مسئله چیدمان تسهیلات پویا در حقیقت توسعه یافته مدل چیدمان تسهیلات ایستا است با این فرض که جریان حمل ونقل بین بخش ها در دوره های مختلف افق برنا مه ریزی مدام در حال تغییر است که خود به سبب عواملی چون 1- تغییر طراحی در محصولات جدید 2- اضافه کردن محصولی جدید یا حذف کردن محصول قدیمی جایگزینی 3- تجهیزات موجود تولید 4-کوتاه شدن چرخه عمر محصول5- تغییر در مقدار تولید و برنامه زمان بندی مرتبط با آن، می باشد. از طرفی با توجه به این موضوع که در هر دوره تغییرات خاصی در چیدمان بین بخش ها متناسب با جریان پیش بینی شده بین انها خواهیم داشت هزینه مرتبط به این چیدمان مجدد نیز باید لحاظ گردد.اهمیت پرداختن به مسائل چیدمان پویا از انجا معلوم میشود که بدانید سالانه ملیاردها دلار صرف تعیین نوع چیدمان درصنایع تولیدی و خدماتی میشود ویا برای چیدمان مجدد متناسب با نیازمندی های صنایع مختلف هزینه میشود.20تا50درصدکل هزینه های تولید درون یک کارخانه تولیدی مربوط به هزینه های حمل ونقل میباشد.این امر سبب میشود که در صورت عدم بهینه بودن چیدمان دپارتمان های مختلف مبالغ هنگفتی صرف مواد ودر نتیجه افزایش قیمت تمام شده محصول گردد. در شرایط واقعی در صورتی که جریان حمل ونقل بین بخشها برای مدت زمان زیادی تغییر نکند مسائل چیدمان ایستا می توانند جوابگوی نیاز ما باشند یا در صورتی که هزینه تغییر مکان هر دپارتمان نسبت به سایر هزینه های حمل ونقل پایین باشد معمولا ترجیح میدهیم که متناسب با تغییر جریان در هر دوره برنامه ریزی به صورت غیر پویا(ایستا) چیدمان دپارتمان ها را تغییر دهیم. اما با توجه به این موضوع که امروزه اغلب محیط های کاری در حال تغییر هستند بررسی چیدمان مسائل پویا ضروری به نظر میرسد. در چیدمان تسهیلات چنددوره ای، چندین دوره تولید درنظر می گیرد و چیدمان تسهیلات برای هر دوره با ایجاد تعادل بین هزینه های حمل و نقل و چیدمان مجدد صورت می گیرد. دراین پایان نامه به مسائل چیدمان تسهیلات پویا از دیدگاه ارزش زمانی پول پرداخته میشود. ارزش زمانی پول در واقع در نظر گرفتن تورم در قدرت خرید افراد می باشد . بطور مثال 1000 تومان در حال حاضر با نرخ تورم 20% برابر 1200 تومان در سال آینده ارزش دارد. پول میتواند به عنوان یکی از عوامل تولید در چرخه تولید قرار گیردوایجادارزش افزوده کند.این توانایی از یک سو ووجود تورم از سوی دیگر دو عامل اصلی در تغییر ارزش اقتصادی پول در طول زمان هستند.در نظر گرفتن ارزش زمانی پول در پروژه بلند مدت این کمک را به کارشناسان تصمیم گیری می کند که توجبه پذیری یک پروژه را بررسی نمایند و بتوانند هر پروژه را با پروژه های جایگزین مقایسه نمایند، این مهم سبب تعریف این پایان نامه گردیده است . در بیشتر پژوهش هایی که در زمینه ی چیدمان تسهیلات چند دوره ای انجام شده است، بندرت تأثیر فاکتورهای اقتصاد مهندسی همانند ارزش زمانی پول، time value of money دیده شده است و این در حالی است که معمولا هزینه انتقال بخش ها وجابجایی مواد بین بخش ها در دوره های مختلف زمانی ثابت در نظر گرفته نمی شود و به این علت در بلند مدت پروژه های چیدمان تسهیلات تحت تأثیر تغییرات ارزش پول قرار می گبرند در این پایان نامه مدل های پیشنهادی با توجه به این که هزینه ها در واقع تابعی از گذر زمان میباشد به ارائه الگویی جدید می پردازند. الگوهای جدید به مراتب پیچیده تر از الگوی اولیه مسئله چیدمان پویا می باشد وقطعا در حل مسائلی با ابعاد بزرگ میبا یست از تکنیکها والگوریتم های ابتکاری استفاده کرد.در این پایان نامه ابتدا به بررسی مدلهای ریاضی و در ادامه استفاده از الگوریتم های ابتکاری در حل این مسائل را پیشنهاد میدهیم.