نام پژوهشگر: محمدرضا امام جمعه
مرتضی فتوحی محمدرضا امام جمعه
هدف اصلی این پژوهش بررسی موانع ارتباطی سازمانی میان مدیران و معلمان ار دیدگاه مدیران و معلمان دوره های ابتدایی ،راهنمایی و متوسطه شهر نیشابوردر سال تحصیلی«88-87 »می باشد. اهمیت ارتباطات در مدارس و بخصوص رابطه مدیران و معلمان به عنوان اعضای اصلی سازمان مدرسه و تاثیرات شگرفی که ارتباطات موثر میان این دو گروه در تحقق اهداف سازمانی دارد، محقق را بر آن داشت تا با این پژوهش به آگاهی از موانع ارتباطی سازمانی میان مدیران و معلمان و بررسی وضعیت موجود این موانع در مدارس سه دوره تحصیلی بپردازد.این پژوهش توصیفی-پیمایشی است.حجم نمونه شامل 338 نفر از مدیران و معلمان شهر نیشابور می شود که به طور تصادفی انتخاب و به دو پرسشنامه ،یکی آگاهی از موانع ارتباطی سازمانی شانزده گانه(1- تفاوت موقعیت و مقام،2- عدم تمایل به برقراری ارتباط،3- شرایط نامناسب محیط ارتباطی ، 4- حجم زیاد وظایف و مسئولیت های مدیر ، 5-کم سابقه بودن مدیر،6- حجم زیاد گروه معلمان،7- آشنا نبودن مدیر با اصول تخصصی مدیریت،8- ارزشیابی معلمان توسط مدیر ، 9- ابهام در وظایف،10- برنامه ریزی نکردن مدیر برای ارتباطات،11- عدم تاکید بر حل مشکلات ،12- شیوه نامناسب ارتباطی مدیر،13- نبودن اعتماد، 14-تحریف اطلاعات،15- حفظ مقام و موقعیت مدیر و 16-گوش ندادن مدیر) و دیگری بررسی وضعیت موجود این موانع در مدارس پاسخ داده اند.پایایی پرسشنامه مدیران 85/0 و پایایی پرسشنامه معلمان83/0 با استفاده از روش آلفای کرونباخ بدست آمده است.روش آماری ، آمار توصیفی وآمار استنباطی( آزمون تک نمونه ای و دو نمونه ای کالموگراف – اسمیرینف ) می باشد.نتایج نشان می دهد، از شانزده عامل مورد بررسی، مدیران ده عامل(2،4،7،10،11،12،13،14،15،16) ومعلمان چهارده عامل(2،3 ،4 ،5 ،7،8 ،9،10 ،11، 12،13 ،14،15 ،16 )را درحد متوسط به بالا مانع ارتباطی سازمانی می دانند.مدیران و معلمان معتقدند که هیچ کدام از موانع ارتباطی سازمانی در حد زیاد و خیلی زیاد در مدارس وجود ندارد.معلمان از شانزده عامل مورد بررسی، چهار عامل(3، 6، 8،14) را بیشتر از مدیران و مدیران پنج عامل(2،4،7،15،16) را بیشتر از معلمان به عنوان مانع ارتباطی سازمانی می دانند . هر دو گروه هفت عامل(1،5،9،10،11،12،13)را در یک حد مانع ارتباطی سازمانی می دانند. در مورد وضعیت موجود موانع در مدارس ،معلمان وجود نه مانع(1،2،3،6،11،12،13،15،16) را بیشتر ازمدیران و مدیران وجود دو مانع(10،14) را بیشتر از معلمان می دانند .هردو گروه وجود پنج مانع(4،7،8،9،5) را در یک حد می دانند.
اصغر مرادی ویس ابراهیم ریحانی
امروزه تدریس هندسه از اهمیت بسیاری برخوردار است زیرا به عنوان ابزاری برای درک، توصیف و تعامل با فضایی که در آن زندگی می کنیم، مورد توجه قرار می گیرد و از شهودی ترین و ملموس ترین بخش ریاضیات است که می تواند ارتباط ریاضی را با دنیای واقعی برقرار سازد. معلمان و دانشجویان دبیری ریاضی که برای تدریس هندسه آماده می شوند باید دارای درک عمیقی از هندسه باشند که برای ریاضیات مدرسه مناسب است. در این مطالعه ابتدا صلاحیت های حرفه ای یک دبیر شایسته ی ریاضی برای تدریس هندسه ی دبیرستان مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. این صلاحیت ها عبارتند از: دانش محتوایی هندسی، دانش پداگوژیکی محتوایی هندسی، دانش فن آوری های هندسی، آشنایی با هندسه ی مدرسه ای. مبنای این صلاحیت ها استانداردهای هندسی شورای ملی معلمان ریاضی امریکا و استانداردهای ایالت ایلنوی و دانشگاه ایالتی مینه سوتا برای آماده سازی دانشجویان دبیری ریاضی است. در ادامه برای ارزیابی تاثیر برنامه جاری هندسه ی دوره های آماده سازی دانشجویان کارشناسی دبیری ریاضی در ارائه ی صلاحیت دانش محتوایی برای تدریس هندسه ی دبیرستان، با استفاده از نظریه ی تفکر هندسی ون هیلی آزمونی از 7 معلم ریاضی، 5 دانشجوی کارشناسی ارشد ریاضی که معلم ریاضی نیز بودند و 38 دانشجوی کارشناسی دبیری ریاضی به عمل آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمونt استیودنت تک نمونه ای در سطح 99% اطمینان استفاده شد. با توجه به آزمون t این نتیجه حاصل شد که شرکت کنندگان در پژوهش از سطح سوم ون هیلی (استنتاج غیر رسمی) عبور کرده اند و به سطح چهارم (استنتاج رسمی) نرسیده اند. به روشنی واضح است این نتیجه بر اساس نظریه ی تفکر هندسی ون هیلی، سطح چهارم (استنتاج رسمی) مورد انتظار معلمان و دانشجویان دبیری ریاضی برای تدریس هندسه دبیرستان ارائه نمی دهد و فرآیند آموزش معلم ریاضی در هندسه نامطلوب است. بنابراین واحد های درسی جاری هندسه دانشگاهی، صلاحیت دانش محتوایی هندسی لازم برای تدریس هندسه ی دبیرستان به دانشجویان دبیری ریاضی ارائه نمی دهد و معلمان و دانشجویان دبیری ریاضی دانش هندسی کافی برای تدریس در سطح دبیرستان ندارند.
نرگس ساری خانی فاطمه احمدی
در این پژوهش محتوای کتاب فیزیک و آزمایشگاه پایه اول دبیرستان(نظام سالی- واحدی) به روش مریل و ویلیام رومی و نظر سنجی از دبیران فیزیک منطقه 8 شهر تهران درسال تحصیلی 88-87 تحلیل و بررسی شد. این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد که از روش تحلیل محتوا و نظرسنجی استفاده شده است و از آمار توصیفی(فراوانی ، میانگین و...) بهره برده شده است.در این پژوهش کتاب فیزیک 1بر اساس مدل طراحی آموزشی مریل تحلیل شد که میانگین نتایج بیانگر این مطلب است که نحوه رعایت ارائه کتاب بر اساس این مدل کمی کمتر از حد متوسط است؛ به عبارت دیگر تا حد زیاد بر طبق الگو نیست. از طرف دیگر از دبیران فیزیک مدارس متوسطه دخترانه منطقه 8 تهران در این باب نظر خواهی شد که میانگین نتایج بیانگر رعایت نزدیک به حد متوسط می باشد.متن و تصاویرکتاب از نظر ارائه فعال هر یک جداگانه با استفاده از تکنیک ویلیام رومی بررسی شد که نتایج بیانگر این است که ضریب درگیری متن و تصاویر هر دو در محدوده فعال رومی قرار دارد بنابراین ارائه متن و تصاویر هر دو در سطح فعال می باشد اگر چه چندان بالا نمی باشد. از طرف دیگر از دبیران فیزیک مدارس متوسطه دخترانه منطقه 8 تهران در این باب نظر خواهی شد که میانگین نتایج بیانگر رعایت نزدیک به حد متوسط می باشد .در ضمن از دبیران فیزیک مدارس متوسطه دخترانه منطقه 8 تهران در مورد میزان زمان تخصیص داده شده برای تدریس و مشارکت فعال دانش آموزان (1.5 جلسه در هفته) سئوال شد که میانگین نتایج بیانگر این است که زمان تخصیص داده شده اندکی بالاتر از حد خیلی کم می باشد.
جعفر یاوندحسنی محمدرضا امام جمعه
اهمیت مطالعه تاریخ تعلیم و تربیت در تأثیری است که آن در تبیین وضعیت نظام تربیتی کنونی دارد و ما را در شناخت نظریات گذشتگان و فرهنگ ملی و تجزیه و تحلیل مسائل خاص اجتماعی و جستجوی راه حل های متناسب با آنها مدد می رساند.هدف این پژوهش، بررسی و مقایسه آراء و اندیشه های تربیتی دو مربی بزرگ کیکاووس بن اسکندر از شاهزادگان ایرانی و ژان ژاک روسو فیلسوف فرانسوی بوده است. بدین جهت هفت پرسش در مورد وجوه اشتراک و افتراق نظریات تربیتی ایشان در باره اهداف، روش ها، محتوای آموزشی، وظایف مربیان و متربیان، سازمان و شیوه های ارزشیابی آموزشی مطرح گردید. برای پاسخگویی به سوالات از روش تحقیق کتابخانه ای و توصیفی استفاده شد و مطالب جمع آوری شده با استفاده از روش مطالعات تطبیقی جورج بردی مورد بررسی قرار گرفت. و در نهایت یافته ها با استفاده از روش تحلیل داده های کیفی (تلخیص داده ها، عرضه داده ها، و نتیجه گیری) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد روسو و کیکاووس در باره اهداف آماده شدن برای زندگی، تربیت شاگردن خداجو، تربیت شغلی و جسمانی و ...اشتراک نظر داشته و در باره اهداف تربیت عقلانی، اجتماعی، اخلاقی و دینی اختلاف جزئی دارند. همچنین هر دو از روش های آموزش عملی و تجربی، تمثیلی، و تکرار و تمرین استفاده کرده اند. ولی روسو بر خلاف کیکاووس مخالف روش استدلالی و تنبیهی است. روسو و کیکاووس آموزش آداب و رسوم اجتماعی، تاریخ، هندسه، موسیقی و تربیت بدنی را جزء مواد آموزشی خود آورده اند. ولی در باره آموزش ادبیات و فنون ادبی و زبان های بیگانه و ... تفاوت رأی دارند. از طرف دیگر هر دو اندیشمند مربیان را موظف به صبر و بردباری و عمل به علم خویشتن دانسته اند اما روسو بر خلاف کیکاووس آن ها را از تنبیه و نصیحت شاگردان منع نموده است. و متربیان نیز باید خود را برای تحمل مشکلات و ناملایمات کسب علم آماده نموده و ضمن فروتنی و عدم خودپسندی، احترام استاد و معلم را حفظ نمایند. کیکاووس بر عکس روسو شاگردان را به حفظ کردن مواد درسی توصیه می کند. کیکاووس شاگرد را در خانه پرورش می دهد. ولی روسو شبانه روزی ها و محیط های آزاد را می پسندد. شیوه ارزشیابی هر دو به صورت عملی بوده است. در مجموع نتایج تحقیق حاکی از تشابهات و تفاوت هایی بین نظریات روسو و کیکاووس می باشد که می توان با تلفیق و پالایش آن ها از افراط و تفریط های موجود، نظرات کاربردی و جالبی را استخراج نمود و در اختیار معلمان قرار داد.
کبری رشیدی محمدحسن پرداختچی
ضرورت توجه به دانش در عصر دانایی، سازمان های یادگیرنده از جمله مدارس را ملزم به اجرای مدیریت دانش می نماید. این برنامه زمانی به طور موفقیت آمیز در مدارس اجرا می شود که بستر مناسب آن فراهم شده باشد. از عوامل مهم برای به کارگیری مدیریت دانش در مدارس، فرهنگ مدرسه است. این تحقیق به منظور بررسی رابطه بین فرهنگ مدرسه و مدیریت دانش در مدارس صورت گرفته است.در این تحقیق از روش توصیفی همبستگی استفاده شده است و کلیه دبیران مدارس دولتی دخترانه شهر تهران جامعه آماری آن را تشکیل می دهند. به منظور انتخاب نمونه مورد نظر از جامعه آماری، از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای برای انتخاب نمونه مورد نظر استفاده شده است که در نهایت 366 نفر انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها در این تحقیق، از دو پرسشنامه فرهنگ مدرسه (با ضریب پایایی0/93) و مدیریت دانش (با ضریب پایایی 0/84) استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون t تک نمونه ای، رگرسیون گام به گام و با بهره گیری از امکانات نرم افزار spss صورت گرفته است.نتایج این تحقیق نشان دهنده آن است که بین مولفه های فرهنگ مدرسه (رهبری جمعی، تشریک مساعی، رشد و بالندگی حرفه ای، حمایت حرفه ای همکارانه و متقابل، وحدت هدف و یادگیری مشارکتی) و فرایند مدیریت دانش رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. از تحلیل رگرسیون نتیجه گیری می شود که از بین مولفه های فرهنگ مدرسه، حمایت حرفه ای- همکارانه و متقابل، بیشترین میزان همبستگی و پیش بینی را نسبت به فرایند مدیریت دانش دارد.از نتایج دیگر تحقیق اینکه بین وضعیت فرهنگ مدرسه در مدارس مختلف و همچنین بین وضعیت مدیریت دانش در مدارس مختلف تفاوت معناداری وجود نداشته است.
محمدرضا عزتی محمدرضا امام جمعه
چکیده هدف این پژوهش مقایسه برنامه درسی آموزش حرفه وفن ایران با برنامه های درسی مشابه در دوکشور توسعه یافته (آمریکا،کانادا) و دو کشور در حال توسعه (پاکستان و مراکش)، بر اساس روش تطبیقی بردی، در جهت ارائه راهکارهایی برای بهبود برنامه درسی آموزش حرفه وفن بوده است. علت انتخاب کشورها به این شیوه، منظور کردن تأثیرات توسعه بر این حوزه از برنامه درسی بوده است. نتایج این مقایسه نشان می دهد که در کشورهای مطالعه شده، همه مباحث برنامه درسی آموزش حرفه وفن در یک برنامه درسی گنجانده نشده است. در دو کشور توسعه یافته آموزش این نوع دروس از دبستان مورد توجه است. دانش آموزان در کشورهای مطالعه شده در بعضی موضوعات درسی این حوزه حق انتخاب دارند. در کشورهای توسعه یافته مهارت یادگیری مادام العمر و سواد فناوری برای تربیت شهروندانی جهانی، و در دو کشور دیگر چشم انداز ملی و قابلیت اجرایی برنامه، منطق مسلط برنامه های درسی است. هدف های عمده در کشورهای توسعه یافته بیشتر بر یادگیری مهارتهای حل مسئله، ارزیابی فناوری ها، و توانایی استفاده از فناوری متمرکز است. در همه کشورهای مطالعه شده به غیر از ایران کسب مهارتهای استفاده از رایانه هدفی مشترک به شمار می رود. محتوای این حوزه موضوعی بسیار گسترده است. کشورهای مورد مطالعه، سعی کرده اند، به نحوی از این وسعت محتوایی بکاهند و در مقابل بر عمق یادگیری تمرکز کنند. این کشورها طراحی را به عنوان روش آموزشی عمده پذیرفته اند. کشورهای توسعه یافته بین ارزشیابی نظری وعملی تفکیکی قائل نشده اند. براساس یافته ها در پایان این مطالعه پیشنهادهایی برای اصلاح برنامه درسی آموزش حرفه وفن در ایران ارائه شده است.
هدیه آل سعیدی فریده حمیدی
هدف از تحقیق حاضر "بررسی رابطه بین عملکرد مدیران آموزشی ، جو سازمانی با رضایت شغلی دبیران دبیرستان های دخترانه شهر اصفهان می باشد. که در آن 250 دبیر از دبیرستان های دخترانه نواحی پنجگانه اصفهان شرکت داشته اند و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای مورد مطالعه قرار گرفته اند . روش تحقیق توصیفی – همبستگی می باشد و به منظور گرد آوری داده ها از پرسشنامه های ارزیابی عملکرد اسکات و پیس (2007), پرسشنامه ی جو سازمانی ساسمن و دیپ (1986)برای اندازه گیری رضایت شغلی از فهرست توصیفی شغلی ( (jdi اسمیت (1974) استفاده شده است . تا علاوه بر ارزیابی عملکرد مدیران آموزشی دبیرستان های مذکور وضع موجود جو سازمانی مدارس و میزان رضایت شغلی دبیران نیز بررسی شود. میزان پایایی پرسشنامه اول با روش آلفای کرونباخ , 85/. و پرسشنامه دوم 89/0 و پرسشنامه سوم حدود 82/. بدست آمد و اطلاعات بدست آمده با بهر ه گیری از آمار توصیفی و استنباطی – ضریب همبستگی پیرسون و از طریق نرم افزار آماری اس. پی. اس. اس. نسخه ی 18 و مجذور کا ،آزمون رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از این بررسی عبارت است از : 1.جو سازمانی و عملکرد شغلی مدیران با رضایت شغلی معلمان همبستگی معناداری دارد. 2. بین خرده مقیاس های عملکرد شغلی مدیران (دانش شغلی ، قضاوت و تصمیم گیری ، همکاری ، کمیت کار و کیفیت کار) با رضایت شغلی دبیران رابطه وجود دارد. .3بین خرده مقاس های جو سازمانی (روشنی هدف، روشنی نقش ، پاداش ، توافق در رویه ها، ارتباطات) با رضایت شغلی دبیران رابطه وجود دارد.
امیر فقیه عباسی علیرضا عصاره
چکیده هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر بر بین المللی کردن برنامه های درسی دانشگاه تربیت دبیرشهیدرجایی از دیدگاه اعضای هیأت علمی و مدرسین این دانشگاه است. جامعه آماری پژوهش را 246 نفر از اعضای هیأت علمی و مدرسین دانشگاه تربیت دبیرشهیدرجایی تشکیل می داد که از این تعداد 127 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسش نامه محقق ساخته بود که در 32 گویه طراحی گردید. روایی این پرسشنامه توسط چند تن از اساتید برنامه ریزی درسی دانشگاه شهید رجایی مورد تایید قرار گرفت و پایایی این پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برابر 93 /0 محاسبه گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر استفاده از شاخص های آمار توصیفی از روش آمار استنباطی (آزمون تی تک نمونه ای و آزمون فرید من و خی دو) استفاده شده است.نتایج پژوهش نشان داد عوامل مدیریتی- محتوایی – تجهیزاتی- ارتباطی- تولید دانش- دسترسی به منابع متنوع یادگیری- اعتبار بخشی مدارک تحصیلی به عنوان عوامل موثر بر بین المللی سازی برنامه درسی دانشگاه تربیت دبیرشهیدرجایی می باشند.
لیلا حبیبی مریم صباغان
هدف این پژوهش شناسایی جایگاه آموزش سبز در برنامه درسی شیمی پایه متوسطه درکشورهای توسعه یافته درجهت ارائه راهکارهایی برای بهبود برنامه درسی آموزش شیمیسبز بوده است. یک پژوهش کیفی است،که باروش تطبیقی و به کمک الگوی بردی از یک طرف همچنین روش توصیفی -تحلیلی برنامه درسی آموزش شیمی سبز درکشورهای آمریکا، استرالیا، چین و انگلستان را بررسی کرده است. بدین منظوراسناد و مدارک مرتبط با موضوع درکشورهایپیشرفته در این زمینه آموزش شیمیسبز (کشورهای منتخب) گردآوری و توصیف، تفسیر، همجواری و مقایسه آنها انجام شد تا نتیجهگیری لازم انجام شود. تحقیق حاضر تلاش میکند، عناصر اساسی برنامه درسی از جمله منطق، هدفها، محتوا، روشهای تدریس و شیوههای ارزشیابی آموزش شیمیسبز را در کشورهای مورد مطالعه بررسیکند. نتایج بهدست آمده از این پژوهش میتواند به برنامه ریزان آموزشی و مولفان کتابهای درسی کمک نماید تا بادید وسیعتری نسبت به تغییر برنامه درسی آموزشی اقدام نمایند. نتایج بدست آمده، شباهتها و تفاوتهای قابل ملاحظهای بین منطق، اهداف، محتوا، روشهای تدریس و شیوه هایارزشیابی در بین کشورهای موردمطالعه و ایران نشان میدهد. شباهتها بیشتر در منطق برنامهدرسی قصد شده موجود است، اما تفاوتها بیشتر دراهداف، محتوا، روشهای تدریس و شیوههای ارزشیابی دیده میشود. از طرفی دیگرنتایج به دست آمده بیانگر این است که محتوای برنامه درسی آموزش شیمیسبز در ایران، هماهنگ با توسعه علوم وفناوری متحول نشده است. با توجه به یافتههای حاصل از این بررسی، راهکارهایی به منظور تلفیق آموزش شیمیسبز در برنامهدرسی شیمی ارائه شد. راهکارهای پیشنهادی مورد نظرخواهی متخصصان وکارشناسان برنامهدرسی، شیمی، آموزششیمی و کارشناسان محیط زیست قرارداده شد و نقطه نظراتآنان در این زمینه به صورت مصاحبه نیمهساختاریافته جمعآوریگردید. مصاحبهشوندگان معتقد بودندکه راهکارهای پیشنهادی، مناسب تلفیق با برنامه درسی شیمی است و ورود این برنامهدرسی به برنامهدرسی شیمیضروری و در ارتباط با اهداف برنامهدرسی شیمی میباشد. همچنین چگونگی ورود محتواهای پیشنهادی را مشخصکردند. نتیجه این پژوهش میتواند در تهیه برنامه درسی جدید شیمی و یا غنیسازی برنامه درسی فعلی در ارتباط با تلفیق آموزش شیمی مورد استفاده قرارگیرد.
بلقیس شریفی نژاد مینابی مریم صباغان
آموزش علوم به شیوه آزمایشگاهی به صورت بالقوه با خطراتی همراه است که با برنامه ریزی دقیق، این خطرات قابل پیشگیری است اما مشکل عمده در حال حاضر، عدم پوشش مفاهیم ایمنی در کتاب های درسی شیمی و ادغام مباحث ایمنی در برنامه درسی شیمی است. هدف از این پژوهش، طراحی برنامه درسی آموزش ایمنی برای دوره کارشناسی شیمی است. نوع تحقیق، کاربردی، توصیفی و پیمایشی است و جامعه آماری، کلیه اعضای هیئت علمی دانشگاه ها، دانشجویان دکتری و کارشناسی ارشد رشته شیمی و کارشناسان آزمایشگاه شیمی، در سال تحصیلی 92-1391 است که 121 نفر از آنها به عنوان نمونه آماری و با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. به منظور طراحی برنامه، بعد از مطالعه برنامه درسی ایمنی کشورهای پیشرفته و مصاحبه با صاحب نظران، طراحی برنامه درسی ایمنی انجام شد که شامل اهداف کلی، محتوا، شیوه های سازماندهی محتوا، فعالیت های یاددهی- یادگیری و روش های ارزشیابی بود. به منظور اعتبار بخشی برنامه، پرسشنامه ای تهیه شد. روایی محتوایی پرسشنامه، به عنوان ابزار گردآوری داده ها، توسط اساتید رشته شیمی و برنامه درسی بررسی شد. پایایی پرسشنامه، با آلفای کرونباخ 926/0 بدست آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، از نرم افزار spss و آزمون t تک نمونه ای استفاده گردید. در نتیجه برنامه درسی طراحی شده شامل یک درس یک واحدی است که حاوی مطالب کلی و عمومی می باشد که به صورت مستقل تدریس می شود. علاوه بر آن مسائل ایمنی تخصصی و پیشرفته تر با ادغام دروس آزمایشگاهی مربوطه، تدریس می شود. برای این برنامه درسی، هشت هدف کلی و 52 محتوا، تعریف شد. برای روش های تدریس و یادگیری، انواع مختلف روش ها، بخصوص استفاده از فیلم های آموزشی، بازدید از آزمایشگاه جهت گزارش نواقص ایمنی و ... پیشنهاد می گردد. ارزشیابی، در سه حیطه دانشی، مهارتی و نگرشی انجام می شود که ارزشیابی از حیطه مهارتی، از اهمیت بالایی برخوردار است. برای ارزشیابی از حیطه دانشی، آزمون های ایمنی مجزا، ولی برای ارزشیابی از حیطه های مهارتی و نگرشی استفاده از چک لیست مناسب می باشد.
لیلا علیزاده کتنلوئی غلامعلی احمدی
پژوهش حاضربا هدف بررسی مولفه های سواد مالی و سواد اقتصادی درمحتوای کتاب های درسی ریاضی و تعلیمات اجتماعی دوره ابتدایی انجام شد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی از نوع تحلیل محتوا می باشدوجامعه ی آماری پژوهش محتوای کتاب های درسی ریاضی ، تعلیمات اجتماعی و مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی درسالتحصیلی92-1391بوده است.در این پژوهش حجم نمونه شامل تمامی محتوای کتاب های درسی ریاضی( پایه های اول تا ششم)،تعلیمات اجتماعی (پایه ی سوم) ،مطالعات اجتماعی(پایه ی ششم ابتدایی)همچنین بخش مدنی محتوای کتاب های تعلیمات اجتماعی پایه های چهارم و پنجم ابتدایی می باشد. برای جمع آوری داده های مورد نیاز از فرم های تحلیل محتوای کد گذاری شده با تاکید بر چهار مولفه اصلی سواد مالی و چهار مولفه اصلی سواد اقتصادی استفاده است. روایی صوری و محتوایی آنها ، بر اساس نظرات چهار تن از استادان علم اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه آزاد رودهن واستادان راهنما و مشاور مورد تائید قرار گرفته است.پایایی ابزار پژوهش بر اساس روش هولستی با ضریب پایایی 95% برای سواد اقتصادی و 93% برای سواد مالی محاسبه شده است. داده های حاصل ازفرآیند تحلیل محتوا نیز با استفاده از شاخص های آمار توصیفی،فراوانی ودرصد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.نتایج بدست آمده نشان می دهند که میزان توجه به هر یک از مولفه های سواد مالی و اقتصادی درمحتوای کتابهای درسی متفاوت است؛ ضمنا" به مولفه های سواد اقتصادی بیشتر از سواد مالی پرداخته شده است. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش و نقش سواد مالی و اقتصادی در دنیای امروز ،تاکید بیشتر بر سواد مالی و اقتصادی در محتوای برنامه های درسی دوره ابتدایی ضروری به نظر می رسد.
علیرضا آزاد بخت محمدرضا امام جمعه
پژوهش حاضر، با هدف بررسی موانع اجرایی مدارس هوشمند ابتدایی در استان لرستان، از دیدگاه مدیران و معلمان اجرا شده است. که با توجه به زیر ساخت های فنی، سازمانی و اجتماعی در این استان مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش، ازنوع روش توصیفی-پیمایشی بوده است. جامعه آماری این تحقیق را کلیه مدیران و معلمان مدارس هوشمند تشکیل داده که تعداد آنها در حدود 260 نفر برآورد شده است و از این جامعه آماری، بر اساس جدول مورگان،تعداد 156 نفراز آنها به عنوان نمونه انتخاب شدند. به وسیله پرسشنامه محقق ساخته، اطلاعات مرتبط با اهداف تحقیق جمع آوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از روشهای آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شده است. در بخش آمار توصیفی، از جدول توزیع فراوانی و درصدی، نمودار محاسبه میانگین و انحراف معیار متغیر های پژوهش، و در بخش آمار استنباطی، برای آزمون سوالهای پژوهشی از آزمون تی تک نمونه ای و آزمون فریدمن استفاده شده است. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که: از بین موانع مختلف هوشمند سازی مدارس ابتدایی استان لرستان، موانع مربوط به زیر ساخت های فنی با رتبه میانگین 72/54، و موانع مربوط به زیر ساخت های اجتماعی با رتبه میانگین 78/21، به ترتیب بیشترین و کمترین اهمیت در مدارس هوشمند را دارا بودند.
محدثه کمالی برگرد محمدرضا امام جمعه
هدف این پژوهش مقایسه برنامه درسی سوادآموزی ایران با برنامه های درسی مشابه در کشورهای پاکستان، هند و اندونزی بر اساس روش تطبیقی بردی، در جهت ارائه راهکارهایی برای بهبود برنامه درسی سوادآموزی بزرگسالان بوده است. کشور پاکستان و اندونزی از جمله کشورهای آسیایی هستند که ویژگی های مشترکی با کشور ایران دارد. و کشور هند از جمله کشور های آسیایی است که در زمینه سوادآموزی بزرگسالان در طی چند سال اخیر، موفق بوده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که در کشورهای مطالعه شده، برنامه درسی سوادآموزی بزرگسالان اهداف مشترک و متنوعی را دنبال می کنند، در ایران بیشتر تأکید بر سوادآموزی محض است دیگر کشورها علاوه بر سوادآموزی پایه بر مهارت های کارآفرینی و مولد درآمد نیز توجه دارند که این هدف در ایران به نسبت کمتر مورد توجه قرار گرفته است. محتوای برنامه های سوادآموزی در کشورهای منتخب به طور کلی شامل: سواد پایه (خواندن، نوشتن و حساب کردن)، مسائل اجتماعی (مسائل زنان، برابری جنسیتی، حقوق شهروندی، ارزش ها و نگرش ها و...)، مسائل اقتصادی و توسعه ی حرفه ای، مسائل بهداشتی (بهداشت فرد و کودک و حفاظت از محیط زیست)، مسائل مذهبی و فناوری ارتباطات و اطلاعات است که در کشور ایران محتوای مربوط به فناوری اطلاعات و ارتباطات کمتر دیده می شود. در روش های یاددهی- یادگیری بین کشورهای منتخب، روش سخنرانی، بحث گروهی و روش مبتنی بر فعالیت و پروژه مشترک است و در کشورهای ایران و پاکستان به نسبت هند و اندونزی از روش های تدریس متنوع تری استفاده می شود. ارزشیابی از آموخته های سوادآموزان در کشورهای منتخب تفاوتی با یکدیگر ندارد با این تفاوت که در ایران و هند بر خودارزیابی سوادآموزان تأکید شده است. براساس یافته ها در پایان این مطالعه پیشنهادهایی برای اصلاح برنامه درسی سوادآموزی بزرگسالان در ایران ارائه شده است.
علی محمد گتوندویسی محمدرضا امام جمعه
هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر آموزش به شیوه همیاری بر رشد مهارت های اجتماعی و پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی دانش آموزان پسر سال سوم راهنمایی منطقه چهاردانگه بوده است، روش تحقیق در این مطالعه نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه می باشد، جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر سال سوم راهنمایی منطقه چهاردانگه در سال تحصیلی 93-1392 می باشد، حجم نمونه متشکل از 60 نفر دانش آموز پسر سال سوم راهنمایی است که 30 نفر آن ها گروه آزمایش و 30 نفر گروه گواه بوده است و با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند، ابزارهای اندازه گیری به کار رفته در این پژوهش شامل 1- آزمون هوش ریون 2- پرسشنامه رشد مهارت های اجتماعی 3- آزمون پیشرفت تحصیلی(دانشی و مهارتی) 4- چک لیست ارزشیابی از عملکرد دانش آموزان در کار گروهی 5- پرسشنامه نگرش سنج بوده است. در ابتدا از هر دو گروه آزمایش و گواه، پیش آزمون مهارت های اجتماعی و پیشرفت تحصیلی به عمل آمد، سپس متغیر آزمایشی (آموزش علوم تجربی به روش همیاری) در 24 جلسه به گروه آزمایش آموزش داده شد و در پایان، پس آزمون بر روی هر دو گروه انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی ( میانگین، انحراف معیار) و در بخش استنباطی از تحلیل کوواریانس استفاده گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که میزان رشد مهارت های اجتماعی و پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی گروه آزمایش که با شیوه ی همیاری آموزش دیده بودند نسبت به گروه گواه که به روش سنتی آموزش داده شدند بیشتر و تفاوت بین میانگین های آن ها معنادار است. همچنین در بررسی تأثیر آموزش به شیوه همیاری بر میزان دانش ها، مهارت ها و نگرش های کسب شده دانش آموزان نیز، نتایج نشان داد که آموزش علوم تجربی به شیوه همیاری بر دانش ها، مهارت ها و نگرش های دانش آموزان تأثیر مثبت دارد.
عزیز کرامت کورش آباد محمدرضا امام جمعه
تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه¬ بین رهبری فکورانه با اثربخشی مدارس ابتدایی شهر قدس بر اساس الگوی پارسونز انجام شده است. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. از بین مدارس ابتدایی شهر قدس 24 مدرسه به روش نمونه¬گیری تصادفی ساده و از هر مدرسه 12 معلم به¬-عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند و با تکمیل پرسشنامه محقق ساخته رهبری فکورانه و اثربخشی مدارس در این پژوهش شرکت نمودند. روایی محتوایی هر دو پرسشنامه به¬وسیله اساتید صاحبنظر تأیید گردید و برای تأیید پایایی، آلفای کرونباخ پرسشنامه¬ رهبری فکورانه96/0 و پرسشنامه¬ اثربخشی مدارس86/0 محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون همزمان، رگرسیون گام به گام و آزمون تی صورت گرفت. نتایج ضریب همبستگی و رگرسیون همزمان نشان داد که رهبری فکورانه و مولفه¬های آن با اثربخشی مدارس ابتدایی شهر قدس رابطه دارند. همچنین نتایج رگرسیون گام به گام نشان دادکه بهترین پیش¬بینی¬کننده¬ اثربخشی مدارس از میان مولفه¬های رهبری فکورانه، مولفه بازخورد است. نتایج آزمون تی نشان داد که میزان رهبری فکورانه و اثربخشی در مدارس دخترانه بیشتر از مدارس پسرانه است. واژگان کلیدی: رهبری فکورانه، اثربخشی مدارس، دوره ابتدایی.
صیدکرم نوریان فر علیرضا عصاره
چکیده: این مطالعه با هدف «بررسی میزان آشنایی مربیان از نیازهای آموزشی -رشدی کودکان پیش دبستانی شهر ری» صورت گرفته است. جامعه ی آماری هدف این مطالعه، 80 نفر از مربیان پیش دبستانی شهری و روستای شهر ری در سال تحصیلی 93-92 بوده است که به شیوه ی «سرشماری» صورت گرفته است. ابزار اندازه گیری متغیرهای مورد مطالعه در این پژوهش یک آزمون محقق ساخته بوده است. که میزان آشنایی مربیان با رشد جسمی – حرکتی، عاطفی - اجتماعی، شناختی – ذهنی، زبانی گفتاری و خلاقیت فراگیران و نیز روشها و شیوه های آموزشی در دوره پیش دبستان، مورد ارزیابی قرار می دهد. روایی ابزار مورد نظر به دو شکل «صوری و محتوایی» با استفاده از نظر کارشناسان آموزشی در حیطه آموزش کودکان پیش دبستانی و متخصصان روان شناسی، تعیین گردید. و پایایی آن نیز به شیوه ی بازآزمایی و محاسبه ی ضریب همبستگی پیرسون تعیین گردید که ضرایب حاصل شده به شکل کلی و تمام مؤلفه های آن، نشان از پایایی ابزار و از حد بحرانی 70 درصد بالاتر بود. تجزیه و تحلیل داده های حاصل در بررسی سؤالات با استفاده از آزمون تی تک نمونه ای، نشان داد که میزان آشنایی مربیان با نیازهای کودکان پیش دبستانی به شکل کلی (000/0=sig ، 11/17=t)، نیازهای رشد جسمی – حرکتی (000/0=sig ، 54/12=t)، نیازهای رشد عاطفی – اجتماعی (000/0=sig ، 37/6=t)، نیازهای رشد شناختی –ذهنی (000/0=sig ، 13/10=t)، نیازهای رشد زبان و گفتار (000/0=sig ، 94/9=t)، به شکل معناداری بالاتر از حد وسط میانگین ها می باشد. اما میزان آشنایی مربیان با نیازهای رشد خلاقیت نزدیک به میانگین و از لحاظ آماری از معناداری برخوردار نبود (834/0=sig ، 211/0-=t). ضمن اینکه میزان آشنایی مربیان با روش ها و شیوه های آموزشی و پرورش در کودکان پیش دبستانی، به شکل معناداری پایین تر از حد وسط میانگین ها، بود (000/0=sig ، 42/4-=t). واژگان کلیدی:نیازهای آموزشی، مربیان پیش دبستانی، کودکان پیش دبستانی
هادی قربانی علیرضا عصاره
هدف تحقیق حاضر، تحلیل محتوای کتابهای مطالعات اجتماعی و جامعه شناسی دورهی متوسطه بر اساس آراء تربیت اجتماعی نامهی 31 نهجالبلاغه می باشد. روش تحقیق در این پژوهش کاربردی، توصیفی از نوع تحلیل محتوا می باشد. جامعه آماری پژوهش کتابهای مطالعات اجتماعی و جامعه شناسی دورهی متوسطه، در سال تحصیلی 93-9213 میباشد. در این تحقیق حجم نمونه برابر با حجم جامعه انتخاب گردیده است و به منظور اعتباریابی ابزار تحقیق و روایی صوری از دیدگاه های صاحبنظران تعلیم و تربیت استفاده شده است و پایایی پژوهش نیز با توجه به فرمول پایایی هولستی محاسبه گردیده که بر اساس این فرمول، ضریب توافق بین کدگزاران، 94% به دست آمده است. روش جمعآوری اطلاعات، مطالعه و کتابخوانی به روش تحلیل محتوا بوده و از ابزار تحقیق محقق ساخته استفاده شده است. دادههای حاصل از تحلیل محتوا با استفاده از شاخصهای آمار توصیفی، فراوانی و درصد فراوانی مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته است. با توجه به سوالات تحقیق که بر اساس هدف تحقیق طراحی گردیده، یافتههای پژوهش نشان می دهد که: میزان توجه محتوای کتابهای مطالعات اجتماعی و جامعه شناسی دورهی متوسطه به آراء تربیت اجتماعی نامهی 31 نهج البلاغه، در قسمت متن، فعالیتها، تصاویر و جداول، با میانگین کلی زیر 5 درصد، تالیف گردیده است. که این درصد در مباحث بسیار مهمی همچون: امر به معروف و نهی از منکر، دوستیابی، مسریابی، شغل مناسب و موارد مشابه، نزدیک به صفر و یا حتی صفر می باشد.
رقیه یاری محمدرضا امام جمعه
هدف از پژوهش حاضر مطالعه ی تطبیقی برنامه ی درسی آموزش جغرا فیای دوره ی ابتدایی در ایران با کشورهای استرالیا، انگلستان وکانادا جهت ارا ئه ی راهکارهایی برای بهبود نظام آموزشی ایران بوده است. پزوهش حاضر تطبیقی – توصیفی براساس روش بردی بوده و با استفاده از روش کتابخانه ای تهیه شده است .نتایج پژوهش نشان داد، در هر چهار کشور در زمینه ی اهداف بر ضرورت درک مفاهیم جغرا فیایی و ایجاد علاقه نسبت به محیط پیرامون، ویژگی های ا نسانی و طبیعی و کسب مهارت های جغرا فیایی پرداخته می شود . در ایران علاوه بر موارد فوق، تقویت حس علاقه به سرزمین ایران از طریق آشنایی با محیط جغرافیایی آن، قدردانی از مواهب الهی و هویت اسلامی نیز مورد توجه است. همچنین در کشورهای استرالیا، کانادا و انگلستان برگسترش دامنه ی لغات و تقویت مهارت های ریاضی و عددی پرداخته می شود که در کشور ایران مورد توجه نیست. در کشور استرا لیا علاوه بر موارد گفته شده تبدیل دانش آموزان به شهروندان محلی، ملی و جهانی فعّال و درک و حل مسائل جهانی نیز مورد تأکید است . در کشور انگلستان اهداف وسیع تری در سطح بین المللی مورد تأکید است. در تمامی کشورهای مورد مطالعه در زمینه ی محتوا به مطالعه ویژگی های ا نسانی و طبیعی، حفاظت از محیط زیست، استفاده بهینه از منابع و استفاده از وسایل مطالعه در جغرا فیا مانند عکس، نقشه، کامپیوتر پرداخته می شود. در کشور انگلستان علاوه بر موارد عنوان شده، استفاده از عکس های هوایی و ماهواره ای در بررسی مکان های مختلف، علل توسعه یافتگی کشورهای صنعتی و عدم توسعه یافتگی کشورهای آفریقایی، آسیایی و آمریکای لاتین نیز مورد تأکید است. در زمینه ی راهبردهای یاددهی– یادگیری در تما می کشورهای مورد مطالعه استفاده از روش های فعّال تدریس نظیر: ایفای نقش، روش اکتشا فی، بازی های کامپیوتری، استفاده از اینترنت و سایر روش های فعّال تدریس مورد تأکید است. در کشور ایران به منظور اثربخشی آموزش و درونی سازی ارزش ها از روش های تربیت اسلامی در تدریس نظیر تبشیر، ا نذار، محبت، تکریم، موعظه، تکلیف به اندازه توان، تغافل و عفو نیز مورد تأکید است . در مورد ارزشیابی پیشرفت تحصیلی می توان گفت در تما می کشورها از روش های ارزشیابی توصیفی استفاده می شود. در کشور انگلستان در تمامی مقاطع تحصیلی نظام سنجش متمرکز و ملی دارد .
مصطفی رفیعیان محمدرضا امام جمعه
پژوهش حاضر با هدف تحلیل محتوای کتاب های درسی علوم تجربی دوره ابتدایی از نظر میزان توجه به سواد تغذیه انجام شده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی و از نوع تحلیل محتوا می باشد. جامعه آماری مشتمل بر کلیه کتاب¬های درسی علوم تجربی دوره ابتدایی (6 جلد) در سال تحصیلی 93-1392 بوده است. با توجه به ماهیت موضوع پژوهش و به دلیل محدود بودن جامعه آماری از نمونه گیری صرف نظر شده و کل جامعه آماری به عنوان نمونه در نظر گرفته شد. در این تحقیق از روش تحلیل محتوای آنتروپی شانون استفاده شده و واحد تحلیل متن، تصویر، پرسش و فعالیت بوده است. روایی پژوهش صوری و محتوایی و بر اساس نظرات متخصصان تغذیه و معلمان مجرب پایه ابتدایی بوده است و پایایی ابزار بر اساس روش هولستی برابر با ضریب پایایی 87/0 محاسبه شده است. عمده ترین یافته های پژوهش بیانگر آن است که از مجموع 471 واحد ضبط برای مولفه گروه های غذایی، بیشترین واحد یعنی 116 واحد به شاخص نان و غلات و آب آشامیدنی اختصاص یافته و کمترین واحد ضبط برای شاخص شیر و لبنیات با 32 واحد است و بیشترین ضریب اهمیت در دروس علوم تجربی دوره ابتدایی در مولفه گروه های غذایی مربوط به شاخص میوه ها (19/0) و کمترین ضریب اهمیت مربوط به شاخص شیر و لبنیات (15/0) بوده است.
سعید اسدپور علیرضا عصاره
هدف این پژوهش بررسی تأثیر آموزش علوم تجربی با رویکرد زمینه- محور بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بوده است، روش تحقیق نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه می باشد، جامعه ی آماری شامل کلیه ی دانش آموزان پسر پایه هفتم دوره اول متوسطه شهرستان بهارستان درسال تحصیلی 93- 1392 می باشد، حجم نمونه متشکل از67 نفر دانش آموز پسر پایه هفتم است. ابزارهای اندازهگیری آزمون پیشرفت تحصیلی بوده است. در ابتدا از هر دوگروه آزمایش وگواه، پیش آزمون پیشرفت تحصیلی به عمل آمد، سپس متغیر آزمایشی در12جلسه به گروه آزمایش آموزش داده شد وگروه گواه با رویکرد سنتی آموزش دیدند در پایان، پس آزمون بر روی هر دو گروه انجام شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی ( تحلیل کواریانس) استفاده گردید. نتایج نشان دادکه میزان پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی گروه آزمایشی نسبت به گروه گواه بیشتر و تفاوت بین میانگین های آن ها معنادار است.
فاطمه روشناس غلامعلی احمدی
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش برنامه¬ی درسی قصد شده¬ی ریاضی به معلمان بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه¬ی ششم ابتدایی مدارس دولتی شهرستان بابلسر انجام گرفت. پژوهش از نوع نیمه تجربی با گروه تجربی و گواه بود. جامعه¬ی آماری این پژوهش کلیه¬ی معلمان پایه ششم در سال تحصیلی 93- 1392 به تعداد 20 نفر بودند که از این تعداد دو گروه 10 نفره¬ی تجربی و گواه به طور تصادفی انتخاب شد¬ند که 10 معلم گروه تجربی مورد آموزش قرار گرفتند. نتیجه¬ی تأثیر از طریق مقایسه¬ی پیشرفت تحصیلی دانش-آموزان دو گروه با آزمون¬های دانشی، مهارتی و نگرشی محقق ساخته مشخص شد.هم¬چنین جهت تعیین تأثیرگذاری آموزش برنامه¬ی درسی قصد شده بر سهولت اجرا، از یک پرسشنامه نظرسنجی از معلمان به صورت محقق ساخته استفاده شد. جهت تعیین روایی ابزارها از نظر کارشناسان و متخصصان در حوزه ریاضی و اساتید و جهت تعیین پایایی، آلفای کرونباخ محاسبه شد. تجزیه و تحلیل نتایج تحقیق با استفاده ازروش آماری تحلیل واریانس چندمتغیره(مانوا)وt تک نمونه¬ای صورت گرفت. یافته¬های تحقیق نشان داد که آموزش برنامه¬ی درسی قصد شده به معلمان بر افزایش دانش، مهارت ونگرش دانش¬آموزان در درس ریاضی تأثیر داشته که در نتیجه دانش¬آموزان در درس ریاضی پیشرفت داشته¬اند. هم¬چنین نتیجه ارزیابی پرسشنامه نظرسنجی از معلمان، نشان¬دهندهبود که معلمان، این آموزش را بر سهولت اجرای برنامه¬ی درسی ریاضی موثر دانسته¬اند.
داود معدنی پور محمدرضا امام جمعه
پژوهش حاضر با هدف شناسایی نحوه اجرای رویکردزمینه-محور(تماتیک) در برنامه درسی علوم تجربی پایه ششم ابتدایی مدارس دولتی شهر کرج دراستان البرزازدیدگاه معلمان درسال تحصیلی 93- 1392 می باشد. جامعه آماری این تحقیق 722 نفراز معلمان پایه ششم ابتدایی مدارس دولتی شهر کرج دراستان البرز می باشندکه در سال تحصیلی 93- 1392 در مدارس ابتدایی مشغول به تدریس بودند .حجم نمونه براساس جدول کرجسی مورگان 250 نفر برآورد شد. روش تحقیق توصیفی- پیمایشی بوده و ابزار جمع آوری اطلاعات ، پرسشنامه محقق ساخته می باشد که روایی آن توسط یکی ازمؤلفین کتاب علوم تجربی پایه ششم ،سرگروه های درسی ابتدایی ،6 نفر از معلمان پایه ششم ابتدایی ، اساتید راهنما و مشاور مورد تایید قرار گرفت. برای تعیین پایایی پرسش نامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد و مقدار آلفا برابر 868/ 0 بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمارتوصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و انحراف استاندارد) و استنباطی(t تک نمونه ای) استفاده گردید. نتایج تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده نشان دادند که دراجرای برنامه درسی علوم تجربی با رویکرد زمینه- محور، از دیدگاه معلمان پایۀ ششم ابتدایی ، می توان به اهدافی چون یادگیری معنادار، کسب شایستگی علمی، برقراری ارتباط بین چهار عرصه خالق، خود، خلق وخلقت و پرورش استدلال های علمی دست یافت. اما به علت کمبود وقت وفراهم نشدن تمهیدات لازم جهت اجرا، درگیرساختن دانش آموزان در کار های گروهی وامکان ارزشیابی اصیل از دانش آموزان در اجرای برنامه درسی علوم تجربی پایه ششم ابتدایی ، تحقق نیافته است. کلید واژه ها: پایۀ ششم ابتدایی - رویکرد زمینه - محور- برنامه درسی علوم تجربی – اجرای برنامه درسی
ابوبکر پوررسول محمدرضا امام جمعه
چکیده هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای کتاب های پایه ششم دوره ی ابتدایی بر اساس مولفه های هویت ایرانی اسلامی است. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی از نوع تحلیل محتوا می باشد و جامعه آماری - پژوهش شامل تمام ) 8 جلد( کتاب های پایه ششم ابتدایی در سال تحصیلی 93 - 1392 است. در این پژوهش حجم نمونه برابر با حجم جامعه انتخاب گردید و به منظور اعتباریابی و روایی صوری و محتوایی، از دیدگاه های صاحب نظران و متخصصان جامعه شناسی استفاده شده است . ابزار این پژوهش فرم تحلیل محتو ای محقق ساخته می باشد. داده های حاصل از تحلیل محتوا نیز با استفاده از نتایج حاصل حاکی از آن است که در محتوای کتاب های پایه ششم به مولفه های دین و سرزمین ایران در حد بسیار بالایی توجه شده و به مولفه های تاریخ اسطوره ای، هنر، پرچم و پول ایرانی، کمتر پرداخته شده است. واژگان
بهروز اکرامی علیرضا عصاره
هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه مولفه های تفکر انتقادی درکتاب های درسی پایه ی ششم ابتدایی است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی از نوع تحلیل محتوا می باشد و جامعه آماری پژوهش شامل 8 جلد از کتاب های درسی پایه ی ششم ابتدایی در سال تحصیلی 93-1392 است. در این پژوهش حجم نمونه برابر با حجم جامعه انتخاب گردید و به منظور اعتباریابی و روایی صوری و محتوایی ابزار تحقیق، از دیدگاه متخصصان علوم تربیتی استفاده شده است. پایایی پژوهش نیز با توجه به فرمول پایایی هولستی محاسبه گردید و ضریب توافق بین کدگذاران 86/0 به دست آمده است. ابزارهای این پژوهش فرم تحلیل محتوا می باشد که بر اساس مولفه های تفکر انتقادی لیپمن تنظیم شده است. نتایج حاصل حاکی از آن بود که در کتاب های درسی پایه ی ششم ابتدایی بیشترین فراوانی مربوط به مولفه ی پرسشگری(%20) و کمترین فراوانی مربوط به مولفه ی صراحت داشتن(%6) می باشد و همچنین از مجموع کل واحدهای دارای مولفه های تفکر انتقادی و فاقد آن در کتاب های درسی پایه ششم ابتدایی که 3276 واحد متن و فعالیت و تصویر می باشد1890 واحد آن یعنی(%58) دارای مولفه های تفکر انتقادی می باشد. بنابراین در جهت پرورش هر چه بهتر تفکر انتقادی باید به اصل تناسب در به کارگیری مولفه ها و همچنین محتوای متن و فعالیت و تصاویر توجه بیشتری شود.
زهرا قربانی محمدحسن پرداختچی
چکیده ندارد.