نام پژوهشگر: محمود فتوحی

موتیف و کاربردهای آن در آثار داستانی صادق هدایت
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد 1388
  الهام دهقان   محمد تقوی

موتیف با معانی چندگانه آن در نقد ادبی امروز دنیا جایگاه قابل توجّهی را به خود اختصاص داده است. بررسی تعامل این عنصر ادبی با سایر عناصر داستان در نقد و تحلیل ساختار و درونمایه داستان کارایی بسیاری دارد. در این پایان نامه پس از ریشه شناسی واژه موتیف و تعاریف آن به کاربرد آن در داستان نویسی پرداخته شده است و سپس کارکردهای آن به عنوان شگرد ادبی در داستان نویسی صادق هدایت مورد بررسی قرار گرفته است. هدایت از موتیف به عنوان عنصری برای انسجام اثر (به ویژه در شیوه های مدرن روایت) و تقویت پیرنگ داستانهای خود استفاده کرده است. موتیفها در شخصیّت پردازی و فضاسازیهای داستانهای هدایت نیز نقشی موثّر دارند. از جمله موتیفهای مشخّص در آثار هدایت می توان به موتیف سلطه سرنوشت و پوچ گرایی اشاره کرد که دورنمایی از جهان بینی هدایت و دیدگاه او به زندگی و انسان را ترسیم می کند. علاوه بر این ، در بیان اشارات و رموز داستانی موتیفهای رنگ سرخ، لبخند، گل نیلوفر، زنبور طلایی و... نیز به نویسنده برای دستیابی به کیفیّت هنری برتر کمک کرده است.

تبیین عیار واقع نمایی رمان رازهای سرزمین من در چارچوب الگوی سیمپسون
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1389
  نرگس خادمی   محمود فتوحی

هدف این تحقیق، تبیین عیار واقع گرایی رمان رازهای سرزمین من، در چارچوب الگوی سیمپسون است. حوزه ی اصلی مطالعات سیمپسون، سبک شناسی و زبان شناسی انتقادی است. او در کتاب خود با عنوان زبان، ایدئولوژی و دیدگاه، با در نظر گرفتن پنج عنصرِ زمان روایت، موقعیت مکانی راوی، وجهیت، شیوه های بازنمایی گفتار و شیوه های بازنمایی اندیشه، نه نوع دیدگاه روایی مختلف را معرّفی می کند. از میان این دیدگاه های نه گانه، سه دیدگاه، با دارا بودن نظام وجهی خنثی، دارای شاخص های رئالیستی برجسته ای است. ویژگی برجسته ی این سه نوع، عدم دخالت راوی در روایت، در قالب ارزیابی ها و تعمیم ها و پرداخت عینی و واقع نمایانه ی حوادث و شخصیت های داستانی است. بنابراین الگوی تحلیل دیدگاه روایی سیمپسون،شیوه ای برای سنجش میزان واقع گرایی اثر داستانی است.در بررسی نوع دیدگاه روایی فصل های دوازده گانه ی رمان رازهای سرزمین من، به این نتیجه رسیدیم که دو فصل رمان دارای دیدگاه اول شخص مثبت، یک فصل دارای دیدگاه بازتابگر مثبت، یک فصل دارای دیدگاه روایتگری خنثی و بقیه ی فصل های رمان نیز دارای دیدگاه اول شخص خنثی است. بنابراین، با در نظر گرفتن خنثی بودن نظام وجهی غالب بر اکثر فصل های رمان، پرداخت واقع نمایانه ی گفتار ها، نمود اندک شیوه های بازنمایی اندیشه و...، به این نتیجه رسیدیم که رمان رازهای سرزمین من دارای شاخص های رئالیستی برجسته ای است.

بررسی محتوی و شگرد های طنز کیومرث صابری ( دو کلمه حرف حساب)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1390
  عبدالحمید یوسفی احمدآباد   محمد جواد مهدوی

چکیده رساله/پایان نامه : کیومرث صابری فومنی (گل آقا) یکی از چهره های برجسته ی طنز نویسی ایران در دوره ی معاصر است. وی در ستون «دو کلمه حرف حساب» روز نامه ی اطّلاعات سبکی را در طنز نویسی بنا نهاد که به عنوان «مکتب گل آقایی» معروف گشت. این نوشتار به بررسی شگردها و تحلیل محتوایی نوشته های طنز وی در این ستون اختصاص یافته است. در تحلیل شگردهای طنز روش کار ما این گونه است که ابتدا درباره ی هر شگرد توضیحی می دهیم و سپس مثالی برای آن می-آوریم. در تحلیل محتوایی به علّت گستردگی حجم طنزها و موضوعات گوناگون طنز وی، فقط به مضامینی که بیشتر تکرار شده یا از اهمیت خاصّی برخوردار بوده پرداخته ایم. نتیجه ی این پژوهش نشان می دهد که صابری از شگردهایی مانند: شخصیت آفرینی، نقیضه پردازی، نفی بدیهیات (وارونه گویی)، بازی با واژگان، جانب داری از کاستی ها، دلیل عکس، تعریض یا کنایه ی طنز آمیز، استعاره ی تهکّمیه، کلمه سازی و ترکیب سازی، به کار بردن امثال و ابیات خارج از مضمون اصلی آن ها، تغییر در ضرب المثل ها و استفاده از نام شخصیت های مشهور گذشته در داستان های با موقعیت کنونی استفاده کرده است. همچنین طنزهای وی بر خلاف آنچه همه می پندارند، محدود به مسایل سیاسی نیست بلکه مضامین اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی نیز در طنز وی چشم گیر است.

بررسی رابطه میان ایدئولوژی و استعاره با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1390
  بهمن شهری   محمد رضا پهلوان نژاد

کی از مسائلی که تحلیل گفتمان انتقادی در پی آن است افزایش آگاهی مخاطبین از رابطه میان زبان و ایدئولوژی است. گفتمانی که توسط اعضای یک نهاد اجتماعی استفاده می شود تمایل دارد ایدئولوژی محور باشد. پس تحلیل گر انتقادی در پی آن است تا رد پای این ایدئولوژی را نشان دهد و با استفاده از ابزارهای زبانی، اساس ایدئولوژیک گفتمان را منعکس کند. از آنجایی که استعاره در زبان رخ می دهد میتواند ابزاری مناسب در جهت شناخت ایدئولوژی باشد. انتخاب استعاره های متفاوت در یک متن توسط کاربران زبان می تواند نشان دهنده ایدئولوژی غالب کاربران باشد و در عین حال ایدئولوژی های متفاوت در جهت نهادینه کردن باورهای بنیادینشان می توانند دست به تولید استعاره های متفاوت بزنند و از الگوهای مفهومی خاصی جهت پرورش و تولید عبارات زبانی استعاری و یا همان زبان استعاری استفاده کنند. نویسنده این پایان نامه در فصل اول نظریه های استعاره و ایدئولوژی را معرفی میکند و تحلیل گفتمان انتقادی را بعنوان الگوی تحلیل نظری رابطه میان استعاره و ایدئولوژی مطرح میکند. در این فصل همچنین موضوعاتی که استعاره و ایدئولوژی در تحلیل گفتمان انتقادی نقش مهمی را در آنها بازی می کنند، معرفی می شوند. در فصل دوم به معرفی و تحلیل نظریه استعاره مفهومی بعنوان نظریه مبنای استعاره و نظریه ایدئولوژی تئون وندایک بعنوان نظریه مبنای ایدئولوژی در این پژوهش پرداخته می شود. در فصل سوم، کارکردهای استعاره در دستگاه ایدئولوژی و همچنین نقش استعاره در بافت اجتماعی مورد بررسی قرار می گیرد. فصل آخر که نتیجه گیری می باشد، خلاصه کار و نتایج پژوهش بیان می شود.

بررسی جایگاه معشوق و عوامل تنزل آن در مکتب واسوخت
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1392
  الهه مقصودی   ابوالقاسم قوام

بنیاد شعر غنایی بر پایه ستایش معشوق بنا شده است؛ در واقع شاید در یک نگاه کلّی بتوان گفت: غزل عاشقانه چیزی جز بیان شیفتگی ها و دلدادگی های عاشق نیست.امّا مطالعه ادوار مختلف غزل عاشقانه، ما را در تعمیم دادن این ادّعا به عنوان یک اصل کلّی دچار تردید می کند در حین این مطالعه گاه به غزل هایی بر می خوریم که در آن معشوق برخلاف همیشه مورد انتقاد و نکوهش عاشق واقع می شود؛ این امر بیش از هر جایی در شعر شعرای قرن ده نمود می یابد تا جایی که مکتبی مستقل به نام واسوخت را بوجود می آورد. با توجّه به انتقال شعر عصر صفوی از دربار به میان مردم و در نتیجه، زمینی بودن معشوق واسوخت، بی شک علّت این سنّت شکنی بزرگ را باید در شرایط موثّر بر زندگی مردم جستجو کرد. اوضاع اجتماعی، اقتصادی، مذهبی و... که هریک به نوعی در کمرنگ شدن چهره زن در اجتماع موثّر بوده است؛ عاملی که به دنبال خود جایگزینی جنس مذکر را در پی داشت. پس از شناخت معشوق، بررسی ویژگی های او - براساس ابیات اشعار واسوختی - (که البته مطابقت با اسناد و حقایق تاریخی دارد و هم چنین نشانگر عدم صلاحیّت معشوق واسوخت برای تصاحب این منصب است) علّت این تنزّل جایگاه را به خوبی روشن می سازد. در پایان این تحقیق درخواهیم یافت عکس العمل منطقی و طبیعی عاشق در برابر رفتار و ویژگی های معشوق همان چیزی است که واسوخت نام دارد.

تحلیل سبک شناختی سه اثر خواجه عبدالله انصاری ( طبقات الصوفیه، رسایل و صدمیدان) با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی.
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - پژوهشکده ادبیات 1391
  مژگان موحد   محمدجعفر یاحقی

چکیده پایان نامه: در پژوهش حاضر به تحلیلِ سبک شناسی سه اثر خواجه عبدالله انصاری به روش سبک شناسی انتقادی پرداختیم. این پژوهش در پنج لای? آوایی، واژگانی / ایدئولوژی، نحوی و بلاغت سامان یافته، و نتایج ذیل به دست آمده است: در لای? آوایی، متغیرهای آوای بنا به اقتضای بافت موقعیتی(متناسب به موقعیت اجتماعی مخاطبان و مولف) به کار رفته است. در لای? واژگانی بسامد بالای رمزگان مذهبی با کارکرد محق دانستن دو مذهب (حنبلی و شافعی) و رد و طرد مذاهب دیگر سازمان دهی شده است. در لای? نحوی، استفاده فراوان از وجه امری و اخباری در متون مورد نظر نمود میزان بالای قطعیت متن و اقتدار بالای مولف در برابر مریدان و مخاطبان بوده، و سبک آمرانه و چالشی خواجه مولود استفاده از چنین ساختارهای نحوی و واژگانی است. ایدئولوژی خواجه حول این محور که «در مذاهب حنبلی و شافعی بدعت راه ندارد و این دو مذهب محق است» قابل تبیین است. از آن جا که میزان موضع گیری مذهبی خواجه در طبقات-الصوفیه و رسایل زیاد است، جا را برای این فتوا باز کرده است، که بگوییم خواجه بیش از این که عارف بوده باشد فقیه بوده است، و این فقیه برای تبلیغ مذاهب مورد نظرش از گفتمان عارفانه که گفتمان مسلط وقت بوده سود برده است. در این پایان نامه نتایج مطلبی حاصل شده است.

مطالعه سبک شناختی گفتارنوشت های نثر عرفانی (از قرن چهارم تا پایان قرن هفتم)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1392
  داوود پورمظفری   محمود فتوحی

گفتارنوشت نامی است که در این پژوهش برای معرفی نوعی از نوشتار وضع شده است. گفتارنوشت پیوستاری است میان گفتار و نوشتار، ژانری است که در آن عناصر گونه گفتاری و گونه نوشتاری زبان در هم آمیخته شده اند. پیکره زبانی این تحقیق تعداری از متن های نثر عرفانی در محدوه زمانی قرن چهارم و پنجم هجری تا نیمه قرن هفتم است که در پنج لایه سبکی بررسی شده اند. محقق کوشیده است تا مختصات سبک شناسی گفتارنوشت را با استفاده از دانش زبانشناسی تبیین نماید. در لایه های آوایی، صرفی و نحوی واحدهای زبانی کوچکتر از جمله و در لایه کاربردشناسی واحدهای بزرگتر از جمله و عوامل بافتی مورد توجه قرار گرفته است. درلایه ایدئولوژیک به نقش گفتارنوشت ها در مناسبات قدرت پرداخته شده است. طرح مسئله و مسائل روش شناختی در بخش مقدماتی، تحلیل های سبک شناختی در بخش دوم و یافته های تحقیق در بخش نهایی جمع بندی شده است. دو پیوست شامل فهرستی از گفتارنوشت ها و برخی مسائل زبانی که به شناخت گفتارنوشت های امروزی یاری می رساند در پایان افزوده شده است.

شخصیّت و شخصیّت پردازی در رمان های دفاع مقدّس
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1392
  علی اصغر سعادتی پور   زهرا اختیاری

در رمان های دفاع مقدّس، جنگ از زوایای مختلف مورد کنکاش قرار گرفته است و از این حیث، این نوع رمان ها را به دو گروه، منفی نگر(بدبین به جنگ) و مثبت نگر(خوش بین به جنگ) تقسیم نموده اند؛ اگر چه برخی قائل به نگاه بینابین نیز هستند. در این رساله، از رمان های بدبین، زمین سوخته، اثر احمد محمود، سفر به گرای270 درجه، اثر احمد دهقان و ثریّا در اغما، اثر اسماعیل فصیح و از رمان های خوش بین، نخل های بی سر، اثر قاسمعلی فراست، عشق سال های جنگ، اثر حسین فتاحی و گنجشک ها بهشت را می فهمند، اثر حسن بنی عامری، انتخاب شده اند. تحقیق، در چهار فصل ارائه شده است؛ فصل اوّل، مبانی نظری تحقیق؛ فصول دوّم و سوّم ، به ترتیب بررسی رمان های خوش بین و بدبین؛ فصل چهارم، تحلیل دو گروه رمان موردنظر، در تقابل با هم. در مجموع، هر دو گروه، از پردازش دقیق شخصیّت ها، غافل مانده اند، و بیشتر در پی بیان حقایق جنگ بوده اند و به رمان هایی حادثه محور تبدیل شده اند.

بررسی مکاتبات رشیدالدین فضل الله همدانی با روش تحلیل گفتمان النتقادی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - پژوهشکده ادبیات 1392
  محسن رودمعجنی   محمود فتوحی

این رساله در پی آن است تا با روش تحلیل گفتمان انتقادی به بررسی رابطه بین زبان در مکاتبات رشیدالدین فضل الله همدانی و ساختارهای اجتماعی زمان او بپردازد. در این تحقیق ابزارهای زبانیِ مختلفی چون نام دهی، ساختارهای موازی، واژه گزینی ، استعاره های مفهومی و بررسی نوع افعال به کار گرفته شده است تا تلاش رشیدالدین برای ساختن هوّیت های اجتماعی، ارتباطات اجتماعی و نظام های فکری و اعتقادی مورد بررسی قرار گیرد. این رساله چهار فصل را در بر می گیرد که در فصل نخست آن صحّت مکاتبات رشیدالدین فضل الله مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در فصل دوم تحقیق با عنوان بازتاب اندیشه سیاسی رشیدالدین در ساختار زبانی مکاتبات وی به تبیین مفاهیم اساسی اندیشه سیاسی رشیدالدین مانند مفهوم حاکم ایلخانی، مفهوم رعیّت و دین پرداخته شده است. تأثیر دو گروه اصلی مخاطبان رشیدالدین یعنی حاکمان ایلخانی و عالمان دینی در فرم و ساختار زبانی مکاتبات وی نیز در فصل سوم مورد تحلیل و بررسی قرارگرفته است و در پایان، پاسخ ِ پرسش های تحقیق در فصلی جداگانه با نام نتیجه گیری آمده است.

خوانش انتقادی گفتمان حلمانیه با تاکید بر رباعیات اوحدالدین کرمانی بر اساس روش فرکلاف
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده زبان و ادبیات فارسی 1392
  مهناز محمدزاده   سمیرا بامشکی

هدف این پژوهش خوانش انتقادی فرقه حلمانیه، یکی از فرق صوفیه، است. مشخصه اصلی این مکتب جمال پرستی است که زیباروی زمینی را پلی برای رسیدن به ذات احدیت قلمداد نموده و شعار «المجاز قنطره الحقیقه» را مطرح نموده اند. با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف به بررسی عقاید و افکار دو گفتمان رقیب حلمانیه و مذهبی با توجه به آثار شخصیت¬های این گفتمان ها؛ اوحدالدین کرمانی و ابن جوزی می پردازیم. اوحدالدین از شگردهای ایدئولوژیکی برای نهادینه کردن تفکر همجنس گرایی در اشعار خود سود برده است. پژوهش حاضر در پی برملا کردن تحریف یا باژگونه نمایی های او از زبان است. تحلیل گفتمان در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین انجام می¬شود که در خلال آن به بررسی انتخاب¬های زبانی اوحدالدین با هدف موجّه جلوه دادن ایدئولوژی پنهان متن و هم¬چنین تبیین شرایط اجتماعی حاکم بر آن دوره میپردازیم. میان این دو گفتمان تنازع بر سر مسلط شدن و کسب قدرت مطرح است و هر کدام از ابزارهایی برای رسیدن به قدرت استفاده میکنند که در خلال پژوهش به معرفی این بعد از ساختارهای قدرت نیز پرداخته می شود.

بررسی رابطه تجربه عرفانی و تصویر
thesis دانشگاه تربیت معلم - تهران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  مریم علی نژاد   محمود فتوحی

در این رساله که باهدف بررسی رابطه میان تصویر و تجربه عرفانی، سرشت نوشتار صوفیانه از این منظر و نقش فردیت عارف در تصویر این تجربیات تدوین شده است، پس از ذکر کلیات و مقدماتی درباره تجربه عرفانی و تصویر خیال، متون نثر صوفیه را از منظر تصویرپردازی در دو رده متون گفتمانی و اخلاق مورد بررسی قرار داده ایم. اگرچه بنابر بررسی های انجام شده نمی توان برخی از این متون را صددرصد در رده آثار گفتمانی یا خلاق جای داد. آنچه از این بررسی، حاصل شده، آن است که تصویرهای بلاغی در آثار هر دو رده، هر چند متفاوت از دیگری، به چشم می خورد. از جمله این تفاوت هاست : 1) تفاوت در محتوای تصویرها، به این معنا که از آنجا که تصویرهای بکار رفته در متون گفتمانی از سنت نوشتاری صوفیه پیروی می کنند، می توان آنها را ماقبلی نامید، این در حالی است که محتوای تصویرها در متون خلاق که بر اساس تجربیات شخصی شکل می گیرند، اغلب مابعدی اند و برای نخستین بار مطرح می شوند. 2) تفاوت دیگر در کارکرد این تصویرها، است، به این ترتیب که تصویر در متون گفتمانی که با قصد واندیشه از پیش مشخص تدوین می شوند، اغلب در خدمت ایده های مولف و تثبیت کننده آنهاست. در حالی که تصویرها در متون رده دوم، دارای کارکرد انگیزشی و احساسی هستند و مولف آنها را به منظور انتقال بار احساسی و عاطفی ناشی از تجربه اش بکار می گیرد. 3) تفاوت سوم در میزان خیال انگیزی تصویرها قابل بررسی است، به عبارت دیگر، تصویر ها در متون گفتمانی، نسبت به متون خلاق، از عمق تخیل کمتری برخوردارند و درک و دریافت آنها، مستلزم تلاش ذهنی چندانی از سوی مخاطب نیست. درباره خاستگاه این تصویرها، نکته قابل ذکر آن که، از آنجا که آثار هر دو رده در درون سنت تصوف شکل گرفته اند و از تاثیر آن برکنار نیستند، در بررسی ها، تاثیر مطالعه و تعمق در متون صوفیه را در اقتباس تصویرها، بیشتر از عوامل دیگر می یابیم، علاوه بر آن از حضور عناصر مربوط به قرآن و حدیث و سنت ادب تغزلی و حماسی نیز نمی توان چشم پوشید. نکته پایانی آن که اگر چه نمی توان کاربرد صور بلاغی را مختص متون یک رده دانست، اما نکاتی در این میان حائز اهمیت است که دو رده مذکور را از هم متمایز می سازد. نخست مولف اثر و قصد وی از نگارش اثر است و دیگر کارکرد و بسامد تصویرهای بکار رفته در آنهاست.

دیدگاه های ادبی بیدل
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1393
  خلیل الله افضلی   مه دخت پورخالقی چترودی

متفکّر فارسی گوی شهیر هند، میرزا عبدالقادر بیدل (1054-1133ق.) از شاعرانی است که طرزی مخصوص به خود داشت و طرز وی در روزگارش شناخته و مشهور بود. این شیو? شاعری در کنار علاقه مندان، مخالفان بسیاری نیز داشت. علاقه مندی بیدل به منظور بیان شگردهای سخن سازی اش و نیز طعنه های منتقدان و فشار روانی برآمده از این وضعیّت، او را به بیان رموز و ویژگی های کلامش واداشت. او در موازات آفرینش شعر به مسائل ادبی و به ویژه شعر روزگارش چونان منتقدی هوشمند و معتدل نگریسته و نظریّات خود را بیان کرده است. در این تحقیق ما در چهار بخش به بررسی دیدگاه های ادبی بیدل دربار? مبانی زیبایی شناسی شعر، تجرب? شعری، مخاطب و نگاه انتقادی وی به شعر و شاعران عصرش پرداخته ایم. نتایج حاصل از این جستار می تواند تصویری از بوطیقای بیدل، نقد ادبی، دیدگاه ها و نظریّه های ادبی رایج در جامع? فارسی زبانان، مباحث ادبی و موضوعات مورد منازعه را در فاصل? سد? یازده و دوازده هجری به دست دهد. مهم ترین برآیند این تحقیق، نشا ن دادن تناقض دیدگاه های ادبی شاعر و سپس دوره بندی و تنظیم منطقی این دیدگاه ها دربار? شعر و سازه های آن، تجرب? شاعری و مخاطب همگام با دوره های مختلف زندگی بیدل است.

سبک شناسی ساختاری مصیبت نامه ی عطار نیشابوری
thesis دانشگاه الزهراء علیها السلام - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1393
  سپیده جواهری   مهدی نیک منش

سبک¬شناسی علم مطالعه¬ی مشخصه¬های متنی، فردی و دوره¬ای است و سبک¬شناسی ساختارگرا به مطالعه¬ی این ویژگی¬ها در نظام متن می¬پردازد. در این رویکرد، بنای مطالعه بر تعیین روابط و مناسبات متنی در تعامل با یکدیگر و در یک ساختار کل است. بر این اساس، ویژگی¬های سبکی متن در این نظام، برهم¬کنش دارند و با ارتباط¬های چندگانه در یک شبکه¬ی تعاملی، کلیت اثر را می¬سازند. هدف از انجام این پژوهش، بررسی ویژگی¬های سبک ساختاری مصیبت¬نامه، به عنوان آخرین مثنوی از سه¬گانه¬های روایی عطار و کامل¬ترین آن¬هاست. بدین ترتیب تعیین ویژگی¬های سبکی این مثنوی، بیش از هرچیز می¬تواند نشان دهنده¬ی مشخصه¬های سبک فردی این شاعر باشد. نتایج حاصل از پژوهش نشان دهنده¬ی روابط متقابل عناصر چهارگانه¬ی روایت، موسیقی، بلاغت و دستور است که با یکدیگر شبکه¬ای تعاملی تشکیل داده¬اند و جز در اتصال معنایی برخی از حکایات فرعی، متنی منسجم را به وجود آورده¬اند.

تأثیرپذیری رمان های جنایی تألیفی از رمان های جنایی ترجمه شده در ایران
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1393
  زهرا اسماعیلی   علی خزاعی فرید

رمان جنایی نوعی از ادبیات عامه پسند است که اولین بار در سال 1283 با ترجمه ی رمان پژوهشی در لکه ی سرخ (پلیس لندن) اثر کنن دویل به ایرانیان معرفی شد. هدف از انجام تحقیق حاضر، بررسی نحوه ی ورود ژانر جنایی به ایران و تأثیری که از داستان های جنایی ترجمه شده پذیرفته است می باشد. بدین منظور، از بین رمان های متعدد موجود، هفت رمان ترجمه شده و شش رمان تألیفی که جزء زیرژانرهای رمان جنایی قرار می گیرند بر مبنای اصول ساختارگرایی و تحلیل ژانر جنایی، بررسی و با یگدیگر مقایسه شدند. در نهایت، تأثیری که رمان های تألیفی از رمان های ترجمه ای پذیرفته بودند مورد بحث قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان داد که تمامی رمان های تألیفی متعلّق به زیرژانرهای ژانر جنایی، شامل زیرژانر کارآگاهی، کارآگاه خشن، پلیسی، دلهره آور و جاسوسی، تأثیراتی از رمان های ترجمه ای پذیرفته اند.

بررسی سه متغیر زبانی شیوه بیان, صورت های ارجاعی (ضمایر) و القاب در مکتوبات مولانا
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1388
  سیده مریم فضایلی   شهلا شریفی

این پایان نامه سعی دارد تا با روش تحقیق توصیفی- تحلیلی در چهارچوب تحلیل انتقادی گفتمان به بررسی نمود زبانیِ قدرت از طریق سه متغیرِ شیوه بیان، صورت های ارجاعی (ضمایر) و القاب در مکتوبات مولانا بپردازد. دو متغیر زبانیِ اول در چهل نامه و متغیر زبانیِ القاب در شش نامه بررسی شده است. برای بررسی سه متغیر مورد نظر، نخست?نامه ها به دو رده اصلیِ غیرخویشاوندان و خویشاوندان رده بندی شد. سپس هریک از این رده ها به دو رده فرعی تقسیم گردید: رده غیرخویشاوندان به رده های سیاسیون و مریدان و رده خویشاوندان به رده های فرزندان و عروس. در قسمتی از نامه ها شیوه بیان غالب، غیرمستقیم بوده است و در برخی نامه ها، بیان مستقیم. شیوه بیان غالب دربرگیرنده نقش های حفظ وجهه مخاطب و رعایت ادب در برابر او و حفظِ احترام او می باشد. ضمایر غیرمستقیم، منفصل و جمع مودبانه ترین و رسمی ترین ضمایر نسبت به دیگر ضمایرند. کاربرد هر سه نوع ضمیر مذکور برای رده سیاسیون نشان می دهد که رابطه بین مولانا و این رده خیلی زیاد رسمی و مودبانه بوده است. رابطه بین مولانا با رده های مریدان و فرزندان کم رسمی و مودبانه بوده?است. این مطلب را کاربرد یک نوع ضمیر (منفصل) نشان می دهد. کاربرد ضمایر منفصل و جمع برای رده عروس بیانگر اینست که رابطه میان مولانا و این رده زیاد رسمی و مودبانه بوده است. رابطه بین مولانا و رده غیرخویشاوندان نسبت به رابطه او با رده خویشاوندان مودبانه تر و رسمی تر بوده است. کاربرد دو نوع ضمیر (منفصل و جمع) برای رده غیرخویشاوندان و کاربرد یک نوع ضمیر (منفصل) برای رده خویشاوندان، این مطلب را نشان می دهد. از طریق شیوه استفاده مولانا از القاب رابطه معنادار قدرت با مخاطب مشاهده میشود.

سیر انتقادی بیدل پژوهی در زبان فارسی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1388
  خلیل الله افضلی   محمدجعفر یاحقی

پیش از آغاز هر گونه تحقیقی پیرامون یک شخصیّت یا آثارش، آگاهی از چیستی و میزان پژوهش های انجام شده در مورد آن شخص یا اثر ضروریست. میرزا عبدالقادر بیدل-یکی از چکادهای سبک هندی- از شعرایی است که تا کنون چنین پژوهشی در مورد او انجام نشده است. به این منظور، در پژوهشی کوشیده ایم به بررسی سیر بیدل پژوهی در 4 بخش مستقل بپردازیم. این تحقیق در مجموع به معرفی 77 کتاب چاپ سنگی، 74 کتاب(چاپ سربی)، 208 مقاله و 24 پایان نامه ی نگاشته شده در مورد بیدل به زبان فارسی پرداخته است. در هر قسمت تلاش کردیم ضمن مشخص کردن چهارچوب و مندرجات مطلب، ارزیابی مختصری نیز از آن به دست دهیم. پایان نامه 5 فصل را در برگرفته است در پایان 4 فصل نخست از منظر جدول ها و نمودارها اطلاعات بررسی شده اند. در آخرین فصل پا یان نامه دستاوردهای کلی پژوهش به همراه پیشنهادهایی چند بیان شده است.

اعلام ( اشخاص ) در مثنوی های عطار
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت معلم تهران 1381
  شهریار آزادخواه   حکیمه دبیران

از مطالعه مثنوی های عطار چنان بر می آید که شخصیت های متعدد در آن حضور دارند و با بیان احوال و اقوال آنها معرفی شده اند و گویی وی برای بیان مقاصد و اغراض خویش ایشان را به شهادت طلبیده است . بررسی احوال شخصیت های مختلف از دیدگاه عطار برای علاقه مندان به آثار وی بی تردید بسیار مهم و سودمند است . انگیزه تحقیق نگارنده ، پاسخ دادن به این نیاز بوده است .

تحلیل شخصیت زن در آثار نویسندگان زن معاصر و مقایسه آن باآثار نویسندگان مرد
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت معلم تهران 1381
  هادی یاوری   محمود فتوحی

این تحقیق ، بررسی ، تحلیل و مقایسه شخصیت زنان در آثار چهار داستان نویس معاصر ایران، سیمین دانشور، منیرو روانی پور، صادق هدایت و عباس معروفی است.

اثر مشتقات پیرازولونیک بر روی دردهای مفصلی /پیریمیدین /
thesis وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی - دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران 1332
  محمود فتوحی

چکیده ندارد.

مطالعه موارد پریموانفکسیون سلی در بیمارستان بهرامی
thesis وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی - دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران 1347
  محمود فتوحی

چکیده ندارد.

آنژیوگرافی کلیه
thesis وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی - دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران 1359
  محمود فتوحی

چکیده ندارد.

فرهنگ مشاغل از اوایل قرن پنجم تا اواخر قرن هشتم
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت معلم تهران 1381
  محمدهادی فلاحتی زنده دل   محمود عابدی

رساله فرهنگ مشاغل کوششی است برای معرفی مشاغلی که تا پایان قرن هشتم ه ق . در آثار مورد مطالعه این رساله بطور مستقیم یا غیرمستقیم از آن ها یادشده است و شامل بخش های زیر است:الف) مقدمه، در این قسمت فرضیه تحقیق ، ضرورت تحقیق و فایده آن ،پیشینه تحقیق و روش کار تشریح شده است. ب) شیوه استفاده در این بخش در باره مدخل و برابرهای آوایی و نشانه های مورد استفاده در این فرهنگ توضیحاتی آورده شده است.پ) معرفی مشاغل. در این قسمت هر شغل را به عنوان یک مدخل ضبط کرده بعد از مدخل برابر آوایی را با آوا نوشت آورده شده است. سپس معادلها و مترادف هایی که برای آن مدخل در این فرهنگ وجود داشته ،بیان شده است.ت) بررسی آماری.ث) فهرست الفبایی مشاغل، این بخش شامل یک فهرست کلی است که آثار مورد مطالعه این فرهنگ تهیه شده است و علاوه بر این فهرست مشاغل هر اثر جداگانه آورده شده است.

بررسی نمادگرایی در شعر معاصر فارسی (نیما، اخوان، فروغ، شفیعی)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت معلم تهران 1381
  مریم علی نژاد   محمود فتوحی

در این رساله ، پس از ارائه تعریفی از نماد و ذکر ویژگیها، تفاوت ها و تشابهاتش با دیگر عناصر بلاغی چون استعاره و تمثیل ، ارائه تاریخچه ای از مکتب سمبولیسم در اروپا، عرب و ایران ، به بررسی این جریان در آثار چهار شاعر ، نیما یوشیج، مهدی اخوان ثالث، فروغ فرخزاد و محمدرضا شفیعی کدکنی پرداخته می شود.