نام پژوهشگر: سیما شریفی
سیما شریفی حسین شریقی طرازکوهی
بواسطه نیاز مستمر بشر به یادگیری به منظور گذران زندگی و عبور از فراز و نشیب های آن، اهمیت آموزش بر همگان واضح است و ارج نهادن به این مقوله و مهم شمردن آن در تاریخ زندگی بشر نیز همواره مشاهده میگردد. آموزش در معنای اخص آن که به یادگیری مطالب علمی در مراکز آموزشی اعم از خصوصی یا دولتی اطلاق می گردد، از جمله حقوق بشر است و مانند این حقوق در اسناد متعددی مورد اشاره قرار گرفته است. همچنین، حقوق آموزشی که به دنبال حق آموزش ایجاد شده و بهره مندی همگان از آن جهت تحقق کامل اهداف آموزش ضروری می نماید نیز در این اسناد مورد توجه بوده و به آنها پرداخته شده است. حمایت از حق آموزش کودکان و حقوق مذکور از سال 1948 همزمان با تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر به جد مورد توجه اسناد متعددی در سطوح بین المللی، منطقه ای و ملی قرارگرفته و از آن زمان تاکنون اقدامات قابل توجهی در این خصوص صورت گرفته است.کنوانسیون مبارزه با تبعیض در امر تعلیمات، میثاق حقوق اقتصادی، اجتماعی، سازمان ملل متحد، کنوانسیون حقوق کودک و اعلامیه های جهانی آموزش برای همه پس از تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر از جمله اسنادی می باشند که این حق را در سطح بین المللی مورد توجه قرار داده اند.البته اسناد بی شمار دیگری نیز به تصویب رسیده اند که به حمایت از حق آموزش پرداخته اند اما الگوی مورد توجه جامعه جهانی در زمینه حمایت از این حق، همان اسناد مذکور می باشند.. به موازات تصویب اسناد مذکور در سطح بین المللی، اسناد منطقه ای نیز این حق را مورد توجه قرار داده اند و در مناطق مختلف جهان شاهد توجه به حق آموزش از طریق تصویب اسناد گوناگون می باشیم که از جمله آنها می توان به منشور اجتماعی اروپا ، اعلامیه آمریکایی حقوق و وظایف بشر، منشور آفریقایی حقوق بشر و مردمان، بیانیه های کنفرانس های چهارگانه کشورهای منطقه آسیا-اقیانوسیه اشاره نمود. در کنار تمامی حمایتهای فوق که به لحاظ کمی روند صعودی دارند ولی از نظر کیفی دچار رکود شده اند، قوانین داخلی و ملی کشورها نیز توجه به مقوله مذکور را از جمله اهداف خود قرار داده اند و البته در این امر تا حد بسیار زیادی اسناد بین المللی که تصویب نموده اند را الگو قرار داده اند. با تمامی ملاحظات فوق می توان گفت میزان حمایتها از حق آموزش به لحاظ تعداد اسناد مورد تصویب قرار گرفته رو به گسترش است اما در چگونگی این حمایتها و به عبارت دیگر کیفیت آنها از زمان تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر تغییر محسوسی مشاهده نمی گردد.