هدف این تحقیق تعیین عوامل موثر براثربخشی دوره های آموزش کشاورزی برگزار شده در شرکتهای تعاونی کشاورزی استان اصفهان می باشد. تحقیق حاضر از جمله تحقیقات کاربردی است و تحلیل آن از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری این تحقیق به دو گروه آموزشگران و فراگیران شرکت کننده در دوره های آموزشی برگزار شده از سوی اداره کل تعاون استان اصفهان درسه گرایش تعاونی های فعال دامداری، زراعت و باغبانی، تقسیم شده اند. جهت تعیین حجم نمونه ها از جامعه فراگیران از فرمول کوکران استفاده شد که از میان 975 نفر جامعه آماری فراگیران تعداد 150 نفر انتخاب شدند. این فراگیران نمونه بین فراگیران دامداری، زراعت و باغبانی به نسبت تعداد آنها در جامعه آماری توزیع گردید. برای تعیین حجم نمونه از جامعه آموزشگران، به این دلیل که دسترسی به تمامی آموزشگرانی که با اداره کل تعاون استان همکاری داشتند ممکن نبود، سعی شد که با کلیه آموزشگرانی که دسترسی به آنها میسر بود تماس گرفته شده و اطلاعات جمع آوری گردد که عملا تعداد آموزشگران 35 نفر را شامل گردید. نتایج نشان داد که میزان اثربخشی دوره های مختلف آموزشی از دیدگاه فراگیران و همچنین از دیدگاه آموزشگران با یکدیگر متفاوت است. همچنین ازنظر آموزشگران اثربخشی دوره آموزشی زراعت در شهرستانهای مختلف با یکدیگر متفاوت می باشد اما از نظر آموزشگران اثربخشی دوره های دامداری و باغبانی در شهرستانهای مختلف با یکدیگر تفاوت دارد. در مجموع آموزشها ازنظرفراگیران نسبت به آموزشگران، اثربخش تربوده است.

صنعت گردشگری در بسیاری از کشورهای در حال توسعه در سالهای اخیر به سرعت در حال گسترش بوده است. گردشگری خدمات و کالا را به گردشگران عرضه نموده و از طرف دیگر اشتغال و درآمد را برای کسانی که این خدمات و کالا را ارایه می دهند فراهم می نماید. اشتغالزایی و درآمدزایی از جمله اثرات مثبت گردشگری است. هدف از این مطالعه شناسایی برخی تاثیرات اقتصادی مجتمع گردشگری تفریحی غار علیصدر واقع در روستای علیصدر استان همدان می باشد. برای این منظور ابعاد اقتصادی روستای علیصدر که می تواند در نتیجه مجتمع گردشگری در روستای علیصدر تحت تاثیر قرار گرفته باشد مورد مطالعه قرار گرفت. از جمله ابعاد اقتصادی مورد مطالعه تغییر در وضعیت اشتغال و تغییر در اندازه واحدهای کشاورزی در روستای علیصدر است. در رابطه با تغییر در وضعیت اشتغال خصوصیات شخصی مثل سن و سطح تحصیلات نیز مورد مطالعه قرار گرفت. کارکنان مجتمع گردشگری تفریحی غار علیصدر که عمدتا از روستای علیصدر جذب شده بودند و کشاورزان روستای علیصدر و همچنین کشاورزان سه روستای مجاور دیگر که ممکن بود از مجتمع گردشگری متاثر شده باشند جامعه آماری ما را تشکیل داد. اطلاعات از طریق مصاحبه حضوری و پر کردن پرسشنامه از یکصد نفر از کارکنان مجتمع گردشگری و 180 نفر کشاورز جمع آوری گردید. برای تحلیل از آزمون تحلیل واریانس یکطرفه و نیز مدل رگرسیون لاجستیک استفاده شد. نتایج نشان داد که با افزایش سن احتمال اشتغال در مجتمع گردشگری کاهش می یابد. اشخاص با تحصیلات سطح پایین مثل خواندن و نوشتن و نیز با تحصیلات عالی کمتر احتمال جذب به کار گردشگری دارند. افزایش اندازه مزرعه، احتمال اشتغال در مجتمع گردشگری را کاهش می دهد. نتایج آزمون تحلیل واریانس یکطرفه نشان داد که مجتمع گردشگری باعث تغییر در ترکیب محصولات زراعی و دامی شده و همچنین سبب افزایش اندازه زمین در روستای علیصدر گردیده است.

درفرایند توسعه روستایی، شاخصهای جمعیتی از شاخصهای مهم به شمار می رود. باروری از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر افزایش جمعیت است. تعیین عوامل موثر بر باروری در مناطق روستایی در برنامه ریزیهای جمعیتی بسیار مهم می باشد. هدف از انجام این مطالعه شناسایی عوامل اجتماعی- اقتصادی و جمعیت شناختی موثر بر باروری در مناطق روستایی شهرستان نجف آباد است. نمونه مورد مطالعه از این شهرستان شامل 415 زن 49-10 شوهردار روستایی است که در وضعیت اولین ازدواج بوده و دارای حد اقل یک فرزند زنده در زمان انجام تحقیق می باشند. داده های تحقیق با استفاده از اطلاعات موجود در پرونده های خانوار زنان روستایی در خانه های بهداشت شهرستان نجف آباد و مصاحبه با مسیولان خانه-های بهداشت و مدیریت جهاد کشاورزی این شهرستان به دست آمد. از نرم افزار spss برای انجام تحلیل های دو متغیره (ضریب همبستگی پیرسون) و تحلیل چند متغیره (رگرسیون چند متغیره توأم) استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که متغیرهای گروه سنی 44-40 ساله زن، گروه سنی 55- 46 ساله شوهر، ازدواج زن در 20 سالگی و بالاتر، طول دوره ازدواج، تعداد مرگ و میر فرزندان، تعداد سقط جنین و مساحت کل اراضی قابل استفاده (تخمینی از اندازه) روستا، تأثیر مثبت و از نظر آماری معنی دار بر باروری داشتند و متغیرهای سن زن، سن زن در اولین زایمان، متوسط فواصل زایمان، سطح تحصیلات خواندن و نوشتن و نهضت زن، سطح تحصیلات ابتدایی زن، سطح تحصیلات خواندن و نوشتن و نهضت شوهر، شاغل بودن شوهر، گروه شغلی کارکنان خدماتی و فروشندگان فروشگاهها و بازارها و دارا بودن بیمه تأثیر منفی و از نظر آماری معنی دار بر باروری داشتند. پیشنهاد می شود در سیاستگزاریهای جمعیتی، به توسعه آموزش و بهداشت در جهت کاهش تعداد مرگ و میر فرزندان و سقط جنین توجه شود. همچنین آموزشهای مناسب برای تبیین زمان مناسب اولین زایمان و رعایت کردن فاصله صحیح بین زایمانها به مادران داده شود. علاوه بر آن سعی شود که خانوارهای بیشتری از امتیازات بیمه بهره مند گردند. از آنجا که سطح تحصیلات بالاتر زوجین و شاغل بودن شوهران باعث کاهش تعداد فرزندان می شد، در تعیین اهداف برای افزایش سطح تحصیلات و افزایش اشتغال، کاهش تعداد فرزندان را نیز مد نظر قرار دهند.

با توجه به شرایط اقتصادی، اجتماعی وسیاسی و همچنین ساختار و اهداف بخش کشاورزی در دنیا، شکلهای گوناگونی از نظامهای بهره برداری کشاورزی وجود دارند. مهمترین شکلهای نظامهای بهره برداری در ایران، تجاری، تعاونی و دهقانی است. شرکتهای تعاونی تولید روستایی یکی از انواع مهم نظام تعاونی در ایران است که فعالیت آن از سال 1352 هجری خورشیدی آغاز گردیده و به نظر می رسد که این نظام بهره برداری توانسته باشد تا به امروز، منشأ تحولاتی درمحدوده ی فعالیت خود شده باشد. سوابق پژوهش در خصوص تعاونیهای تولید نشان می دهد که این نظام از نظر شاخصهای ارزیابی کارایی نظام ها، به موفقیتهایی دست یافته است. با توجه به موفقیت نسبی شرکتهای تعاونیهای تولید روستایی، بر آن شدیم تا با مقایسه ی تطبیقی کارایی این نظام با دیگر نظامهای بهر برداری، رتبه و جایگاه این نظام را از نظر شاخصهای ارزیابی کارایی نظام به دست آورده و در خصوص امکان جایگزینی آن، با نظام بهره برداری دهقانی به نتایجی دست یابیم. جامعه ی آماری این تحقیق، بهره برداران بخش کشاورزی دو شهرستان کاشان و آران و بیدگل و روش جمع آوری داده ها، به صورت اسنادی و پیمایشی بوده است . اطلاعات مورد نیاز این پژوهش، به شیوه ی کتابخانه ای و همچنین روش مصاحبه و تکمیل پرسشنامه، جمع آوری گردید. در این پژوهش برای اولین بار، نظام بهره برداری دهقانی به دو طبقه ی «دهقانی» و «دهقانی برخوردار» تفکیک گردیده و کارایی آنها با سه نظام تعاونی تولید، تعاونی مشاع، و تجاری مورد مقایسه قرار گرفت. روش انتخاب نمونه، به صورت تصادفی طبقاتی بوده که با توجه به وجود پنج نوع نظام و سه منطقه ی جغرافیایی، تعداد 486 نمونه از 15 طبقه، انتخاب گردید. نتایج نشان داد که از نظر شاخصهای مورد مقایسه، در مجموع نظام تعاونی تولید پس از نظام تجاری در رتبه ی دوم قرار گرفته و نسبت به دیگر نظامها برتر تشخیص داده شد.

هدف از این مطالعه تحلیل عوامل موثر بر توزیع درآمد بین کشاورزان چهار روستای مرزیجران، هزاوه، مهرآباد و داین از محدوده مرزیجران شهرستان اراک استان مرکزی می باشد. داده ها به وسیله پرسشنامه و مصاحبه حضوری با کشاورزان جمع آوری گردید و با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی، 249 خانوار انتخاب شد. برای تحلیل داده ها از منحنی لورنز، ضریب جینی، مقایسه پنجک ها، محاسبه نسبت های درآمدی، مقایسه میانگین ها، ضریب همبستگی اسپرمن و پیرسون، آزمون من ویتنی، کروسکال والیس و رگرسیون لوجستیک استفاده گردید. نتایج ضریب جینی و منحنی لورنز نشان داد که میزان نابرابری درآمد در مرزیجران که از نسبت ثروتمندترین پنجک به فقیرترین پنجک محاسبه شده بیشتر از هزاوه، مهرآباد و داین بود. ضرایب جینی در مرزیجران، هزاوه، مهرآباد و داین به ترتیب38 درصد، 25 درصد، 35 درصد و 29 درصد بود. منابع درآمدی کشاورزان شامل درآمد از فعالیت های کشاورزی (زراعت، دامداری و باغداری) و شغل دوم بود. سهم درآمد از منابع کشاورزی مهم ترین عامل نابرابری در درآمد بود، به ترتیب باغداری، زراعت و دامداری نقش بیشتری در ایجاد نابرابری داشتند. میانگین درآمد در پنجک پنجم (ثروتمندترین کشاورزان) به طور قابل ملاحضه ای نسبت به سایر پنجک ها بالاتر بود و این موضوع در روستای مرزیجران شدیدتر بود. در این چهار روستا، میانگین سن و تجربه کشاورزان در پنجک پنجم(ثروتمندترین کشاورزان) بطور قابل ملاحظه ای بیشتر از سایر پنجک ها بود. نتایج رگرسیون لوجستیک نشان داد که تعداد پسرهایی که با خانواده زندگی می کنند، داشتن شغل دوم، درصد درآمد از مشاغل شهری، درصد درآمد از کشاورزی، ملکی بودن زمین کشاورزی، مقدار اراضی باغی و آبی و داشتن سابقه فعالیت کشاورزی 26-35 سال از عواملی هستند که باعث کاهش احتمال قرار گرفتن کشاورزان در پنجک اول درآمدی (فقیرترین کشاورزان) می شود. به عبارت دیگر عواملی چون مرزیجرانی بودن و 46-55 ساله بودن کشاورز نیز احتمال قرار گرفتن آنها را در پنجک اول درآمدی افزایش می دهد. نتایج آزمون کروسکال والیس نشان داد که بین درآمدهای خالص کشاورزان 4 روستا تفاوت معنی داری در سطح 1 درصد وجود داشت.

چکیده ذرت علوفه ای گیاهی است با دوره رویشی کوتاه که می توان آن را برای تغذیه دام و تولید گوشت و فرآورده های آن، به طور غیرمستقیم در غذای انسان استفاده کرد. از ذرت علوفه ای به صورت علوفه سبز و یا سیلو در غذای دام استفاده می شود. ذرت علوفه ای در شهرستان اصفهان در واحدهای زراعی با اندازه های مختلف کشت می شود. اندازه واحد زراعی از جمله عواملی است که می تواند بر بهره وری تولید ذرت علوفه ای موثر باشد. هدف از این تحقیق تعیین تأثیر اندازه واحد بهره برداری بر بهره وری ذرت علوفه ای در بخش مرکزی شهرستان اصفهان است. در این تحقیق از یک نمونه 101 عددی طبقه بندی شده تصادفی از خانوارهای بهره بردار ذرت علوفه ای استفاده شد. اطلاعات این تحقیق از طریق مصاحبه حضوری با زارعین و پر کردن پرسشنامه به دست آمده است. داده های تحقیق، شامل داده های مربوط به درآمدها، عوامل تولید (مثل زمین، بذر، کود، سم، ماشین آلات، نیروی کار)، و ویژگی های فردی زارعین (مثل سن، جنس، تجربه و سطح تحصیلات) بود. برای تحلیل از یک مدل رگرسیونی لگاریتمی دو طرفه استفاده شد. رگرسیون ها در دو مرحله تخمین زده شدند. در مرحله اول کشش های تولید تخمین زده شد. در مرحله بعد با استفاده از این کشش ها و ارقام واقعی نهاده ها و ارزش کل محصول، بهره وری کل عوامل تولید برای هر یک از واحدهای زراعی محاسبه شد. سپس در رگرسیون هایی بهره وری کل عوامل تولید به عنوان متغیر وابسته در مقابل متغیرهای مستقل تخمین زده شد. نتایج نشان داد که اندازه واحد زراعی، مقدار سم، مقدار کود فسفاته و سطح تحصیلات ابتدایی بر بهره وری تولید ذرت علوفه ای اثر مثبت و از نظر آماری معنی داری داشته است اما مقدار کود اوره و تعداد قطعات زیرکشت بر بهره وری اثر منفی و معنی دار داشته است.

هدف از این پژوهش اندازه گیری تاثیر تحقیق و توسعه ( (r&dدر رشد اقتصادی ایران است. جهت دسترسی به تاثیر واقعی r&d بر رشد اقتصادی از سه شاخص متمایز r&d بهره می گیریم. برای بر آورد تاثیرr&d در رشد اقتصادی ایران از تابع تولید کاب– داگلاس استفاده شده که r&d به عنوان یک متغیر مستقل در کنار متغیر های نیروی کار و سرمایه در نظر گرفته شده است. با استفاده از این تابع و داده های سری زمانی سالانه، و با بهره گیری از تابع تولید با بازدهی ثابت نسبت به مقیاس، تابع بهره وری نیروی کار در طی دوره 1381-1342 مورد بررسی قرار گرفته و تاثیر مربوط به r&d بر بهره وری در دوره های کوتاه مدت و بلند مدت از روش آلمون مورد ارزیابی قرار می گیرد. نتایج تحقیق نشان می دهند که هر سه شاخص r&d تحت بررسی بر رشد اقتصادی ایران در بلند مدت تاثیر مثبت و معنی دار دارند. از بین سه شاخص مورد بررسی، مخارج r&d در طی 3 سال اثر کوتاه مدت خود را آشکار می کند در صورتی که شاغلین متخصص و مخارج آموزش و پرورش به ترتیب پس از 4 سال و 2 سال تاثیرات خود را بروز می دهند.

چکیده: امروزه افزایش بهره وری یکی از موثرترین روشهای دستیابی به رشد اقتصادی است. هدف از این تحقیق ارزیابی عوامل موثر بر بهره وری نیروی انسانی در تولید محصولات عمده زراعی بخش مرکزی شهرستان ممسنی از توابع استان فارس است. داده های این تحقیق از طریق پرسشنامه و مصاحبه حضوری با 358 زراع سرپرست خانوار از 24 روستای بخش مرکزی شهرستان ممسنی در سال زراعی 86-1385 که از طریق نمونه گیری طبقه ای متناسب و تصادفی انتخاب شدند، جمع آوری شد. از جمله عواملی که می توانند بر بهره وری نیروی انسانی تاثیرگذار بوده و در این تحقیق مورد مطالعه قرار گرفته است عبارت اند از سن، تجربه، جنس و سطح تحصیلات کشاورز، اندازه مزرعه، شرکت در برنامه های آموزشی – ترویجی، تعداد بازدیدهای سالانه مروجین از مزارع کشاورز و تسهیلات بانکی. تحلیل با استفاده از مدل رگرسیون چند متغیره کاب داگلاس انجام شد. نتایج نشان داد که متغیرهایی مانند سطح تحصیلات سرپرست در حد خواندن و نوشتن و پنجم ابتدایی، اندازه مزرعه، درجه مکانیزاسیون، عضویت در شرکت تعاونی، شرکت در برنامه های آموزشی – ترویجی ، بازدید مروجین از مزارع کشاورز و سکونت کشاورز در روستای با سطح توسعه یافتگی بالا بر بهره وری نیروی انسانی اثر مثبت و از نظر آماری معنی داری داشته و متغیرهای مانند سطح تحصیلات سرپرست در حد دیپلم و بالاتر، تجربه سرپرست، نسبت مبلغ وام دریافتی به هزینه های جاری در سال بر بهره وری نیروی انسانی اثر منفی و از نظر آماری معنی داری داشتند. بر اساس این یافته ها، پیشنهاد می شود داشتن مزارع بزرگتر، افزایش سطح مکانیزاسیون، افرایش برنامه های آموزشی – ترویجی و بازدید مروجین از مزارع توسط مسوولین بخش کشاورزی شهرستان ممسنی تشویق و تسهیل گردد.

در این تحقیق اثر عوامل مختلف با تاکید بر آموزش فنی و حرفه ای بر دستمزد بافندگان قالی دستباف مورد مطالعه قرار گرفته است.