نام پژوهشگر: مهین دخت کاظمی

بررسی کارایی شعب بانک ملت استان خراسان شمالی با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها (dea)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد 1390
  حدیثه گریوانی   مهین دخت کاظمی

بررسی کارایی بانک ها به عنوان یکی از مهمترین ارکان بازارهای مالی هر کشور، ازجمله اقدامات ضروری جهت دستیابی به رشد و توسعه ی اقتصادی کشورها به شمار می رود. بنابراین در این تحقیق سعی شده کارایی شعب بانک ملت استان خراسان شمالی برای سال های 1388-1386 اندازه گیری و بررسی شود. انواع کارایی محاسبه شده در این پژوهش شامل کارایی فنی، تخصیصی و اقتصادی می باشد که با دو فرض بازده ثابت نسبت به مقیاس(crs) و بازده متغیر نسبت به مقیاس(vrs) بررسی شده است. متغیرهای تحقیق براساس نگرش واسطه ای تعیین شده اند بنابراین متغیرهای نهاده شامل سپردهها، دارایی های ثابت و پرسنل می باشند و متغیرهای ستانده شامل تسهیلات قرض الحسنه و تسهیلات در قالب عقود مبادله ای می باشند.نتایج تحقیق نشان می دهد که میانگین سه ساله ی کارایی فنی، تخصیصی و اقتصادی در حالت crsبه ترتیب، 0.747، 0.79، 0.59بوده و در حالت vrs به ترتیب، 0.91، 0.88 و 0.80 می باشد. همچنین، در سال های 86 تا 88 به ترتیب 33 ، 27 و 4 درصد از شعب در هر دو حالت crs و vrs کارا هستند. بعلاوه، میانگین کارایی اقتصادی در هردو حالت crs و vrs تغییرات چندانی نداشته است.

بررسی اثر توسعه مالی بر انتشار گاز co2 در ایران
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده اقتصاد و علوم اداری 1391
  اکرم زین الیان   مهین دخت کاظمی

مطالعه حاضر به بررسی رابطه بین انتشار گاز دی اکسیدکربن و شاخص های توسعه مالی به همراه متغیرهایی شامل درآمد سرانه واقعی بدون نفت، مصرف سرانه انرژی و نسبت صادرات و واردات به gdp، در ایران طی دوره 1352-1387، با استفاده از الگوی ardl پرداخته است. نتایج نشان می دهند که کشش های بلندمدت انتشار دی اکسیدکربن نسبت به درآمد سرانه واقعی، مصرف سرانه انرژی و صادرات در ایران مثبت و نسبت به واردات منفی می باشند. بر طبق نتایج به دست آمده، بدهی های نقدی به gdp و بدهی بخش خصوصی به سیستم بانکی به gdp، اثر مثبت و معنی داری، در بلندمدت به ترتیب برابر با (257/0) و (304/0) و در کوتاه مدت برابر با (175/0) و (233/0) بر انتشار دی اکسیدکربن در ایران داشته اند. علاوه براین، اثر شاخص دارایی های داخلی بانک های تجاری به کل دارایی های سیستم بانکی، بر انتشار co2 در ایران در بلندمدت بی معنی و در کوتاه مدت در سطح 90% معنی دار و در حدود (205/0-) برآورد شد. نتایج آزمون علیت نشان داد که در کوتاه مدت یک رابطه علی یک طرفه از سه شاخص توسعه مالی بر انتشار گاز دی اکسیدکربن در ایران وجود دارد.

بررسی تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر قیمت سهام شرکت های شیمیایی بازار بورس تهران
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده علوم اداری و اقتصاد 1391
  سعیده کاظمی   مهین دخت کاظمی

در این پژوهش اثر سه متغیر کلان اقتصادی؛ نرخ تورم، نرخ ارز و تولید ناخالص داخلی بر قیمت سهام شرکت هایی شیمیایی مورد بررسی قرار گرفته است. هدف اصلی از انجام این تحقیق شناسایی نحوه اثرگذاری متغیرهای کلان مذکور بر قیمت سهام این شرکت ها می باشد، که برای تعدیل نتایج از متغیرهای خرد نیز استفاده شده است. بدین منظور از روش داده های تابلویی و بسته های نرم افزاری 11 stata استفاده شده است. داده های مربوط به این پژوهش از بانک اطلاعات سری زمانی بانک مرکزی، نماگرهای بازار بورس تهران، سایت های مرتبط به این بازار و فهرست جداول حساب های ملی ایران استخراج شده اند. نتایج حاصل از برآورد حاکی از اثر منفی نرخ ارز و اثر مثبت تولید ناخالص داخلی بر قیمت سهام شرکت های شیمیایی می باشد. و معناداری ضریب نرخ تورم در سطح اطمینان 95 درصد رد شد. همچنین به منظور جلوگیری از تورش مدل متغیرهای کنترل شاخص کل قیمت سهام، بازده حقوق صاحبان سهام، مجموع دارایی ها و فروش بکار برده شده اند. نتایج حاکی از این است که از میان این متغیرها تنها بازده حقوق صاحبان سهام معنادار بوده و معناداری سایر متغیرها (شاخص کل قیمت سهام، مجموع دارایی ها و فروش) در سطح اطمینان تعیین شده، رد شده است. واژگان کلیدی: متغیرهای کلان، قیمت سهام شرکت هایی شیمیایی، بازده حقوق صاحبان سهام، مجموع دارایی ها

بررسی اثر موافقتنامه های تجارت ترجیحی بر ورود سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشورهای منتخب درحال توسعه
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده علوم اداری و اقتصاد 1392
  عالیه رایینی   مهین دخت کاظمی

سرمایه گذاری مستقیم خارجی (fdi) با توجه به ساختار آن می تواند در برابر آزادسازی تجاری عکس العمل های متناقضی از خود نشان دهد. با توجه به افزایش مشارکت کشورهای درحال توسعه در موافقتنامه های تجارت ترجیحی ( pta ) در طی دو دهه گذشته، این سوال مطرح می شود که شرکت در چنین توافقاتی چه اثری بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر جای می گذارد؟ لذا، در این مطالعه به بررسی اثر شرکت در این موافقتنامه ها بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی با به کارگیری الگوی داده های تابلویی در مجموعه ای از کشورهای منتخب درحال توسعه شامل: آفریقای جنوبی، اردن، ایران، پاناما، پرو، تونس، جمهوری دومینیکن، فیلیپین، کلمبیا، کنگو، مراکش و مصر، طی سال های 1995-2011 پرداخته می شود. نتایج نشان می دهد که مشارکت در موافقتنامه های تجارت ترجیحی اثر مثبت بر ورود سرمایه گذاری مستقیم خارجی دارد و با افزایش اندازه بازار مشترک گسترده ( بازاری که مجموع شرکای هر موافقتنامه با یکدیگر تشکیل می دهند) و کاهش متوسط فاصله ی شرکای موافقتنامه های تجارت ترجیحی، ورود سرمایه گذاری مستقیم خارجی افزایش پیدا می کند. علاوه بر این نتایج، تحقیق پنج کانال که از طریق آن آزادسازی ترجیحی ممکن است سرمایه گذاری مستقیم خارجی را تحت تأثیر قرار دهد، شامل: اثرات مستقیم مقررات سرمایه گذاری، بهبود در شرایط سرمایه گذاری، اثرات غیر مستقیم تغییرات در جریان های تجاری، ایجاد یک بازار گسترده و اثرات رشد بلند مدت را نیز شناسایی می کند

بررسی تاثیر مهاجرت اتباع خارجی بر روی میزان بیکاری در ایران
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده اقتصاد و علوم اداری 1392
  جلال ندیمی   مهین دخت کاظمی

مهاجرت نتیجه ی عدم تعادل های اقتصادی- اجتماعی است و خود نیز می تواند منجر به تغییر در تعادل های موجود اقتصادی شود. مهاجرت بر کلیه ی فضای اقتصاد ملی اثرگذار است، اگر چه مهم ترین تأثیرات آن متوجه بازار کار می باشد. ایران یکی از مهم-ترین کشورهای مهاجرپذیر دنیا بوده و شمار بسیار زیادی پناهنده را در خود جای داده است. هم جواری ایران با کشور جنگ خیز و ناآرام افغانستان و در عین حال وجود مرز مشترک طولانی، اشتراکات زبانی و مذهبی بین دو کشور، شرایطی را فراهم نموده که اکثریت مهاجرین ایران را افاغنه تشکیل دهند. ورود این مهاجرین به بازار کار ایران در کنار عواملی چون رشد سریع جمعیت در دهه هزار و سیصد شصت و انواع مشکلات داخلی و خارجی در صحنه تولید و صادرات در سال های اخیر، بازار کار ایران را با بحران مواجه کرده است. این در حالی است که مسائل مربوط به بازار کار، خصوصاً اشتغال و بیکاری، از مهم ترین مسائل اقتصاد ایران می باشند. این مطالعه، با استفاده از داده‏های سری زمانی و روش حداقل مربعات معمولی(ols) در اقتصادسنجی، به بررسی اثرات اقتصادی حضور افاغنه در بازار کار ایران می‏پردازد. هم چنین، با استفاده از آزمون های همجمعی و علّیت گرنجری در قالب یک الگوی خود بازگشت با وقفه های توزیعی (ardl) و یک مدل تصحیح خطای برداری (vecm)، رابطه ی علّی میان متغیرهای نرخ بیکاری، متوسط دستمزد حقیقی و تعداد مهاجرین افغانی در ایران، طی سال های 1385-1355 مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج مطالعه نشان می دهند که در طول دوره مورد بررسی (1385- 1355)، حضور مهاجرین افغانی در بازار کار ایران، نرخ بیکاری کل کشور را افزایش داده است. نتایج بررسی روابط علّی نشان می دهند که در کوتاه مدت، مهاجرت افاغنه علّیت گرنجر نرخ بیکاری می باشد ولی افزایش نرخ بیکاری علّیت گرنجر مهاجرت آن ها نمی باشد. در بلندمدت یک رابط? علّیت دو طرفه میان نرخ بیکاری و تعداد مهاجرین افغانی در ایران وجود دارد. در بلندمدت رابطه ی علّیت از تعداد مهاجرین افغانی به متوسط دستمزد حقیقی کشور وجود ندارد ولی این ارتباط در جهت عکس برقرار است. در واقع، حضور گسترده ی مهاجرین افغانی در بازار کار، نرخ بیکاری ایران را در کوتاه‏مدت و بلندمدت افزایش داده، اما تأثیر معنی داری بر متوسط دستمزد حقیقی کشور نداشته است. در ضمن، در بلندمدت، مهاجرین افغانی بر عملکرد و شرایط بازار کار در ایران واکنش نشان می دهند.

بررسی مقایسه ای اثر مصرف انرژی و رشد اقتصادی بر آلودگی هوا در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده علوم اداری و اقتصاد 1393
  شهلا علی نیا کلاته   مهین دخت کاظمی

آلودگی هوا یکی از مشکلات زیست محیطی است که در سال¬های اخیر وهمگام با توسعه¬ی جوامع، صنعتی شدن ورشد تکنولوژی، به خطری جدی برای بشر تبدیل شده است. مطالعات انجام شده در مورد گازهای آلاینده¬ی منطقه¬ای ومحلی، یک رابطه¬ی u برعکس بین آلودگی سرانه و gdp سرانه را اثبات می¬کند؛ اما درمورد گازهای آلاینده¬ی جهانی مانند co2 نتایج بررسی¬ها متفاوت است. در این مطالعه به بررسی رابطه¬ی رشد اقتصادی، مصرف انرژی و انتشار دی اکسید کربن، به کمک داده های تابلویی (پنلی) در قالب فرضیه¬ی کوزنتس، برای کشورهای در حال توسعه (ایران، آلبانی، مقدونیه و پرو) و کشورهای توسعه یافته(ایتالیا، فرانسه، اسپانیا و ایرلند) در طی دوره¬ی 1990-2012 می¬پردازیم. نتایج بررسی در مورد رابطه¬ی رشد اقتصادی و انتشار دی¬اکسید کربن، یک رابطه¬ی افزایشی بین این متغیرها را در هردو دسته از کشورهای در حال توسعه و کشورهای توسعه¬یافته اثبات کرد. وهمچنین نتایج وجود یک رابطه¬ی افزایشی بین انتشار دی اکسید کربن و مصرف انرژی را در کشورهای در حال توسعه وهمچنین وجود یک رابطه کاهشی بین این متغیرها را در کشورهای توسعه یافته تأیید کرد. از آنجا که مصرف سوخت¬های فسیلی در کشورهای توسعه یافته (به دلیل استفاده از تکنولوژی¬های دوست دار محیط زیست از قبیل انرژی¬های پاک وهسته¬ای) سیر نزولی دارد، رابطه مصرف انرژی و انتشار دی اکسید کربن در این دسته از کشورها منفی می باشد.

بررسی اثر متقارن و نامتقارن تغییرات قیمت نفت بر تغییرقیمت محصولات پتروشیمی ایران (اتیلن،پروپیلن ومتانول)، در کوتاه مدت و بلندمدت
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده علوم اداری و اقتصاد 1393
  احسان محمدیان   محمود هوشمند

بازارهای انرژی و بخصوص نفت و گاز طبیعی، به دلیل ارتباط بسیار با یکدیگر و تأثیر بر سایر بازارها و متغیرهای اقتصادی کشورهای واردکننده و صادرکنند? این کالاها، از اهمیت فراوانی برخوردار هستند.در این زمینه، تغییرات قیمت نفت، آثار متفاوتی بر قیمت این محصولات در کوتاه مدت و بلندمدت دارد. به این منظور در پژوهش حاضر اثر قیمت نفت بر قیمت محصولات پتروشیمی منتخب سنجیده شده تا از این طریق با مشخص شدن نحوه تاثیر قیمت نقت بر قیمت این محصولات، تصمیمات کاراتری در جهت توسعه صنعت پتروشیمی اتخاذ گردد.