نام پژوهشگر: فاطمه بهرامی

مقایسه اثربخشی دو رویکرد خانواده درمانی مبتنی بر طرح واره درمانی و نظام عاطفی بوون بر طرحواره های ناسازگار اولیه، تفکیک خویشتن، سبک های دلبستگی و میل به طلاق در مراجعان متقاضی طلاق شهر سقز
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1389
  ناصر یوسفی   فاطمه بهرامی

چکیده مقدمه: در بررسی علت طلاق علاوه بر عوامل اجتماعی، اقتصادی و حقوقی، توجه به علل فردی و روان شناختی که منجر به طلاق و مشکلات زناشویی می شود، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در مورد مشکلات و رضایتمندی زناشویی نظریه های متعددی مطرح شده است و روشهای درمانی مختلفی برای حل این مشکلات ارایه شده است که در این پژوهش به بررسی مقایسه اثر بخشی دو روش خانواده درمانی برای حل مشکلات زوجین طلاقی پرداخته شد. هدف تحقیق: این پژوهش با هدف بررسی مقایسه اثربخشی خانواده درمانی مبتنی بر طرح واره درمانی و نظام عاطفی بوون بر طرحواره های ناسازگار اولیه، تفکیک خویشتن، سبک های دلبستگی و میل به طلاق در مراجعان متقاضی طلاق شهر سقز صورت گرفت. روش تحقیق: طرح این پژوهش از نوع آزمایشی به شیوه پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بوده است. جامعه تحقیق مراجعان متقاضی طلاق اعم از خود ارجاعی و یا ارجاع داده شده از طرف دادگاه به مراکز مشاوره ای بهزیستی، کمیته امداد و بنیاد شهید شهرستان سقز واقع در استان کردستان در سال 1388 بوده است. از این جامعه 66 مراجع به شیوه تصادفی ساده طی چند مرحله انتخاب شدند، به شیوه جایگزینی تصادفی، افراد در سه گروه 22 نفری(گروه طرح واره درمانی، نظام عاطفی بوون درمانی و گواه )گماشته شدند. با ابزارهای پرسشنامه طرح واره ناسازگار یانگ ویرایش سوم(90سوالی)، پرسشنامه تفکیک خویشتن اسکورون، پرسشنامه میل به طلاق روزلت، جانسون و مورو و مقیاس تجربه روابط نزدیک برنِن، کِلارک و شیَور میزان متغیرهای وابسته طرحواره های ناسازگار اولیه، تفکیک خویشتن، سبک های دلبستگی و میل به طلاق در مراجعان متقاضی طلاق اندازه‎گیری شد(پیش آزمون) و سپس دو رویکرد طرح واره درمانی و نظام عاطفی بوون بر دو گروه آزمایشی به میزان 8 جلسه 1 ساعتی با هفته ای دوبار به شیوه ی مشاوره فردی اجراء شد و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد، سرانجام میزان تغییر متغیرهای وابسته در سه گروه مجدداً با همان ابزارها اندازه گیری شدند(پس آزمون). نتایج: نتایج تحلیل کواریانس چند متغیری نشان داد که بین مراجعان متقاضی طلاق گروه های آزمایش و کنترل در متغیرهای وابسته (طرح واره های ناسازگار اولیه, تفکیک خویشتن, سبک های دلبستگی و میل به طلاق) تفاوت معنا داری وجود دارد(0001/0p ). بدین ترتیب فرضیه ها مبنی بر خانواده درمانی مبتنی بر طرح واره درمانی و نظام عاطفی بوون درمانی بر طرح واره های ناسازگار اولیه, تفکیک خویشتن, سبک های دلبستگی و میل به طلاق موثر هستند، تائید شدند. همچنین نتایج نشان داد که دو رویکرد طرح واره درمانی و نظام عاطفی بوون درمانی در اثر بخشی بر طرحواره ها و مولفه های آن، اثر تقریبا یکسانی دارند اما در اثر بخشی بر تفکیک خویشتن و مولفه های آن، سبک دلبستگی و مولفه های آن و میل به طلاق، نظام عاطفی بوون درمانی موثرتر از طرح واره درمانی بوده است.

تحلیل محتوای گلستان و بوستان سعدی در زمینه ازدواج، خانواده و فرزندپروری
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده علوم تربیتی 1391
  سحر خانجانی وشکی   مریم فاتحی زاده

چکیده هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای گلستان و بوستان سعدی در زمینه مهارت های انتخاب همسر (ازدواج) و پیش از ازدواج، مهارت های خانواده و مهارت های فرزندپروری بود. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع تحلیل محتوا و به صورت کیفی بود. گلستان و بوستان سعدی، به وسیله چک لیست محقق ساخته مهارت های انتخاب همسر (ازدواج) و پیش از ازدواج، مهارت های خانواده و مهارت های فرزندپروری مورد تحلیل محتوا قرار گرفت. سپس اطلاعات حاصل، به وسیله شاخص آماری فراوانی، مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که گلستان و بوستان سعدی در مجموع 720 مرتبه به مهارت های انتخاب همسر (ازدواج) و پیش از ازدواج، مهارت های خانواده و مهارت های فرزندپروری توجه نموده اند. گلستان و بوستان سعدی در زمینه ازدواج مهارت هایی از جمله، ارجحیت و ارزشمندی باطن نسبت به ظاهر در انتخاب همسر، عدم تفاوت سنی فاحش در ازدواج، مذمت عشق توأم با هوی و هوس، ازدواج با هم کفو و در زمینه زندگی زناشویی و خانوادگی مهارت هایی از جمله، سنجیده سخن گفتن، پرحرفی نکردن، صحبت کردن در فرصت مناسب، فضیلت سکوت، اهمیت ارتباط غیرکلامی نسبت به ارتباط کلامی، مهار خشم، مهر و محبت، صبر و شکیبایی، تکانشی عمل نکردن، بخشش و چشم پوشی، انتقادپذیری و خوش اخلاقی و در زمینه فرزندپروری مهارت هایی از جمله، مهر و محبت به فرزند، مذمت نازپرورده بودن، توصیه فرزندان به یادگیری حرفه و شغل، ارزش آموزش مسائل دینی به فرزندان، دقت در آداب و معاشرت فرزندان با دیگران و رعایت حداعتدال در نرم خویی و تندخویی با فرزند را مورد توجه قرار داده اند. با بررسی سه مقوله ازدواج، خانواده و فرزندپروری در گلستان و بوستان سعدی، مشاهده شد که سعدی در اکثر اشعار خود مهارت های مربوط به ازدواج، خانواده و فرزندپروری را ذکرنموده است. مهارت های مربوط به ازدواج، خانواده و فرزندپروری درکتاب های گلستان و بوستان سعدی با حلاوتی خاص به رشته ی نظم و نثر کشیده شده است. این نشان دهنده آن است که سعدی از میان دیگر هم طرازان خود نسبت به مسائل خانوادگی، اجتماعی، نگرش ها و ارزش های مذهبی عنایتی ویژه داشته است. به همین جهت می توان از تحلیل محتوای گلستان و بوستان سعدی، جهت ترویج مهارت های انتخاب همسر (ازدواج) و پیش ازدواج، مهارت های زندگی زناشویی و خانوادگی و مهارت های فرزندپروری در جامعه و فرهنگ اسلامی استفاده نمود. واژه های کلیدی: تحلیل محتوا، گلستان و بوستان سعدی، ازدواج، خانواده، فرزندپروری