تنش شوری یکی از مهمترین مشکلات تاثیرگذار بر رشد و نمو گیاهان می باشد. ایران با داشتن 30 درصد اراضی تحت آبیاری با آب شور رتبه سوم جهان را بخود اختصاص داده است. هدف از انجام این پژوهش بررسی رشد و نمو دو رقم از انارهای تجاری ایران تحت شرایط شوری در مزرعه و گلخانه بود. این پژوهش در مزرعه بصورت آزمایش کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی (سه سطح شوری آب آبیاری شامل 05/1 (شاهد)، 61/4 و 46/7 دسی زیمنس بر متر، دو رقم ملس ساوه و شیشه کب و زمان های مختلف نمونه گیری) و در گلخانه بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی (5 سطح شوری آب آبیاری شامل 5/1، 3، 6، 9 و 12 دسی زیمنس بر متر، دو رقم ملس ساوه و شیشه کب و زمان های مختلف نمونه گیری) انجام گرفت. در آزمایش مزرعه ای و در سال دوم، اثر ساده شوری بر تمامی صفات مرفولوژیک و فیزیولوژیک به جز رشد قطری ساقه و غلظت روی در برگ و در آزمایش گلخانه ای، بر تمامی صفات مرفولوژیک و فیزیولوژیک به جز f0، fm، fs و f’m، f’v/f’m در سطح احتمال 5 درصد معنی دار شد. اثر متقابل شوری و رقم در آزمایش مزرعه ای و با توجه به داده های سال دوم، بیشترین رشد طولی، کلر و سدیم ساقه در تیمارهای شوری 61/4 و 46/7 دسی زیمنس بر متر و کلسیم برگ در تیمار 05/1 دسی زیمنس بر متر و در هر دو رقم مشاهده شد. در رقم شیشه کب، بیشترین محتوای نسبی آب برگ در تیمار شاهد، و بیشترین نشت الکترولیتی و سدیم برگ در تیمار شوری 46/7 دسی زیمنس بر متر بدست آمد. در رقم ملس ساوه، بیشترین هدایت روزنه ای در تیمار شاهد و شوری 46/7 و آهن برگ نیز در تیمار شاهد مشاهده گردید. در شیشه کب، کمترین رشد قطری ساقه در تیمار شوری 61/4، کمترین سطح مخصوص برگ، عملکرد کوانتومی در شرایط تاریکی و روشنایی در تیمار شوری 46/7، کمترین پرولین برگ و فلورسانس حداکثر تاریکی در تیمار شاهد بدست آمد. در ملس ساوه، کمترین فلورسانس حداقل روشنایی و کلر برگ در تیمار شاهد حاصل گردید. کمترین قندهای محلول کل، فلورسانس حداقل تاریکی و حداکثر روشنایی، پتاسیم و منیزیوم برگ در تیمار شاهد و در هر دو رقم بدست آمد. کمترین نسبت پتاسیم به سدیم ساقه در تیمارهای شوری 61/4 و 46/7 دسی زیمنس بر متر و در هر دو رقم مشاهده گردید. در آزمایش گلخانه ای، و در رقم شیشه کب، بیشترین رشد طولی ساقه در تیمار شوری 5/1، پرولین برگ در تیمار شوری 12، روی برگ در تیمار شوری 9، وزن تازه ساقه در تیمارهای شوری 9 و 12، وزن تازه ریشه در تیمارهای 5/1 تا 6 دسی زیمنس بر متر، وزن خشک برگ در تیمار شوری 5/1 و وزن خشک ساقه در تیمارهای 6 و 9 دسی زیمنس بر متر مشاهده شد. در رقم ملس ساوه، بیشترین کلر برگ و نسبت وزن خشک بخش هوایی به ریشه در تیمار شوری 12 و بیشترین پتاسیم، نیتروژن و نسبت پتاسیم به سدیم برگ در تیمار شاهد بدست آمد. در هر دو رقم، بیشترین کلروفیل کل برگ در تیمار شاهد و پتاسیم ریشه در تیمار شوری 6 مشاهده گردید. در بخش گلخانه و رقم شیشه کب، کمترین سدیم ریشه در تیمار شوری 6، و کلسیم و منیزیوم برگ در تیمار شوری 12 بدست آمد. در آزمایش گلخانه ای و رقم ملس ساوه، کمترین سدیم برگ در تیمار شاهد، منیزیوم و آهن برگ در تیمار شوری 6، و محتوای نسبی آب برگ و کلر ریشه در تیمار شوری 12 دسی زیمنس بر متر بدست آمد. با توجه به نتایج حاصله رقم ملس ساوه تحمل بیشتری در مواجهه با شوری نسبت به رقم شیشه کب داشته وکمتر تحت تاثیر تنش اسمزی حاصل از شوری کلرید سدیم قرار گرفته است. واژه های کلیدی: تنش کلرید سدیم، فلورسانس کلروفیل، رشد طولی ساقه، محتوای عناصر غذایی،

به منظور بررسی تاثیر غلظت های مختلف عنصر بور بر خصوصیات جوانه زنی بذر، رشد رویشی و خواص شیمیایی گیاه دارویی مرزه دو آزمایش جداگانه در دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند انجام شد. آزمایش اول در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار و آزمایش دوم به صورت طرح کاملا تصادفی با 5 تیمار و 6 تکرار انجام گردید. در آزمایش اول بذور مرزه تحت تیمارهای 0، 5، 10، 30 و 120 میلی مولار اسید بوریک قرار گرفتند. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت بور درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه، نسبت طول ریشه چه به ساقه چه و طول گیاهچه به طور معنی داری نسبت به شاهد کاهش یافت. در آزمایش دوم که در شرایط گلخانه انجام شد تاثیر 5 سطح بور (0، 5، 10، 25 و 50 میلی گرم بر لیتر اسید بوریک) بر صفات وزن تر و خشک اندام هوایی، محتوای نسبی آب برگ، سطح مخصوص و نشت یونی برگ، میزان پرولین، فلورسانس کلروفیل، کلروفیل a و b، میزان فنول کل و قند محلول بخش هوایی، ازت کل و بور موجود در برگ مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت بور میزان وزن تر و خشک بخش هوایی، عملکرد کوانتومی حداکثر، کلروفیل a وb و ازت موجود در برگ نسبت به شاهد کاهش یافت اما سطح مخصوص و نشت یونی، میزان پرولین، فنول کل و قند محلول بخش هوایی و همچنین بور موجود در برگ افزایش معنی دار نسبت به شاهد نشان داد. به طور کلی می‏توان نتیجه گرفت که حداکثر مقاومت گیاه مرزه به میزان اسیدبوریک موجود در آب آبیاری برای جوانه‏زنی و رشد عادی گیاهچه تا 5 میلی ‏مولار بوده و بیشتر از این حد جوانه‏زنی کاهش خواهد یافت. در رابطه با خصوصیات مورفولوژیک، فیزیولوژیک و دارویی نیز گیاه مرزه تا تیمار 10 میلی گرم بر لیتر تا حدودی قادر به تحمل این عنصر در آب آبیاری بوده اما در تیمار 25 میلی‏گرم تنش ایجاد می ‏گردد قابل توجه اینکه افزایش میزان فنول گیاه در تیمار 25 میلی‏گرم بر لیتر تحریک می شود.

هدف از پرورش و نگهداری درختان میوه، به حد مطلوب رسانیدن بارآوری سالیانه و تولید محصول در سراسر طول عمر اقتصادی باغات می باشد. بیشتر درختان میوه بیش از حد توانایی باردهی خود، گل تولید می کنند که اگر همگی این گلها تبدیل به میوه شوند، درخت ضعیف و میوه ها ریز و نامرغوب خواهند شد و ممکن است درخت دچار تناوب باردهی شود. به همین دلیل، باید برخی از گلها و میوه های جوان را حذف نمود. در این پژوهش در آزمایش اول تأثیر پدیده تناوب باردهی بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی زرشک بی دانه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی بررسی گردید. در آزمایش دوم تاثیر تنک دستی (10%، 20% و 40% حذف خوشه ها) و محلول پاشی هورمون نفتالین استیک اسید (5، 10، 20 و 40 پی پی ام) و اتفن (25، 50، 100، و 200) در مقایسه با شاهد (بدون اعمال تنک) بر میزان تنک میوه و برخی خصوصیات کمی و کیفی میوه زرشک بی دانه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی بررسی گردید. نتایج نشان داد در درختچه کم بار میزان tss، ph، tss/ta، کربوهیدرات شاخه، وزن تر وخشک 100 حبه، طول و قطر حبه و ویتامین ث بیشتر و میزان ta، آنتوسیانین، کلروفیل a، طول شاخه میوه دهنده و تعداد حبه در خوشه کمتر از درختچه پربار بود. همچنین بین درختچه های پربار و کم بار زرشک بی دانه از نظر قطر شاخه، وزن تر و خشک شاخه، سطح برگ شاخه میوه دهنده و میزان کلروفیل b و کل تفاوت معنی داری وجود نداشت. نتایج آزمایش دوم نیز نشان داد، کاربرد نفتالین استیک اسید و اتفن سبب تنک موثر میوه ها گردید، بطوریکه، بیشترین میزان تنک در تیمار نفتالین استیک اسید 10 پی پی ام و همچنین اتفن 50 پی پی ام مشاهده گردید. از طرفی این تیمارها میزان عملکرد را نیز نسبت به شاهد افزایش دادند. تنک دستی و کاربرد نفتالین استیک اسید و اتفن باعث افزایش طول، قطر، حجم، وزن تر 100 حبه، وزن خشک 100 حبه، آنتوسیانین، ویتامین ث، کل مواد جامد محلول (tss) و نسبت مواد جامد محلول به اسید کل شدند.

گیاه دارویی اسپند (. peganum harmala l) گیاهی علفی، پایا و منشأ آن آسیای مرکزی می باشد. با افزایش شوری از پراکنش آن کاسته می شود. پرایمینگ بذر نقش موثری در ارتقاء بنیه بذر و استقرار گیاهچه در محیط های تنش زا دارد. به منظور بررسی تاثیر پیش تیمار پرایمینگ بر خصوصیات جوانه-زنی بذر اسپند در شرایط تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در آزمایشگاه باغبانی دانشکده کشاورزی بیرجند در سال 1393 اجرا شد. فاکتور اول، تیمار پرایمینگ، شامل شاهد، سولفات کلسیم (در غلظت های 5 و 10 میلی مولار)، اسید آسکوربیک (1 و 2/0 میلی مولار) و اسید سالسیلیک (1/0 و 3/0 میلی مولار) و فاکتور دوم، شامل سطوح مختلف شوری (0، 6، 12، 18 و 24 دسی زیمنس بر متر) بود. درصد و سرعت جوانه زنی نقش بیشتری بر جوانه زنی دارند، نتایج نشان داد که تیمارهای پرایمینگ و شوری اثر معنی داری بر خصوصیات جوانه زنی در سطح یک درصد داشتند. نتایج اثر متقابل شوری در پرایمینگ نشان داد که بیشترین و کمترین درصد جوانه زنی را به ترتیب تیمار سولفات کلسیم 5 میلی مولار در شوری شاهد و تیمار اسید آسکوربیک1 میلی مولار در شوری سطح 24 دسی زیمنس بر متر، و بیشترین و کمترین سرعت جوانه زنی را به ترتیب اسید سالسیلیک 3/0 میلی مولار در سطح شاهد و اسید آسکوربیک1 میلی مولار در سطح 24 دسی زیمنس بر متر داشتند. اسید آسکوربیک1 میلی مولار بیشترین تاثیر را بر صفات بنیه بذر، طول ریشه-چه و ساقه چه و وزن تر داشت.

برخی صفات فیزیکی و شیمیایی میوه ی زرشک بی دانه در طی مراحل مختلف رشد و نمو تحت شرایط اقلیمی متفاوت در دو منطقه (مرک و امیر آباد از روستاهای نزدیک شهرستان بیرجند)، واقع در استان خراسان جنوبی در سال 1392مورد بررسی قرار گرفتند. آزمایش به صورت تجزیه مرکب در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرارانجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل پنج زمان برداشت (15 تیر، 15مرداد، 15 شهریور، 15 مهر و 15 آبان) و دو مکان (منطقه مرک و امیرآباد) بود. نتایج نشان داد که نزدیک شدن بهآخرین زمان برداشت، سبب افزایش وزن تازه، خشک و حجم میوه ی زرشک بی دانه، میزان ph، درصد مواد جامد محلول، شاخص رسیدگی، اسید آسکوربیک و آنتوسیانین در هر دو منطقه شد، در حالی که این افزایش در منطقه مرک بیشتر بود. حداکثر میزان آنتوسیانین به میزان 88/4 میلی گرم بر 100 گرم وزن تازه و حداکثر میزان اسید آسکوربیک به مقدار 919 میلی گرم بر 100 گرم وزن تازه در 15 آبان مشاهده شد. میزان تغییرات فنول و فعالیت آنتی اکسیدانی در منطقه امیرآباد بیشتر بود. حداکثر میزان تغییرات فنول 1732/0میلی گرم در گرم وزن خشکو فعالیت آنتی اکسیدانی 73/65 درصد 15 آبان در امیرآباد مشاهده شد که رابطه ای مثبت معنی داری با افزایش نمو و رسیدگیدر مراحل انتهایی برداشت داشت و این افزایش در منطقه امیرآباد به دلیل تجمع واحد حرارتی و میانگین دمای ماهانه بیشتر نسبت به منطقه مرک بود. همبستگی مثبتی بین میزان تغییرات فعالیت آنتی اکسیدانی و فنول با تأخیر در زمان برداشت مشاهده شد. چگالی و اسیدیته قابل تیتر با تأخیر در زمان برداشت در هر دو شرایط کاهش یافت. همبستگی مثبت معنی داری بین ph و درصد مواد جامد محلول و ph و اسیدیته قابل تیتر وجود داشت. به علاوه همبستگی مثبت بین آنتوسیانین با میزان درصد مواد جامد محلول و phبود، آنتوسیانین همبستگی منفی با اسیدیته قابل تیتر داشت. بر اساس نتایج بدست آمده، برداشت در مراحل انتهایی نمو و رسیدگی سبب دستیابی به میوه ای با کیفیت بالاتر می شود. برخی صفات میوه با افزایش در نمو و رسیدگی میوه در زمان انتهایی برداشت افزایش یافت و چون حداکثر اسیدیتهدر زمان برداشت نهایی، حاصل شد در نتیجه احتمالاً ماندگاری میوه تازه در برداشت آبان ماه کمتر خواهد بود و بهتر است برای افزایش مدت ماندگاری میوه تازه آن را زودتر (شهریور ماه) برداشت کرد. به طور کلی می توان نتیجه گرفت که زمان مناسب برداشت با توجه به هدف پس از برداشت میوه ی زرشک بی دانه متفاوت است.

چکیده ندارد.