نام پژوهشگر: مینا نقابی

طراحی، ساخت و مشخصه یابی دیود نور گسیل نانو ساختاری آلی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یزد 1390
  مینا نقابی   سیدمحمدعلی صالحی

در سال های اخیر، توجه زیادی به وسایل دیودهای نور گسیل آلی چه به عنوان روشنایی ها و چه به عنوان نمایشگرها شده است. با توجه به نقشه راه شرکت های پیشرو، پیش بینی می شود که تا سال 2020 شاهد حضور این وسایل در بازارهای تجاری باشیم. در این راستا فعالیت ما در این رساله بر روی طراحی و ساخت دیودهای نورگسیل آلی متمرکز شد و با توجه به برخی از چالش های موجود در تولید این وسایل، تلاش شد تا با تحلیل دقیق ساز و کارهای فیزیکی حاکم بر فرآیند نوردهی این دیودها، ساختارهایی با بازده مناسب معرفی شوند. در این کار نخست به طراحی و ساخت الکترودهای آند شفاف رسانا برپایه ی نانوساختارهای سه لایه ای دی الکتریک/فلز/دی الکتریک پرداخته شد تا جایگزین مناسبی برای الکترودهای رایج گران قیمت ito معرفی شود. آند سه لایه-ای zns/au/zns تراگسیل و رسانندگی بالایی از خود نشان داد به طوری که دیودهای نور زرد ساخته شده بر روی آن ها کارایی و درخشایی قابل مقایسه ای با دیودهای بر پایه ی ito به دست آوردند. سپس تاثیر لایه ی سدکننده ی bcp بر طیف نورگسیلی دیودهای مورد نظر بررسی شد و طیف نور سفید با مختصات رنگ (31/0، 32/0) برای ساختار ito/pedot:pss/tpd/bcp/rubrene/bcp/bphen/lif/al به دست آمد. در ادامه دیودهای تک رنگ نور سبز برپایه ی ساختار ترکیبی از مواد tpd و alq3 به روش لایه نشانی چرخشی ساخته شد و اثر غلظت ماده ی پذیرنده ی الکترون c60 بر روی بازده دیودها بررسی شد. فرآیند ساخت این دیودها به این روش آسان تر و کم هزینه تر از روش حرارتی است. در پایان دیودهای نور قرمز غیر آلاییده شده بر پایه ی ماده گسیلنده ی tpp که در گروه شیمی دانشگاه یزد، سنتز شده بود، ساخته شد. تاثیر لایه های میان گیر wo3 و c60 به ترتیب در فصل مشترک ito/htl و etl/cathode و هم چنین لایه های مختلف انتقال دهنده ی الکترون bphen و alq3 بر میزان بازده این دیودها بررسی شد. دیود نور قرمز با ساختار ito/wo3/npb/tpp/bphen/c60/lif/al دارای بیشینه بازده توان و بازده جریان lm/w 02/4 و cd/a 67/5 بود.