نام پژوهشگر: مرتضی هاشمی

مقایسه تحلیلی ساختار اندیشه در اشعار مهدی اخوان ثالث و احمد شاملو
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1388
  لیلا جلالی   مرتضی هاشمی

پیوند شعر با رویدادهای اجتماعی آشکار و تنگاتنگ است. این پیوند تنگاتنگ شعر و حوادث جامعه را می توان در بررسی اشعار آشکارا مشاهده کرد. یک نمونه از این حوادث، حادث? کودتای 28 مرداد 32 است که اثر ژرفی بر ساختار اندیشه شاعران بر جای نهاد. کودتایی که برباد دهنده آرزوهای ملی ایرانیان و بویژه روشنفکران بود. در اشعار اکثر شاعران معاصر می توان این تأثیر را ملاحظه کرد، در این دوره اشعاری سروده شد که سرشار از اندوه و یاس، احساس شکست و پوچی است. مهدی اخوان ثالث و احمد شاملو از جمله شاعرانی هستند که شدیداً تحت تأثیر حزب توده، خیانت سران آن حزب و کودتای 28 مرداد قرار گرفتند. در این راستا به منظور آشنایی با اندیشه ها و دغدغه های این دو شاعر معاصر، به بررسی ساختار اندیشه در اشعارشان پرداخته ایم. آنچه در این بررسی بسیار مورد نظر قرار گرفت، دیدگاه و طرز فکر این دو شاعر درباره انسان، وطن، جهان وطنی، امید و ناامیدی و... بود که مضامین اصلی اشعارشان را تشکیل داده است. در این پژوهش سعی شده است با بررسی و تحلیل اشعار اخوان و شاملو به دیدگاه و طرز فکرشان تا آنجا که می توان، دست یافت. هدف از این پژوهش، شناخت بیشتر دیدگاه ها و اندیشه های اخوان و شاملوست. آنچه که حاصل آمد اینکه اخوان برای فرار از تلخی شکست و یأس، مذهب خودساخته «مزدشت» را بوجود آورد و شاملو به مسیح و مسیحیت و قرار دادن وی به عنوان انسان کامل روی آورد که یک دلیل آن وجود همسرش«آیدا» است که مسیحی است. اخوان توجه شدید به مقوله وطن نشان داده است و شاملو جدای از آنکه زندگی در جایی غیر از وطن را زندگی نمی داند، اندیشه جهان وطنی خود را یکی از مضامین عمده در شعرش قرار داده است. امید است که نتایج بدست آمده از این پژوهش، گامی در جهت شناخت بهتر و بیشتر این دو شاعر بزرگ معاصر باشد.

بررسی اصالت سبک شعر فرید ( قادر طهماسبی)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1388
  مریم نافلی شهرستانی   محمود براتی خوانساری

فرید – قادر طهماسبی – از شاعران برجسته انقلاب و هشت سال دفاع مقدس است. او در سال 1331 در میانه به دنیا آمد. دبستان و دبیرستان را در همین شهر سپری کرد و پس از اقامتهای کوتاه و بلند در شهرهای مختلف ، در اصفهان ساکن شد. ابتدا با کانون پرورش فکری کودک و نوجوان همکاری کرد و پس از آن همکاریش را با جهاد دانشگاهی ادامه داد. وی در طول سالهای 61 تا 68 چند داستان کوتاه نوشت و اشعارش در مجلات ، نشریات و گاه در مجموعه ها منتشر می شد. سالهای پس از جنگ به تهران رفت و عشق بی غروب ، گزینه های ادبی نیستان و روزی به رنگ خون را منتشر کرد. در سالهای 1385 و 1386 سه مجموعه، با عنوان پری ستاره ها – مجموعه غزل – پری بهانه ها – مجموعه مثنوی – و پری شدگان – مجموعه اشعار نیمایی – را به چاپ رسانید. فرید شاعر برجسته انقلاب با سبک و سیاق خاص خویش چهره ای زیبا از شعر انقلاب و دفاع مقدس را به نمایش گذاشت. سروده های او به شهرتی بیش از نام شاعر دست یافت تا آنجا که اشعارش نجواگر گوش طبقات مختلف جامعه شد. سر نی در نینوا می ماند اگر زینب نبود کربلا در کربلا می ماند اگر زینب نبود (فرید،1387: 249) سبکباران خرامیدند و رفتند مرا بیچاره نامیدند و رفتند سواران لحظه ای تمکین نکردند ترحم بر من مسکین نکردند و... (فرید،1386: 36) بارز کردن ویژگیها و ارزشهای شعر دفاع مقدس و معرفی یکی از شاعران برجسته و تقریباً گمنام آن ، در سایه بررسی و تحلیل سبک اشعار فرید ، از جمله اهداف این رساله است. سیر شعر انقلاب و دفاع مقدس به عنوان جریانی تازه و نوپا در ادب فارسی همچنان ادامه دارد. برخی این جریان نوظهور ، که تنها چند دهه از عمر او می گذرد را فاقد سبکی آشکار دانسته اند ، ویژگی ها و خصایص بسیاری ،که برای شعر انقلاب و دفاع مقدس در نظر گرفته شده در سروده های شاعران آن نیز برجسته است و از سیری هدفمند و دارای سبک حکایت می کند، ویژگیهایی همچون: انعکاس معارف و مضامین اسلامی ، توجه به غزل و تجلی حماسه و مرثیه در آن ، پیوند حماسه و عرفان ، انتظار منجی عالم ، ورود مسائل اجتماعی سیاسی به شعر انقلاب ، غفلت ستیزی و دعوت به بیداری ، بازگشت به عشق آسمانی عرفانی ، بازگشت به خویشتن و مبارزه با طبقه روشنفکر غربزده ، روی آوردن به مفاهیم انتزاعی- به علت استفاده وسیع از مفاهیم دینی و عرفانی- ، روی آوردن به قالب های سنتی شعر فارسی ، استفاده از تلمیحات دینی و ایمانی ، فقدان هویت سبکی مشخص ، دفاع مقدس ، دگرگونی محتوا و... (ر.ک: یاحقی،1374 : 253-257 و اکبری،1371: 11-16 و کاکایی، 1376: 4-7 و اولیایی،1373: 57-44 و تجلیل ،1373: 98-91 و اکبری ، 1373: 19-13 و جوادی نیا، 1377: 69-56 و رحمدل ، 1373: 204 و 205) . بررسی ، استخراج و طبقه بندی شاخصه های بارز و پر بسامد آثار فرید و ویژگیهای سبکی او در سطوح مختلفی چون زبانی ، ادبی و فکری که تحت عنوان اصالت سبک آثار او در این رساله مورد بررسی قرار گرفت ، به شناخت بهتر شعر دفاع مقدس و شعر پس از انقلاب و در پی آن به معرفت و شناخت بهتر رویکردها و تحولات شعر معاصر خواهد انجامید . در این تحقیق برجسته ترین اشعار فرید که شامل غزلها ، مثنوی ها و اشعار نیمایی او در سه دفتر پری ستاره ها ، پری بهانه ها و پری شدگان است مورد بررسی قرار گرفت و نتایج آن به صورتهای مختلفی مثل ارائه جدول و نمودار برای خواننده به تصویر کشیده شد.لازم به ذکر است که در تعیین سبک اشعار فرید کتاب کلیات سبک شناسی دکتر سیروس شمیسا الگو و معیار قرار گرفت و به همین علت اشعار فرید در سه سطح زبانی ، فکری و ادبی مورد تحلیل قرار گرفت. این رساله مشتمل بر شش فصل است. فصل اول : کلیات و تعاریف ، فصل دوم : سیمای زندگی فرید ، فصل سوم : بررسی سطح زبانی ، فصل چهارم : بررسی سطح فکری ، فصل پنجم : بررسی سطح ادبی ، فصل ششم : ضمائم. در فصل اول کلیاتی از قبیل سبک ، سبک شناسی ، مکاتب سبک شناسی و چگونگی تحلیل یک اثر برای دست یابی به سبک آن مورد بررسی قرار گرفت. در فصل دوم ، ابتدا زندگینامه فرید – قادر طهماسبی – سپس مصاحبه ای که در تاریخ 25/5/1388 از او – توسط نویسنده رساله - به عمل آمد ، ذکر شد. در این مصاحبه سعی شد از تکرار سوالهایی که در مصاحبه های قبلی پرسش شده بود ،اجتناب شود. به همین علت مصاحبه سایر محمدی در پایان ، به عنوان تکمله ذکر شد. فصل سوم بررسی سطح زبانی اشعار فرید است. در این بخش اشعار فرید در سه بخش آوایی ، واژگانی و نحوی مورد بررسی قرارگرفت. بخش آوایی خود به چهار بخش جزئی تر- موسیقی بیرونی ، کناری ، معنوی ، درونی - تقسیم شد. به عبارتی دیگر بخش سوم شامل شش بخش است و حجم بالای آن در مقایسه با دیگر فصول به همین علت است. شاخصه های سبکی اشعار فرید در سطح زبانی عبارت است از: کاربرد وافر وزنهای متوسط و کوتاه و عدم کاربرد اوزان بلند؛کاربرد بحرهای مشهور ادب فارسی؛ عدم تنوع بحور؛کاربرد زحافات مختلف بحور و جلوگیری از ملال و یکنواختی ناشی از تکرار وزن؛ رمل ، مجتث ، مضارع از پرکاربرد ترین بحور به کار رفته در اشعار فرید؛ رمل وزن بارز غزل و هزج وزن بارز مثنوی های فرید ؛کاربرد وسیع دو اختیار اضافه و حذف در پایان ابیات و مصراعها ؛ هنجارگریزی در حوزه اختیارات شاعری و تبدیل یک هجای بلند به دو هجای کوتاه در قالب غزل؛ نقش پر رنگ قافیه های مقید در اشعار ؛ بسامد بالای التزام حرف ردف در قافیه و غنا بخشیدن به موسیقی کناری ؛ کاربرد اندک حروف پس از وصل تا آنجا که بیشتر قافیه های موصوله در اشعار فرید تنها مزین به حرف وصل است ؛ بسامد بالای کلمات مختوم به های بیان حرکت در قافیه موصوله – کلماتی مثل پروانه ، گریه ، بهانه و....؛کاربرد قافیه طبق موازین علم قافیه تا آنجا که در سه دفتر شعر او تنها 150 مورد عدم رعایت اصول قافیه مشاهده شد که 60 مورد آن تکرار قافیه در حد یک بار در سطح شعر بود ؛ نقش پر رنگ جناس به ویژه جناس لاحق و مضارع در قافیه ؛ غنی سازی موسیقی کناری با یکسانی صامت ، مصوت و هجاهای یکسان ناشی از کاربرد انواع جناس ؛ ایجاد وحدت و پیوند محکم در محور عمودی شعر با کاربرد انواع جناس در قافیه ؛ بسامد بالای ردیف به ویژه ردیفهای فعلی در اشعار ؛ ایجاد پیوند و وحدت محکم در محور عمودی شعر با کاربرد ردیفهای چند هجایی و طولانی؛ ایجاد تحرک و جوشش در فضای شعر با انتخاب ردیفهای فعلی و طولانی ؛ بسامد بالای مراعات النظیر ، تضاد و حسامیزی در حوزه موسیقی معنوی ؛ بسامد 87/9% حسامیزی در اشعار فرید ، سایه ای از سبک هندی در اشعار او ؛ نقش پر رنگ تلمیح در اشعار فرید؛ تلمیح به عاشورا و مصائب کربلا ، ائمه و بزرگان دین، پیامبران و وقایع زندگی ایشان ، مسائل سیاسی و اجتماعی از جمله برجسته ترین تلمیحات به کار رفته در اشعار فرید؛ غنای موسیقی درونی؛ تکرار به دو صورت مرئی و نامرئی و نقش پر رنگ آن در غنی سازی موسیقی درونی اشعار فرید ؛ جناس پرکاربردترین انواع تکرار در اشعار فرید؛ حفظ وحدت عمودی شعر با انواع مختلفی از تکرار همچون: تکرار واژه در اول مصراعها ، تکرار واژه در طول چند مصراع و....؛ برجسته سازی واژگانی و نحوی در اشعار ؛ نقش پر رنگ آرکائیسم در برجسته سازی نحوی و واژگانی ؛ کاربرد ترکیبات بدیع به دو صورت واژه های ابداعی شاعر و پیوند اعجاب انگیز کلمات در محور هم نشینی ؛ بسامد بالای اسمهای بسیط ، زبان ساده و مردمی در اشعار فرید . فصل چهارم به بررسی سطح فکری اشعار فرید اختصاص یافت.دکتر شمیسا درباره بررسی سطح فکری معتقد است: مختصات فکری در زبان منعکس می شود و از چنان اهمیتی برخوردار است که باید جدا از زبان مورد بررسی قرار گیرد. (شمیسا،1386الف: 213) از طرفی فرید شاعری متعهد است و پیام سرلوحه شعر اوست.او به عنوان شاعر برجسته انقلاب و هشت سال دفاع مقدس بسیاری از شاخصه های شعر را ، به ویژه در محتوا دگرگون می کند و با نگاه جدید خود به مسائل مذهبی و اجتماعی شعر را به گونه ای دیگر می آفریند. غزل در نگاه او عرصه ای است برای بیان مفاهیم مختلفی همچون حماسه ، منقبت امامان و بزرگان دین ، عاشورا و مصائب کربلا و.... او غزل را به چند بیتی مختصر محدود نمی کند، بلکه در بیان مفاهیم و محتوای اشعار خویش حدود ابیات غزل را می شکند و رستاخیزی عظیم در عرصه غزل آشکار می سازد. مثنوی های فرید نیز همانند غزلهای اوست . به عبارتی دیگر فرید مثنوی سرا درست همانند فرید غزل سراست. با توجه به موارد فوق چنین برداشت شد که بررسی سطح فکری در اشعار فرید از اهمیتی بیش از سطح ادبی برخوردار است و به همین علت فصل چهارم به بررسی اندیشه و مضامین اشعار فرید اختصاص یافت.در نتیجه بررسی اندیشه و مضامین سروده های فرید، پرکاربردترین مضامین اشعار او عبارت است از: تجلی دوباره عرفان ، مفاهیم عرفانی ، دنیاگریزی ، نفی عقل جزئی نگر و تقابل عقل و عشق ؛ اجتناب از صوفیگریهای یأس آلود ، مرید تراشی ها و انتظارهای طاقت فرسای بی عمل ؛ اندیشیدن به عرفان کاربردی ؛ پیوند عرفان ، شهادت و حماسه ؛ درآمیختن غزل با حماسه و تولد «غزل – حماسه» های شگرف در اشعار؛کاربرد واژه ها ، لغات ، اصطلاحات جنگ و دفاع مقدس؛ نقش پررنگ عاشورا و مصیبت کربلا در سراسر ابیات ؛ یاد شهدا ، اندوه از دست دادن آنان ، حسرت از بازماندن در حصار دنیا و شهادت طلبی؛ یاد ائمه ، بزرگان دین و تلمیح به وقایع زندگی ایشان ؛ یاد پیامبران و تلمیح به وقایع زندگی آنان ؛ استفاده از تعابیر ، مفاهیم و اصطلاحات مذهبی ؛ شعر انتظار ؛ یاد امام و انقلاب ؛ اشاره به رخدادهای سیاسی ، اجتماعی ؛ استقامت ، پایداری و دعوت به آن ؛ غفلت ستیزی ، دعوت به هوشیاری و حقیقت طلبی ؛ پیام و نقد اجتماعی ؛ شکایت از اوضاع نابسامان شعر و شاعری ؛کاربرد اسطوره و باورهای عامیانه به ضرورت فضای حماسی حاکم بر جامعه ؛ پری ، دیو؛ اشک و گریه و اندیشیدن به پرواز. فصل پنجم به بررسی سطح ادبی اشعار فرید اختصاص یافت . مسائل علم بیان در این فصل از اهمیت بالایی برخوردار است. فرید شگردی ویژه در به کار بردن تشبیهات فشرده و موجز دارد و به همین علت در اشعار او حجم بالایی از تشخیص ، تشبیه بلیغ – به ویژه به صورت ترکیب اضافی – و استعاره را مشاهده می کنیم. حجم بالای تشخیص یا جان انگاری در اشعار فرید تجلی گر سایه ای از سبک هندی در اشعار اوست. نتایج حاصل از بررسی سطح ادبی در اشعار فرید عبارت است از: تمایل شاعر به ایجاز و فشرده گویی در حوزه صور خیال تا آنجا که تشخیص ، تشبیه بلیغ و استعاره از پرکاربردترین عناصر صور خیال در اشعار اوست؛ تشخیص یا جان انگاری با بسامد 05/35% یکی از شاخصه های سبکی اشعار فرید ؛ وفور تشخیص ، نشانی از سایه سبک هندی بر اشعار فرید ؛ توجه فرید به انسان در حیطه جان انگاری و کاهش استعاره مکنیه و افزایش تشخیص ؛ تمایل فرید به تشبیهات موجز و فشرده به ویژه تشبیه بلیغ در قالب ترکیب اضافی ؛ فرید با به کار بردن انواع تشبیهات فشرده و موجز مثل تشبیه بلیغ ، استعاره و تشخیص همانند سازی را به یکسان سازی نزدیک کرده است و نوعی اغراق در حوزه تشبیه به نمایش می گذارد ؛ شکوفایی نمادهای مذهبی همانند کاکل انار در اشعار ؛ کاربرد نمادهای اختصاصی همچون پری ، دیو ، سیب ، هندوانه ، شانه و سرودن اشعار سمبلیک مثل « دوئل دو گاو » فرید را به حیطه شاعران سمبلیک سوق می دهد ؛ وفور تشبیهات حسی به حسی -98/46% - و عقلی به حسی- 08/45% - ؛کم رنگی مجاز و کنایه در اشعار به علت زبان ساده ، روان و خالی از ابهام فرید ؛ مراعات النظیر ،جناس ، تضاد ، حسامیزی و تلمیح برجسته ترین آرایه های ادبی در اشعار فرید. برای بررسی و استخراج شاخصه های سبکی در اشعار فرید سه دفتر پری ستاره ها ، پری بهانه ها و پری شدگان به طور کامل مورد بررسی قرار گرفت و بسیاری از شاخصه های سبکی اشعار او به صورت آماری در رساله ذکر شد. حجم نمونه ها و شواهد به اندازه ای بود که اگر در ذیل هر مطلب به طور کامل ذکر می شد ، جدا از بالا رفتن حجم فصول ، خواننده نیز از مطلب اصلی به دور می افتاد. به همین علت فصلی تحت عنوان ضمائم در نظر گرفته شد . در این فصل تمامی شواهد فصول قبل که امکان ذکر آن در ذیل مطلب نبود با مشخص کردن فصل و عنوان بخش برای اطلاع خواننده ذکر شد. برای مثال در بخش اختیارات شاعری در اشعار فرید قسمت اعظمی از اختیارات مثل اضافه و حذف که بسامد بالایی در اشعار فرید داشت ، به بخش ضمائم منتقل شد و نتایج حاصل از بررسی کل اختیارات با توضیحات ، جدول و نمودار نشان داده شد. از آنجا که فرید شاعر غزل است و بسیاری از شاخصه های سبکی او در غزلهایش نمود یافته ، بسیاری از شواهد و مثالها که در ذیل مطالب فصول ذکر شد ، از پری ستاره ها انتخاب و شواهد دفاتر دیگر به فصل ضمائم منتقل شد.

تحلیل عناصر طبیعی و ماورایی در شاهنامه فردوسی بر اساس رمز و اسطوره شناسی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1388
  رحمان قربانی   مرتضی هاشمی

چکیده شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی پرمایه ترین دفتر شعر فارسی و سند هویت و فرهنگ ایرانیان است. فرزانه توس در اثر ارجمند خویش تاریخ ایران را از آغاز تا پایان دوره ساسانیان به نظم کشیده است. داستان های اساطیری بخش اعظمی از شاهنامه را تشکیل می دهند. فردوسی در این قصه ها، اندیشه ها و اعمال مردم باستان را به تصویر می کشد. در کنار انسان ها موجوداتی غیر واقعی چون دیو و سیمرغ وجود دارند. علاوه بر این پدیده های طبیعی نقش مهمی در زندگی آدمیان دارند و در سرنوشت شاهان و پهلوانان دخیل هستند. برای شناخت بهتر شاهنامه باید به بررسی این موارد پرداخت و این امر تنها با جستجو در اساطیر و متون کهن امکان پذیر است. نوشتار حاضر پژوهشی است پیرامون شناخت اساطیر و جنبه های اسطوره ای داستان های شاهنامه. ده مورد انتخاب شده است که عبارتند از: آب، آتش، اژدها، باد، برف، دیو، سیمرغ، غار، کوه و گاو. موارد فوق در دو بخش اصلی و تحت عنوان عناصر طبیعی و عناصر ماورایی بررسی می شوند. مبحثی نیز درباره اسطوره و حماسه و ارتباط آنها با شاهنامه در ابتدا خواهد آمد. کلید واژه ها: آب، آتش، اژدها، اسطوره، باد، برف، دیو، سیمرغ، غار، فردوسی، کوه و گاو.

بررسی بیابان زدایی در قطعه چهار شهریار با استفاده از کاشت گونه آتریپلکس کانیسنس
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم پایه 1389
  مرتضی هاشمی   مینا ربیعی

برای انجام پروژه های بیابان زدایی و جلو گیری از گسترش بیابان زایی در قسمتی از محدوده بیابانی استان تهران، در 35 کیلومتری جنوب غربی شهرستان شهریار موسوم به قطعه 4 شهریار، اقدام به کاشت گونه آتریپلکس کانیسنس شده است. در این تحقیق با انجام روش های اندازه گیر ی سطح پوشش و تراکم موفقیت طرح های بیابان زدایی مورد بررسی قرار گرفته است. به طور کلی در این سه منطقه روش های ترانسکت خطی و ربع نقطه ای روش های مناسبی از لحاظ صحت، زمان و رتبه کارایی برای برآورد تراکم نیستند و در روش کوادرات از لحاظ این که علاوه بر تراکم، سطح پوشش را نیز می توانیم بدست آوریم روش قابل توصیه ای می باشد ولی از لحاظ زمانی روش مناسبی برای برآورد تراکم نمی باشد. روش های فاصله مرتب، مربعt و بایت و ریپلی روش های مناسبی از لحاظ رتبه کارایی بوده و علاوه بر صحت، از لحاظ زمانی نیز روش های قابل توصیه ای هستند. در این پژوهش روش های تخمین در کوادرات، برخورد خطی و کوادرات در سه منطقه حسن آباد، اکرم آبادکیانپور و یوسف آباد غفاری مورد بررسی قرار گرفت. در هر سه منطقه روش کوادرات نزدیکترین سطح پوشش را نسبت به شاهد نشان می دهد ولی از لحاظ زمانی این روش وقت گیر می باشد و روش تخمین در کوادرات نیز اختلاف کمی با شاهد دارد و از نظرزمانی نیز روش قابل توصیه ای است و روش برخورد خطی نیز در این منطقه اختلاف بسیار زیادی را با شاهد نشان می دهد و روش مناسبی برای سطح پوشش در این مناطق نمی باشد. آنالیز واریانس نشان می دهد که در روش بایت و ریپلی اختلاف با شاهد معنی دار نیست بنابر این روش بایت و ریپلی برای اندازه گیری تراکم در هر سه منطقه توصیه می گردد. روش کوادرات در هر سه منطقه اختلاف معنی داری با شاهد نشان نمی دهد بنابر این به عنوان بهترین روش برای تعیین سطح پوشش استفاده می شود.

فرهنگ لغت فارسی-تامیلی-انگلیسی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  فخرالدین محمد خالدین   محمود براتی

زبان تامیلی از زبان های کلاسیک دراویدی است.این زبان عمدتا توسط تامیل ها در جنوب هندوستان و سریلانکا و نیز در میان تامیل های مهاجر در بسیاری از دیگر کشورها ,به ویژه شبه جزیره مالایا , مالزی و سنگاپور تکلم می شود .در سال 1996 این زبان هجدهمین زبان زنده دنیا بود و74 میلیون نفر در سراسر جهان به آن تکلم می کردند. این زبان ,یکی از زبانهای رسمی کشورهایی چون هند , سریلانکا, سنگاپور و مالزی است ویکی از قدیمی ترین زبانهای مادری زبان سانسکریت محسوب می شود . زبان فارسی نیز زبان مشهور ایرانی است که امروزه بدان تکلم وکتابت می شود .درمیان زبانهای متعدد ایرانی ، فارسی یگانه زبانی است که در قاره آسیا به مقام و نفوذی دست یافته است و هیچ یک از زبانهای دیگر ایرانی به پای آن نرسیده است . این زبان شامل سه دوره است : پارسی باستان ، پارسی میانه و پارسی نو . زبان انگلیسی نیز امروزه مهمترین زبان بین المللی است که یکی از زبانهای هند و اروپایی واز شعب زبانهای انگلوساکسون است و امروزه مردم انگلستان و ایالات متحده آمریکا و برخی کشورهای دیگر بدان تکلم می کنند . ارتباط فرهنگی میان این زبانها و تاثیر پذیری های متقابل انها از یکدیگر ، هم چنین رسمی بودن زبان انگلیسی در کشور های تامیلی زبان نگارنده را بر آن داشت تا در قالب رساله ای به تدوین فرهنگ تطبیقی لغات این سه زبان بپردازد و فرهنگ لغتی شامل واژگان فارسی – تامیلی – انگلیسی ترتیب دهد .

بازتاب مفهوم قرآنی صدق در نثر عرفانی فارسی از قرن چهارم تا قرن هفتم
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  فاطمه میسمی   طاهره خوشحال دستجردی

صدق و مشتقات آن (صادق و صدیق و ...) از جمله واژه هایی است که در قرآن مجید بطور مکرر بکار رفته است و از دیدگاه این کتاب آسمانی در تکامل معنوی انسان نقش مهمی بر عهده دارد. تا جایی که خداوند از پیامبران بزرگ خود مانند ابراهیم، ادریس و یوسف با عنوان صدیق نام برده و همچنین صدق را شرط تقوا می داند و می فرماید: «وَالَّذی جَاء بالصِّدْقِ وَصَدَّقَ بهِ أُوْلَئِکَ هُمُ الْمُتَّقُونَ». ( 33 / زمر) اهمیت صدق در قرآن و روایات اسلامی باعث شده که در عرفان و تصوّف اسلامی نیز بازتاب وسیعی داشته باشد به گونه ای که اکثر عرفای بزرگ در کتب خود فصلی را بدان اختصاص داده و دربار? انواع صدق( صدق در قول، صدق در وعد، صدق در نیت و صدق در عمل)، معنای صادق و صدیق و نقش اساسی صدق در سیر و سلوک مطالب زیادی به همراه شواهد قرآنی ذکر کرده اند. با نگاهی به این سخنان می توان فهمید که «صدق» در سیر الی الله و طی مقامات عرفانی نقش عمده ای دارد و اگر عارف به مرحل? صدق یعنی تطابق ظاهر و باطن نائل نشود هیچ نوع کمال روحی و معنوی برای وی حاصل نمی گردد . در این رساله تلاش شده بازتاب صدق در ادبیات عرفانی و نقش آن در سیر الی الله از دیدگاه عرفا، بر اساس متون نثر عرفانی ( قرن چهارم تا قرن هفتم) مورد شرح و تحلیل قرار گیرد.

بررسی جنبه های زیباشناختی شعر احمد عزیزی براساس کفشهای مکاشفه
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  زینب زارع   مرتضی هاشمی

از دیدگاه ساختار گرایی آنچه در بررسی و شناخت اثر ادبی اهمیت دارد و باید مورد توجه باشد خود « متن» و مناسبات درونی آن است، و نه پدید آورنده یا زمینه های پدید آمدن آن . در این گونه بررسی درونی متن، هدف مطالعه معنا و دلا لت های اثر ادبی نیست، بلکه شناخت و بررسی « نشانه های اثر ادبی» و ساختارهای صوری آن است که دلالت های اثر ادبی را امکان پذیر می کند. یعنی همان چیزی که به اثر ادبی، ویژگیهای ادبی می بخشد و در نقدها و شرح های رایج متون ادبی فارسی همواره نادیده گرفته شده است. در حقیقت هر گونه شرح و تحلیل و نقد ادبی، اگر بخواهد ادبی باشد، ناگزیر باید به کشف و بررسی عناصر ادبی اثر و الگوهای ویژه آن بپردازد که بر پایه الگوی زبان عادی بنا می شود و بیشتر در ساختارهای ، « آوایی» ، « واژگانی»، « نحوی» و «فرا جمله» شکل می گیرد. پژوهش حاضر کوششی است برای بررسی یکی از متون کلاسیک ادبیات فارسی از این دیدگاه و به این شیوه. این پژوهش شامل چهار فصل است. در فصل نخست، جمع بندی فشرده ای از ساختار گرایی،فرمالیسم، اصول ساختارگرایی ادبی، زیبا شناختی ساختار گرا ارائه شده، در فصل دوم، ساختار زبان متن کفش های مکاشفه مورد تحلیل قرار گرفته و سه ساختار عمده در آن باز شناخته شده است و در فصل سوم ساخت شکنی بلاغی و نقش صناعات بلاغی در شکست و واسازی متن، و جلوه های زیبا شناختی آن بررسی شده و در فصل چهارم، تجربه زیبا شناختی محتوا به تفضیل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. متن مورد استناد در این پژوهش ، متن« کفش های مکاشفه 1375» انتشارات بین المللی هدی است و شماره بیت ها بر اساس همین نسخه است. کلید واژه ها: زیبا شناختی، ساختار گرایی، صور خیال، احمد عزیزی، کفش های مکاشفه.

مبانی تربیت در داستان های صوفیه بر پایه ی (تذکره اولیاء، نفحات الانس و طبقات الصوفیه)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  طیبه نصیری آخوره سفلایی   تقی اجیه

چکیده تربیت به معنای رشد و تکامل است و در واقع فراهم کردن شرایط و زمینه های مناسب برای شکوفایی استعدادها و قابلیت های نهفته در فرد است. موضوع تربیت با توجه به تربیت پذیر بودن انسان دارای اهمیت فراوانی است. در واقع تربیت بر جسم و روح آدمی تأثیر می گذارد و باعث سازندگی و برازندگی انسان می شود. تربیت براساس اصول و مبانی صورت می گیرد. مبانی موارد کلی هستند که اصول بر اساس آنها پی ریزی می شود و بیانگر واقعیت ها و هست ها هستند و اصول موارد جزیی تری هستند که باید ها و نبایدها را بیان می کنند. مبانی و اصول تربیتی در اسلام برگرفته از قرآن کریم است و خداوند باشناخت کامل از انسان بهترین مبانی و اصول تربیتی را براساس سرشت آدمی برای تربیت او در نظر داشته است. در حوزه ی عرفان و تصوف نیز تربیت از مسائل مهم و کلیدی است و عرفا توجه ویژه ای به تربیت مریدان داشته اند. از منظر عرفان و تصوف تربیت مقدمه ای برای رسیدن به معرفت است و صوفی با تربیت عملی به خودشناسی و در پی آن به خداشناسی می رسد. قصص و حکایاتی که از عرفا و صوفیان بزرگ نقل شده است، به وضوح اهمیت موضوع تربیت را نشان می دهد. طبقات الصوفیه اثر خواجه عبدالله انصاری، تذکره الاولیاء عطار نیشابوری و نفحات الانس جامی از جمله این کتابهاست که در این پایان نامه سعی شده است، مبانی تربیت با توجه به شیوه های نوین تربیت اسلامی در این کتاب ها مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. قصص و حکایاتی که در کتب شرح حال عرفا و صوفیان آمده است به طور کل حول محور انسان و تربیت اوست. بایدها و نبایدهایی که به عنوان حکم خداوند در صلاح دید انسان مطرح است در این حکایات به خوبی نمایان است. از سوی دیگر مبانی، اصول و روش های تربیتی مطرح شده در حکایات صوفیان منطبق و هماهنگ با مبانی، اصول و روش های تربیتی اسلام و قرآن است. کلیدواژه ها: انسان، تربیت، مبانی، داستان های صوفیه (طبقات الصوفیه، تذکره الاولیاء و نفحات الانس من حضرات القدس)

تحلیل سه منظومه خسرو و شیرین، لیلی و مجنون و هفت‎پیکر نظامی از دیدگاه روان‎شناسی یونگ
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  طیبه جعفری   مرتضی هاشمی

درباره خمسه نظامی و اهمیت آن در گستره زبان و ادب فارسی، سخن بسیار گفته شده است. از نظر ناقدان و نظامی پژوهان، این شاعر برجسته گنجه پس از سرودن «مخزن‎الاسرار» که اثری عرفانی است و به تقلید از «حدیقه‎الحقیقه» سروده شده است، تغییر رویه می‎دهد و به سرودن مثنویهای غنایی و بزمی روی می‎آورد؛ هوسنامه‎هایی که روایتگر داستانهای عاشقانه معروف و رایج در زمان شاعر است. موفقیت نظامی در این حوزه ادبی چنان است که شاعران بسیاری را به طمع کسب نام و آوازه‎ای همچون او به تقلید از وی واداشته؛ غافل از این که معشوق ماه‎سیما را با ماه گردون، تفاوتی از زمین تا آسمان است و چون کششی از آن سوی نباشد، کوشیدن امری بی حاصل است. با تمام تلاشهای ارزشمندی که در زمینه شرح زندگی و بررسی آثار نظامی گنجوی انجام شده، هنوز ناگفته های بسیاری باقی است که به قلم درنیامده است؛ ناگفته‎هایی که نشان از ویژگی خاص خمسه دارد. بی‎شک یکی از روشهای برجسته نقد ادبی که از طریق آن می‎توان نقبی عمیق بر لایه‎های معنایی پنهان و نمادین خمسه نظامی و متون مشابه آن زد، نقد کهن‎الگویی است که البته پیش از این هفت‎پیکر نظامی از این دیدگاه تحلیل شده است؛ اما قطعاً تحلیلی کامل نیست؛ زیرا این منظومه در ارتباطی زنجیره‎وار با سایر منظومه‎های شاعر معنا می‎یابد و درونمایه آن مرتبط و متصل با منظومه‎های قبل و بعد شاعر است. هدف از این رساله، بررسی چهار منظومه مخزن الاسرار، خسرو و شیرین، لیلی و مجنون و هفت‎پیکر از دیدگاه معناشناسی نقد کهن‏الگویی است که در آن به بررسی عناصر، موتیفها، کنشها و درونمایه نمادین و کهن‏الگویی منظومه‎های مذکور پرداخته می‎شود. از دیدگاه نقد کهن‎الگویی یونگ، درونمایه اصلی و البته پنهان خمسه، فرایند فردیت روانی و تحول درونی شاعر آن است؛ تغییری که عشق، برجسته‎ترین و مهمترین عامل تحقق آن است و «آفاق» نظامی را در آن دستی تمام است؛ تا هوش از حکیم گنجه بستاند و عاشقانه‎سُرایَش کند و پس از مرگ نیز در وجود معشوقانه شیرینِ خسرو و لیلیِ مجنون و هفت شاهبانوی گنبدنشینِ بهرام حیاتی دوباره یابد و چرخه کمال نظامی را تکامل بخشد. با رویکردی این‎گونه به خمسه نظامی، چند نکته مهم آشکار می‎شود؛ نخست آن‎که منظومه‎های داستانی نظامی اگرچه روی در حقیقتی تاریخی دارد و رد پای بسیاری از شخصیتهای آن را در دوره‏ای از تاریخ ایران و عرب می‎توان یافت؛ اما در گذر زمان، باورها و عقاید عامه، عناصر و موتیفهایی را به این حقایق تاریخی افزوده و آنها را به مرز افسانه و قصه‎های پریان نزدیک ساخته است. این تغییر و تحول به حدی چشمگیر است که می‏توان گفت آنچه توسط نظامی به رشته نظم کشیده شده، بیش از آن‎که حقایق تاریخی را بازگوید، روایتگر درونمایه نمادینی است که میراث جمعی ناخودآگاه قوم ایرانی محسوب می‎شود و گاه فراتر از آن، ارتباطی برجسته میان درونمایه نمادین آن با اساطیر و افسانه‎های کهن ایران و سایر ملل و فرهنگها نیز می‎توان یافت. از دیگر نتایج بدست آمده از این پژوهش آن است که منظومه‏های نظامی، آثاری صرفاً غنایی و داستانی نیست؛ بلکه با تکیه بر تحلیل کهن‎الگویی یونگ می‎توان گفت که نظامی، قهرمان پویای منظومه‎های خویش است؛ به بیان دیگر چنان‎که گفته شد، خمسه، روایت داستانی و نمادین تحولات درونی و باطنی شاعر به شمار می‎رود و در قالب اشخاص و عناصر داستانی، فرایندی را تبیین و تشریح می‎کند که «فردیت روانی» نامیده می‎شود. بنابر این رویکرد تأویلی، مخزن‎الاسرار، خسرو و شیرین، لیلی و مجنون و هفت‏پیکر، در مرحله نخست، شرح رویارویی نظامی با کهن‏الگوی «سایه» است که در نتیجه آن چهار مرحله کهن‏الگوی «آنیما»ی روان ناخودآگاهی شاعر انکشاف می‎یابد؛ تا در نهایت و در پایان منظومه هفت‎پیکر، وی به گونه‏ای نمادین با خویشتن درونی‎اش، یعنی کهن‏الگوی «خود» دیدار کند و با آن به وحدت و یگانگی برسد. پس از این اتحاد و یگانگی بنیادین، نظامی در واپسین منظومه خود، یعنی اسکندرنامه، ابتدا با جهان و سپس با نیروهای کیهانی به اتحاد می‏رسد و بدین ترتیب مراحل سه‎گانه‎ای که یونگ برای فرایند رشد و فردیت روانی بازمی‎شناسد، در خمسه نظامیِ بازتاب کامل خود را می‏یابد. نتیجه دیگری که از این پژوهش به دست آمده، این است که در چرخه تحولات درونی نظامی که به گونه‏ای برجسته در خمسه بازتاب یافته و زیربنای حرکت و گسترش پیرنگ آن را ترتیب داده است، هر یک از این آثار پنج‎گانه ارتباطی زنجیره‎وار و استکمالی با دیگر منظومه‏های شاعر‏ دارد و درونمایه نمادین آنها در پیوند با یکدیگر معنا و کارکرد نمادین خود را می‏یابد. این امر نشانگر آن است که نه تنها شاعر شهیر گنجه، پس از مخزن‎الاسرار، وارد مسیر و حال و هوایی دیگر نشده، بلکه آنچه سروده است، در پیوند با نخستین منظومه‎اش معنا می‎یابد و زاده چله‎نشینیها و خلوت‎گزینی‏هایی است که مخزن‎الاسرار آن را روایت می‎کند. روش تحقیق در این رساله، کتابخانه‎ای است و رویکردی ناقدانه به درونمایه، عناصر، موتیفها و اشخاص داستانی چهار منظومه از خمسه نظامی گنجوی دارد و آنها را از دیدگاه کهن‎الگویی یونگ، مورد تحلیل و بررسی و نمادشناسی قرار می دهد.

ارزیابی خصوصیات زمین شناسی مهندسی پهنه ساحلی خزر در استان گیلان با تأکید بر مخاطرات زمین شناسی زیست محیطی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم پایه 1391
  مرتضی هاشمی   محمدرضا نیکودل

سواحل دریای خزر به دلیل موقعیت و جایگاه خاص خود در ایران، از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشند. قابلیت های مناسب این ناحیه در بخش های منابع طبیعی، کشاورزی، اقتصادی، گردشگری و ... موجب توسعه روزافزون مناطق شهری و صنعتی، مناطق ویژه اقتصادی، بندرگاه ها و غیره در آن گردیده است. با توجه به اینکه فعالیت های عمرانی زیربنای اصلی این توسعه را تشکیل می دهند، لذا پایدار بودن این توسعه نیازمند درک صحیحی از شرایط زمین شناسی، زمین شناسی مهندسی و زیست محیطی این ناحیه برای شناخت فرصت ها و یا مخاطرات ناشی از این شرایط، برای انجام فعالیت های عمرانی است. در تحقیق حاضر با انجام بررسی های رسوب شناسی، محیط های رسوبی مختلف شامل محیط های رسوبی کم عمق دریایی، سدی و لاگونی، ساحلی، دلتایی، رودخانه ای، مخروط افکنه ای و دامنه ای در بخش های مختلف محدوده مورد مطالعه شناسایی و تفکیک شده است. سپس با بررسی و تعیین ارتباط افقی و عمودی نهشته های محیط های مختلف نسبت به یکدیگرند، مدل های رسوبی برای بخش های مختلف محدوده مورد مطالعه تر سیم و ارائه گردیده است. در ادامه تحقیق، ویژگی های زمین شناسی مهندسی نهشته های مختلف محیط های رسوبی محدوده مورد مطالعه بر اساس نتایج آزمایش های dcp و داده ها و اطلاعات ژئوتکنیک موجود، مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است و مخاطرات زمین محیطی این نهشته ها شامل روانگرایی، فرسایش و نشست بررسی و تعیین شده است. پس از تعیین ویژگی های زمین شناسی مهندسی و مخاطرات زمین محیطی نهشته های واحدهای مختلف مدل های رسوبی، دو مدل زمین شناسی مهندسی برای بخش کرانه ای آستارا-پونل و ناحیه انزلی ارائه گردیده است. همچنین در این تحقیق کارایی آزمایش نفوذ سنجی دینامیکی (dcp) در تعیین ویژگی های زمین شناسی مهندسی نهشته های محیط های رسوبی مختلف در شرایط صحرایی و همینطور کارایی این آزمایش برای تعیین و ارزیابی پتانسیل روانگرایی نهشته های مستعد روانگرایی در مجموعه ای از محیط های مختلف رسوبی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان می دهد آزمایش نفوذ سنج دینامیکی (dcp) قابلیت بسیار خوبی در تعیین ویژگی های زمین شناسی مهندسی خاک ها در شرایط صحرایی دارد و این آزمایش ابزار بسیار مناسبی برای ارزیابی پتانسیل روانگرایی است.

بررسی سیر تاریخی آموزش زبان فارسی به فارسی آموزان خارجی با تکیه بر نقد تحلیلی منابع
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  نفیسه رییسی   مرتضی هاشمی

طبقه بندی کند. به این صورت زمینه ای فراهم می کند که مخاطب در کنار آشنایی با سیر تاریخی آموزش زبان فارسی، همه منابع را به صورت توصیفی بشناسند. در ادامه زبان آموز، مدرس و رسانه های آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان معرفی، در رابطه ای سه گانه طبقه بندی و تحلیل می شود، سپس در پایان روش های آموزش زبان فارسی، مزایا و معایب هر یک تعریف و تبیین می گردد.

تحلیل مفاهیم اخلاق سیاسی در متون نثر عصر صفوی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  طاهره صالحیان دستجردی   محسن محمدی فشارکی

ادبیات تعلیمی به عنوان یکی از گسترده ترین گونه های ادب فارسی، عرصه مضمون پردازی بزرگترین شعرا و نویسندگان اخلاق گرا در هر عصر و زمانی است. این گونه ادبی ابزاری است تا نویسنده و یا شاعر بتواند از طریق آن اهمّ مفاهیم مورد نظر خود را به مخاطبان انتقال دهد. این مفاهیم ممکن است تلقین کننده و آموزش دهنده عقایدی عامّ و همه پذیر باشند و یا ایدئولوژی و اعتقادی خاصّ را ترویج دهند. به هر طریق، آن چه مسلّم است این است که ادبیات فارسی چه در قالب نظم و چه در قالب نثر، ظرفی است که نویسندگان عقاید تعلیمی خود را در قالب آن به مخاطبان عرضه می کنند و از این گذرگاه مفاهیم فراوانی را به ذهن مخاطبان القا می کنند. به تحقیق می توان فنّ سیاست نامه نویسی در ادب فارسی را یکی از برجسته ترین نمودهای ادب تعلیمی در عرصه نثر دانست. .این نوشته ها که به اعتبار مشهورترین آن ها (سیاست نامه خواجه نظام الملک)، با عنوان شایع سیاست نامه معروف اند، رساله هایی با نام های گوناگونی مانند اندرزنامه ها، آیین نامه، ارشادنامه، نصیحه الملوک، آیینه شاهی و... بوده اند که توسط فقیهان، فیلسوفان و بعضاً عرفا و بزرگان صوفیه، خطاب به فرمانروایان نوشته می شدند. آن چه در این پژوهش بررسی می شود، تحلیل گوشه ایی از عرصه پهناور ادب تعلیمی فارسی در برهه ای از زمان(عصر صفوی) است.روضه الانوار عباسی و قواعد السلاطین از جمله برجسته ترین سیاست نامه هایی هستند که در عصر صفوی و در امتداد سنّت سیاست نامه نویسی قرون قبل، تدوین شدند. بررسی تحلیلی محتوای این آثار ادبی در عصری که علمای شیعه از نفوذ بالای خود به نفع ترویج عقاید شیعه بهره گرفتند درخور توجه است. مولفان آثار ذکر شده، عالمان ادیبی هستند که با قلم سحرانگیز خود پادشاه صفوی را به راه صلاح و سداد متمایل می سازند و از انحراف به سوی رذایل بازمی دارند. با بررسی دقیق آثار منتخب می توان به چند گرایش عمده دست یافت. شریعت نامه نویسی، سیاست نامه نویسی و وزارت نامه نویسی، عمده ترین این گرایشات هستند. آن چه در سیاست نامه های عصر صفوی درخور توجه است، تاثیرپذیری مستقیم و غیر مستقیم این آثار از آرای گذشتگان، به ویژه خواجه نظام الملک و فارابی است.

بررسی جایگاه یقظه و انتباه در تحوّل روحی عارفان تذکره الاولیاء با توجه به متون منثور عرفانی فارسی تا عصر عطّار
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  جواد یبلویی خمسلویی   سیّده مریم روضاتیان

در این تحقیق ابتدا بحث یقظه و انتباه با توجّه به منازل السائرین خواجه عبدالله انصاری طرح و با مهمترین متون تعلیمی - عرفانی تا عصر عطّار یعنی اللّمع، شرح تعرّف ، رساله قشیریه، کشف المحجوب و کیمیای سعادت مقایسه می شود. پس از تبیین جایگاه یقظه و انتباه و اهمیت آن در سلوک عرفانی، چگونگی تحوّل روحی عارفان تذکرهالاولیاء، با توجه به این مباحث، تحلیل و بررسی می گردد. در فصل اول که مقدمه و کلیّات تحقیق است، به طرح کلیّات تحقیق، بیان مسأله، چرایی انجام این تحقیق(ضرورت تحقیق) و بیان آنچه تحقیق به دنبال اثبات آن است (اهداف تحقیق) پرداخته شده است. مسیر اجرای تحقیق بصورت سوأل ها و فرضیه ها طراحی گردیده و برای برداشت مشترک از مفاهیم، کلید واژه هایی ذکر و تعریف شده است. در فصل دوم به بررسی پیشینه یقظه و انتباه از نظر لغوی اصطلاحی و نیز کاربرد لفظ و مفهوم آن در قرآن کریم پرداخته شده است و در پایان با جمع بندی مطالب، مفهوم یقظه و انتباه در عرفان تبیین گردیده است. فصل سوم به ادبیات تحقیق اختصاص داده شده است. در این فصل ابتدا بحث یقظه و انتباه با توجّه به منازل السائرین خواجه عبدالله انصاری مطرح شده و سپس با مهمترین متون تعلیمی - عرفانی تا عصر عطّار یعنی اللّمع، شرح تعرّف، رساله قشیریه، کشف المحجوب و کیمیای سعادت مقایسه گردیده است. نتایج خوانش بینامتنی و مقایسه این متون به عنوان مبانی نظری برای فصل بعد ارائه شده است. در فصل چهارم به روش شناسی و طرح کلّی تحقیق اشاره شده است و سپس بر پایه مبانی نظری که در فصل سوم ارائه گردید و به اثبات رسید، چگونگی تحوّل روحی عارفان تذکرهالاولیاء، تحلیل و بررسی می گردد. مولفه هایی که در فصل سوم از منازل السائرین خواجه عبدالله انصاری و شرح تعّرف مستملی بدست آمده و روایی و اعتبار آنها به اثبات رسید، در این فصل بصورت متغیرها و شاخص های تغییر پذیر تعریف شده اند. بعد از آن جامعه آماری مورد نظر که عارفان تذکره الاولیاء می باشد، معرفی شده و طبق این مولفه ها ارزیابی می شوند و در فصل پنجم که مربوط به تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق است، داده ها بصورت جداول و نمودارها توصیف شده و فرضیه ها به آزمون گذارده شده است. در نتیجه این پژوهش جایگاه و اهمیت یقظه به عنوان نقطه آغازین در مراحل سیر و سلوک تبیین شده و طرحی منسجم برای اسباب تحوّل روحی عارفان تذکر? الاولیاء ارائه گردیده است. تبیین شباهت ها و تفاوت های میان متون منثور عرفانی پیش از عطّار در تحلیل جایگاه یقظه و انتباه نیز از سایر دستاورد های این پژوهش است. کلید واژه ها: یقظه، انتباه، تحوّل روحی، عطّار نیشابوری، تذکر? الاولیاء.

بررسی رابطه سواد رسانه ای با نحوه ی استفاده دانشجویان از شبکه اجتماعی فیس بوک
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم اجتماعی 1393
  مرتضی هاشمی   نسیم مجیدی قهرودی

هدف از این پژوهش بررسی رابطه سواد رسانه بانحوه ی استفاده از شبکه اجتماعی فیس بوک می باشد .پنج فرضیه و پنج سوال در این پژوهش مطرح شده است ؛وجامعه آماری دانشجویان کارشناسی ارشد علوم ارتباطات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی که در فیس بوک فعالیت داشته اند هستند . روش نمونه گیری تمام شماری است .برای گردآوری داده ها ،از پرسشنامه 33سوالی استفاده شده که 3 سوال مربوط به اطلاعات شخصی و14سوال مربوط به سواد رسانه ومولفه های آن و16سوال آن نیز نحوه ی استفاده دانشجویان از شبکه اجتماعی فیس بوک را مورد ارزیابی قرار داده است .لذا 30نمونه پرسشنامه دراختیار دانشجویان ،اساتیدو کارشناسان قرار گرفت وپس از جمع آوری وتحلیل داده ها ،ضریب پایایی حاصل محاسبه شد که که برابر با 9369/0 بوده وبیان گر پایایی بالای ابزار بود .برای تعیین روایی پرسشنامه در اختیار تعدای از کارشناسان قرارگرفت که پس از جمع آوری آنها اصلاحات لازم در باب تعدادو شیوه ی بیان سوالات پرسشنامه ها برای استخراج فرم نهایی آن صورت پذیرفت.برای تجزیه وتحلیل داده ها از جدول فراوانی ،آزمون آماری خی دو وضریب همبستگی اسپیرمن تحت نرم افزار spss استفاده گردید.فرضیه های پژوهش عبارتند از: بین سواد رسانه ای و نحوه ی استفاده دانشجویان از شبکه اجتماعی فیس بوک رابطه معنی داری وجود دارد ،بین درک محتوای پیام های رسانه ای و نحوه استفاده دانشجویان از شبکه اجتماعی فیس بوک رابطه معنی داری وجود دارد،بین مهارت آگاهی از اهداف پنهان رسانه ها و نحوه استفاده دانشجویان از شبکه اجتماعی فیس بوک رابطه معنی داری وجود دارد،بین مهارت گزینش آگاهانه پیام و نحوه استفاده دانشجویان از شبکه اجتماعی فیس بوک رابطه معنی داری وجود دارد،بین یادگیری مهارت تجزیه وتحلیل ونحوه استفاده دانشجویان از شبکه اجتماعی فیس بوک رابطه معنی داری وجود دارد. مجموع نتایج حاکی از آن است که بین سواد رسانه ای و نحوه ی استفاده دانشجویان از شبکه اجتماعی فیس بوک رابطه معناداری وجود دارد چرا که بین درک محتوای پیام های رسانه ای، مهارت آگاهی از اهداف پنهان رسانه ها، مهارت گزینش آگاهانه پیام و یادگیری مهارت تجزیه و تحلیل و نحوه ی استفاده دانشجویان از شبکه اجتماعی فیس بوک رابطه معناداری وجود دارد.

تهیه وشناسایی نانو ساختار های فریتی عناصر انتهایی سری اول واسطه با استفاده از تخریب حرارتی پیش ماده های کوئوردیناسیونی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه کاشان - پژوهشکده علوم نانو 1393
  مرتضی هاشمی   مسعود صلواتی نیاسری

امروزه فریت های نانوساختار در زمینه های مختلفی هم چون فروسیالات، حافظه های مغناطیسی، کاتالیزورها و سنسور های گازی کاربردهای وسیعی دارند. در میان این ترکیبات، کبالت، نیکل و مس فریت ساختاری از نوع اسپینل وارون دارند، در حالی که روی و کادمیم فریت ساختاری از نوع اسپینل نرمال دارند. تاکنون، فریت های فلزی به روش های مختلفی مانند هیدروترمال، سولوترمال، همرسوبی، سل-ژل و واکنش در حالت جامد تهیه شده اند. در این پژوهش نانوساختار های فریت فلزات واسطه شامل کبالت، نیکل، کادمیم، مس و روی با استفاده از روش تخریب حرارتی تهیه شدند. برای اولین بار در این پژوهش، از کمپلکس های فلزی به عنوان پیش ماده-های تک-منبعی برای تهیه ی نانوساختارهای فریتی استفاده شد. به طوری که فرآیند تخریب حرارتی در دماهای مختلفی از 400 تا 800 درجه سانتیگراد انجام شد و اثر دما روی شکل محصول و ترکیب شیمیایی آن بررسی شد. نانوساختار های تهیه شده با پراش اشعه x (xrd)، میکروسکوپ الکترونی روبشی (sem) و مغناطیس سنج نمونه ارتعاشی (vsm)، طیف سنجی مادون قرمز با تبدیل فوریه (ft-ir) و توزیع انرژی پرتو ایکس (eds) شناسایی شدند.

بهبود کارایی سیستم تشخیص نفوذ با استفاده از پردازنده ی گرافیکی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده فنی 1393
  مرتضی هاشمی   فاخته سلطانی

امروزه شبکه های کامپیوتری به ویژه اینترنت جزء جدایی ناپذیری از زندگی انسان ها شده اند. با توجه به افزایش سرعت شبکه های کامپیوتری، میزان ارائه ی خدمات عمومی، علمی، اقتصادی، اجتماعی و ... روی این بستر، در مقایسه با گذشته به طور چشم گیری افزایش یافته است. علاوه بر این، بسیاری از سازمان ها و شرکت ها خدمات خود را روی اینترنت ارائه می کنند. در چنین شرایطی نیاز به فراهم کردن بستری امن برای تبادل اطلاعات ضروری است. در گذشته به منظور تأمین امنیت شبکه ها، از سیستم های دیوار آتش و نرم افزارهای ضدویروس استفاده می شد. اما همانطور که اشاره شد با توجه به رشد فزاینده ی حجم اطلاعات مورد تبادل روی شبکه ها و همچنین افزایش پیچیدگی و توسعه ی انواع جدید حملات، لازم است در کنار استفاده از سیستم های موجود، راهکارهای جدیدی نیز اندیشیده شود. در سال های اخیر توسعه ی سیستم های تشخیص نفوذ (ids) توجه محققان را به خود جلب کرده است. این سیستم ها با پایش و بررسی اطلاعات مورد تبادل روی شبکه، سعی می کنند حملات را تشخیص دهند. در حقیقت با روند افزایش پهنای باندی شبکه ها و نیاز به پویش بی وقفه داده های آن، سیستم های تشخیص نفوذ تحت شبکه هم می بایست همگام با آن توسعه پیدا کنند. در این شرایط روش های معماری متمرکز جواب گوی شبکه های امروزی نیست. این روش ها در تشخیص حملات چندمرحله ای و نگهداری وضعیت انواع ارتباطات و مرودات پروتکلی درجریان، به علت وجود یک نقطه ی سرویس دهی، دچار افت گذردهی می شوند. ایجاد سیستم های تشخیص نفوذ توزیع شده نیاز به تمهیداتی برای معماری شبکه ای، نرم افزار مناسب برای عملکرد توزیع شده و تقسیم ترافیک شبکه بین بخش های موازی دارد. هدف از انجام این تحقیق بهبود کارایی سیستم های تشخیص نفوذ، با تلاش در برقراری ارتباط میان دوحوزه ی زیر است. • سیستم های تشخیص نفوذ • پردازش موازی به منظور بالا بردن کارایی سیستم های تشخیص نفوذ، دستیابی به سرعت پردازش بالاتر یک معماری بر اساس کامپیوتر های مجهز به پردازنده های گرافیکی پیشنهاد می شود. نتایج آزمایش سیستم پیشنهادی حاکی از به کارگیری موفقیت آمیز پردازنده ی گرافیکی در سیستم های تشخیص نفوذ است و سیستم پیاده سازی شده موفق به بهبود 3 برابری بهره ی سرعت در فرآیند تطبیق الگو شده است.

شکل شناسی داستان گرشاسب نامه اسدی طوسی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1387
  عباسعلی ابراهیمی مهر   مرتضی هاشمی

چکیده ندارد.

بررسی نوستالژی (غم غربت و حسرت گذشته)در آثار ناصر خسرو، سنایی و خاقانی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1387
  علیرضا نوری   مرتضی هاشمی

چکیده ندارد.

فرهنگ البسه در متون نظم فارسی تا پایان قرن 5
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1388
  هاجر معدلی   مرتضی هاشمی

چکیده ندارد.