محدوده مورد مطالعه در جنوب غربی استان همدان و در غرب شهر سامن قرار گرفته است. در تقسیمات زمین شناسی ایران بخش کوچکی از ایالت زمین ساختی سنندج- سیرجان است .نتایج آنالیز نمونه های ژئوشیمایی نشان می دهد، که میان طلا و سایر عناصر همبستگی معنی دار و جالب توجهی دیده نمی شود. در بررسی های ساختاری صورت گرفته، وقوع دو مرحله دگرشکلی تشخیص داده شده و از یکدیگر تفکیک شده اند که در میان آنها دومین مرحله دگرشکلی از مهمترین مراحل این توالی دگرشکلی به شمار می آید. مطالعات مقاطع صیقلی وجود کانی های پیریت، گالن و هماتیت را در منطقه نشان می دهد. بررسی های میکروترمومتری نشان می دهد، که بیشترین فراوانی دمای همگن شدگی مربوط به گستره دمایی 324-314 درجه سانتی گراد است. بیشترین فراوانی شوری گستره ای از 5/0 تا 29/21 درصد شوری nacl است. منشا سیالات کانی ساز آبهای دگرگونی می باشد. از موارد قابل ذکر در مطالعات پتروگرافی و میکروترمومتری فراوانی قابل توجه فاز co2 در نمونه ها است. سیالات درگیر در رگه های کوارتزی تشکیل می شوند، که رگه ها قبل و یا همزمان با فشردگی منطقه ای و متامورفیک تشکیل شوند و به شرایط آندالوزیت شیست می رسند. رگه های اولیه در شیست ها تبلور مجدد پیدا می کنند. و نتایج تحقیقات ترموژئوشیمیایی روی کانی کوارتز، حاکی از وجود محلول های با دمای بالا و قدرت کانی سازی کم است.

چکیده: کانسار آهن چنار علیا دراستان همدان و 24 کیلومتری شمال شهر اسدآبادقرار داردو بر اساس تقسیمات ساختاری در زون سنندج – سیرجان واقع شده است. این کانسار ، کانسار آهن با سنگ میزبان شیست و آهک دگرگون شده است که در میان نهشته های سری سنقر به سن تریاس – ژوراسیک جای دارد.شکل ذخیره توده ای بوده ودر بعضی از قسمت ها کانی سازی رگه ای نیز صورت گرفته است.کانه زایی به دو صورت تیپ اولیه و تیپ همروند با برگوارگی صورت پذیرفته است.مگنتیت عمده ترین اکسید آهن شکل گرفته در منطقه می باشد، ،پاراژنزکانیایی شامل مگنتیت،پیریت، هماتیت، گوتیت ، مارتیت، مالاکیت، آزوریت و طلا است. سنگهای آذرین این منطقه عمدتاًسنگ های آتشفشانی(آندزیت،داسیت ، ریولیت)می باشندودر مشاهدات صحرایی سنگهای آذرین درونی در منطقه مشاهده نگردیده اند. نتایج ریزدماسنجی سیالات درگیر در کانی های کوارتزی منطقه بیانگر دمای همگن شدگی از 155تا 205 درجه سانتی گرادو شوری از 5/2تا 5/15 درصد وزنی نمک است.مشاهدات صحرایی ،کانی شناسی ومطالعه سیالات درگیر گواه بر تشکیل اسکارن آهن در مرحله پسرونده است.

منطقه مورد مطالعه بخشی از زون سنندج ـ سیرجان است، که در شمال شرق بروجرد واقع شده است(13 کیلومتری شمال شرق بروجرد). تفکیک واحدهای سنگی منطقه نشان از دو نوع سنگ آذرین و دگرگونی بوده که سنگ های آذرین حجم اندکی از منطقه را اشغال کرده و شامل گرانیتوئیدها (گرانیت، گرانودیوریت و سینوگرانیت)است. سنگ های دگرگونی منطقه در اثر دگرگونی ناحیه ای و مجاورتی بوجود آمده اند. شیست های لکه دار (آندالوزیت، سیلیمانیت و کوردیریت) سنگ های حاصل از دگرگونی مجاورتی سنگ ها هستند. سن پروتولیت سنگ های دگرگونه منطقه بروجرد ، پالئوزوئیک بالایی و مزوزوئیک است. مطالعات ژئوشیمیایی نشان داده است که این پروتولیت از نوع پلیتی است. جهت بررسی کانی شناختی و شیمی پلیت ها، تعدادی از نمونه های دگرسان نشده منطقه مورد مطالعه مورد آنالیز شیمیایی xrf قرار گرفت. از پلی مورف های آلومینوسیلیکات، دو پلی مورف آندالوزیت و سیلیمانیت (شامل فیبرولیت و سیلیمانیت) دیده می شود. کوردیریت نیز در سنگ های نزدیک به دگرگونی مجاورتی مشاهده شده است. زون های کانی شناختی در سنگ های دگرگونی منطقه مورد مطالعه از ناحیه ای تا مجاورتی تغییر می کند که عبارتند از زون های کلریت، بیوتیت، آندالوزیت، کوردیریت، فیبرولیت و سیلیمانیت. همچنین در تقسیم بندی سری رخساره ای سنگ های دگرگونی می توان رخساره شیست سبز را بر مبنای توالی ظهور کانی های دگرگونی برای سنگ های منطقه پیشنهاد نمود. داده های ژئوشیمیایی عناصر اصلی و فرعی، سنگ های آذرین منطقه مورد مطالعه نشان می دهد که از نظرشیمیایی این سنگها روند ساب آلکالن تا کالک آلکالن با پتاسیم بالا می باشد و نشان دهنده یک محیط همزمان با برخورد قاره ای در منطقه می باشد. در منطقه مورد مطالعه دو نوع برگوارگی صفحه ای sn و sn+1 دیده می شود. بررسی های کانی شناختی و پتروفابریکی نشان می دهند که این برگوارگی ها در طی مراحل مختلف یک فاز دگرشکلی در منطقه ایجاد شده اند که طبق شواهد زمین شناختی، این فاز دگرشکلی آلپی بوده است که در ژوراسیک میانی در منطقه فعال بوده و نفوذ توده بروجرد هم در ارتباط با آن انجام شده است.

منطقه قصر فیروزه در جنوب شرقی تهران و در بخش غربی رودخانه جاجرود واقع شده است. در این منطقه توده نفوذی با ترکیب متوسط گرانودیوریت و دو بخش وجود دارد. بخش اصلی توده در شمال شرق منطقه و در محله ای به همین نام قرار دارد. در بخش جنوبی توده کوچک تر و دارای ترکیب بازیک تر است. کانی های اصلی این توده عموماً پلاژیوکلاز، هورنبلند، ارتوز و کوارتز می باشد. توده مذکور از نظر سنی به بعد از ائوسن پسین تعلق داشته و با توجه به بررسی نتایج تجزیه های شیمیایی نمونه ها، ضمن نامگذاری و تعیین سری ماگمایی و مدل توده های گرانیتوئیدی، مشخص شد که این توده از نوع i می باشد و دارای ماهیتی کالک آلکالن تا ساب آلکالن می باشد. از نظر محیط زمین ساختی این دو توده از نوع همزمان تا پس از کوهزایی می باشد. در مغرب توده جنوبی، توده نفوذی در مجاورت با آهک های کرتاسه به اسکارن تبدیل شده است. کانی های اسکارنی تشکیل شده در مجاورت توده، گارنت (آندرادیت)، ترمولیت، اکتینولیت، اپیدوت، ولاستونیت و کلسیت می باشند. در بخش جنوبی توده نفوذی قصر فیروزه کانسار آهن اسکارنی تشکیل شده است که ماگمای مولد آن بخش جنوبی توده نفوذی قصر فیروزه می باشد. در این کانسار کانه های عمده مگنتیت، هماتیت و مقدار کمی پیریت و ایلمنیت می باشد.

معدن دره نقره در طول شرقی " 21 14 ? 50 و عرض شمالی "40 31 ? 33 و در19 کیلومتری شمال غرب گلپایگان قرار دارد. نزدیک ترین کانسار به آن کانسار سرب و روی باباشیخ می باشد. این کانسار در محل تکتونیزه و گسله جای دارد و لیتولوژی آن عمدتاً شامل مواد آذرآواری و توف در بخش شرقی، و آهک های ضخیم لایه با سن کرتاسه در بخش غرب و جنوب غربی است. کانی سازی گالن و اسفالریت در راستای شکستگی ها ودر پیکر پرشدگی و گسیختگی و به شکل رگه و رگچه در طبقات آهک اربیتولین دار با سن کرتاسه زیرین دیده می شود. ابعاد و گسترش کانی سازی در سنگ های آذرآواری بسیار محدود است و عمدتاً در طبقات آهکی تکتونیزه شده با سن کرتاسه زیرین گسترش کانی سازی دیده می شود. در سنگ های کربناته دگرسانی به صورت دولومیتی شدن و سیلیسی شدن نمایان است. کانی سازی پیریت و گالن و اسفالریت به دنبال دگرسانی روی داده است و باطله ای شامل کوارتز و دولومیت آنها را همراهی می کند. میزان شوری منطقه بیشتر در محدوده ی 14%- 13% و چگالی حدود 96/0 می باشد. همچنین بیشترین تاثیر سیال در منطقه مورد مطالعه به طور تقریبی در حدود 100-0 متر می باشد و فشار تقریبی در زمان تشکیل سیالات درگیرکمتر از 50 بار می باشد. علی رغم مطالعات قبلی بر روی این کانسار که منشأ این کانسار را mvt (بهاروندی،1389 ) یا اپی ترمال (محمدی،1390 ) می دانند،براساس مطالعات سیالات درگیر در این تحقیق، این کانسار دارای دو منشأ (هم از نوع ایرلندی و هم اپی ترمال ) می باشد ودر شرایط رسوبی تشکیل شده است.

منطقه مورد مطالعه به عنوان بخشی از پهنه سنندج- سیرجان در منطقه مالیچه در شمال غرب سامن ( غرب ملایر ) در محدوده ای به طول های جغرافیایی ??30?33 °48و??30?38 °48 شرقی و عرض های جغرافیایی ??30 ?18 °34و??30?12° 34 شمالی قرار دارد. . قدیمی ترین واحدهای موجود در منطقه مربوط به فیلیت، اسلیت و شیست هایی است که به تریاس بالا-ژوراسیک زیرین تعلق دارند.تزریق توده گرانیتوئیدی در رسوبات قدیمی باعث ایجاد دگرگونی مجاورتی و هاله دگرگونی شده شیست های لکه دار، هورنفلس و اسکارن های منطقه را بوجود آورده است. سنگ های گرانیتوئیدی منطقه شامل گرانودیوریت و گرانیت می باشد، هچنین واحد های فرعی چون آپلیت و انکلاو نیز در توده های گرانیتوئیدی حضور دارند. ماگمای تشکیل دهنده این توده گرانیتوئیدی از نظر شیمیایی، از نوع کالک آلکالن و غنی از پتاسیم است. از نظر درجه اشباع از آلومینیم، در محدوده پرآلومین تا کمی متاآلومین قرار می گیرد و ماهیت غالباً s-type را نشان می دهد، اما تمایلاتی به i-type نیز مشاهده می شود.عناصر lree نسبت به hree غنی شدگی نشان می دهند همچنین آنومالی منفی عناصر sr،p، ti، nb که بیانگر نقش مهم پوسته در تشکیل این گرانیتوئید ها می باشدکه بر اساس دیاگرام های تعیین محیطهای ژئو تکتونیکی، این توده گرانیتوئیدی در محدوده گرانیتوئیدهای قوس آتشفشانی (vag) و به طور محدودتری syn-colg قرار می گیرند که احتمال دارد به دلیل فرورانش نئوتتیس به زیر خرده قاره ایران باشد.با توجه به نمودار های پتروژنز اکثر نمونه های منطقه مورد مطالعه از ذوب پوسته تحتانی یا معادل دگرگونی آن (آمفیبولیت) منشأ می گیرند.

محدوده مورد مطالعه در بخش شمال غرب نوار نفوذی و دگرگونی سنندج - سیرجان، جنوب شهرستان قروه در استان کردستان و در بین طول های جغرافیایی "32?52°47تا"32َ?54°47شرقی ودر عرض های جغرافیایی "20َ?06°35تا"20?َ07°35شمالی واقع است. سنگ های آذرین منطقه شامل گرانیت، گرانودیوریت به سن ژوراسیک فوقانی می باشند، در کنار واحدهای اصلی این توده ، واحد های فرعی آپلیت و پگماتیت نیز مشاهده می شود. شواهد ژئوشیمیایی حاکی از آن است که گرانیتوئیدهای منطقه از نوع انتقالی بین i typsوstyps وبیشترمتمایل به styps بوده ودارای ویژگی های متاآلومین تا پرآلومین هستند. این توده گرانیتوئیدی از نوع کالک آلکالن، پتاسیم بالا می باشد. سنگ های مورد مطالعه از عناصر hfse تهی شدگی واز عناصر lree غنی شدگی نشان می دهند، همچنین عناصر ba،nb،tiوprآنومالی منفی وعناصر k، th، rb و laآنومالی مثبت نشان می دهد که بر اساس دیاگرام های تعیین محیط های ژئوتکتونیکی ،اکثر نمونه ها در محدوده گرانیتوئیدهای قوس آتشفشانی(vag) وبه طور محدود تری syn-colg (همزمان با برخورد )قرار می گیرند که احتما ل دارد به دلیل فرورانش نئوتتیس به زیر خرده قاره ایران باشد ، که نشان از نقش مهم پوسته در تحولات ماگمایی است. با توجه به نمودار های پتروژنز اکثر نمونه های منطقه مورد مطالعه در محدوده آمفیبولیت و متاگری وک ونسبت کمتردر محدوده پلیت های فلسیک و پر آلومین واقع شده اند..

اسکارن انجیره در جنوب غربی ملایر واقع شده و بخش کوچکی از زون سنندج – سیرجان است. در اثر نفوذ توده گرانودیوریتی سامن طی فاز لارامید در همبری با آهک اسکارن زایی رخ داده است.مطالعات ژئوشیمیایی نشان می دهد که ماگمای سازنده توده نفوذی سامن دارای ماهیت کالک آلکالن ، غنی از پتاسیم و از نظر درجه اشباع از آلومینیم پرآلومین می باشد. در نمودارهای آنالیز شده نسبت به گوشته اولیه و کندریت،سنگ های منطقه از عناصر کمیاب سبک lree غنی شدگی و از hree تهی شدگی نشان می دهد. غنی شدگی از عناصر lree وlile و آنومالی منفی nb وti از ویژگی های ماگماتیسم زون فرورانش است. آنومالی منفی nb و آنومالی مثبت th در سنگ های منطقه نشان ماگمایی با منشا گوشته ای است که توسط پوسته در حین بالا آمدن آلوده شده است. حضور کانی هایی چون آندرادیت ، اکتینولیت ،اپی دوت و اسفن به عنوان سیلیکات های کلسیم از یک سو و نبود کانی هایی همچون فوستریت ، فلوگوپیت، تالک و هیومیت و همچنین نبود کانی های تیپ اسکارن های منگنزی از سوی دیگر،همگی گویای قرارگیری اسکارن انجیره در تیپ اسکارن های کلسیک است.مطالعات پتروگرافی و صحرایی نشانگر تشکیل کانی های اسکارنی درطی دو مرحله دگرگونی پیش رونده و پسرونده است. کانی های غالب در مرحله دگرگونی پیش رونده شامل گروسولار،آندرادیت و دیوپسید بوده و دگرسانی پس رونده شامل کانی های اپی دوت،کلریت،کوارتز و کلسیت میباشد. پیریت،کالکوپیریت، بورنیت ، کالکوسیت ، مگنتیت ، هماتیت ،گوتیت و مالاکیت کانه های تشکیل شده در اسکارن انجیره می باشند .سیالاتدرگیردرنمونههایموردمطالعهازدونوعاولیهوثانویهمیباشندکهشاملانواعتکفازیمایع،دوفازیغنیازمایعوبخاروتکفایبخارباابعادزیر16میکرومتراست . تماممطالعاتبررویسیالاتاولیهدوفازیغنیازمایع وبخارانجامشدهاست.مطالعات سنگ نگاری پنج زون اسکارنی با مجموعه کانی های شاخص را از شمال غرب به طرف جنوب شرق نمایان می سازد. الگوی توزیع ژئوشیمیایی عناصر در این زون ها تحت تاثیر توزیع کانی های اسکارنی نوع پس رونده و پیش رونده است. توده های آذرین مرتبط با انواع ذخایر اسکارنی به لحاظ میزان عناصر اصلی و جزئی دارای ویژگی های تقریبا منحصر به فرد هستند. در این ارتباط توده نفوذی سامن به لحاظ مقدار و نیز تغییرات عناصر اصلی و جزئی با دیگر توده های مولد ذخایر اسکارنی مورد مقایسه قرار گرفته است. در مقایسه ای که بین اکسیدهای اصلی توده آذرین سامن ،نمودارهای تغییرات هارکر با توده های مولد ذخایر اسکارنی مس-طلا،مس و آهن هماهنگی نشان می دهد. با توجه به ویژگی های ژئوشیمیایی،ماگمای مولد توده نفوذی تفریق چندانی نیافته است که این مناسب ذخایر اسکارنی آهن،مس و طلاست (مینرت،1992).

کانسار سنگ آهن سرویان در استان مرکزی، در شمال شرق شهرستان دلیجان و در فاصله 30 کیلومتری این شهرستان،واقع شده است.از لحاظ تقسیمات زونهای ساختاری ایران، قسمت کوچکی از زون ایران مرکزی می باشد که در محل زاویه چین خوردگی البرز و زاگرس و در زیر پهنه آتشفشانی ارومیه- دختر واقع شده است. در اثر نفوذ توده های حدواسط (گرانودیوریتی – دیوریتی) در سنگ میزبان( آهک، شیل و مارن)در این منطقه کانی سازی رخ داده است. پلاژیوکلاز، گارنت، پیروکسن، اپیدوت، آمفیبول، کلسیت مهمترین کانی های مشاهده شده در این کانسار می باشند. مگنتیت عمده ترین کانه فلزی می باشد. هماتیت، پیروتیت، پیریت،کالکوپیریت، اسفالریت و بورنیت از دیگر کانه های موجود در این کانسار می باشند. با توجه نمودارهای سری ماگمایی می توان محیط تکتونوماگمایی فرورانش حاشیه قاره ای و وابسته به قوس های آتشفشانی را برای منطقه مورد مطالعه در نظر گرفت . براساس نتایج آنالیز الکترو میکروپروپ گارنت های مورد مطالعه از نوع آندرادیت- گروسولار و ترکیب شیمیایی کلینوپیروکسن های آنالیز شده ازنوع دیوپسید-هدنبرژیت می باشد. مطالعه میکروسکوپی مقاطع نازک و نتایج آنالیز xrf نمونه های کانسار سرویان موٌید وجود زون بندی به تناسب فاصله از توده نفوذی بدین ترتیب می باشد: 1-توده آذرین بکر2-سنگ های آذرین اسکارنی شده3-سنگ میزبان اسکارنی شده4-توده معدنی5-سنگ میزبان اسکارنی شده6-سنگ میزبان بکر. نتایج مطالعه سیالات درگیر در کانی های کلسیتی و کوارتزی منطقه نشان می دهد که بیشترین نوع سیال درگیر مطالعه شده از تیپ دو فازه مایع-گاز l+v می باشند. دامنه تغییرات دمای همگن شدن بین 6/132تا حداکثرتا 370 درجه سانتیگراد می باشد. درجه شوری میانبارهای سیال از 166/0تا78/33درصد وزنی نمک متغییر است. ژنز کانسار آهن سرویان براساس مطالعات صحرایی، کانی شناسی، سیالات درگیر و بررسی گارنت و پیروکسن موجود در منطقه از نوع کانسارهای اسکارنی کلسیتی می باشد.

گابروهای ناحیه چشمه قصابان بخشی ازمجموعه نفوذی الوند است. این مجموعه بر اساس تقسیم بندیهای زون ساختمانی ایران جزء بخش شمالی پهنه سنندج-سیرجان است. کانی های اصلی این سنگ ها شامل الیوین، کلینوپیروکسن و پلاژیوکلاز و کانی های فرعی نیزآمفیبول، بیوتیت و ارتوپیروکسن و کانی های اُپاک هستند. بافت اصلی این سنگ ها گرانولار است. در نمودارهای طبقه بندی(tas) همه نمونه ها در قلمرو گابروهای کالک آلکالن قرارمی گیرند. سری ماگمایی گابروهای این منطقه از نوع کالک آلکالن می باشد. درجه اشباع شدگی از آلومینیوم این سنگ ها، از نوع متاآلومین می باشد. در نمودارهای تغییرات عناصر اصلی در برابر sio? به عنوان شاخص تفریق، مقادیرal?o? ، k?o، tio?، p?o? و cao افزایش و مقادیر mgo ،feo و mno کاهش می یابد. در نمودارهای تغییرات عناصر کمیاب در برابر sio? به عنوان شاخص تفریق مقادیر sr، ba، y افزایش و مقادیر cr، co و ni کاهش می یابد. در نمودار عنکبوتی بهنجارشده عناصر نادر خاکی(ree) نسبت به کندریت، همه نمونه ها از عناصر نادر خاکی(lree)، غنی شدگی و از عناصر نادر خاکی سنگین(hree) تهی شدگی نشان می دهند و کمی ناهنجاری منفی نیز در nd دیده میشود. غنی شدگی از lree نسبت به hree می تواند بنا به دلایل: درجه پایین ذوب بخشی از منشاء گوشته، آلودگی به وسیله مواد پوسته ای، حضور گارنت باقی مانده در منشاء باشد. نمودار عنکبوتی چند عنصری بهنجار شده نسبت کندریت عناصر لیتوفیل یون بزرگ(lile) غنی شدگی th,rb و از k و ba تهی شدگی واز th غنی شدگی و از عناصر hfs عناصر p، ti، y و zr تهی شدگی و عناصر hf، tb و tm غنی شدگی نشان می دهند. غنی شدگی از th حاصل فازهای سیال فرورانش است. در نمودارهای تمایزی زمینساختی و پتروژنز همه نمونه ها در محدوده بازالت های کالک آلکالن قرار می گیرند، و همین طور از نوع بازالت های قوس قاره ای مربوط به حاشیه های فعال قاره ای هستند.

چکیده: کانسار بوکسیت مومبی با سن کرتاسه در 85 کیلومتری شمال غرب بهبهان و 160 کیلومتری شمال غرب دهدشت واقع شده است. به لحاظ ساختاری این کانسار در زون ساختاری زاگرس چین خورده و در سازند سروک تشکیل شده است. افق بوکسیتی در این کانسار شامل سنگ آهک، بوکسیت ائولیتی و پیزولیتی به رنگ قرمز و قهوه ای می باشد. از پایین به بالا این کانسار شامل سازندهای داریان، کژدمی، سروک، گورپی، پابده، آسماری و گچساران می باشد. در این مطالعه ژئوشیمی عناصر نامتحرک al, ti, zr و y سنگ مادر کانسار بوکسیت به کار گرفته شد و تبادلات جرم در طول هوازدگی و بوکسیتی شدن محاسبه شد. بدین منظور ابتدا ضریب غنی شدگی و ترکیب بازساختی محاسبه و بر اساس آنها تبادل جرم و در نهایت تبادل جرم کل محاسبه گردید. با ترسیم نمودارهای غنی شدگی- تهی شدگی مشخص شد عناصری مانند na، k، mg و si از محیط خارج شده و عناصری مانند fe و p نسبت به سنگ مادرغنی شده اند. بوکسیت مومبی در محدوده رس بوکسیتی و به طور عمده بوکسیت های آهن دار رسی واقع می شود. بر اساس نمودار شلمن، نوع هوازدگی در منطقه کائولینیتی شدن تا لاتریتی شدن متوسط و بر اساس نمودارهای آلوا، رخساره های بوکسیتی منطقه از نوع فریت، کائولینیت و کائولینیت بوکسیتی تشخیص داده شدند. نتایج حاصل از xrd نیز نشان دادند که بوهمیت و گیبسیت مهمترین کانی های تشکیل دهنده بوکسیت در منطقه مورد مطالعه بودند.

تحقیق حاضر به مطالعه ولکانیک های منطقه واشقان از دیدگاه ژئوشیمی، پترولوژی، محیط تکتونوماگمایی و نیز تاثیر آنها برکیفیت آبهای زیرزمینی می پردازد. این منطقه متعلق به زون ساختاری ارومیه ـ دختر در استان مرکزی می باشد که در جنوب شرقی چهار گوش 1:100000 فرمهین وبخشی از شمال غربی چهارگوش 1:250000قم قرار گرفته است. ترکیب سنگ شناسی ولکانیک ها آندزیت، داسیت، ریوداسیت، ایگنیمبریت و توف می باشد که به لحاظ سنی به ائوسن میانی وفوقانی تعلق دارند. بافت غالب این سنگها پورفیری، پورفیری میکرولیتی، میکرولیتی و بعضاَ غربالی است. از نقطه نظر کانی شناسی بلورهای پلاژیوکلاز، کلینوپیروکسن، آمفیبول، کوارتز و بیوتیت کانیهای اصلی و زیرکن، آپاتیت وکانیهای کدر کانیهای فرعی هستند. مطالعات میکروسکوپی و آنالیز میکروپروب (epma) نشان می دهد که پلاژیوکلازها در سنگهای آندزیت بازالتی از نوع لابرادوریت، بیتونیت، آنورتیت بوده و پیروکسن ها اوژیت، پیژونیت و کلینوانستاتیت می باشند. بررسی میکروسکوپی گدازه های مذکور شواهد آلایش ماگمایی را به صورت منطقه بندی نوسانی درپلاژیوکلازها ، آثار خوردگی در پلاژیوکلازها و ظهور خرده کانی های بازیک نشان می دهند. وجود حاشیه سوخته در آمفیبول های موجود بیان کننده دمای بالای ماگمای سازنده حین فوران می باشد. به منظور تعیین نوع ماگمای مادر و محیط تشکیل و ارتباط های ژنز سنگ ها با ماگما و نیز فرایندهای موثرو فازهای جداشده در طی آن از دیاگرام های ژئوشیمیایی عناصر اصلی و کمیاب استفاده شد. بدین ترتیب مشخص شد که ماهیت سنگها کالک آلکالن مرتبط با حاشیه فعال قاره ای در زون فرورانش و پدیده های موثر حین تشکیل تبلور بخشی و آلایش ماگما با پوسته قاره ای می باشد. به منظور سنجش کیفیت آبهای زیرزمینی منطقه با توجه به محتوی مینرال آنها ناشی از سازندهای زمین شناسی یازده پارامتر جهت تجزیه و تحلیل و ارزیابی تیپ و کیفیت شیمیایی آب منطقه انتخاب شدند. این پارامترها عبارتنداز کل جامدات محلول(tds) ، آنیونها (بیکربنات، سولفات، کلر)، کاتیونها (سدیم، منیزیم، کلسیم، پتاسیم)، هدایت الکتریکی) (ec، نسبت جذب سدیم) (sar، اسیدیته آب(ph) .کیفیت آب برای مصارف شرب بر اساس نمودار شولر و برای مصارف کشاورزی بر اساس نمودار ویلکاکس دسته بندی شد. همچنین تیپ آب منطقه بر اساس نمودار پایپر تعیین و مشاهده شد که مولفه های زمین شناسی بر محتوی مینرال آن تاثیر دارند.

منطقه مورد مطالعه به عنوان بخشی از زون ایران مرکزی در شمال روستای هاشم آباد(شمال شرق اصفهان) قراردارد.توده نفوذی منطقه شامل گرانودیوریت،تونالیت وگرانیت می باشد.قسمت اعظم توده را گرانودیوریت وتونالیت تشکیل می دهد.ماگمای تشکیل دهنده این توده گرانیتوئیدی از نظر شیمیایی،ازنوع کالک آلکالن وغنی از پتاسیم است.از نظر درجه اشباع شدگی از آلومین درمحدوده متاآلومینوس قرار دارند.این گرانیت ها ویژگی های گرانیت نوعi را نشان می دهند.همچنین براساس نمودارتمایز گرانیت های آهن دار از منیزیم داردر محدوده گرانیت های منیزیم دار قرار گرفته اند. lreeها نسبت به hree ها غنی شدگی بیشتری را نشان می دهد.آنومالی منفی ueوab در نمودار نرمالایز شده نسبت به کندریت ها بیانگر نقش تفریق پلاژیوکلازدر حین تحول ماگمایی نمونه ها می باشد.غنی شدگی از عناصر ناسازگار lile مانند rb،ba،thوجود تهی شدگی وآنومالی منفی در عناصرسازگارتر hfseمانند nb وti نشانه شکل گیری این سنگ هادر مناطق مرتبط با فرورانش درحاشیه فعال قاره ای است که بر اساس دیاگرام های تعیین محیط تکتونیکی نیز بیشترنمونه ها نیز در محدوده قوس آتشفشانی(vag) وبه طور محدودتری در محدوده syn-colg قرار دارند.ترکیب پلاژیوکلاز از الیگوکلازتا آندزین تغییر می کند.با استفاده از شیمی پلاژیوکلازها دمای تبلور این کانی 550 درجه سانتیگرادبرآورد شده است. ترکیب شیمیایی آمفیبول درگروه آمفیبول های کلسیک و از نوع منیزیوهورنبلند تا اکتینولیت قرار می گیرد. این آمفیبول ها وابسته به محیط فرورانش بوده که با ویژگی های تکتونو ماگمایی پیشنهادی برای این توده یعنی محیط حاشیه فعال قاره ای مرتبط با فرورانش همخوانی دارد.این آمفیبول ها در محیطی با فوگاسیته اکسیژن نسبتا بالا تشکیل شده اند. مطابق تمامی روش های به کارگرفته شده برای دما- فشارسنجی،این توده در دماهای 675 تا732 درجه سانتیگراد و فشار 0/7 تا 1/68 کیلو بار تشکیل شده و در عمق تقریبی4/6 کیلومتر جایگزین شده است. بیوتیت ها دارای ترکیب ایستونیت تا سیدروفیلیت بوده واز نوع بیوتیت های اولیه می باشند.جایگاه زمین ساختی نیز با استفاده از شیمی کانی بیوتیت در محدوده آهکی –قلیایی کوهزایی واقع شده است.

توده های پلاژیوگرانیتی هرسین- نورآباد بخشی از توده نفوذی کمپلکس افیولیتی زون زاگرس مرتفع می باشد. ترکیب سنگ شناسی آن تونالیت و ترونجمیت حاوی کوارتز، پلاژیوکلاز، فلدسپات آلکالن، آمفیبول و بیوتیت می باشد. بافت های غالب سنگ، میکروگرافیکی، گرانولار و گرانوفیری می باشد. ماگمای سازنده این توده ها از نوع i با ماهیت کالک آلکالن (سدیک) و فقیر از پتاسیم بوده و سرشت متاآلومین دارد. الگوهای ree به هنجار شده نسبت به گوشته اولیه نشانگر غنی شدگی lree نسبت به hree است. ازنظرشیمی کانی پلاژیوکلازهای موجود در سنگ های پلاژیوگرانیتی منطقه از نوع آلبیت و در گستره دمایی کمتراز 550 درجه سانتیگراد تشکیل شده اند. آمفیبول ها نیز با قرارگرفتن در محدوده کلسیک؛ جزو آمفیبول های اکتینولیت تا منیزیوهورنبلند طبقه بندی شدند. از نظرژئوترموبارومتری، در محدوده فشارهای کمی بیش از 1 کیلوبار و دماهای کمتراز 700 درجه سانتیگراد گویای جایگزینی توده نفوذی در عمق حدود 4 کیلومتری پوسته است. از نظرتکتونوماگمایی نیز ، آمفیبول های توده پلاژیوگرانیتی منطقه در قلمرو حاشیه ی فعال قاره ای وابسته به فرورانش قرار می گیرند. بطور کلی با توجه به مطالعات صورت گرفته در این زمینه می توان چنین نتیجه گرفت که پلاژیوگرانیت های مورد مطالعه حاصل فرورانش ورقه اقیانوسی (نئوتتیس) به زیر ورقه قاره ای (خرد قاره ایران مرکزی) در حاشیه کمان جزایر می باشد. ورقه اقیانوسی ضمن فرورانش همراه با رسوبات کف خود تحت تاثیرسیالات و کانی های آبدار در داخل گوشته فوقانی ذوب شده و مواد حاصل از آن بصورت پلوم بالا آمده و پس از جایگزینی در قسمت فوقانی سکانس افیولیتی از تفریق ماگمای مافیکی با ماهیت کالک آلکالن تشکیل سنگ های هولولوکرات پلاژیوگرانیتی را داده است.

آمفیبولیت های منطقه مورد مطالعه به سن تریاس فوقانی با میکاشیست، مرمر و متادولومیت همراهی می شوند. این سنگ ها به رنگ سبز تیره بوده و حاوی هورنبلند، پلاژیوکلاز، آکتینولیت، ترمولیت و اپیدوت هستند که کانی های تیره و روشن از یکدیگر تفکیک گردیده و به صورت نوارهای تیره و روشن دیده می شوند. بر اساس آنالیزهای ژئوشیمیایی سنگ کل، این سنگ ها ساب آلکالن و دارای روند تولئیتی بوده و یک منشأ بازالتی را نشان می دهند. بنابراین آمفیبولیت های منطقه از نوع ارتوآمفیبولیت هستند. بر اساس نمودارهای تمایز محیط تکتونیکی، پروتولیت سنگ های آمفیبولیتی منطقه در شرایط پوسته اقیانوسی و در محیط تکتونوماگمایی درون ورقه ای حاصل شده است.

چکیده ندارد.