نام پژوهشگر: عبد الرضا باقری
مرتضی محمدپور عبد الرضا باقری
نتایج مطالعات انجام شده روی انتقال ژن به نخود (cicer arietinum l.) نشان می دهد که انتقال ژن به روش باززایی غیرمستقیم از طریق کالوس در این گیاه با موفقیت کمی همراه بوده است. القای نامناسب کالوس و باززایی دشوار از دلایل این عدم موفقیت می باشد. این تحقیق با هدف امکان سنجی انتقال ژن گزارشگر gus و باززایی غیرمستقیم در سه ژنوتیپ نخود mcc496، mcc763 و mcc798 که در مطالعات انجام شده پیشین بهترین شرایط باززایی غیرمستقیم را دارا بودند، انجام شده است. نتایج بدست آمده نشان داد که محیط کشت پایه دارای نمکهای ms و ویتامینهای b5 به همراه هورمون های naa وbap محیط کشت مناسبی جهت القای کالوس از ریزنمونه جنین در این ژنوتیپ ها می باشد. استفاده از مواد بازدارنده قهوه ای شدن مانند زغال فعال به میزان 5/0 گرم در لیتر یا اسید آسکوربیک به میزان 125/0گرم در لیتر و یا pvp به میزان 5/0گرم در لیتر به طرز معنی داری از قهوه ای شدن کالوس ها جلوگیری کرد. واکشت کالوس ها در محیط کشت های باززایی، کالوس های جنین زا تولید نمود ولی از آنها جنین سوماتیکی بدست نیامد. بررسی فلوسایتومتری این کالوس ها نشان داد که به دلیل پلی پلوئیدی توانایی کمی برای باززایی دارند. نتایج مربوط به انتقال ژن نشان داد که تیمارهای تلقیح 5، 10 و 15 دقیقه به همراه هورمون هایbap و naa بهترین نتیجه را در محیط هم کشتی داشت. حضور حداقل یک نسخه از ژن gus و بیان آن در کالوس هر سه ژنوتیپ با آزمون های pcr و هیستوشیمیایی تایید شد. درصد تراریزش با ژن گزارشگر gus به طور میانگین 6/0 درصد بود. با توجه به پاسخ نسبتا مشابه هریک از ژنوتیپها به انتقال ژن، به نظر می رسد که این نتایج می تواند به عنوان یک راهبرد جهت پروژههای انتقال ژن در این ژنوتیپ ها مورد استفاده قرار گیرد.
مریم پیرزاده مقدم باغسیاه عبد الرضا باقری
به منظور مطالعه روابط همبستگی بین صفات زراعی نخود با عملکرد ، جهت معرفی صفات مهم و تسهیل در گزینش واریته های پر محصول در شرایط کم آبیاری، تحقیقی بر روی هفت ژنوتیپ برتر از نظر تحمل خشکی (حاصل از تحقیقات گذشته) در قالب طرح آزمایشی بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 1390-1389، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه مشهد، به مورد اجرا گذاشته شد. در طی فصل رشد دو نوبت آبیاری یکی بعد از کاشت و دیگری در اواخر گلدهی انجام شد. در این طرح بیش از 17 صفت مهم همچون ارتفاع بوته، تیپ رشدی گیاه، تعداد شاخه اولیه و ثانویه، ارتفاع اولین غلاف، تعداد غلاف در بوته، تعداد کل غلاف های چند بذری، تعداد غلاف های پوک، تعداد دانه در غلاف، تعداد دانه در بوته، وزن صد دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، شاخص برداشت، طول دوره گلدهی، غلاف دهی و رسیدگی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس صفات، اختلاف معنی داری در صفات وزن صد دانه، تیپ رشدی گیاه، تعداد شاخه های اولیه، تعداد دانه در بوته، شاخص برداشت و عملکرد دانه در بوته نشان داد (05/0>p). بیشترین همبستگی را صفات، تیپ رشدی گیاه (**44/0r=+)، عملکرد بیولوژیک (**64/0r=+) و شاخص برداشت (**63/0r=+) با عملکرد دانه نشان دادند رگرسیون گام به گام صفات شاخص برداشت، روز تا غلاف-دهی، روز تا رسیدگی، تعداد دانه در بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد شاخه های اولیه و ثانویه و عملکرد بیولوژیک را در گیاه به عنوان صفات مهم نشان داد. همچنین نتایج حاصل از آنالیز علیّت نشان داد که صفات شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک و صفت مهم تعداد دانه در بوته شاخص هایی هستند که باید به طور غیر مستقیم در انتخاب مورد توجه واقع شوند. تجزیه به مولفه های اصلی نیز، پنج مولفه را که بیش از 76 درصد از تغییرات را توضیح می داند، معرفی کرد.