کشاورزی از جنبه های متعددی در اقتصاد ملی تاثیرگذار می باشد؛ ولی مجموعه ای از عوامل موجب محدودیت در روند کمی وکیفی تولیدات این بخش می شوند. یکی از این عوامل خشکسالی است که برخی اثرات اقتصادی و اجتماعی ویژه را سبب می شود. برنج از محصولاتی است که برای رشد و نمو خود به آب زیادی نیاز دارد و خشکسالی و کم آبی محدودیت زیادی را بر عملکرد آن ایجاد می کند. تحقیق حاضر به بررسی تاثیر خشکسالی بر وضعیت اقتصادی و اجتماعی شالیکاران گیلانی و اولویت-بندی این اثرات از دیدآن ها می پردازد. این تحقیق از نوع توصیفی– همبستگی است و ابزار اصلی گرد آوری اطلاعات میدانی، پرسشنامه می باشد. جامعه آماری تحقیق شالیکارانی هستند که طبق اطلاعات سازمان جهاد کشاورزی در سال 1388 دچار خشکسالی و کم آبی شده بودند. تعداد270 نفر از این شالیکاران با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تناسبی انتخاب شده و پرسشنامه مزبور را تکمیل کردند. نتایج حاصله با استفاده از نرم افزار spss در دو بخش توصیفی و استنباطی مورد ارزیابی قرار گرفت. به منظور تعیین میزان تاثیر خشکسالی، سال زراعی 87 (سالی که شالیکاران از منبع مطمئن آب برخوردار بودند) با سال زراعی88 ( سالی که شالیکاران دچار خشکسالی و کم آبی شده بودند) مقایسه گردید. متغیرهای مستقل تحقیق عبارتند از: سن، سطح سواد، سابقه کشاورزی، نوع مالکیت زمین، منبع آب، بکار گیری توصیه های ترویجی و اثرات اقتصادی و اجتماعی و متغیر وابسته، میزان عملکرد می باشد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی(فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار، ماکزیمم و مینیمم) و آمار استنباطی(ضرایب همبستگی اسپیرمن، پیرسون، اتا و بای سریال نقطه ای) استفاده گردید. نتایج به دست آمده نشان داد خشکسالی سبب کاهش عملکرد تولید برنج سفید به اندازه 262 کیلو گرم در هکتار گردیده است. همچنین این معضل منجر به افزایش هزینه ها، کاهش درآمد، کاهش پس انداز، افزایش اضطراب، مشکلات روحی و.... برای شالیکاران گیلانی شده است. در بخش دیگر مشخص گردید بین سن، سابقه شالیکاری و نوع مالکیت زمین با میزان خسارت رابطه معنی دار وجود ندارد؛ اما بین سطح سواد، نوع منبع آب و بکارگیری توصیه های ترویجی با میزان خسارت رابطه وجود دارد.

دامداری یکی از منابع مهم کسب درآمد و تامین معیشت جمعیت روستایی ایران از جمله روستائیان استان همدان است استان همدان با وجود 420 هزار راس نه تنها قادر است با توجه به امکانات موجود نقش موثر در کاهش واردات گوشت قرمز داشته باشد بلکه می تواند یکی از مراکز صادرات این محصول قرار گیرد یکی از مهمترین اقداماتی که در این رابطه می تواند انجام داد تا از این پتانسیل استفاده گردد تشکل دامداران در تعاونی دامداری است. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش شرکت های تعاونی دامداری در وضعیت اقتصادی دامداران(پرورش دهندگان گاوگوشتی) در استان همدان است. این تحقیق از نوع توصیفی و علی مقایسه ای بوده و برای جمع آوری داده ها از ابزار پرسشنامه که پایایی آن از طریق آلفای کرانباخ 80% تعیین گردید، استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه در برگیرنده 300 نفر از دامداران (پرورش دهندگان گاوگوشتی)، شامل 150 نفر از دامداران عضوتعاونی تولید و 150 نفر دامدار غیر عضو در استان همدان می باشد. تجزیه و تحلیل این داده ها با استفاده از نرم افزار spss انجام گرفته است و در بخش آمارتوصیفی به توصیف داده ها پرداخته می شود و در بخش آمارتحلیلی از ضرایب همبستگی کرامر برای به دست آوردن روابط بین متغیرها و آزمون t برای مقایسه میانگین دو گروه استفاده شده است. .نتایج ضرایب همبستگی کرامر نشان داد که بین سن با عضویت در شرکت تعاونی رابطه منفی و معنی دار وبین تحصیلات و ظرفیت دامداری با عضویت در شرکت تعاونی رابطه مثبت ومعنی دار وجود دارد، بین سابقه پرورش گاو با عضویت در شرکت تعاونی رابطه ای وجود ندارد. نتایج آزمون t نشان داد که بین میانگین تولید دامداران عضوشرکت تعاونی با دامداران غیرعضو از لحاظ تولید گوشت قرمز تفاوت معنی داری وجود دارد و دامداران عضو شرکت تعاونی از افزایش عملکرد بیشتری نسبت به دامداران غیرعضو برخوردارند وهمچنین نشان داد که بین میانگین هزینه تولید دامداران عضوشرکت تعاونی با دامداران غیر عضو تفاوت معنی داری وجود ندارد و شرکت تعاونی در کاهش هزینه دامداران عضو شرکت تعاونی نقش نداشته است. همچنین مشخص گردیدکه دامداران عضوشرکت تعاونی با شرکت بیشتر در کلاس های ترویجی از میانگین نمره دانش فنی بیشتری نسبت به دامداران غیر عضو برخوردارند که این عامل در افزایش عملکرد تولید و بهبود اقتصادی موثر بوده است

پایداری کشاورزی در نظام های بهره برداری از جمله موضوعات جدی است که در سالهای اخیر توجه بسیاری از محقیقن را به خود جلب کرده است.هدف اصلی این تحقیق رتبه بندی شرکت های تعاونی تولید در راستای دستیابی به کشت پایدار گندم آبی استان همدان می باشد.جامعه آماری این تحقیق گندمکاران آبی استان همدان هستند که عضو تعاونی تولید می باشند.روش نمونه گیری تصادفی با انتساب متناسب تعداد 66 نفر برگزیده شده اند.این تحقیق با استفاده از روش پیمایشی انجام شده و پرسشنامه ابزار اصلی این تحقیق است. روایی پرسشنامه تحقیق با استفاده از نظرات اساتید راهنما، مشاورو 10 نفر از متخصصان و کارشناسان مربوطه تعیین گردید.به منظور اعتبار پرسشنامه پیش آزمون به عمل آمد و ضریب آلفای کرونباخ 80% بدست آمد برای تجزیه وتحلیل داده های توصیفی از توزیع فراوانی استفاده شد که نشان داد کشاورزان میزان رضایت زیادی از ارائ? بذر اصلاح شده و بازدید از مزرعه توسط شرکت های تعاونی تولید داشته اند از آزمون t برای مقایسه سیستم آبیاری بارانی وکرتی از نقطه نظر شاخصهای مورد بررسی استفاده شد نتایج نشان داد اعضای تعاونی از لحاظ شاخص (عملکرد گندم، تحصیلات، تعدادقطعات، آبرسانی، تعداد محصول تحت تناوب، اراضی تسطیح شده و استفاده از بذر پاش ) دارای تفاوت معنی داری از لحاظ آماری بوده اند.ضریب همبستگی پیرسون نشان داد بین سن و سطح تحصیلات رابط? منفی و معنی داری از لحاظ آماری وجود داشته است.از تجزیه واریانس یکطرفه، روش s.n.k، تحلیل عاملی و تحلیل کلستر جهت سنجش میزان پایداری کشاورزی در سطح مزارع گندمکاران منتخب استفاده شد. نتایج تحلیل کلستر نشان داد که شرکت تعاونی به 3 طبقه تقسیم شدند که طبقه اول شامل شرکت تعاونی روستای مهاجران و دستجرد، طبقه دوم شامل روستای لالجین وطبقه سوم شامل شرکت تعاونی روستای حسام آباد می شدند. واژگان کلیدی:پایداری، تعاونی، کشاورزی، گندم

مشارکت در مفهوم گسترده اش به معنی برانگیختن حساسیت مردم و نتیجتا به معنی افزایش درک و توان روستاییان جهت پاسخگویی به طرح های توسعه و نیز به مفهوم تشویق و ابتکارهای محلی است.مزارع شالی گیلان که بالغ بر 230000هکتار می باشد با بزرگترین مشکلات توسعه همراه است.قطعات کوچک و مرزبندی، نیود جاده مواصلات،کانالهای آبیاری و زهکشی مشکلاتی را بر سر راه تولید برنج قرار داده است.با اجرای طرح یکپارچه سازی نتنها 10تا 15 درصد به سطح زیر کشت اضافه می شود بلکه با به کارگیری ماشن آلات هزینهتولید نیز کاهش می باد. این پژوهش به صورت پیمایشی و در قالب پرسشنامه صورت گرفته است.جامعه آماری کشاورزان برنج کار شهر رشت می باشد کهبه صورت تصادفی تعداد 300 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده است.برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss استفاده شده است .نتایج حاصل نشان می دهد که بین دو گروه اختلاف معنی داری از نظر استفاده از فعالیت های آموزشی وجود دارد.نتایج حاصل نشان می دهد که مهمترین مشکل طرح یکپارچه سازی از دیدگاه کشاورزان نبودن نظارت بر روند اجرای طرح می باشد و مهمترین ویژگی وجود جاده بین مزارع می باشد.

چکیده: طی نیم قرن گذشته صنایع دستی یکی از زمینه های فعالیت فرهنگی، هنری، اجتماعی و اقتصادی در جوامع مختلف، و عامل بسیار موثری در توسعه کشورهای در حال توسعه شناخته شده است. یکی از رشته های کاربردی صنایع دستی گیوه بافی می باشد که در غرب کشور به ویژه منطقه اروامانات رونق زیادی دارد. گیوه بافی نقش بسزایی در درآمد و اقتصاد خانوار منطقه دارد. و باعث اشتغال مردم محلی و رشد اقتصادی منطقه گردیده است و حمایت از این صنعت نه تنها در سطح منطقه بلکه در سطح کشور می تواند باعث رونق اقتصادی و فرهنگی و همچنین رفع مشکل بیکاری و بسیاری از مسائل دیگر می گردد. تحقیق حاضر با هدف کلی بررسی اثر گیوه بافی براقتصاد خانوار روستایی که منجر به کسب درآمد بیشتر و رفاه خانوار منطقه اورامانات انجام گرفته است. ابزار اصلی جمع آوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه می باشد. که در دو سطح کشاورزان گیوه با و کشاورزان غیر گیوه باف توزیع گردید. برای تعیین روایی ابزارسنجش پژوهش از نظرات اساتید و متخصصان مربوطه استفاده شد. ارزیابی پایایی پرسشنامه نیز در مرحله پیش آزمون با تکمیل 30 پرسشنامه از جامعه آماری مورد پژوهش صورت گرفت و ضریب آلفای کرونباخ معادل 81/0 بدست آمد. روستاها منطقه اورامانات به عنوان جامعه آماری انتخاب گردید. و از بین کشاورزان گیوه باف تعداد 200 نفر و کشاورزان غیر گیوه باف تعداد 100نفر به وسیله فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه به روش تصادفی ساده انتخاب گردید. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار spss استفاده گردید. از آزمون های آماری مقایسه میانگین دو جامعه و آزمون همبستگی متغیرها برای تجزیه و تحلیل استفاده گردید. نتایج پژوهش مشخص نمود که از بین متغیرهای مختلف متغیرها سن، مالکین زمین کشاورزی، سطح تحصیلات کشاورزان با پرداختن به گیوه بافی و درآمد رابطه معنی دار وجود دارد.

دانش بومی به دانشی اطلاق می شود که طی مدتی طولانی تکامل یافته و از نسلی به نسل دیگر به شکل موروثی منتقل شده است. آمیختن دانش بومی با دانش روز، الگوی توسعه پایدار بومی را منجر می گردد. در این رابطه شناخت دانش بومی و شیوه ها ی سنتی تولید و آگاهی از دانش روز نقش کلیدی در دستیابی به شاخص های توسعه پایدار را خواهد داشت. در سال های اخیر استفاده از تکنولوژی های پیشرفته، مشکلات زیست محیطی و هزینه های بالا را در فرآیند تولید سبب شده است. هدف کلی از این پژوهش، معرفی دانش بومی دامداران کوچ رو ایل ترکاشوند و تأثیرگذاری آن بر فرآیند توسعه ی پایدار با تکیه بر ویژگی های بومی خاص منطقه می باشد. پژوهش حاضر با رویکرد کاملا کیفی صورت پذیرفته و برای جمع آوری داده ها از روش های مشاهده مستقیم، مصاحبه، مشاهده مشارکتی و مطالعه کتابخانه ای استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد دانش بومی عشایر با اعمال مدیریت چرا منجر به پایداری گیاهان مرتعی شده که این امر حفظ محیط زیست را به دنبال داشته و در نهایت توسعه ی پایدار را سبب خواهد شد. همچنین دانش بومی عشایر با استفاده از روش های سنتی بهداشت و کنترل بیماری، نگهداری، انتخاب و پرورش دام نیز در کاهش هزینه ها، افزایش درآمد و بهبود وضعیت اقتصادی عشایر موثر بوده است.

مراتع به عنوان یکی از منابع تجدید شونده اساسی، نقش بسیارمهمی در تنظیم چرخه آب، حفظ ذخایر ژنتیکی گیاهی، حفظ خاک، تامین بخش زیادی ازعلوفه مورد نیازکشور ایفا می کنند. همچنین این منابع خدادای با داشتن وسعت زیاد، یکی از تکیه گاهای اساسی توسعه ی پایدار کشور به شمارمی روند؛ و بستری اساسی برای انجام فعالیتهای اقتصادی ایجاد می کنند.متاسفانه امروزه شاهدیم که این منابع طبیعی ارزشمند به علت بهره برداری غیر اصولی وبی رویه در معرض تخریب شدید قرار گرفته اند.بنابراین ارائه ی برنامه های مناسب برای مدیریت اصولی مراتع وجلوگیری ازتخریب این منبع ارزشمند ضروری به نظر می رسد. . یکی از برنامه های مهمی که جهت مدیریت چرا وساماندهی مراتع به کار می رود صدور پروانه های بهره برداری برای مرتعداران است. مدیریت چرا در حقیقت ساماندهی مراتع در جهت بهره برداری اصولی از منابع تولید با حفظ منابع پایه آب ، خاک ، گیاه و رسیدن به تولید پایدار و بهبود وضع اقتصادی بهره برداران می باشد. هدف تحقیق حاضر، بررسی نقش پروانه های بهره برداری در مدیریت چرا مراتع از نگاه مرتعداران شهرستان اردستان استان اصفهان می باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل تمام مرتعدارانی است که پروانه ی بهره برداری مراتع شهرستان اردستان را دارند.که این تعداد برابر با 3353نفرمی باشند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران برابر با342نفر بدست آمد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق پرسشنامه بود؛که روایی گویه های آن توسط متخصصان مورد تایید قرار گرفت. و پایایی آن با استفاده ازپیش آزمون آلفای کرونباخ(78/0) تایید شد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی به صورت فراوانی، میانگین ، درصد، درصد تجمعی استفاده شد.در بخش آمار استنباطی از آزمون های ضریب همبستگی دی سامرز و کندال تائو سی استفاده شد.نتایج نشان داد بین نوع پروانه های بهره برداری و مدیریت چرا ، تعادل دام در مرتع و افزایش توان اقتصادی مرتعداران رابطه وجود ندارد. همچنین بین فعالیت های آموزشی ترویجی در شهرستان مورد مطالعه و مدیریت چرای مراتع این شهرستان رابطه ی وجود نداشت.نتایج آزمون کای اسکور نشان داد که تنها ویژگی فردی افراد مورد مطالعه که با مدیریت چرا رابطه دارد سابقه مرتعداری است.

ایران در منطقه خشک و نیمه خشک واقع شده است که آب مهم ترین تنگنای توسعه کشاورزی محسوب می شود. با توجه به این مسأله، افزایش تولیدات کشاورزی از طریق توسعه ی اراضی با محدودیت های جدی در تأمین آب مواجهه است و تنها راه پاسخ به تقاضای روز افزون غذا، بهره وری بهینه از منابع استحصال شده برای کشاورزی و تولید بیش تر در ازای مصرف کمتر آب است. یکی از راه های استفاده بهینه از آب تکنولوژی های جدید روش آبیاری از جمله روش آبیاری بارانی است که می تواند در کاهش آب مصرفی نقش به سزایی داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر مقایسه آبیاری بارانی و سطحی در افزایش عملکرد تولید گندم انجام شده است. ابزار اصلی پژوهش پرسشنامه می باشد که در دو سطح گندم کاران آبیاری بارانی و سطحی توزیع گردید. برای تعین روایی ابزار سنجش پژوهش از نظر اساتید و متخصصان مربوطه استفاده شد. ارزیابی پایایی پرسشنامه نیز در مرحله پیش آزمون با تکمیل 25 پرسشنامه از جامعه آماری مورد پژوهش صورت گرفت و ضریب آلفای کرونباخ معادل 81/0 بدست آمد. روستاهای شهرستان کرمانشاه به عنوان جامعه آماری انتخاب گردید و از بین گندم کاران آبیاری بارانی، تعداد 140 نفر و گندم کاران آبیاری سطحی، 170 نفر به وسیله فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه آماری به روش طبقه ای متناسب با حجم و نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردید. از آزمون های آماری مقایسه میانگین دو جامعه و آزمون همبستگی متغییرها و رگرسیون لجستیک برای تجزیه و تحلیل استفاده گردید. نتایج پژوهش مشخص نمود که از بین متغیرهای مختلف، درآمد سالیانه، سطح زیر کشت، عملکرد در واحد سطح، هزینه کاشت، داشت و برداشت، هزینه برق مصرفی، میزان صرفه جویی در آب مصرفی، مقدار آب در دسترس، عملکرد بهتر کوددهی، کاهش آفات و علف هرز با آبیاری بارانی مزارع گندم رابطه ی معنی داری دارند. همچنین نتایج تجزیه و تحلیل ها با استفاده از روش رگرسیون لجستیک مشخص کرد که 2/75 درصد از تغییرات متغیر وابسته ی آبیاری بارانی پژوهش توسط متغیرهای مستقل عملکرد در واحد سطح، سطح زیر کشت، هزینه کاشت، داشت و برداشت و صرفه جویی در مصرف آب مصرفی مشخص شده است.

چالش های بخش کشاورزی با گذشت زمان پیچیده تر از گذشته می شود ولی در کنار آن پیشرفت علوم و فناوری، راهکارهای موثرتری را برای مقابله با آن ارائه می نماید. از جمله این چالش ها می توان به افزایش نیاز غذایی به دلیل رشد جمعیت، افزایش تعداد افراد گرسنه، کاهش حاصلخیزی خاکهای کشاورزی و افت سطح آبهای زیر زمینی اشاره کرد. برنج محصولی است که منحصرا برای انسان کاشت می شود و کشور ایران یکی از واردکنندگان این محصول است، از این رو افزایش تولید برنج یکی از دغدغه های اصلی دولت است. در این مقاله به بررسی سیاست های حمایتی جهاد کشاورزی در طرح های افزایش تولید برنج شهرستان لردگان پرداخته شده است. لردگان یکی از شهرستان های استان چهارمحال و بختیاری است و از مناطق تولیدکننده برنج است. ابزار اصلی پژوهش پرسشنامه می باشد که روایی ظاهری و محتوای پرسشنامه با کسب نظرات 10 نفر از اساتید و کارشناسان کشاورزی مورد بررسی قرار گرفت و اصلاحات لازم صورت گرفت. ضریب اعتبار پرسشنامه 76/0 بوده که با استفاده از نرم افزار spss به دست آمد. جامعه آماری مورد نظر تمام شالیکاران شهرستان لردگان در سالهای زراعی 89، 90 و 91 می باشد که در دو سطح شالیکاران تحت پوشش طرح ها و شالیکاران غیر پوشش طرح ها بوده است. از بین شالیکارن تحت پوشش طرح ها تعداد 170 نفر و شالیکاران غیر پوشش طرح ها تعداد 165 نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه انتخاب گردید. از آزمون مقایسه میانگین دو جامعه برای تجزیه و تحلیل استفاده گردید. نتایج آزمون t نشان می دهد که بین میانگین تولید شالیکاران تحت پوشش طرح ها با شالیکاران غیر پوشش طرح ها از لحاظ عملکرد تفاوت معنی داری وجود دارد و شالیکاران تحت پوشش طرح ها از عملکرد بیشتری نسبت به شالیکاران غیر پوشش طرح ها برخوردارند. همچنین مشخص گردید که شالیکاران تحت پوشش طرح ها از دانش فنی بالاتری در مقایسه با شالیکاران غیر پوشش طرح ها برخوردارند. نتایج آزمون t نشان می دهد که بین هزینه های تولید این دو گروه شالیکاران تفاوت معنی داری وجود دارد و هزینه های تولیدی شالیکاران تحت پوشش طرح ها از هزینه های تولیدی شالیکاران غیر پوشش طرح ها بیشتر شده است. بین میانگین درآمد سالیانه حاصل از برنجکاری و همچنین سود حاصل از این درآمد، اختلاف معنی داری در دو گروه وجود دارد.

گلخانه های صنعتی از جمله طرح های بنگاه های کوچک اقتصادی می باشد و از اجزای مرتبط با کشاورزی مدرن به حساب می آید که در سال های اخیر تحت حمایت های دولتی و سیاست های تشویقی دولت، کشاورزان به سمت اینگونه تولیدات روی آورده اند. مزیت های مهم این شیوه کشت، تولید خارج از فصل، صرفه جویی در آب و همچنین بهره وری بالا در واحد سطح می باشد. از آن جا که هر فعالیتی در زمینه ی صنایع روستایی متعاقبا اثرات اجتماعی و اقتصادی خاص خود را در منطقه به دنبال خواهد داشت، لذا شناخت این اثرات و عوامل تاثیر گذار بر آن ها ما را در کنترل هرچه بیشتر بر روی فعالیت ها و انطباق دادن آن ها با محیط یاری خواهد کرد و در این راستا نقطه نظرات کشاورزان گلخانه دار استان همدان در این خصوص مورد مطالعه قرار می گیرد. تحقیق حاضر از نوع پیمایشی می باشد که در آن با استفاده از ابزار پرسشنامه اقدام به جمع آوری اطلاعات و نظرات گلخانه داران صورت می گیرد، تعداد جامعه آماری 220 عدد شامل کل گلخانه های استان همدان میباشد که از این بین، حجم نمونه آماری با فرمول کوکران 67 به دست آمد و به صورت نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. پایایی و روایی پرسشنامه با نظر اساتید مربوطه تنظیم شده و آلفای کرونباخ آن 94 درصد می باشد که نشان دهنده سطح بسیار خوب ابزار اندازه گیری میباشد، داده ها به روش مقایسه میانگین تک نمونه ای با استفاده از spss مورد واکاوی قرار گرفت و نتایج بدست آمده حاکی از آن است که از نظر نمونه ی مورد مطالعه، احداث گلخانه های صنعتی تاثیر مثبتی در ایجاد اشتغال برای روستاییان و همچنین فارغ التحصیلان کشاورزی داشته است، همچنین اثر این بخش بر توسعه ی مناطق روستایی مشهود است و همچنین از آثار اقتصادی افزایش درآمد و سرمایه گذاری را می توان نام برد.

جمعیت رو به رشد در کره زمین و تامین نیازهای انسان، سبب ایجاد مزارع گسترده جهت بهره برداری بیش تر، از مواد غذایی شده که نتیجه آن تغییر اکوسیستم های طبیعی و تخریب جنگل ها، خاک،گیاهان خودرو در محیط زیست شده است. رشد بخش کشاورزی برای کسب شاخص های پیشرفت در کشورهای در حال توسعه امری ضروری قلمداد می شود. دست یابی به این شاخص ها با بهبود و تقویت رشد اقتصادی و کاهش فقر، بهبود کیفیت مواد غذایی در کنار حفظ منابع طبیعی بسیار مهم هستند. یکی از منابع آلاینده ی خاک، دفع سموم ناشی از آفات کشاورزی است.امروزه با گسترش مشکلات ناشی از اجرای روش های مبارزه با استفاده از مواد شیمیایی، روش های مدیریت آفات به ویژه مبارزه بیولوژیک در کشاورزی ارگانیک از جایگاه خاص و ویژه ای برخوردار است. اهمیت موارد فوق در قالب هدف اصلی این پژوهش که به بررسی علل عدم پذیرش کنترلبیولوژیک آفات توسط تولیدکنندگان سیب درختی در استان چهارمحال و بختیاری می پردازد گنجانده شده است. ابزاراصلی پژوهش پرسش نامه می باشدکه برای تعیین روایی ابزار سنجش پژوهش از نظرات اساتیدو متخصصان مربوطه استفاده شد.ارزیابی پایایی پرسش نامه نیز درمرحله پیش آزمون باتکمیل 10پرسش نامه از جامعه آماری مورد پژوهش صورت گرفت و ضریب آلفای کرونباخ معادل 0/81 بدست آمد.روستاهای شهرستان های شهرکرد، بروجن ولردگان به عنوان جامعه آماری انتخاب گردیدواز بین باغداران سیب 120 نفر به وسیله ی فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه آماری به روش تصادفی ساده انتخاب گردید.از شاخص های آماری چون فراوانی، درصدفراوانی، میانگین، انحراف معیار و آزمون تحلیل واریانس آنوا، ضریب همبستگی اسپیرمن و ضریب تعیین برای تجزیه وتحلیل استفاده گردید.نتایج پژوهش مشخص نمود که،سن، میزان تحصیلات، تعداد افراد تحت تکفل، سابقه ی فعالیت باغداری و دانش فنی باغداران بر دیدگاه باغداران نسبت به کنترل بیولوژیک موثر می باشند و بین متغیرهای آموزش و ترویج و وضعیت اقتصادی با دانش فنی نیز رابطه ی معنی دار مشاهده شد و مجموعه ی این عوامل بر پذیرش کنترل بیولوژیک آفات سیب موثر می باشند.

یکی از مهمترین ابعاد توسعه روستایی، مدیریت روستایی است مباحث توسعه روستایی در کنار، مدیریت روستایی مد نظر برنامه¬ریزان و صاحب نظران قرار دارد. امروزه اهداف مدیریت روستایی و توسعه روستایی با یکدیگر همپوشانی دارند. یکی از رویکردهای توسعه روستایی برنامه¬ریزی "پایین به بالا" است که بر اساس آن مشارکت مردم محلی و دخالت موثر آنان در فرایند برنامه¬ریزی محور توسعه محسوب می¬شود. دهیاری¬ها به عنوان جدیدترین سازمان در نظام مدیریت روستایی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی را می¬توان گام مثبتی به سوی جلب مشارکت بیشتر روستاییان در مدیریت و توسعه روستایی تلقی کرد بر اساس قانون مقرر گردیده است که روستاهای بالای 20 خانوار باید دارای دهیار باشند و پیش¬بینی شد که تا پایان برنامه چهارم برای تمامی روستاهای بالای 20 خانوار دهیاری تاسیس گردد تا در فعالیت¬های عمرانی و اجرای طرح هادی کوشا باشند. اهمیت موارد فوق در قالب هدف اصلی این پژوهش که به بررسی نقش دهیاری¬ها در اجرایی شدن طرح هادی در راستای دستیابی به توسعه پایدار روستاها در شهرستان چرداول می¬پردازد گنجانده شده است. روش پژوهش توصیفی– تحلیلی بوده که برای گردآوری اطلاعات از روش¬های میدانی و اسنادی استفاده گردید. پرسشنامه ابزار اصلی این پژوهش می¬باشد روایی پرسشنامه توسط30 نفر از متخصصان موضوعی مورد تایید قرار گرفت و ارزیابی پایایی پرسشنامه با ضریب آلفای کرونباخ 86/. بدست آمد. جامعه¬ی آماری تحقیق را 23 دهیار و ساکنین 23روستای شهرستان چرداول در استان ایلام تشکیل می¬دهند (4954n=) که بر اساس فرمول کوکران 303 نفر به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شده که در این روستاها دو پرسشنامه تکمیل گردید پرسشنامه اول مربوط به دهیاران بوده و سوالاتی در رابطه با ویژگی¬های فردی در آن تعریف شده است و پرسشنامه دوم مربوط به روستاییان بوده که به صورت کاملاً تصادفی تکمیل گردید. تجزیه و تحلیل داده¬ها از طریق آزمون¬ تحلیل واریانس آنوا، ضریب همبستگی اسپیرمن و ضریب تعیین و شاخص¬های آماری چون فراوانی، درصد فراوانی، میانگین، انحراف معیار با استفاده از نرم افزار spss انجام شد. نتایج این پژوهش مشخص نمود که سطح تحصیلات و سابقه¬ی مدیریت دهیاران بر اجرای طرح هادی موثر می¬باشد. بین مشارکت مردم با دهیاران، و اجرای طرح هادی رابطه¬ی معنی¬داری مشاهده شد و همچنین بین وظایف دهیار (توسعه اجتماعی، توسعه کالبدی- محیطی) و اجرای طرح هادی رابطه¬ی معنی¬داری مشاهده شد ولی بین وظایف دهیار (توسعه اقتصادی) و اجرای طرح هادی تاثیر چندانی مشاهده نشد.

امروزه تصور جهان پیشرفته کنونی، بدون در نظر گرفتن ارتباطات، امری محال تلقی می شود. در این میان، شبک? راه های روستایی به عنوان یکی از اساسی ترین مبانی ارتباطات میان مناطق شهری و روستایی نقش اساسی در پیشرفت جوامع روستایی ایفا می کند. با توجه به پراکندگی مناطق تولید در سطح کشور و بالا بودن هزینه های حمل و نقل که از موارد مهم و تاثیرگذار بر هزینه های تولید کشاورزان می باشند، وجود راه های ارتباطی مناسب و مطمئن بین مراکز زیستی و خانه های روستائیان با زمین های کشاورزی و هم چنین ارتباط آنها با شهرها و مراکز ارائه تولیدات کشاورزی به گونه ای که روستائیان بتوانند تولیدات خود را به موقع و با کمترین تلفات به مراکز عرضه محصولات تحویل دهند بسیار حائز اهمیت است. تحقیق حاضر، در پی بررسی تأثیرات راه های روستایی بر وضعیت اقتصادی کشاورزان استان کردستان می‏باشد. جامعه آماری تحقیق 653 خانوار از کشاورزان روستایی شهرستان سنندج بوده و از این تعداد، 243 خانوار از کشاورزان روستایی به¬ عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. نمونه مورد نظر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و پرسشنامه بین آنها توزیع شد. ضریب پایایی برای پرسش نامه تحقیق 87./. به دست آمده که نشان دهنده سطح خوب پایایی ابزار تحقیق است. نتایج حاکی از آن است که وجود شبکه راه های روستایی مناسب، باعث افزایش درآمد، افزایش سرمایه گذاری، کاهش هزینه های حمل و نقل، افزایش دست¬یابی به فرصت¬های شغلی، افزایش میزان سطح زیر کشت، کاهش ضایعات و سهولت در عرضه شده است.

مشاغل یا کسب و کار خانگی آن دسته از فعالیت هایی است که توسط عضو یا اعضای خانواده در فضای مسکونی در قالب یک طرح کسب و کار بدون مزاحمت و ایجاد اخلال در آرامش واحد های مسکونی همجوار شکل می گیرد و منجر به تولید خدمت یا کالای قابل عرضه به بازار خارج از محیط مسکونی می¬گردد. هدف اصلی این تحقیق بررسی نقش مشاغل خانگی بر وضعیت درآمد خانوار روستایی در استان گیلان می باشد که می تواند موجب افزایش درآمد و رفاه نسبی آن ها شود. این تحقیق به لحاظ نحوه¬ی گردآوری داده¬ها، یک پژوهش توصیفی- تحلیلی به شمار می¬رود که داده¬های آن به طریق پیمایشی توسط پرسش نامه و مصاحبه حضوری از جامعه آماری جمع¬آوری شده و ازطریق نرم افزار spss مورد تجزیه تحلیل قرار گرفته است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که متغیرهای کسب درآمد، سن، جنس، تعداد اعضا، تعداد افراد تحت تکفل، وضعیت تاهل، تحصیلات، شغل اصلی، درآمد شغل اصلی، شغل فرعی و درآمد شغل فرعی با هدف از اشتغال به مشاغل خانگی رابطه معناداری دارند. در میان متغیرهای ویژگی های فردی؛ متغیرهای سن، تعداد اعضا، تعداد افراد تحت تکفل، وضعیت تاهل، تحصیلات و شغل اصلی رابطه معناداری با درآمد حاصل از مشاغل خانگی نداشتند و متغیرهای جنس، درآمد شغل اصلی و نوع کسب و کار خانگی دارای رابطه معناداری با درآمد حاصل از کسب و کار خانگی بودند. وضعیت اقتصادی با اشتغال در مشاغل خانگی دارای رابطه معنا داری بودند. اما فاکتورهای موثر بر اقتصاد در اشتغال به مشاغل خانگی موثر نبوده اند ولی علاقه، انگیزه و نوآوری در اشتغال به مشاغل خانگی تاثیر بسزایی داشتند.

امروزه نقش تعیین¬کننده نیروی انسانی در توسعه¬یافتگی کشورها بر کسی پوشیده نیست. زنان روستایی به عنوان نیروی انسانی، نقش مهم و تعیین¬کننده ای در روند توسعه روستایی دارند و سهم عمده¬ای از درآمد خانوارهای روستایی از طریق فعالیت زنان به دست می¬آید. به دلیل آنکه گرفتن وام و خدمات مالی نیاز به داشتن وثیقه، ضامن معتبر، یا داشتن حساب پس¬انداز دارد، در کشورهای در حال توسعه، افراد فقیر و محروم اجتماع، که وام¬گیرندگانی مخاطره آمیز و فاقد توان بازپرداخت اقساط محسوب می¬شوند، قادر به تهیه¬ی اعتبارات از موسسه¬های مالی رسمی و غیر رسمی نیستند؛ بر این اساس، در دو دهه اخیر، در این کشورها، اعتبارات خرد نقشی حیاتی در کاهش فقر و افزایش دسترسی فقرا (خصوصا زنان فقیر) به منابع مادی ایفا کرده است. اعتبارات خرد با فراهم ساختن وام های کوچک برای افراد فقیر موجبات اشتغال و در نتیجه درآمدزایی را برای آنان بوجود می¬آورد. به دلیل اینکه زنان روستایی نقش به¬سزایی در فرایند تولیدات روستایی دارند، ضروری است که به طرق مختلف از جمله با راه¬اندازی صندوق اعتبارات خرد امکان و احساس ایجاد تعلق در جامعه به وجود بیاید. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت اقتصادی- اجتماعی زنان شالیکار عضو صندوق اعتبارات خرد زنان روستایی در استان مازندارن انجام گرفته است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی می باشد که جمع¬آوری داده¬ها بصورت کتابخانه¬ای و میدانی و تجزیه و تحلیل داده¬ها از طریق نرم¬افزار spss، استفاده از آزمون¬های t دو نمونه مستقل، همبستگی کای اسکوار و یو من ویتنی صورت گرفته است. نتایج حاکی از آن است که تسهیلات پرداختی صندوق اعتبارات بر درآمد زنان عضو صندوق تأثیری ندارد. ویژگی های فردی مانند سن، تحصیلات، شغل اصلی، درآمد شغل اصلی، شغل فرعی و درآمد شغل فرعی در عضویت صندوق اعتبارات خرد موثر است ولی تأهل، تعداد اعضای خانوار و سرپرست بودن در عضویت صندوق اعتبارات خرد موثر نمی باشد. بین تسهیلات پرداختی صندوق و ایجاد اشتغال رابطه معنی¬داری مشاهده شد. همچنین اعتبارات پرداختی صندوق تأثیر مثبتی بر مشارکت و اعتماد به نفس اعضاء گذاشته است.

پرورش کرم ابریشم یکی از فعالیت های تولیدی جنبی کشاورزی است. ویژگی هایی نظیر کوتاه بودن دوره پرورش، سرمایه گذاری اندک و درآمدزایی مناسب برای روستاییان، خصوصاً در اوقات فراغت آن ها، به آن جلوه خاص بخشیده است. این فعالیت به دلیل شرایط اقلیمی، جغرافیایی و سابقه طولانی در استان مازندران، پتانسیل های فراوانی برای توسعه دارد. هدف این پژوهش بررسی نقش پرورش کرم ابریشم بر بهبود وضعیت اقتصادی خانوارهای روستایی است. جامعه آماری تحقیق 1150 نوغاندار استان مازندران می باشد که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 240 نوغاندار محاسبه گردید. نمونه گیری به صورت خوشه ای چند مرحله ای بوده و نمونه ها به صورت تصادفی ساده از هر خوشه انتخاب گردیدند. ابزار اصلی تحقیق پرسش نامه است، روایی آن توسط اساتید و متخصصین تأیید و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ، 86/0 به دست آمد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر توانمندسازی اقتصادی - اجتماعی زنان نوغاندار روستایی استان گیلان انجام شده است. روش تحقیق پیمایشی بوده و از پرسشنامه محقق استفاده شده است. از 8519 نفر نوغاندار استان گیلان از طریق فرمول کوکران 220 نفر به عنوان نمونه آماری تحقیق از طریق روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار) و آمار استنباطی ( آزمون همبستگی اسپیرمن، رگرسیون چند متغیره) استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد میانگین توانمندی اقتصادی زنان نوغاندار روستایی از توانمندی اجتماعی آنها بالاتر است. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد متغیرهای دسترسی به وام، دانش فنی، امکانات و تجهیزات نوغانداری، پذیرش ایده های جدید، تکفل، برگزاری کلاس های آموزشی - ترویجی، رضایت شغلی و سابقه نوغانداری به ترتیب از عوامل موثر بر توانمندسازی اقتصادی - اجتماعی زنان نوغاندار روستایی هستند که در مجموع 70 درصد از تغییرات متغیر توانمندسازی اقتصادی - اجتماعی زنان را تبیین می کنند. با توجه به نتایج این پژوهش، تقویت شاخص های که بر توانمندسازی اقتصادی - اجتماعی زنان نوغاندار موثر هستند، به ویژه شاخص های دسترسی به وام، افزایش دانش فنی نوغانداران، مواد اولیه و امکانات و تجهیزات از طریق حمایت سازمان های مربوطه و برگزاری دوره های آموزشی به منظور توانمندی آنها، ضروری است.

شرکت های تعاونی های تولید روستایی زمینه های مشارکت روستاییان در فرآیند توسعه روستاها را فراهم کردند. هدف این تحقیق ارزیابی وضعیت فعلی این شرکت ها می باشد. این پژوهش در استان خراسان شمالی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق مدیران عامل شرکت های تعاونی تولید روستایی بودند. ابزار اصلی این تحقیق پرسش نامه بوده که روایی آن توسط 10 نفر از اساتید و متخصصین تأیید و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ 76/0 به دست آمد. تحلیل داده ها با استفاده از ماتریس swot صورت گرفته است. با توجه به یافته ها برای عوامل درون سازمانی 31 نقطه قوت و 29 نقطه ضعف شناسایی شده است. در بخش عوامل برون سازمانی 24 فرصت و 26 تهدید شناسایی شده است. همچنین 4 ناحیه در ماتریس راهبردها به وجود آمد. برای هر ناحیه 3 استراژی در نظر گرفته شد.

چکیده ندارد.