تنش کمبود آب به طور دائم یا موقت، در رشد و توزیع پوشش طبیعی گیاهان بیشتر از سایر عوامل محیطی، محدودکننده است. مرزه satureja hortensis یکی از مهمترین گیاهان خانواده نعناع است که مصارف خوراکی و دارویی دارد. به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی و قارچ میکوریز بر رشد، عملکرد و متابولیت های ثانویه گیاه دارویی مرزه توده بومی شهر ری دو آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در مزرعه و گلخانه پژوهشی گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی در سال های 1388 و 1389 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل دو گونه قارچ میکوریز-آربوسکولار glomus etunicatum و glomus versiformis و تنش خشکی در سه سطح بدون تنش، 60 و 30 درصد آب قابل نگهداری بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی اثر معنی داری بر پارامترهای رشدی، عملکرد اندام رویشی و انباشت پرولین داشت و با افزایش تنش خشکی، ارتفاع بوته، تعداد ساقه جانبی، وزن تر و خشک اندام هوایی، وزن تر و خشک ریشه، طول ریشه، تعداد و مساحت سطح برگ، محتوای نسبی آب گیاه و میزان فسفر برگ کاهش و مقدار پتاسیم و میزان پرولین برگ افزایش یافت. تلقیح با قارچ میکوریز شاخصهای رشد رویشی، محتوای نسبی آب گیاه و محتوای فسفر و پتاسیم برگ گیاه مرزه را در شرایط تنش خشکی در مقایسه با گیاهان تلقیح نشده به طور معنی داری افزایش، ولی میزان پرولین برگ را کاهش داد. به طور کلی کاربرد قارچ میکوریز سبب افزایش مقاومت به تنش خشکی در گیاه مرزه شد.

به منظور بررسی تاثیر کودهای زیستی فسفر و نیتروژن بر رشد، عملکرد و محتوی اسانس گیاه دارویی گاوزبان در شرایط تنش کمبود آب، آزمایشی در سال 1390 به صورت کرتهای خرد شده، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط آب و هوایی کرمانشاه اجرا گردید. تنش کمآبی شامل تنش در مراحل رشدی رویشی، زایشی، رویشی+ زایشی و بدون تنش بودند. تیمارهای کودی شامل 3 سطح مصرف 100% کودهای شیمیایی، 50% کودهای شیمیایی + زیستی و 25% کودهای شیمیایی+ زیستی بود. کودهای زیستی مورد بررسی شامل نیتروکسین و بیوفسفات بود. براساس نتایج بدست آمده تیمارهای مورد بررسی اثر معنی داری بر شاخص های رشدی گیاه، ارتفاع ، تعداد ساقه فرعی، تعداد و عملکرد گل آذین، تعداد غنچه در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، درصد و عملکرد اسانس، موسیلاژ، روغن دانه و شاخص برداشت گاوزبان داشتند. بالاترین ارتفاع گیاه، ساقه فرعی، عملکرد سرشاخه گلدار، تعداد غنچه، وزن هزار دانه، عملکرد موسیلاژ، عملکرد اسانس، عملکرد روغن و شاخص برداشت در شرایط بدون تنش و با مصرف 50% کودهای شیمیایی+ زیستی و کمترین مقادیر صفات مذکور نیز در شرایط تنش رویشی+ زایشی و با مصرف 25% کودهای شیمیایی+ زیستی حاصل شد. برهمکنش تیمارهای کودی و تنش کم آبی در اکثر صفات معنی دار بود. شایان ذکر است که تیمار 50% کودهای شیمیایی+ زیستی در شرایط تنش رویشی و شرایط بدون تنش در اکثر صفات مورد بررسی از عملکرد بالاتری نسبت به تیمار 100% کودهای شیمیایی برخوردار بود. به طوری که استفاده از 50% کودهای شیمیایی+ زیستی در شرایط تنش رویشی 5/16 درصد عملکرد دانه را نسبت به مصرف 100 درصد کودهای شیمیایی افزایش داد. به نظر می رسد که کودهای زیستی می توانند در کشاورزی پایدار به عنوان یک جایگزین مناسب برای کودهای شیمیایی در گیاه دارویی گاوزبان تحت شرایط تنش کم آبی مطرح باشند.

پان سیتوپنی به معنی کاهش هر سه رده سلولهای خونی و بای سیتوپنی به معنی کاهش دو رده از سلولهای خونی است با توجه به اینکه یکی از علل مهم بیماران مراجعه کننده و سرپایی و بخش های داخلی را پان سیتوپنی تشکیل می دهد. لذا با توجه به اهمیت مسئله این مطالعه جهت ارزیابی تشخیصی و اتیولوژی بیماران مبتلا به پان سیتوپنی مراجعه کننده به بیمارستان امام خمینی کرمانشاه از مهرماه 1374 لغایت مهرم ماه 1375 انجام شده است . روش مطالعه cross sectional و نوع مطالعه توصیفی است . کل بیماران مورد مطالعه 50 مورد بود که بررسی از جهت گرفتن تاریهچه دقیق، معاینه فیزیکی (مخصوصا وجود یا عدم ارگانومگالی)، بررسی های آزمایشگاهی از قبیل گرفتن اسمیر خون محیطی و ...، آسپیراسیون و بیوپسی مغز استخوان انجام شده است . از بیماران فوق 48 مورد یعنی 96 درصد با بررسی با مغز استخوان به تشخیص رسیدند و 2 مورد پان سیتوپنی با تشخیص نامشخص بود. از بیمارانی که به تشخیص رسیدند بیشترین علت را aml و در درجه بعد هیپراسپلنیم تشکیل می دهد. بیماریهای با شیوع کمتر شامل: بیماریهای میلوپرولیفراتیو، mds (میلودیس پلاستیک سندرم)، آنمی آپلاستیک بود. بقیه علل که یک یا دو مورد بیشتر نبودند شامل آنمی مگالوبلاستیک ، itp, sle, all میلوفیبروز و آنمی میلوفتیزیک بودند. با توجه به توضیحات فوق ملاحظه می شود که میزان تشخیص aml در زمینه پان سیتوپنی چشمگیر باشد و اینکه مطالعات پاراکلینیک ، معاینه فیزیکی و هیستوری کمک خیلی کمی به تشخیص می کنند و لذا در هر بیمار مبتلا به پان سیتوپنی حتما بررسی آسپیرلسیون و بیوپسی مغز استخوان لازم است در مواردی که مغز استخوان تشخیص دهند نیست . لازم است بیمار تحت follow up قرار گیرد و بعد از 3 تا 6 ماه یا یک سال بعد مجددا آسپیراسیون و بیوپسی مغز استخوان جهت وی انجام شود.

به طور خلاصه در آنالیز علائم بالینی گوارشی فوقانی و مقایسه به یافته های آندوسکوپی در 40 بیمار مبتلا به نارسائی مزمن کلیه و تحت دیالیز مزمن نتایج زیر بدست آمد : در اکثر بیماران در شروع بیماری همراه با علائم و نشانه های غیر گوارشی علائم دستگاه گوارش فوقانی نیز بطور شایعی دیده می شود به طوری که شایع ترین علامت در شروع بیماری تهوع و استفراغ بود که در 5ˆ32 موارد مشاهده شد. اکثر بیماران (85) دارای علائم بالینی دستگاه گوارش فوقانی بودند به طوری که در بیش از نصف بیماران 5ˆ52 تهوع و استفراغ مشاهده شدو سیری زودرس در نصف بیماران مشاهده گردید. در بررسی آندوسکوپی حدود 75 بیماران یافته های آندوسکوپی غیرطبیعی داشتند و تنها 25 بیماران آندوسکوپی نرمال داشتند . در مقایسه با علائم گوارشی فوقانی که تنها در 15 موارد مشاهده نشد. شایع ترین یافته آندوسکوپی دئودنیت و گاستریت بود که با شیوع یکسان در 5ˆ42 موارد مشاهده شد. در تقسیم بندی بیماران براساس طول مدت دیالیز از نظر علائم بالینی دستگاه گوارش فوقانی با افزایش طول مدت دیالیز شیوع تهوع و استفراغ بیشتر شده و از شیوع سیری زودرس کاسته شده است .همچنین با افزایش طول مدت دیالیز شیوع گاستریت و دئودنیت کاهش پیدا کرد . علاوه براین هرقدر که طول مدت دیالیز بیشتر می شد احتمال آندوسکوپی نرمال (فاقد یافته غیر طبیعی در آندوسکوپی) نیز کاهش پیدا کرد. شیوع پپتیک اولسر ارتباط مستقیمی با طول مدت دیالیز داشت به طوری که اکثر موارد آن در بیمارانی مشاهده شد که طول مدت دیالیز آنها بیشتر از 24 ماه بود. در بررسی این بیماران هیچگونه ارتباطی بین علائم گوارشی فوقانی و یافته های آندوسکوپی مشاهده نشد، بطوری که دربعضی بیماران با وجود آندوسکوپی نرمال تظاهرات متعدد گوارشی فوقانی داشتند ویابرعکس در حضور چندین یافته آندوسکوپی غیر طبیعی فاقد تظاهرات گوارشی بودند. شایعترین یافته آندوسکوپی در بیماران فاقد تظاهرات گوارشی گاستریت بود و شایع ترین علامت گوارشی در بیمارانی که آندوسکوپی نرمال داشتند،سیری زودرس بود. دراین بیماران شیوع پپتیک اولسر بیشتر از جمعیت عمومی و مطالعات دیگر نبود. به نظر می رسید که سیری زودرس با گاستریت و تهوع و استفراغ با دئودنیت ارتباط داشته باشد.

نشان داده شده که یک نفر از هر 200 مورد عوارض جدی و یک نفر از هر 700 موارد مرگ ناشی از اندوسکوپی وجود داشته است (هاریسون 1998) و از طرفی مسائل دیگری نیز در انجام اندوسکوپی مطرح می باشند که از مهمترین آنها تحمیل هزینه زیاد به بیمار و خطر سرایت بیماریهای عفونی می باشد.هدف از انجام این مطالعه این بود که با توجه به نتیجه نهایی حاصل از گزارشات اندوسکوپی موجود در بخش اندوسکوپی بیمارستان امام خمینی (ره) کرمانشاه در معیارهای انجام اندوسکوپی بازنگری بعمل آورده و در جهت اصلاح روش انتخاب بیماران به یک معیارهای استانداری براساس توافق برای انجام اندوسکوپی دست پیدا کرد. برای انجام این مطالعه تمامی گزارشات مربوط به اندوسکوپیهای انجام شده در بیمارستان امام خمینی (ره) کرمانشاه در سال 1373 و 1374 که در بخش اندوسکوپی بیمارستان امام خمینی (ره) موجود بوده اند با روش سرشماری بررسی گردیدند. نتایج اندوسکوپیهای بدست آمده مربوط به یکی از دو گروه: 1- بیماران بستری و سرپایی بیمارستان امام خمینی (ره) و 2- بیماران ارجاعی از کلینیک ویژه بودند که برحسب نوع ضایعه برای هر کدام 3 گروه در نظر گرفتیم: 1- زخمها و ضایعات غیرتومورال 2- ضایعات تومورال و 3- ضایعات جزئی و نرمال.تعداد کل گزارشهای اندوسکوپی در هر دو گروه برابر با 4802 گزارش بود. در گروه بیماران بستری و سرپائی در حدود 45% ضایعه پاتولوژیک مشخص وجود داشت و در گروه بیماران ارجاعی از کلینیک ویژه در حدود 31% ضایعه پاتولوژیک مشخص وجود داشت. از طرفی بیماران با ضایعه پاتولوژیک مشخص از نظر شیوع سنی در سنین بالاتری نسبت به بیماران با ضایعه جزیی و نرمال قرار داشتند (بیشترین شیوع سنی بیماران با ضایعات جزیی و نرمال در سنین زیر 40 سالگی قرار داشتند.)نتایج بدست آمده در این مطالعه، لزوم یک بازنگری جدی را در انجام اندوسکوپی بخصوص در بیماران با سنین پایین تر نشان می دهند و به نظر می آید که شروع یک رژیم درمانی در این بیماران نسبت به اندوسکوپی ارجحیت داشته باشد.