرن هفتم هجری و به طور کلی به عنوان یک منبع غنی مردم شناختی محسوب نمود. لذا یافته های این پژوهش به استناد موضوعات فرهنگی و اجتماعی یاد شده در کتاب بوستان گردآوری، طبقه بندی و تجزیه وتحلیل شده است .