بخارا از جمله شهرهایی بود که چندین بار مورد حمله اعراب قرار گرفت ولی فتح نهایی آن توسط قتیبه بن مسلم باهلی صورت پذیرفت.با ورود دین اسلام، تحولات بخارا در قرون نخستین هجری نقطه عطفی در تاریخ آن به شمار می آید،تحولاتی که در این شهر در زمینه های اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی به وجود آمد تاریخ این شهر را تا قرن ها دچار تغییرات اساسی کرد، به طوری که این شهر به یکی از مهمترین شهرهای منطقه ماوراءالنهر مبدل گشت.یکی از مهمترین اهداف این رساله معرفی و شناخت ارزشمندترین شهر ایران در منطقه ماوراءالنهر و به دست دادن تصویری روشن از چگونگی ورود اسلام به بخارا و همچنین بررسی تاثیرات دین مبین اسلام بر آن با بررسی منابع به روش کتابخانه ای است. پاسخ به سوالاتی از جمله چگونگی فتح بخارا از سوی مسلمانان و ذکر تاثیرات و نتایجی که از این فتح حاصل شده از مهمترین سوالات و مسائل قابل بحث در این رساله است. از مهمترین نتایج حاصل شده از این پژوهش می توان به پیشرفت شگرف بخارا در ابعاد یاد شده اشاره نمود،تحولاتی که همگی در سایه دین اسلام در شهر بخارا به وجود آمد و زمینه ساز رشد بخارا در قرون بعدی شد. اما به هر روی تاثیر اسلام برجنبه علمی این شهر بسیار مشهود تر از دیگر ابعاد است،زیرا بعد از ورود اسلام و به جود آمدن مساجد و مراکز علمی بستر تحصیل و فراگرفتن علم و دانش برای مردمان دانش دوست بخارا فراهم آمد،به طوری که این شهر به سبب کثرت مدارس و علما و زهاد قبه الاسلام خوانده شد. در این جا ضمن تلاش برای دست یابی به مستندات تاریخی این واقعه تا حدودی آن را با تعقل تاریخی نیز تببین کرده ایم.