پژوهش حاضر به منظور تعیین گونه های کنه های سخت سطح بدن گوسفند در مناطق جنگلی و کوهستانی منطقه ارسباران آذربایجان شرقی و میزان توزیع آلودگی در قسمت های مختلف بدن گوسفند، و میزان شیوع آن در حیوانات مزبور انجام پذیرفت. این بررسی در دو فصل بهار و تابستان سال 1390انجام گردید. در طی این مدت از 4 شهر تابعه استان آذربایجان شرقی و در مجموع از تعداد 330 راس گوسفند نر و ماده با سنین مختلف، نمونه گیری صورت پذیرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که 40% درصد گوسفندها (132راس) آلوده به کنه بودند. از مجموع 525 کنه شناسایی شده ازگوسفندان تحت بررسی 4جنس و6 گونه تشخیص داده شد که به ترتیب شامل: هیالوما مارژیناتوم مارژیناتوم (33/65%)، ریپی سفالوس بورسا (66/26%)، همافیزالیس کولدوکوفسکی (90/5%)، درماسنتور مارژیناتوس (71/1%)، هیالوما آناتولیکم اکسکاواتوم (19/%)، همافیزالیس پونکتاتا (19/%)، بودند. محل استقرار کنه ها در قسمت های مختلف بدن گوسفندان به ترتیب: در زیر دنبه (66/42%)، کشاله ران و مغابنی (71/25%)، زیر بغل ( 19/24%)، زیر گردن (71/5%) و جناغ سینه (71/1%) مشاهده گردید.

مایت قرمز طیور (درمانیسوس گالینه) یک مشکل جدی در مرغداری های تخم گذار در سراسر جهان است. طیور در اثر این انگل دچار کاهش رشد و کاهش تولید تخم می شوند. محصولات مشتق شده از گیاهان به عنوان روشی جایگزین و موثر در کنترل درمانیسوس گالینه در سیستم های پرورش مرغ تجاری پیشنهاد شده اند. مطالعه حاضر با هدف مقایسه اثر تماسی اسانس آویشن کوهی، عصاره آبی تنباکو و سم سوین (کارباریل) روی درمانیسوس گالینه انجام گرفت. از مواد مورد مطالعه به وسیله آب مقطر رقت تهیه شد. اسانس تجاری آویشن کوهی بصورت زیر رقیق شد: 001/0(221/0 میلی گرم بر میلی لیتر)، 01/0(21/2)، 0125/0(76/2)، 025/0(52/5)، 05/0(05/11)، 1/0(1/22)، 5/0(5/110) و 1(221). پودر سوین در آب مقطر حل شد و 5 رقت شامل 001/0(1 میلی گرم بر میلی لیتر)، 002/0(2)، 003/0(3)، 004/0(4) و 005/0(5) از آن تهیه شد. عصاره آبی تنباکو با روش هضمی تهیه شد و به وسیله آب مقطر رقت های 001/0(052/0 میلی گرم بر میلی لیتر)، 01/0(52/0)، 1/0(2/5) و 1(52) از آن تهیه شد. کاغذ صافی شماره 2 با 5/0 میلی لیتر از هر غلظت ماده مورد مطالعه آغشته شد. کاغذ های صافی آغشته شده در داخل ویال های شیشه ای قرار گرفته و 30 عدد مایت بالغ درمانیسوس گالینه به این ویال انتقال داده شدند. مرگ و میر مایت ها در زمان های 2، 4، 6 و 24 ساعت زیر ذره بین بررسی شد.برای هر غلظت آزمایش 3 بار تکرار شد. نتایج نشان داد بیشترین میزان مرگ و میر بعد از 24 ساعت رخ داد. lc50 سوین در زمان های 2، 4، 6 و 24 ساعت به ترتیب 20، 9/8، 4/4 و 6/1 و lc50 عصاره آبی تنباکو در این زمان ها به ترتیب 8/24، 7/8، 4/3 و 7/1 میلی گرم بر میلی لیتر بود. همچنین lc50 اسانس اویشن کوهی در زمان های مذکور به ترتیب 7/59، 1/58، 7/55 و 6/46 میلی گرم بر میلی لیتر محاسبه شد.نتایج این مطالعه پیشنهاد می کند که عصاره آبی تنباکو در مقایسه با اسانس آویشن کوهی اثرات کشندگی قویتری علیه درمانیسس گالینه دارد. کلمات کلیدی: اسانس آویشن کوهی، عصاره آبی تنباکو، سم سوین، درمانیسوس گالینه، شرایط آزمایشگاهی

تمام پرندگان حداقل به یک نوع از انگل های خارجی آلوده هستند. با وجود تنوع بالای گونه های انگل های خارجی در پرندگان و سایر موجودات هنوز تعداد بسیار کمی از آن ها معرفی شده اند. در این مطالعه به بررسی انگل های خارجی گنجشک سانان استان های خراسان پرداختیم. تعداد 106 پرنده از 13 منطقه متفاوت در استان مورد بررسی قرار گرفتند. شپش های جدا شده از این پرندگان متعلق به خانواده ricinidae شامل جنس ricinus، خانواده menoponidae شامل جنس های myrsidea و menachantus و خانواده philopteridae شامل جنس های brueelia، philopterus، campanulotesو sturinodecusبودند و مایت های جدا شده به خانواده trombiculidae شامل جنس های ericotrombidium و neochoengastia، خانواده macronyssidae شامل جنس ornithonyssus، خانواده epidermoptidae شامل جنس promyialges، خانواده proctophyllodidae شامل جنس هایproctophyllodes و dolichodectes، خانواده analgidae شامل جنس strelkoviacarus و خانواده dermanyssidae شامل جنس dermanyssus تعلق داشتند. در این مطالعه به منظور بررسی میزان گونه زایی همزمان بین انگل ها و میزبان هایشان از داده های مربوط به ژن co1 انگل و میزبان متعلق به شپش های جنس myrsidea و گنجشک سانان استفاده شد. با استفاده از تحلیل های صورت گرفته توسط نرم افزارهایpaup و treemap 3.0 نشان داده شد که روابط بین درخت های انگل و میزبان معنادار بود و حداکثر نه واقعه گونه زایی مشترک بین درخت های انگل و میزبان تشخیص داده شد.

درمانیسوس گالینه یا مایت قرمز طیور یک انگل خارجی مهم در ماکیان و پرندگان وحشی محسوب می شود و میتواند باعث ایجاد کم خونی، ضعف و کاهش رشد و تولید تخم مرغ گردد. در آلودگی های شدید باعث مرگ و میر در مرغ ها می شود. این مایت ها تنها بر روی تولید تخم مرغ اثر نمی گذارند، بلکه به عنوان یک ناقل عوامل پاتوژنیک از جمله ویروس آبله مرغی، ویروس نیوکاسل، اسپیروکتوزیس، پلوروم و تیفویید نیز مطرح است. از سموم شیمیایی عمدتا برای کنترل این مایت در فارم های آلوده استفاده می شود. علیرغم اثر گذاری بالا، قیمت پایین و در دسترس بودن ترکیبات شیمیایی، استفاده از آن ها با چالش های مهمی روبرو شده است. مقاومت مایت ها، باقی مانده مواد شیمیایی در غذاهای انسانی، قوانین سخت گیرانه و افزایش تقاضای مشتریان برای محصولات ارگانیک تنها بخشی از این چالش ها است. از این رو، برخی از محققین جایگزین هایی را برای سموم شیمیایی مورد مطالعه قرار داده اند. در سال های اخیر، توجهات و علایق زیادی به سمت طب گیاهی کشیده شده است. هدف از این مطالعه ارزیابی اثر روغن دانه درخت زیتون تلخ (meliaazedarach) روی درمانیسوس گالینه در شرایط آزمایشگاهی بود. میوه های این درخت بعد از جمع آوری، خشک و تبدیل به پودر شدند. مقدار 500 گرم از این پودر با 2لیتر هگزان توسط دستگاه سوکسله روغن کشی شد. از روغن غلظت های 25/0، 5/0، 1، 3، 5 و 10% تهیه شدند و اثر کشندگی آنها روی 20 مایت زنده با دو روش 1- پلیت و 2- اسپری مورد آزمایش قرار گرفت.در هر دو روش حلال های مورد استفاده روی گروه های کنترل آزمایش شدند.برای هر غلظت سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد میزان مرگ میر در گروه های درمان به صورت معنی داری بیشتر از گروه کنترل بود (p<0.05). رابطه مستقیمی بین غلظت و میزان مرگ و میر وجود داشت (p<0.05). ). اگر چه تفاوت معنی داری در میزان کشندگی غلظتهای مشابه در دو روش آزمایش دیده نشد ولی به نظر می رسد روش اسپری روشی کاربردی و آسانتر برای مطالعه آزمایشگاهی و نیز مطالعه در فارم می باشد.