پژوهش حاضر درچهارچوب نظری دستور زبان نقشگرای نظاممند (systemic functional linguistics, sfl) که از سوی زبانشناس معروف هلیدی در سال1994مطرح شده است، به بررسی ساختارهای بندی، بدلها و نقل قولهای کوتاه میان متنی در متون خبری ترجمه شده و ترجمه نشده میپردازد. اصطلاح نظاممند بر پایه نگرشی است که زبان را شبکه ای از نظامها و یا گزینه های به هم مرتبط برای ساخت معنی میداند. اصطلاح کاربردی نیز به نگرش این شیو? زبانشناسی به معنا و مفهوم اشاره دارد. پژوهش حاضر به سه پرسش اساسی پاسخ میدهد: 1- توزیع ساختارهای بندی ترکیبی در متون سیاسی و اقتصادی ترجمه شده و ترجمه نشده به چه ترتیب است؟ 2- توزیع ساختارهای بندی درونه ای درمتون سیاسی واقتصادی ترجمه شده و ترجمه نشده به چه ترتیب است؟ 3- توزیع عطف بیان ونقل قولهای کوتاه میان متنی در متون سیاسی و اقتصادی ترجمه شده و ترجمه نشده به چه ترتیب است؟ پیکره مورد استفاده در این تحقیق پیکره ای یک زبانه (انگلیسی) و شامل مجموعاً 120/000 واژه است که از این میزان 60/000واژه به متون خبری ترجمه شده (شامل 30/000 واژه در هر یک از دو زیرپیکره سیاسی و اقتصادی) و60/000 واژه به متون خبری ترجمه نشده (شامل30/000 واژه در هر یک از دو زیرپیکره سیاسی و اقتصادی) تعلق دارد. تحلیل دقیق هریک از 19 ساختار بررسی شده دراین پژوهش در هر یک از متون خبری سیاسی و اقتصادی نشان داد که به جز 5 ساختار (hc/pr, pc/pr, nfpc, nfinfc, ecn)، 14ساختاردیگر همگی درمتون خبری ترجمه نشده بیشتر به کار میروند. شایان ذکراست که در برخی موارد نتایج تناقض آمیزی از مقایسه دو به دو زیرپیکره های سیاسی و اقتصادی در هر یک از پیکره های ترجمه شده و ترجمه نشده حاصل شد که در چنین مواردی بررسی کلی میزان هر یک از 19ساختار در کل پیکره های ترجمه شده و ترجمه نشده صرف نظر از تعلق آنها به هر یک از دو زیرپیکره سیاسی و اقتصادی به محقق کمک کرد تا نتایجی یکدست از میزان بسامد هر یک از ساختارها در متون بومی و غیربومی خبری به دست آورد. بسامد بیشتر اکثر این ساختارهای دستوری در متون خبری ترجمه نشده نشانگر پیچیدگی دستوری (syntactic complexity) بیشتر در متون خبری نوشته شده توسط انگلیسی زبانان است که با نتایج تحقیق کریب (cribb) در سال 2004 در پژوهشی که به بررسی بندهای ترکیبی در مکالمات گویندگان غیرانگلیسی زبان پرداخته و آن را با مکالمات گویندگان انگلیسیزبان مقایسه کرده است، مطابقت دارد.

امروزه زبان انگلیسی به شکلی کاملا بارز در سرتاسر جهان به نوعی به زبان آموزش عالی تبدیل شده است.وهمین باعث پیدایش رشته ای به نام eap یا " انگلیسی برای اهداف دانشگاهی " english for academic purposes گردیده است. از میان چهارمهارت عمده ی زبان، دو مهارت خوانش و نگارش را می توان جزء قدیمی ترین و ماندگارترین مهارت های تحصیلی در محیط های دانشگاهی به حساب آورد ، چه از جنبه فراگیری زبان آموزش و چه از جنبه تدریس آنها. ترکیب این دو مهارت نیز در محیط های دانشگاهی جزء روش های شناخته شده ای است که در چارچوب این روش از زبان آموزان خواسته می شود تا متنی را در محدوده ی زمانی خاصی مطالعه کرده و برای آن خلاصه ای را به رشته تحریر درآورند که به طور معمول در این خلاصه موضوعات اصلی و فرعی متن خوانده شده عنوان می شوند. به گفته بسیاری از پژوهشگران،پرورش مهارت خواندن و درک مطلب و رساندن آن به حد عالی یکی از دشوارترین امور در زمینه های پرورش مهارت های تحصیلی-دانشگاهی است. تا آنجا که به ترکیب کردن این مهارت در محیط های آموزشی زبان انگلیسی در ایران ارتباط دارد به نظر می رسد تحقیقات بسیار اندکی در این زمینه صورت گرفته است،به ویژه در سطح انجام پایان نامه دوره دکتری . به همین منظور، پس از برگزاری یک آزمون تافل جهت ایجاد همگونی بین آزمودنی ها،120 دانشجوی پسر و دختر رشته روان شناسی از دانشگاه شهید چمران اهواز انتخاب شده در چهار کلاس ساماندهی شدند:سه گروه آزمایشی و یک گروه گواه . در هر یک از سه گروه آزمایشی، بعد ازخواندن یک متن درک مطلب، تمرین زبانی خاصی((task مورد استفاده قرار گرفت و پس از انجام آن تمرین خاص،از دانشجویان خواسته شد که برای متن خوانده شده دو خلاصه بنویسند:یکی به انگلیسی و دیگری به فارسی . سپس عملکرد آزمودنی ها در چهار گروه (چه در خلاصه نویسی انگلیسی و چه در خلاصه نویسی فارسی) مورد ارزیابی و سپس مورد مقایسه قرار گرفت. پس از آن با استفاده از آمار توصیفی و بهره گیری از نرم افزار spss 16 آمارهای استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در پایان نتایج و دستاوردهای عملی این پژوهش برای کلاس های آموزش زبان دانشگاهی مورد اشاره قرار گرفت.

خودکارآمدی و عزت نفس از عوامل مهم در آموزش بر مرده می شوند. هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه میان خودکارآمدی و عزت نفس در کیفیت ترجمه شفاهی است. بدین منظور 40 دانشجوی مترجمی انگلیسی که 3 واحد دانشگاهی در درس ترجمه شفاهی گذرانده بودند انتخاب شدند.برای همگن سازی جامعه تحقیق یک آزمون تعیین سطح زبان از آن ها به عمل آمد و در نهایت 32 نفر از میان آن ها انتخاب شدند.برای سنجش خودکارآمدی سوژه های تحقیق یک پرسشنامه طراحی شد و برای سنجش عزت نفس آن ها از پرسشنامه نوجنت استفاد شد. پس از آن از جامعه آماری تست ترجمه شفاهی به عمل آمد.داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون تحلیل شدندو نتایج نشان داد که میان خودکارآمدی و کیفیت ترجمه شفاهی همبستگی معنی دار و میان عزت نفس و کیفیت ترجمه شفاهی همبستگی نسبتاً معنی دار وجود دارد.دانشجویانی که عزت نفس و خودکارامدی بالاتری داشتند بهتر ترجمه می کردند. یافته های این پژوهش می تواند به طراحی روش های بهتر آموزش ترجمه شفاهی و ارزشیابی ترجمه شفاهی کمک کند.

تحقیق حاضر به منظور آگاهی از پربسامدترین استراتژی بکار رفته در ترجمه استعاره های بوستان سعدی به انگلیسی بر اساس مدل نیومارک صورت گرفت. به منظور دستیابی به این هدف، 106 استعاره از سراسر بوستان سعدی انتخاب و با معادلهای خود در ترجمه کلارک و ترجمه ویکنز مقایسه شدند.سپس استراتژی های بکار رفته بوسیله دو مترجم شناسایی شدند.نتایج نشان داد که استراتژی اول یعنی بازتولید استعاره زبان مبدأ در زبان مقصد پربسامدترین بود و دو مترجم به ترجمه معنایی گرایش داشتند.

تحقیق حاضر با دو سوال و یک فرضیه آغاز گردید. سوالات مطرح در این پایان نامه به قرار زیر بوده اند: 1) بر اساس راهکارهای ارائه شده توسط گاتلیب برای زیرنویس ، رایج ترین راهکارهای به کار گرفته شده برای ترجمه دژ واژه ها در دوبله و زیرنویس فیلم ها از انگلیسی به فارسی کدام هستند؟ 2) آیا راهکارهای به کار گرفته شده برای سانسور دژ واژه ها در ایران ، در دوبله رایج تر و ه سخت گیرانه تر از زیرنویس هستند؟ و فرضیه ی مطرح : 1 ) دژ واژه ها در دوبله به صورت گسترده تری نسبت به زیرنویس سانسور می شوند. در این تحقیق راهکارهای ترجمه ای به کار گرفته شده در ترجمه دژ واژه ها ( 10 راهکار ترجمه ای ارائه شده توسط گاتلیب برای زیرنویس ) در دوبله و زیرنویس مشخص گردیدند و سپس میزان به کار گیری آنها در این دو نوع ترجمه با هم مقایسه شدند. پیکره ی مورد استفاده در این مطالعه شامل 5 فیلم هالیوودی به همراه نسخ دوبله و زیر نویس شده آنها بود. پس از جدا کردن دژ واژه ها در نسخه ی اصلی فیلم و ترجمه معادل آنها در دو نسخه دوبله و زیرنویس ، نوع راهکار ترجمه ای بکار گرفته شده در ترجمه آنها مشخص گردید و سپس بسامد بکارگیری این راهکارها در دو نسخه ی دوبله و زیرنویس با هم مقایسه گردید. پس از انجام این مراحل ، محقق به این نتیجه رسید که رایج ترین راهکار به کار گرفته شده در دوبله ، راهکار حذف و در زیرنویس ، راهکار انتقال بوده است. این نتیجه موید فرضیه ی این تحقیق است و نشان می دهد که سانسور دژ واژه ها در دوبله بسیار بیشتر از زیرنویس صورت می گیرد.

الف. موضوع و طرح مسأله (اهمیت موضوع و هدف): یکی از مهمترین مسائل آموزش زبان دوم/خارجی آموزش واژه و بررسی شیوه های این آموزش است. شیوه های مختلف آموزش واژه را می توان در گروه های مختلفی نظیر آموزش صرفی، آموزش نحوی، آموزش معنایی و آموزش کاربردی در نظر گرفت. هدف رسال? حاضر این بوده است تا گونه ای از آموزش معنایی واژگان را مورد بحث و بررسی قرار دهد و از این طریق کارایی یا عدم کارایی چنین شیوه ای را در آموزش واژه ها ارزیابی کند. ب.مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع، چارچوب نظری و پرسش ها و فرضیه ها: با توجه به پژوهش های انجام شده در زمین? آموزش واژگان زبان دوم/خارجی چنین می نماید که دست کم بر اساس داده های موجود، پژوهشی در زمین? آموزش واژه های زبان از منظر شمول معنایی صورت نپذیرفته است. رسال? حاضر بر مبنای یک پرسش و یافتن پاسخ برای آن به تدوین درآمده است: "آموزش واژه با استفاده از عامل شمول معنایی، در یادگیری بهتر و به خاطرسپاری واژه چه تأثیری دارد"؟ و براساس این پرسش، نگارنده فرضی? خود را به شکل زیر در نظر گرفته است: "آموزش واژه با استفاده از عامل شمول معنایی، در یادگیری بهتر و به خاطر سپاری آن تأثیر به سزایی دارد". پ. روش تحقیق شامل تعریف مفاهیم، روش تحقیق، جامع? مورد تحقیق، نمونه گیری و روش های نمونه گیری، ابزار اندازه گیری، نحو? اجرای آن، شیو? گردآوری و تجزیه و تحلیل داده ها: پژوهش پیش رو، به بررسی میزان تأثیر گذاری عامل شمول معنایی، در آموزش واژگان فارسی به غیر فارسی زبانان پرداخته است. هدف از انجام این پژوهش یافتن راه کاری برای آموزش موثر واژه بوده است. برای انجام این پژوهش، پنج درس نامه برای آموزش 90 واژه از واژگان سطح پایه، برای هر گروه طراحی شد. درس های هر دو گروه بر اساس روش تکلیف- مدار تدوین شدند. در تدوین تمامی دروس از تصاویر واضح استفاده شده است و تنها وجه افتراق این دروس، به کارگیری شمول معنایی به عنوان عامل موثر در دروس گروه آزمایش بوده است و واژه های گروه کنترل به صورت اتفاقی و طبقه بندی نشده انتخاب شده اند. پس از تعیین سطح واژگانی زبان آموزان در پیش آزمون، هر دو گروه به مدت پنج جلس? دو ساعته آموزش داده شدند و پس از فاصل? زمانی چهار هفته از پیش آزمون، آزمون دوم برای بررسی میزان پیشرفت دو گروه برگزار شد. ت. یافته های تحقیق: آن چه از بررسی و تحلیل نتایج دو آزمون به دست آمد، نشان گر پیشرفت دو گروه در پس آزمون بود. اما میزان پیشرفت گروه آزمایش از گروه کنترل، بیشتر بوده است. این بدان معنی است که استفاده از عامل شمول معنایی در آموزش واژه، تأثیر به سزایی دارد. ث.نتیجه گیری و پیشنهادات: این رساله، کارا بودن یک روش معناشناختی در امر آموزش واژه، یعنی شمول معنایی را نشان می دهد. گرچه همان گونه که از نتایج آزمون ها مشخص است، اگر آموزش بر اساس یک روش هدف مند و علمی باشد، به نتیجه می رسد. در این پژوهش، برای آموزش از روش تکلیف محور، چه در تدوین درس نامه های هر دو گروه و چه در روش تدریس آن ها استفاده شده است و همان طور که ملاحظه شد، هر دو گروه به خوبی پیشرفت کردند. آن چه در این پژوهش عامل تغییر در نظرگرفته شده بود، همان شمول معنایی بود. در آموزش واژه، استفاده از روش های هدف مند، پیشرفت و سرعت فراگیری را در زبان آموز، تضمین می کند و این امر باعث افزایش بازده آموزشی فردی و گروهی می شود. با توجه به تأثیرگذار بودن شمول معنایی در آموزش واژگان سطح پایه که در این رساله بررسی شد، پیشنهادهای زیر مطرح می شود: الف) بررسی تأثیرگذاری شمول معنایی درآموزش واژگان و عبارات سطوح بالاتر زبانی. ب) بررسی میزان استفاده از شمول معنایی در کتاب های آموزشی زبان فارسی و نحو? ارائ? آن. پ) بررسی میزان کاربرد شمول معنایی در گفتار روزمر? گویشوران زبان فارسی.

نمایشنامه به پیروی از ماهیت دوگانه اش، کارکردی دوگانه به خود می گیرد، بدین معنا که در هر دو نظام ادبی و تئاتری می تواند کارکردی مختص به خود یابد. هدف از انجام این پژوهش یافتن تفاوت ها میان ترجمه صفحه و ترجمه صحنه است.. پرسش مطرح شده عبارتست از: بر اساس مدل ارائه شده توسط لدوسر (1995)، تفاوت های ترجمه صفحه و ترجمه صحنه در چیست؟ یافته های این پژوهش حاکی از آن است که ترجمه صفحه به نمایشنامه اصلی نزدیکتر بوده و سعی در بازآفرینی ویژگی های متنی و زبانشناختی دارد. درحالیکه در ترجمه صحنه، تاثیرگذاری بر تئاتر-روها و آسان فهم بودنِ ترجمه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بطور کلی می توان گفت که ترجمه صحنه سعی در برآورده ساختن انتظارات مخاطبان تئاتری را دارد.

ترجمه به عنوان یک فعالیت اجتماعی هرگز نمی تواندخارج از زمینه اجتماعی اش در نظر گرفته شود. ایدئولوژی و هنجارهای رایج در یک جامعه در ترجمه های آن جامعه منعکس خواهند شد. زمانی که یک ایدئولوژی جدید در جامعه حاکم می شود، ارزش ها و هنجارهای جدیدی به وجود می آورد تا قدرت خود را در جامعه حفظ نماید. هدف این پژوهش این است که مشخص کند چنین تغییرانی در ایدئولوژی یک جامعه تا چه حد بر نحوه ی ترجمه متون در آن جامعه تأثیر خواهد گذاشت. پژوهش حاضر در چارچوب مکتب دستکاری قرار می گیرد. بر اساس دیدگاه این مکتب " از منظرادبیات مقصد تمام ترجمه ها به دلایل خاصی حدی از دستکاری را در متن مبدأ انجام می دهند." (هرمانز، 1985؛ ص 11).پرسش های این پژوهش شامل دو مورد است: کدام موضوعات در ترجمه رمان قبل و بعد از انقلاب بیشتر مورد دستکاری قرار گرفته اند؟ کدام یک از انواع دستکاری ایدئولوژیک در ترجمه رمان قبل و بعد از انقلاب بسامد بیشتری دارد؟ این پژوهش در چارچوب روش توصیفی- مقایسه ای قرار می گیرد.بر این اساس،رمان های انتخابی و دو ترجمه از هر یک از آنها خط به خط با هم مقایسه شده تا موارد دستکاری ایدئولوژیک در هر یک از آنها استخراج و با هم مقایسه شود . نتایج این مقایسه نشان داد که در ترجمه های قبل و بعد از انقلاب اسلامی، تفاوت های قابل توجهی در بسامد هر یک از انواع دستکاری ایدئولوژیک و موضوعات دستکاری شده وجود دارد. از این یافته های به دست آمده می توان نتیجه گرفت که شیوه های دستکاری ایدئولوژیک در ترجمه پس از تغییر ایدئولوژی حاکم بر یک جامعه، به میزان قابل توجهی تغییر خواهد کرد.

ترجمه بازی های کلامی بی گمان در میان انواع دیگر ترجمه از پیچیده ترین و دشوارترین حوزه ها بشمار می آید. بخش عمده ای از این پیچیدگی به تفاوت های ساختاری زبان ها و ویژگیهای زبانشناختی آن ها مربوط می شود. از سویِ دیگر عدم توجهِ کافی به روش هایِ به کار گرفته شده در ترجمه بازی های کلامی ، و فقرِ نظری در حوزه ترجمه این مقوله، به خصوص در ترجمه از انگلیسی به فارسی، بر دشواری های موجود افزوده است. نکته حائز اهمیتِ دیگر این است که علاوه بر دشواری های ترجمه بازی های کلامی ، ماهیتِ متونِ نوشتاری و متونِ صوتی تصویری، و ویژگیهایِ منحصر به فرد آنها، باعث ایجاد محدودیت هایی در تصمیم گیریِ مترجمین می شوند. لازم به ذکر است ترجمه فیلم دارای ویژگی هایی است که آن را از ترجمه سایر متون متمایز می سازد. از این رو، هدف از انجام این پژوهش یافتنِ روش های ترجمه بازی های کلامی و تفاوت این روش ها در متن نوشتاری و متن صوتی تصویری است. پژوهش حاضر از آن جهت اهمیت می یابد که نه تنها به مطالعه? روشهای معمول و متداول ترجمه بازی های کلامی از زبان انگلیسی به فارسی میپردازد، بلکه این روش ها و بسامد استفاده از آن ها را در متن نوشتاری و متن صوتی تصویری با یکدیگر مقایسه می نماید. چهارچوب نظری این تحقیق بر پایه مدل دلا باستیتا (????) است. دلاباستیتا (????) نه تنها تعریف قابل قبولی از "بازی های کلامی " ارائه می دهد، بلکه انواع بازی های کلامی، و نیز روشهای ترجمه? آنها را بر می شمارد. یافته های این پژوهش حاکی از آن است که مترجمین در ترجمه بازی های کلامی از انگلیسی به فارسی آن ها را به عبارت توصیفی و گزاره های طولانی تر بر میگردانند، و استفاده از این استراتژی در مورد هر دو ترجمه نوشتاری و صوتی تصویری صادق است. علاوه بر آن، تفاوتهای ساختاری نظام زبان فارسی و انگلیسی ، و نیز عدم توجه مترجمین به ویژگی های ساختاری زبان های مورد برسی ، و ساختار های زبانشناختی به کار رفته در تشکیل بازی های کلامی از یک سو? و محدودیت های غالب بر متن نوشتاری و متن صوتی تصویری از سوی دیگر موجب این امر میشوند.

الف. موضوع و طرح مسئله (اهمیت موضوع و هدف): فلسفه همیشه به فراخور ماهیت و رویکرد خود چه در عمل و چه در نظر از ترجمه سود برده است و در این میان رویکردهای فلسفی به ترجمه مبین نظرات عمیق و دقیق اندیشمندان پیرامون فضای مشکک زبانی و دگرگونگی های زبان شناختی است که از ساختار علت و معلولی آغاز می کند و گاه هستی شناسی، رفتارشناسی، منطق، زیبایی شناختی، معرفت شناسی و غیره را درمی نوردد. فلسفه از خلل این گفتگو و استدلال راه ها و پیوندهای میان رشته ای جدید را در افق مطالعات ترجمه می نمایاند و پاسخ گوی ذهن سرگردان و پرسش گر مترجم و نظریه پرداز خواهد بود. در این جستار کوتاه به فیلسوفان و اندیشمندان معاصری پرداخته می شود که نظرهای مهم و اساسی پیرامون ترجمه ارائه داده و بر ژرفای استدلال و بازاندیشی در مفاهیم بدیهی و نخستین ترجمه نقش زده اند. این هم نهشت شاید از نخستین کارهای منسجم و تحلیلی از فلسفه به ترجمه باشد که به صورت مدون در حیطه نظر ترجمه ارائه می شود.

هدف از تحقیق، یافتن پرکاربردترین راهبرد ها برای ترجمه ی اصطلاحات در کتاب هری پاتر و یادگاران مرگ، توسط سه مترجم مختلف ایرانی بود: اسلامیه، نوراللهی و اشراق. چارچوب مورد استفاده، مدل بیکر(1992) بود که در آن چهار راهبرد برای ترجمه ی اصطلاحات معرفی شده است:1) ترجمه ی اصطلاح به اصطلاحی با صورت و معنای یکسان در زبان مقصد؛ 2)ترجمه ی اصطلاح به اصطلاحی با معنای یکسان اما صورتی متفاوت در زبان مقصد؛ 3) تأویل؛ 4) حذف. نتایج تحقیق نشان دادند که پرکاربردترین راهبرد مورد استفاده برای ترجمه ی اصطلاحات، تأویل بود. مقایسه ی سه ترجمه نشان داد که اسلامیه بیشترین استفاده از اصطلاحات فارسی برای ترجمه ی اصطلاحات انگلیسی و اشراق کمترین استفاده را داشته اند.

مترجمان واسطه هایی هستند که ارتباط زبانی را میان مخاطبین دو زبان مبدا و مقصد آسان تر میکنند ولی در این میان با مشکلاتی بر سر راه ترجمه مواجه میشوند که یکی از این حوزه ها ترجمه ی عناصر فرهنگی خاص است چرا که هر فرهنگی ویژگی های منحصر به فردی را داراست که آنرا از سایر فرهنگها و جوامع زبانی متمایز میکند. نقش و مفهوم ضمنی این عناصر در ترجمه مترجم را به چالش میکشد که تحقیق حاضر به بررسی راهبردهایی پرداخته که مترجمان در فرآیند ترجمه و با برخورد به چنین عناصری بدانها روی آورده اند تا نشان داده شود چه راهبردی بیشتر مورد استفاده مترجمان قرار گرفته است. بدین منظور شش کارتون کودکان از یک سال تولید خاص با نسخه های دوبله و زیرنویس شده مورد بررسی قرار گرفته که نتیج حاصله نشان میدهد در دوبله این کارتونها بر خلاف زیرنویسشان مترجمین ازراهبرد "حذف" این عناصر بیشتر استفاده کرده و یا در مواردی آنها را با معادلهای نام آشنا جایگزین کرده و متن مقصد را برای مخاطبین بومی سازی کرده اند.

یافته های این تحقیقبرای مترجمین و مدرسان ترجمه قابل استفاده می باشد.دو پیکره یکی انگلیسی و دیگری فارسی ترجمه شده در این تحقیق به کار برده شدند.یافته ها نشان می دهند که مترجمان تمایل خاصی به استفاده از تصریح دارند تا متن برای خواننده قابل فهم تر باشد.

هدف تحقیق حاضر تأثیر کارپوشه در ارزیابی ترجمه ترجمه آموزان می باشد. به همین دلیل 48 دانشجو از دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم شهر در این تحقیق جامعه آماری را تشکیل دادند. و بر اساس تست تافل که به منظور همگون سازی برگزار شده بود 40 نفر از آن ها انتخاب شدند و بطور تصادفی به دو گروه شاهد و کنترل تقسیم گردیدند. به گروه کنترل بر اساس روش سنتی و به گروه شاهد بر اساس روش کارپوشه آموزش داده شد. در پایان کار مشخص شد که نمرات نهایی دانشجویان در گروه شاهد بسیار بالاتر از گروه کنترل گردید.

چکیده الف. موضوع و طرح مسئله (اهمیت موضوع و هدف): وجود اشتباهات فاحش حتی در ترجم? ساده ترین اصطلاحات فرهنگی در متون چندزبان? گردشگری نشان دهند? مغفول ماندن این شاخه از ترجمه بوده است. این مشکل را می توان در ارتباط با توجه به عدم دانش کافی مترجمان در خصوص تفاوت های فرهنگی و زبانی، تکنیک ها، راهبردها و روش های موجود ترجمه بخوبی توضیح داد. از سوی دیگر، به دلیل بسامد بالای اصطلاحات فرهنگی و تاریخی در اینگونه متون، عدم دانش کافی مترجمان برای ترجم? آن ها و متعاقبا بکارگیری تکنیک های ترجمه بصورت اتفاقی باعث بوجود آمدن ترجمه های متناقض برای یک اصطلاح خاص شده و مانع از انتقال معنای اصطلاح می شود. از آنجا که اینگونه متون موضوعات فرهنگی و تاریخی گسترده و متنوعی را شامل می شوند، ترجم? اصطلاحات فرهنگی در این متون آگاهی کامل مترجم از هر دو فرهنگ مبدا و مقصد و تکنیک های موجود ترجمه را طلب می کند. ب. مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع، چارچوب نظری و پرسش ها و فرضیه ها: پژوهش حاضر با بکارگیری مدل ارائه شده از سوی لوسیا مالینا و آمپارو اورتادو آلبر(2002) برای طبقه بندی تکنیک های ترجمه در تلاش در تلاش بوده است تا با بررسی تکنیک های بکار رفته در ترجم? اصطلاحات فرهنگی بر اساس این طبقه بندی با محاسب? بسامد استفاده از هر کدام از تکنیک های ترجم? پربسامدترین تکنیک را در ترجم? این اصطلاحات معرفی کرده و علاوه بر طبقه بندی داده ها بر مبنای حوز? فرهنگی مربوطه، تفاوت ها در بسامد آن ها را نشان می دهد. پ. روش تحقیق شامل تعریف مفاهیم، روش تحقیق، جامعه مورد تحقیق، نمونه گیری و روش های نمونه گیری، ابزار اندازه گیری، نحوه اجرای آن، شیوه گرد آوری و تجزیه و تحلیل داده ها: در این پژوهش مدل طبقه بندی تکنیک های ترجمه که از سوی لوسیا مالینا و آمپارو اورتادو آلبر (2002) معرفی شده است در ترجم? اصطلاحات فرهنگی در متون گردشگری دوزبانه مورد بررسی قرار گرفت تا علاوه بر مشخص کردم پربسامدترین تکنیک در ترجم? اصطلاحات فرهنگی، اختلاف در بسامد هر یک از تکنیک های اعمال شده نیز تعیین گردد. بدین منظور، پیکره ای 70,000 کلمه ای از متون گردشگری دوزبانه فرآهم آمده و داده های مرتبط با تحقیق (اصطلاحات فرهنگی، جمعا 445 مورد) به همراه ترجم? آن ها به زبان انگلیسی استخراج گردید، سپس تکنیک های ترجم? اعمال شده بر اساس چارچوب نظری تحقیق مورد بررسی واقع شد. در ادامه، پس از ذکر چند مثال برای هر یک از تکنیک های اعمال شده و ذکر دلایلی چند از بکارگیری هر کدام، بسامد استفاده از هریک طی جدول ها و نمودارهای جداگانه در دو سطح واژه و عبارت و سپس بر مبنای حوزه های فرهنگی محاسبه شد. ت. یافته های تحقیق: نتایج بدست آمده نشان دادند که تکنیک بسط (amplification) با 210 مورد فراوانی معادل تقریبی 47% پربسامدترین تکنیک اعمال شده برای ترجم? اصطلاحات فرهنگی در متون گردشگری دوزبانه بوده است. همچنین در میان حوزه های فرهنگی، فرهنگ مادی (material culture) با 186 مورد بسامد و تقریبا 42 % بیشترین موارد یافت شده را شامل می شد. ث. نتیجه گیری و پیشنهادها: بر مبنای بررسی ها و تجزیه و تحلیل های بعمل آمده بر روی داده های پژوهش و مطابق با چارچوب نظری بکار گرفته شده در پژوهش حاضر، پربسامدترین تکنیک اعمال شده در ترجم? اصطلاحات فرهنگی از فارسی به انگلیسی در متون دوزبان? گردشگری، تکنیک بسط (amplification) بود. این تکنیک بر ترجم? 210 مورد از کل اصطاحات فرهنگی یافت شده در پیکر? مورد نظر را شامل می شد. بسامد استفاد? بالا از این تکنیک نشان می دهد که در ترجم? بیشتر اصطلاحات فرهنگی مترجمان تمایل دارند که هم اصطلاح مورد نظر را وام گرفته و هم، از سوی دیگر، با افزودن اطلاعات بیشتر در خصوص معنی یا کاربرد اصطلاح، آن را برای مخاطبان متن مقصد قابل فهم تر کنند. بعلاوه، با بکارگیری این تکنیک مترجم می تواند حال و هوای محلی مورد نظر را به متن داده و در انگیزه های ایدئولوژیک ورای ترجم? این متون را به نحوی بازرتر و برجسته تر نشان دهد.

مطالعه حاضر پژوهشی بود برای دست یابی به الگوهای ترجمه ای مختلف که دارای بار ایدیولوژیک بودند. این الگوهای ترجمه ای در پایگاه های خبری اصول گرا و اصلاح طلب بررسی شدند. پژوهشگر بر این باور بود که ایدیولوژی مترجم در بازتولید متن در این خبرگزاری ها تاثیرگذار بوده است. محقق به دنبال دست یابی به این مطلب بود که آیا تفاوتی بین این دو متن باز تولید شده وجود دارد که بتوان آن را ناشی از ایدیولوژی مترجم دانست. برای بررسی این مطالب در ترجمه های ارایه شده در خبرگزاری های اصلاح طلب و اصول گرا، پژوهشگر از مدل تحلیل داده ون دایک (1998) استفاده کرد. این مدل مبنایی اجتماعی-شناختی دارد. بنابر این، بازنمود ایدیولوژی در ترجمه های ارایه شده بر مبنای این مدل بررسی و تحلیل شدند. لازم به ذکر است که اصل متن های انگلیسی به کمک موتورهای جستجو و از طریق اینترنت بازیابی شدند. با تحلیل داده ها مشخص شد که این متون با یکدیگر متفاوت بودند و هر کدام از آن ها بار ایدیولوژیک مخصوص به خود را داشتند. از میان روش های مختلفی که مترجم برای ارایه ایدیولوژی در اختیار داشت، "ارزیابی رخدادها بر مبنای ایدیولوژی خود" بیشترین سهم را به خود اختصاص داد.

چکیده ندارد.

تحقیق حاضر تلاشی است برای بررسی روشهای اتخاذ شده در ترجم? طنز کلامی در انیمیشن ، براساس تقسیم بندی روشهای ترجم? پیشنهادی مولینا و هورتادوالبیر. ب. مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع، چارچوب نظری و پرسش ها: درتحقیق حاضر دو پرسش مطرح و پاسخ داده شد: از چه روشهای ترجمه ای جهت ترجم? طنز کلامی در انیمیشن استفاده می شود و چه نوع طنز کلامی چالش بزرگتری برای مترجمان محسوب می گردد. چارچوب نظری این تحقیق تقسیم بندی ارائه شده توسط مولینا و هورتادو البیر است که شامل 18روش ترجمه می باشد. پ. روش تحقیق شامل تعریف مفاهیم، روش تحقیق، پیکر? مورد تحقیق، نمونه گیری و روش های نمونه گیری، ابزار اندازه گیری، نحو? اجرای آن، شیو? گردآوری و تجزیه و تحلیل داده ها: تحقیق حاضر تحقیقی توصیفی و مقایسه ای برمبنای یک پیکر? دوزبانه شامل 8 انیمیشن است که عبارتند از: شرک 2و1، عصریخ بندان 3و1، ماداگاسکار 2و1 وفصل شکار2و1. موارد طنز کلامی شامل اسامی معنادار، بازی با اصطلاحات و بازی نحوی با زبان از متن انگلیسی و سپس معادل ترجمه شد? آنها ازنسخه های دوبله شد? این فیلمها استخراج شد. سپس این دو مجموعه مقایسه و روشهای ترجم? به کاررفته در دوبل? این ساختارهای زبانی براساس طبقه بندی مولینا و هورتادو البیر شناسایی و براساس بسامد طبقه بندی شدند. برای پاسخ گویی به دومین پرسش نمونه های طنزکلامی که در نسخه های دوبله شد? این فیلمها حذف و یا به معادلاتی خنثی ترجمه شده اند، بررسی شدند. واحد تحلیل در تحقیق حاضر از یک کلمه تا یک یا چند جمله متغیر بوده و انتخاب آنها مشروط به وجود عاملی طنز بوده است. کلیه مراحل تحقیق شامل جمع آوری داده ها، طبقه بندی و تحلیل داده ها به صورت دستی انجام شد. تنها ابزار مورد استفاده جدول اطلاعاتی شامل این اطلاعات بود: شمار? واحدتحلیل، واحدتحلیل، متن انگلیسی، متن فارسی و روشهای به کاررفته در ترجمه. نتایج کلی به دست آمده از این جدول ها در فصل 5 ذکر شده است. ت. یافته ها و نتیجه گیری تحقیق: بنا بر نتایج به دست آمده در این تحقیق، برخی از روشهای ترجم? پیشنهادی مولینا و هورتادو البیر در ترجم? طنز کلامی به کار نمی رود و برخی روشها از بسامد بیشتری به نسبت دیگر تکنیکها برخوردار هستند. همچنین به دلیل تعداد بیشتر اسامی معنادار حذف شده در انیمیشن های دوبله، به نظرمی رسد این گونه از طنز زبانی چالش بزرگتری برسرراه مترجمان باشد.

دراین تحقیق بااستفاده ازچهارچوب نظری ارائه شده توسط بیکر(1992/2001) سعی شده تاپربسامدترین راهبردبکاررفته دربرگردان فارسی اصطلاحات بکار رفته درداستان های کوتاه انگلیسی مشخص شود. شایان ذکر است که مدل مذکور 4 راهبرد فوق را برای ترجمه اصطلاحات معرفی می کند:1-[ترجمه] بااستفاده ازاصطلاحی بامعنی وکلمات مشابه 2-[ترجمه] بااستفاده ازاصطلاحی بامعنی مشابه ولی کلمات متفاوت 3-ترجمه ازطریق بازگویی 4-ترجمه از طریق حذف اصطلاح. پیکره تحقیقِ، شامل 21 داستان کوتاه انگلیسی است. انتخاب این داستان ها، که به گواه منتقدین ادبی هر یک جزو شاهکارهای ادبیات کوتاه می باشند، براساس معیار دربرداشتن دست کم 15 اصطلاح بوده است. از طرف دیگر، پیکره فارسی تحقیق شامل ترجمه فارسی داستان های کوتاه انتخاب شده می باشدکه دردوره زمانی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران (1357/1979)تا زمان شروع تحقیق(1390/2011)چاپ شده اند. در این تحقیق، 1109اصطلاح در 21 داستان کوتاه انگیسی یافت شدکه دراین میان 760 اصطلاح با استفاده از راهبردtranslation by paraphrase (ترجمه از طریق بازگویی)ترجمه شده اند. به بیان دیگر، این راهبرد پربسامد ترین در میان 4 راهبرد شناخته شد. راهبرد"[ترجمه] بااستفاده ازاصطلاحی بامعنی مشابه ولی کلمات متفاوت" درترجمه 182 اصطلاح یافت شد و دومین راهبردپربسامد شناخته شد. "ترجمه از طریق حذف اصطلاح" نیز در 126 مورد یافت شد.در اخر راهبرد "-[ترجمه] بااستفاده ازاصطلاحی بامعنی وکلمات مشابه" که تنها در برگردان 41 اصطلاح استفاده شده بود به عنوان کم بسامدترین راهبرد شناخته شد. با توجه به نتایج به دست آمده از یافته های این تحقیق مشخص گردید که گاه مترجان تلاش فراوانی می کنند که به هر طریق ممکن یک اصطلاح را به اصطلاحی دیگر در زبان مقصد ترجمه کنند. آنها برای نیل به این هدف گاه از ترجمه تحت اللفظی یا کلمه به کلمه استفاده می کنند که منجر به معادل های بدون معنی و حتی گاه مضحک می شوند. دراین تحقیق همچنین، عدم توجه مترجمان به معادل های موجود برای اصطلاحات انگلیسی من جمله معادل های پیشنهاد شده در فرهنگ لغت های دو زبانه دربرگردان بسیاری از موارد مشهوداست. شناخت و یادگیری اصطلاحات از دیگر نکات مهم در ترجمه اصطلاحات می باشد که اهمیت آن را در این تحقیق به خوبی مشاهده می کنیم.

در این پژوهش اقسام استعاره در کتاب های تصنیف و همچنین راهبردهای ترجمه مربوط به آن مورد بررسی قرار می گیرد . هدف این تحقیق در این است که نشان دهد استعاره ها در متون ادبی بر پایه ی مفاهیم استعاری ای استوار است که در زبان روزمره بکار می رود. این تحقیق می تواند به دانشجویان و مترجمان متون ادبی در انتخاب راهبردهای ترجمه یاری رساند تا با مدنظر قرار دادن تفاوت های فرهنگی و مفاهیم استعاری در دو زبان، راهبردهای مناسب برای ترجمه ی استعاره را انتخاب کنند.

ترجمه می تواند از ارتباطات درون زبانی و ویژگی های استنتاجی آن درس های بسیار ارزشمندی بگیرد. مهمترین خصیصه ی ارتباطات زبانی آن است که گوینده می کوشد تا با استفاده از امکانات زبانی خود به مخاطب سرنخ هایی بدهد تا وی بتواند به مقصود او پی ببرد. مترجم هم ایضاً از همین رویه پیروی می کند و بر آن است تا با استفاده از امکانات زبانی که بدان ترجمه می کند به دوباره سازی سرنخ های ارتباطی متن مبدأ بپردازد. اگر در ترجمه ای تمامی سرنخ های ارتباطی متن مبدأ در متن مقصد دوباره سازی شوند می توان گفت که آن ترجمه به شباهت کامل تفسیری دست یافته است مشروط بر آن که بافت متن مبدأ در فرایند ترجمه بدون تغییر باقی بماند. به منظور انجام تحقیق حاضر از دو چارچوب نظری استفاده شد. نخست نظریه ی گات درباره ی ترجمه که بر اساس نظریه ی نسبیت استوار است و دوم «شیوه های ترجمه» که مدلی مناسب برای انجام مطالعات کمی در باب ترجمه می باشد . از رمان« ناتور دشت» نوشته ی نویسنده ی آمریکایی جی.دی. سلینجر و دو ترجمه از آن به زبان فارسی به عنوان پیکره ی تحقیق استفاده شد. محقق ابتدا از میان سرنخ های ارتباطی هشت گانه گات به بررسی چهار گونه سرنخ پرداخت. 110 سرنخ ارتباطی متن اصلی و 220 شیوه ی مختلف استفاده شده در ترجمه ها بررسی شد. سپس با استفاده از آزمون دوجمله ای میزان شباهت تفسیری دو ترجمه نسبت به متن اصلی تعیین گردید. نتایج تحقیق حاضر نشان داد ترجمه ای که شباهت تفسیری بیشتری نسبت به متن اصلی دارد در باب سرنخ های ناشی از ساختار های دستور سعی بر آن دارد تا ویژگی های دستوری متن مبدأ را حفظ کرده و تا جای ممکن از حذف و تغییر های غیر ضروری بپرهیزد. در باب سرنخ هایی که نمود های معنایی فراهم می کنند می کوشد تا مدخل های منطقی متن مبدأ را با مدخل های منطقی متن مقصد جایگزین می کند اما در باب اطلاعات دایره المعارفی متن مبدأ از ترجمه ای تحت اللفظی یا شیوه های مشابه استفاده می کند. اصطلاحات ثابت زبانی در این چنین ترجمه ای با معادلشان در زبان مقصد جایگزین می شوند. محقق همچنین دریافته است که مفاهیم ترجمه ی مستقیم، سرنخ ارتباطی و شباهت تفسیری می تواند درک مترجمان را نسبت به شرایط گوناگون بدست آمدن شباهت تفسیری در موقعیت های متفاوت ترجمه افزایش می دهد و توجه مترجمان را به بافت محور بودن ارتباطات زبانی و تلویحات آن در رابطه با ترجمه جلب می کند بعلاوه به مترجمان کمک می کند تا بهترین شیوه ی ترجمه را در شرایط متفاوت برگزینند و امکان ایجاد ارتباطی موثر با مخاطبین خود را فراهم آورند.

تحقیق حاضر از نوع پیکره ای و توصیفی است. پیکره آن موازی و مقایسه ای انتخاب شده است و متشکل از 18 فیلم انیمیشن فانتزی به زبان انگلیسی می باشد که بین سالهای 1937 تا 2010 تولید و توسط موسسات داخلی دوبله شده اند. این فیلم ها عبارت هستند از: پاندا کنفوکار 2&1 ، بالا، سفید برفی و هفت کوتوله، ابری با احتمال بارش کوفته قلقلی، کورالین، نه، کارخانه هیولا، شکارچیان اژدها، شاهزاده و قورباغه، اسباب بازی 3، شرک، شرک برای همیشه، گیسو کمند، آلیس در سرزمین عجایب، پینوکیو، دیو و دلبر. متن انگلیسی فیلم نامه ها از سایت های معتبر دانلود شده، سپس متن فارسی فیلم دوبله شده توسط محقق به صورت دستی گردآوری شده است. اسامی خاص آنها استخراج و بر اساس طبقه بندی فرناندو (2004) طبقه بندی و در جدول هایی وارد شدند. راهبردهای مورد استفاده در ضبط اسامی، بر اساس مدل هرمنز (1988) شناسایی و بررسی شدند. سپس با مقایسه نتایج و تجزیه و تحلیل های آماری داده های به دست آمده از فیلم ها با یکدیگر، پر بسامدترین و کم بسامد ترین راهبرد دوبله به کار رفته در ترجمه اسامی خاص مورد شناسایی قرار گرفت. از جمله راهبردهای مورد استفاده برای ضبط اسامی خاص در ترجمه می توان به موارد زیر اشاره کرد: آوانگاری، ترجمه، جایگزینی، حذف، اضافه، ادغام، بازآفرینی. نتایج تحقیق نشان می دهد که آوانگاری و ترجمه، دو راهبرد اصلی مورد استفاده مترجمان فارسی زبان، حاکی از گرایش آنها به دور نشدن از متن اصلی است. کاربرد معدودتر راهبرد جایگزینی و ادغام دو استراتژی با هم، را می توان به این امر نسبت داد که ادغام دو استراتژی غالبا در ترجمه اسامی مکان ها و جایگزینی در ترجمه شخصیت ها استفاده شده است. بازآفرینی، اضافه و حذف کم بسامدترین راهبردهایی هستند که توسط مترجمان نوار فیلم برگزیده شده است.

در این تحقیق تفاوت مترجمان بومی و غیربومی در راهبرد های به کارگرفته شده برای ترجمه واژگان و عبارت های فرهنگی از فارسی به انگلیسی مورد مطالعه قرارگرفت. در ترجمه های ادبی از جمله مشکلاتی که مترجمان با آن مواجه می شوند چگونگی ترجمه اصطلاحات فرهنگی می باشد. اهمیت این موضوع از این جهت است که تفاوت مترجمان بومی و غیربومی در به کارگیری این راهبردها مورد برسی قرار می گیرد. در مطالعه حاضر از چارچوب نظری اگزیلا(aixela, 1996) برای طبقه بندی راهبردهای به کارگرفته شده در ترجمه واژگان و عبارت های فرهنگی استفاده شده است. در پایان سوالات زیر پاسخ داده می شود: 1. مترجمان بومی و غیر بومی در فراوانی به کارگیری راهبردهای ترجمه اصطلاحات فرهنگی تا چه حد با یکدیگر متفاوت هستند؟ 2. بیشترین استراتژی به کارگرفته شده در ترجمه واژگان و عبارت های فرهنگی توسط مترجمان بومی و غیر بومی کدام است؟ نتایج بررسی حاضر نشان داد که کمترین استراتژیهای به کار کرفته شده در ترجمه واژگان و عبارت های فرهنگی (repetition, intertextual gloss, synonymy, autonomous creation, compensation, dislocation) می باشند که هیچ یک از مترجمان در ترجمه پیکره حاضر از آن استفاده نکرده است. بیشترین فراوانی هم مربوط به استراتژی absolute universalization می باشد که هر دو مترجم بیشترین استفاده را از آن داشته اند. با در نظر گرفتن اهمیت ترجمه متونی که به نحوی عناصر فرهنگی را در خود دارند، و همچنین مشکلاتی که مترجمان در ترجمه این عناصر با آن روبرو می شوند، تحقیق در این حوزه اهمیت خاص خود را دارد.

پیدایی مترجم، مفهومی پذیرفته در حوزه ی مطالعات ترجمه محسوب می شود. هدف این تحقیق، بررسی به کارگیری راهبرد خارجی سازی و ترجمه های نوواژه ای در سطح متنی و نیز استفاده از پانویس ها، پرانتز و پیشگفتار در سطح فرامتنی از سوی مترجمان آثار شل سیلوراستاین بوده است. اهمیت این تحقیق در این است که گرچه مسئله ی بومی سازی یا خارجی سازی موضوع بسیاری از مقالات و تحقیقات در ایران بوده است، پیداییِ مترجم از لحاظ استفاده از عناصر فرامتنی و نوواژه ها کمتر بررسی شده که نشان می دهد موضوع این تحقیق به نسبت بکر و جدید است. بنا به گفته ی ونوتی (1995)، متن ترجمه ای، تنها زمانی مورد قبول واقع می شود که خوانش سلیسی داشته و فاقد هر گونه ویژگی زبانی یا سبکی خاصی باشد. چنین روندی قطعاً در نزول جایگاه مترجمان نقش بسزایی دارد. بنابراین، ونوتی اصرار می ورزد که مترجم باید به نحوی قابل رویت و واضح، خود را درون متن جای دهد .وی پیشنهاد می دهد که مترجم دست به خارجی سازی و روش های ابتکاری در ترجمه بزند، به نوحی که به تفاوت های فرهنگی و زبانی متن خارجی و همچنین نو واژه ها وفادار باشد. علاوه بر این، او بر این باور است که پیشگفتارِ مترجمْ حضور او را بیش از پیش پررنگ می کند. دو سوال تحقیق مطرح شده عبارتند از: 1. آیا راهبردهای ترجمه ای که ونوتی ارائه داده است، از سوی مترجمان شل سیلوراستاین به کار رفته اند؟ 2. در صورت پاسخ مثبت به سوال اول، تلویحات ضمنی استفاده از چنین راهبردهایی چه می تواند باشد؟ پیکره ی این تحقیقِ توصیفی-مقایسه ای، سه کتاب شعرْ نوشته ی شل سیلوراستاین و دو ترجمه ی آنها بود که از سوی رضی خدادادی هیرمندی و حمید خادمی ترجمه شده اند . برای راهبرد بومی سازی یا خارجی سازی باید گفت، 60 شعر اول هر کتاب برگزیده و تحلیل شد. برای عناصر فرامتنی و نوواژه ها نیز، کل کتاب ها که حاوی تقریباً 400 شعر انگلیسی بودند، به همراه ترجمه ی فارسی آنها بررسی شدند. واحد تحلیل در سطح متنی از کلمه تا بیت متغیر بود. از آنجایی که اطلاعات مندرج در پانویس ها، گاهی به یک کلمه، عبارت یا یک قطعه شعر اشاره داشتند، واحد تحلیل در سطح فرامتنی، انواع کلمه، عبارت ، بیت یا جمله بود. ترجمه ی نوواژه ها به دو دسته ی نوواژه ای و غیرنوواژه ای تقسیم شدند. درباره ی راهبرد خارجی سازی نیز باید گفت، شش مورد از دوازده نوع عنصر وابسته به فرهنگ، که اِسپیندُلا و واسکُن سلوس (2008)ارائه دادند، برای بررسی متن در این تحقیق انتخاب شدند. در سطح فرامتنی نیز، تمام پانویس ها، پیش گفتارها، اطلاعات مندرج در پرانتز و هر گونه نظر یا اطلاعات مازادی که مترجمان ارائه دادند، استخراج شده و مورد تحلیل قرار گرفتند. سپس، تعداد این عناصر فرامتنی شمارش و مقایسه شدند. برای پیش گفتارها موضوعاتی که در بالا بردن جایگاه مترجم نقش بسزایی ایفا می کنند، بر اساس مدل مک رائه (2006) در جدول طبقه بندی شدند. هر دو مترجم از راهبردهای مذکور به میزان متفاوت استفاده کردند. هر دوی آنها از لحاظ به کارگیری روش خارجی سازی، با اختلاف کوچکی در where the sidewalk ends و falling up، حضور چشمگیری داشتند. در استفاده از نوواژه ها و عناصر فرامتنی باید گفت خادمی (مترجم 2) از هیرمندی (مترجم 1) در تمام کتاب ها پیشی گرفت. تلویجات ضمنی استفاده از این راهبردها ماهیتی ایدئولوژیکی داشتند، به گونه ای که صدای مترجم 2 بیشتر و بلندتر شنیده می شد، او قدرت بیشتری داشت و خود را به جایگاه نویسنده رساند.

بر طبق نتیجه این مطالعه، نمی توان هر نوع انتقالی را ترجمه به حساب آورد، بلکه باید ترجمه را در چارچوبی نشانه شناختی تعریف کرد. عنصر مهم در بررسی ترجمه بینانشانه ای شمایل بودگی است.

در سالهای اخیر تحقیقات گسترده ای در حوزه ترجمه چندرسانه انجام شده است. اما عناصر آوازی با وجود اهمیتشان در انتقال احساسات و سطوح عمیقتر معنایی ژانرهای خاصی از فیلمها از چنین توجهی بیبهره ماندند و بطور کارآمد مورد بررسی قرار نگرفته اند. البته گاهی ترجمه تمامی ویژگیهای شعری آوازها دشوار و ناممکن مینماید و دربعضی موارد مترجم را برسردوراهی انتخاب بین "صورت ظاهری" و "معنا"ی اشعار قرار میدهد. تحقیق حاضر میکوشد به بررسی راهکارهای بکار رفته در ترجمه این آوازها در فیلمهای دوبله بپردازد. پرسشها: (1) چه راهکارهایی در ترجمه عناصر آوازی در فیلمهای دوبله بکار رفته است؟ (2) پربسامدترین و کمبسامدترین آنها کدام هستند؟ (3) چه دلایل احتمالی سبب بکارگیری چنین راهکارهایی شده است؟ ابتدا چارچوبهای نظری در زمینه های ترجمه شعر، زیرنویس و دوبله بررسی شدند، اما هیچیک پاسخگوی نیازهای این تحقیق نبود. درنهایت، یافته های حاصل از پژوهش موردی "لو" (low, 2005) انتخاب شد، زیرا نسبت به سایر چارچوبها انطباق بیشتری با این تحقیق داشت. "لو" در پژوهش موردی خود بر روی ترجمه آواز، چهارده فن ترجمه را معرفی کرده است که عبارتند از: تأویل، جابجایی، تعدیل، مَجاز، جایگزینی استعاره، جبران، گرته برداری، حذف، تصریح، انطباق فرهنگی، معادل سبکی، حذف بیتهای دشوار، اضافه، جایگزینی قافیه با واج آرایی. از سوی دیگر، بدلیل پیچیدگی بررسی این فنون، محقق ناگزیر به انجام طبقه بندی کلیتری شد که براساس مشاهدات وی از ترجمه این آوازها و برپایه پنج اصل معرفی شده توسط "لو" (آوازش، حس، طبیعی بودن، وزن، و قافیه) بود. بدین ترتیب هفت راهکار کلی، شامل ترجمه آوازین، موزون، ناموزون، گشتار، اضافه، انتقال، و حذف کلی آواز بدست آمد. هفت فیلم موزیکال مربوط به دهه60و70 میلادی موردبررسی قرارگرفت که مجموع 146 آواز آنها برابر با 4 ساعت و 17 دقیقه و 57 ثانیه و شامل 1,042 قطعه بود. در بررسی این آوازها، کلیه راهکارهای معرفی شده توسط "لو" بجز گرته برداری مشاهده شدند. ترجمه آوازین و انتقال آوازها بدون ترجمه بیشتر از بقیه مشاهده شدند؛ از سوی دیگر حذف یا اضافه کردن آواز کمتر مشاهده شدند. موارد زیاد حذف، اضافه، و انطباق فرهنگی در نتیجه تفاوتهای فرهنگی و زبانی همه نشاندهنده تلاش مترجمان برای غلبه بر این تفاوتها بود و از سوی دیگر استفاده کمتر از سایر فنون ترجمه همچون تصریح یا تأویل که در سایر انواع ترجمه رایج هستند بیشتر متأثر از نوع ترجمه (دوبله) و محدودیت های ناشی از آن، و همچنین دشواری در بدست آوردن وزن و قافیه در ترجمه این آوازها بوده است. یکی از مواردی که به وفور در ترجمه این آوازها مشاهده شد، قربانی کردن "صورت" و "معنا" بود که در قالب ترجمه های آوازین و همچنین موزون و ناموزون مشاهده شد. در کل مشاهده شد که مترجمان از راهکارهای خاصی استفاده میکنند تا بر مشکلات اصلی ترجمه آوازها (از جمله بدست آوردن وزن، موسیقی، قافیه) و سایر مشکلات همچون تفاوتهای زبانی و فرهنگی فائق آیند. امر دوبله نیز محدودیتهایی ایجاد میکند. مترجم گاه حتی مجبور است بین "صورت" و "معنا" دست به انتخاب بزند که یا در جهت همسوسازی بهتر عناصر آوازی خواهدبود و یا به منظور انتقال بهتر معنا. دلایل فرهنگی و سیاسی-اجتماعی نیز بی تأثیر نبودند.

الف.موضوع و طرح مسئله (اهمیت موضوع و هدف ): یافته های این تحقیق می تواند مورد استفاده مترجمان واقع شود. همچنین دانشجویان رشته مترجمی که در خصوص فنون و روش های ترجمه آموزش دیده اند ولی از ملزومات ترجمه متون ریاضی و ویژگی های زبان و نوشتار ریاضی اطلاع ندارند می توانند آز آن بهره مند شوند. همچنین، دانشجویان رشته ریاضی می توانند از یافته ها و نتایج این تحقیق استفاده کنند. بعلاوه این پژوهش موجب می شود مطالعات ترجمه از لحاظ حوزه های فنی و علمی پربار گردد. هدف از تحقیق حاضر بررسی فنون مورد استفاده مترجمان در ترجمه متون ریاضی از انگلیسی به فارسی می باشد و در آن تلاش می شود د اهمیت فنون مختلف ترجمه را از حیث فراوانی کاربرد آنها تعیین شود و همچنین ملزومات و شرایط لازم جهت ترجمه متون ریاضی گردد. ب . مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع،چارچوب نظری و پرسشها و فرضیه ها: از جمله منابعی که در تدوین این پایان نامه مورد استفاده قرار گرفت می توان به introducing translation studies اثر ماندی (2001) و a textbook of translation از نیومارک (1988) اشاره کرد.چارچوب نظری مورد استفاده در پژوهش حاضر مدل فنون ترجمه مولینا و هرتیدو آلبر (2002) می باشد که شامل 18 نوع فن ترجمه می باشد که در اعمال این مدل بر متون ریاضی ترجمه شده از انگلیسی به فارسی هفت فن ترجمه « وام گیری، گرته برداری، معادل موضوع، آفرینش گفتمانی، بسط زبانی، فشرده سازی زبانی» قابل اعمال بود. پرسش تحقیق در این پایان نامه عبارت بود از پرکاربردترین فن ترجمه در ترجمه متون ریاضی چیست؟ پ. روش تحقیق شامل تعریف مفاهیم ،روش تحقیق،جامع? مورد تحقیق،نمونه گیری و روشهای نمونه گیری،ابزار انداره گیری،نحو? اجرای آن ،شیوه گرد آوری و تجزیه و تحلیل داده ها: جامعه مورد تحقیق در این تحقیق کتب درسی ریاضی دانشگاهی ترجمه شده از زبان انگلیسی به فارسی همراه با اصل انگلیسی آنها بود. نمونه گیری بصورت تصادفی صورت گرفت. جهت گردآوری داده ها نخست متن انگلیسی به دقت مورد مطالعه قرار می گرفت، سپس با توجه به تعریف داده ها در پژوهش حاضر، زیر داده های مورد جستجو خط کشیده می شد آنگاه معادل این داده ها در متن فارسی آن به دقت مورد جستجو قرار می گرفت. آنگاه جفت داده پیدا شده در جدول قرار می گرفت و با استفاده از تعاریف هر فن ترجمه و برگه های معیارسنجی که ویژگی های هر فن در آن به تفکیک ارائه شده بود مشخص می شد که فن ترجمه به کار رفته در ترجمه آن مورد چه بوده است، در پایان مرحله گردآوری داده ها، شمارش تعداد و درصدگیری از میزان وقوع هر فن ترجمه در کل نمونه های مورد مطالعه به عمل می آمد. سپس نتایج به دست آمده با استفاده از مدل مولینا- هورتیدو آلبر (2002) مورد تحلیل واقع شد. ت.یافته های تحقیق : در این تحقیق یافت شد که گرته برداری با 33.5درصد پرکاربردترین فن ترجمه در ترجمه متون ریاضی از انگلیسی به فارسی می باشد. پس از آن فنون وامگیری، آفرینش گفتمانی، افزایش زبانی، فشرده سازی زبانی به ترتیب با 31.35%، 17.64%، 7.84% و 2% در رتبه های 2 تا 5 قرار دارند. کم کاربردترین فن ترجمه متون ریاضی نیز فن بسط (amplification)با 0.3% درصد کاربرد می باشد. همچنین 0.7 % درصد از معادل های ترجمه ای با هیچ یک از فنون ترجمه ارائه شده در مدل مولینا-هورتیدو آلبر (2002) قابل توضیح نیست. . ث.نتیجه گیری و پیشنهادات: دلیل پرکاربردی فن گرته برداری سهل الوصول بودن معادل سازی با آن می باشد که برای مفاهیم جدید با استفاده از ترجمه اجزای سازنده یک اصطلاح می توان معادلی در زبان مقصد ساخت. همچنین دلیل فراوانی کاربرد معادل موضوع وجود معادل برای بسیاری از اصطلاحات ریاضی است که در دوران رشد ریاضیات در تمدن ایرانی-اسلامی وضع شده اند و ریاضیدانان ایرانی کتابهای ریاضی فراوانی تألیف نموده اند. پیشنهاد می شود مترجمان ، دانشجویان ترجمه و دانشجویان ریاضی در ترجمه متون ریاضی هنجارهای تولید متون ریاضی متناسب با مقتضیات زمان را بررسی کنند و از ظرفیت ها و محدودیت های هر یک از فنون ترجمه و معادل گذاری که در این پایان نامه نیز به آنها پرداخته شده است آگاهی یابند و به آنها توجه کافی نمایند

چارچوب تحقیق برگرفته از نظریه تحلیل انتقادی گفتمان (فرکلاو 1989) برای بررسی ویژگی های ساختاری و واژگانی متن و رویکرد پیشنهادی فرحزاد در خصوص ویژگیهای تصویری پیکره حاضر بود. روش تحقیق: در تحقیق حاضر متون موازی انگلیسی و فارسی که شامل دو سری ترجمه مختلف قبل وببعد از انقلاب بود با هم مقایسه و تغییرات ترجمانی اعم از ساختاری، واژگانی یا تصویری که بار ایدویولوژیکی داشت، مشخص شدو درضمن راهکارهای پر بسامد در ترجمه نیز مشخص و به عنوان داده های تحقیق ذخیره شد.پیکره تحقیق پیکره ای موازی و دوزبانه شامل کتابهای کمیک تن تن قبل و بعد از انقلاب اسلامی چاپ انتشارات یونیورسال و بعد از انقلاب چاپ انتشارات رایحه اندیشه بود. پس از خواندن متن انگلیسی، تفاوتهای ساختاری واژگانی و تصویری مشخص و سپس با توجه به چارچوب نظری تحلیل انتقادی گفتمان از لحاظ ایدویولوژیک بررسی شد. همچنین راهکارهای پربسامد دو متن مشخص و بررسی شد تا معلوم شود بار ایدویولوژیک داشتند یا خیر. یافته ها و نتیجه گیری تحقیق: تحقیق حاضر مشخص کرد که تفاوتهای ساختاری، واژگانی و تصویری در ترجمه قبل و بعد از انقلاب اسلامی وجود دارد. مشخص شد که ترجمه قبل از انقلاب اسلامی همانند متن زبان اصلی برای مخاطب بزرگسال و نوجوان با نکات سیاسی و ایدویولوژیکی بسیار نوشته شده در حالی که متن ترجمه شده بعد از انقلاب بیشتر برای مخاطب کودک ترجمه شده است. در نتیجه تغییراتی بعداز انقلاب اسلامی در متن صورت گرفته تا با مخاطب کودک و ایدویولوژیکی آن دوره سازگاری داشته باشد. تحقیق حاضر همچنین به این نتیجه رسید که ظهور ایدویولوژی در متون بعد از انقلاب اسلامی محمد به نکات اسلامی، اخلاقی و تا حدی سیاسی است. در تمام مثالها، مترجم قبل از انقلاب سعی کرده تا با متن اصلی مطابقت داشته باشد در حالی گکه مترجم متون بعد از انقلاب سعی کرده قسمتهایی را اضافه، حذف، حسن تعبیر و یا عمدا اشتباع ترجمه کند. مشخص شد که بیشتر راهکارهای پربسامد در ترجمه پیش زمینه ایدویولوژیکی دارند.

موارد، آیتم ها، و واژگان فرهنگی همواره در زمره چالش های پیش روی مترجمان در عرصه های مختلف ترجمه خاصه ترجمه آثار فاخر فرهنگی و هنری مکتوب و نمایشی بوده است. علت این امر نیز آن بوده است که این واژگان ریشه در آداب، رسوم، نحوه زندگی، و به طور کلی فرهنگ مردم سرزمین های خاص دارند. و از همین رو است که برگرداندن بی کم و کاست این واژگان و عبارات تا حد ممکن همواره از اهمیتی ویژه و گاهی حیاتی برخوردار بوده است. تحقیق حاضر به بررسی نحوه ترجمه ارجاعات (واژگان) فرهنگی برون زبانی در زیرنویس انگلیسی فیلم های ایرانی اکران شده در جشنواره های بین المللی فیلم می پردازد. در این تحقیق، روشهای اتخاذشده از سوی مترجمان برای برگردندان این گونه ارجاعات بر اساس تقسیم بندی روش های ترجمه پیشنهادی "پِدرسون" مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. در این تحقیق سه پرسش مطرح گردیده و به آنها پاسخ داده شده است: 1) مترجمان ایرانی چه نوع استراتژی هایی را برای ترجمه ارجاعات فرهنگی برون زبانی موجود در فیلم های ایرانی اکران شده در جشنواره های بین المللی فیلم به کار گرفته اند؟ 2) کدام یک از این استراتژی ها دارای بیشترین بسامد در میان سایر استراتژی ها بوده است؟ و 3) کدام یک از این استراتژی ها کمترین بسامد را در بین دیگر استراتژی ها داشته است؟ چارچوب نظری این تحقیق، تقسیم بندی ارائه شده توسط "پِدرسون" در خصوص روش های ترجمه ارجاعات فرهنگی برون زبانی است که شامل 6 استراتژی می باشد. این تحقیقِ توصیفی کاربردی بر مبنای یک پیکره دوزبانه شامل 11 فیلم ایرانی اکران شده در جشنواره های بین المللی فیلم و زیرنویس های انگلیسی این فیلم ها انجام گرفته است. فیلم های مذکور عبارتند از: باشو غریبه کوچک، آفساید، طعم گیلاس، ده، بانو، آینه، درخت گلابی، دونده، آواز گنجشک ها، باد مارا خواهد برد، و مسافران. ابتدا واژگان و ارجاعات فرهنگی برون زبانی در خلال مشاهده این فیلم ها شناسایی و ثبت گردید. پس از آن، معادل های ترجمه شده انگلیسی مربوطه از زیر نویس فیلم های مورد نظر استخراج و ثبت شد. سپس این واژگان به همراه معادل های انگلیسی مربوطه بر اساس مدل "پِدرسون" مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند تا بدین ترتیب به پرسش نخست تحقیق پاسخ داده شود. در مرحله بعد نیز داده های به دست آمده مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار داده شدند تا به پرسش های دوم و سوم تحقیق نیز پاسخ داده شود. واحد تحلیل در این تحقیق از یک واژه تا عبارات کوتاه و بلند و حتی جمله متغیر بوده است و انتخاب آنها مشروط به وجود ارجاعات فرهنگی و برون زبانی بوده است. تمامی مراحل تحقیق شامل گردآوری، طبقه بندی، و تحلیل داده ها به صورت دستی انجام شده است. نتایج کلی تحقیق نیز در فصل 5 ذکر گردیده است. نتایج تحقیق حاضر بیانگر آن است که مترجمان ایرانی از تمامی روش ها و استراتژی های پیش رو در جهت برگرنداندن ارجاعات فرهنگی برون زبانی موجود در فیلم های مورد نظر بهره برده اند. در این میان از برخی روش ها بیشتر از سایر روش ها و از برخی کمتر از دیگر استراتژی های پیش رو استفاده شده است، اما به هر روی تلاش مترجمان بر این بوده است که تا حد امکان محتوا و بار فرهنگی این واژگان را به هر روش و راهبرد ممکن در قالب زبان مقصد بیان کنند.

ترجمه، به عنوان وسیله ای برای برقراری ارتباط با گویشوران دیگر زبانها همواره دستخوش عوامل بیرونی قرار گرفته است. از گذشته های دور، ترجمه همواره تحت تاثیر عقاید، ضوابط و تمایلات و عوامل مختلف قرار داشته، و به نظر می رسد که ایدئولوژی جامعه مقصد، به عنوان یکی از فاکتورهای مهم، در اتخاذ روش ها، رویکردها و حتی متون مورد ترجمه تاثیر بسزایی دارد. از این رو، با گذشت زمان، و با تغییر ایدئولوژی حاکم در ادوار مختلف، ترجمه نیز ممکن است مورد دستکاری ها و تاثیرات مختلفی قرار بگیرد تا با ایدئولوژی و بینش زمان خود مطابقت کند. ارتباط با دیگران و سهیم شدن اطلاعات، احساسات و عقاید از جمله مواردی هستند که همواره تحت تاثیر محیط و شرایط پیرامون قرار می گیرند. ترجمه، به عنوان وسیله ای برای برقراری ارتباط با گویشوران دیگر زبانها از این قضیه مستثنی نیست. از گذشته های دور، ترجمه همواره تحت تاثیر عقاید، ضوابط و تمایلات و عوامل مختلف قرار داشته، و به نظر می رسد که ایدئولوژی جامعه مقصد، به عنوان یکی از فاکتورهای مهم، در اتخاذ روش ها، رویکردها و حتی متون مورد ترجمه تاثیر بسزایی دارد. از این رو، با گذشت زمان، و با تغییر ایدئولوژی حاکم در ادوار مختلف، ترجمه نیز ممکن است مورد دستکاری ها و تاثیرات مختلفی قرار بگیرد تا با ایدئولوژی و بینش زمان خود مطابقت کند.

اکراه جوامع و فرهنگ های مختلف بویژه جوامع سنتی تر همچون ایران به طرح موضوعات نامتعارفی چون دشواژه ها و بررسی آنها در حوزه های علمی همواره این بخش از زبان عمدتا عامیانه را در لفافه قرار داده است. با وجود پژوهش هایی در این زمینه در سالیان اخیر همچنان ابهامات و زوایای بکری از برگردان دشواژه ها به فارسی جلب توجه میکند. نظر به اهمیت تابوهای کلامی بعنوان بخشی انکارناپذیر از زبان و دشواریهای پیش روی مترجمان در مواجهه با آن میتوان به جایگاه تحقیق حاضر پی برد. ب. مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع، چارچوب نظری و پرسش ها و فرضیه ها: زیرساخت نظری تحقیق حاضر بر پایه نظریه نرم های" توری" استوار شده است. به اعتقاد توری، ترجمه بعنوان محصول زبان مقصد همواره تابع قوانین و هنجارهای حاکم بر جامعه خود میباشد. توری بطور آشکارا نقش متن و به تبع آن جامعه مبدا را در محصول ترجمه بسیار ناچیز و در مواردی خارج از بحث میداند. بر همین اساس در این تحقیق سوالات زیر مطرح شده است: 1- رویکرد سه مترجم فارسی "ناطور دشت" که در دو برهه زمانی پیش و پس از انقلاب اقدام به ترجمه این اثر نموده اند در برخورد با دشواژه های انگلیسی چه بوده است؟ 2- چه اشتراکاتی بین دستاوردهای این پژوهش و موارد مشابه غیر فارسی زبان وجود دارد؟ روش تحقیق شامل تعریف مفاهیم، روش تحقیق، جامعه ی مورد تحقیق، نمونه گیری و روش های نمونه گیری، ابزار اندازه گیری، نحوه ی اجرای آن، شیوه گرد آوری و تجزیه و تحلیل داده ها: تحقیق حاضر بعنوان یک مطالعه موردی از پیکره ای 1672 کلمه ای شامل متن مبدا (214 صفحه) و متون برگردان فارسی آن (1458 صفحه) تشکیل شده است. شیوه گزینش دشواژه ها دستی و غیر-الکترونیکی بوده که پس از انتخاب به ترتیب با متن مبدا و سپس با یکدیگر مقایسه شده اند. در مرحله بعد کلیه تابوهای منتخب بر اساس دسته بندی "زابرگا" از "استراتژی های ترجمه زبان غیر استاندارد" به سه گروه "تلطیف شده"، "جبران شده" و "مستقیما منتقل شده" تقسیم شدند. در بخش اول، دسته بندی مذکور در مقایسه با متن مبدا صورت پذیرفته و در بخش دوم در مقایسه ترجمه پیش از انقلاب اثر (احمد کریمی،1345) و سه ترجمه پس از انقلاب آن (احمد کریمی، 1389؛ محمد نجفی،1377؛ زهرا ذوالقدر،1389). آمار و ارقام حاصله در جداول جداگانه مورد تحلیل و بررسی دقیق تر قرار گرفته و نتایج حاصل از آن در پایان هر بخش ارایه شده است. ت. یافته های تحقیق نتایج کمی تحقیق نشان داد گرچه ترجمه کریمی با فاصله زمانی بیش از سه دهه پیش از دو ترجمه دیگر انجام پذیرفته، میزان دشواژه ها در تمامی متون مقصد تقریبا به یک میزان کاسته شده است. در ارتباط با استراتژی های مورد استفاده مترجمان نیز نتایج مشابهی بدست آمد بدین ترتیب که در انتقال تابوهای کلامی به فارسی به ترتیب بیشترین استراتژی تلطیف سازی، انتقال مستقیم، و جبران سازی بوده است. این یافته ها کم و بیش مشابه نتایجی است که در ترجمه "دشواژه ها" به زبانهای دیگر بدست آمده. در ترجمه به زبان های سویدی و آلمانی نیز محققان کاهش چشمگیر دشواژه ها در متن مقصد را گزارش میدهند. نتایج کیفی تحقیق حاکی از تغییر قابل توجهی از تابوهای جنسی چه در ترجمه پیش از انقلاب کریمی و چه در نسخه ویرایش شده او در دوران اخیر و همچنین در دو ترجمه نجفی و ذوالقدر بود. این کاهش میتواند ناشی از حساسیت های فرهنگی جامعه سنتی ایران به مسایل و تابوهای جنسی باشد که فارغ از جریانات اجتماعی-سیاسی-فرهنگی حاکم بر جامعه سبب نوعی اکراه و خودداری از استفاده از این قبیل الفاظ در متون ترجمه شده است. برخورد متفاوت هر سه مترجم با دشواژه ها در نسخه های پس از انقلاب نشانگر درک و برداشت ناهمگون مترجمان و در نگاه کلی تر جامعه ایرانی از واژه های ممنوعه و بار معنایی آنها دارد، و یا ناشی از برخورد چندگانه مراجع ذیصلاح ممیزی در مقابله با این قبیل ادبیات. بهر ترتیب عدم وجود معیاری دقیق پیش روی مترجمان ایرانی در مواجهه با تابوها از نکات غیرقابل انکار است. پدیده ای که نشان دهنده مشکلات و دشواری های ترجمه این نوع ادبیات در ایران میباشد و مانعی بزرگ بر سر راه مترجمانی که سودای وفاداری تام به نویسنده اثر را در سر دارند. ث. نتیجه گیری تحقیق: نتایج حاصله از تحقیق فوق بار دیگر با به چالش کشیدن نظریه نرم های توری به طرح این سوال میپردازد که اصولا مترجم تا چه میزان مجاز به نادیده گرفتن هنجارها و ارزش های فرهنگ مبدا میباشد و چنانچه ترجمه محصولی است صرفا متعلق به جامعه مقصد تا کجا به مترجم مجال عدول از ارزش ها و باورهای شکل دهنده متن اصلی را میدهد؟ بررسی ترجمه تابوهای کلامی در دو برهه زمانی متفاوت و همچنین تحقیقات مشابه در زبانهای دیگر که تغییر و تحولات اجتماعی و فرهنگی حاکم بر جامعه ایرانی را نیز تجربه نکرده اند صحه ای است بر طبیعت ترجمه بعنوان پدیده ای "خیانت پیشه" که در کنار ظاهر فریبنده ای که در برابر انتقال میان-فرهنگی از خود به نمایش میگذارد به دلایلی که مورد بحث قرار گرفت قادر و یا مجاز به انتقال دقیق متن مبدا نیست.

این تحقیق اساساً بر پایه ی تئوری گونه ی زبانی (register theory)و گرامر سیستمیک نقشمند هالیدی قرار دارد.بر طبق این نظریه ی زبانی،زبان از سه نوع نقش یا سه نوع معنی متفاوت تشکیل شده است. در واقع این سه نوع معنی یا نقش جزء اصلی و لاینفک زبان به حساب می آیند به صورتی که هر سه را می توان در هر بند (جمله) یا متن به طور همزمان یافت و بیرون کشید. این سه نوع معنی یا نقش به ترتیب نقش اندیشگانی، نقش بیتافردی، و نقش متنی نام گرفته اند. هالیدی بر این اعتقاداست که هر یک از این سه نوع معنی باید تا آنجا که ممکن است به طور موثر در متن مقصد منتقل شوند.البته او (2001) اشاره میکند که تعادل ترجمه ای براساس انتقال معنی اندیشگانی تعریف میشود و به دو نوع معنی دیگر توجه نمیشود.بنابراین،در این تحقیق تلاش شد تا با کاربرد و استفاده ی گرامر سیستمیک هالیدی به تحلیل ترجمه های یک متن که به تعدادی دانشجو داده شد پرداخته شود تا مشخص شودوضعیت انتقال این معانی به متن مقصد به چه صورت است.

as some definitions show, idioms are expressions whose meanings cannot be obtained from individual words. in every society, people use their own conceptions and feelings through different idioms and expressions. so every culture and society has their own idioms. some scholars proposed methods for translating idioms but baker’s strategies are very important and constructive. this research tried to find the most frequently used strategy employed by the translator in translating the idioms of the novel “funny in farsi” . to achieve this aim, the researcher chose 14 chapters of the novel for analysis. it was discovered that “translation by paraphrase” is the most frequently used strategy by the translator and “using an idiom of similar meaning and form” is the least frequently used strategy by the translator. it was also discovered that the translator has used some other strategies for translating idioms. for example, he has also employed strategies like modulation, literal translation and borrowing.

با بررسی انتقال پیام در ترجمه شفاهی همزمان در چهارچوب یک پژوهش منسجم نتایج قابل ملاحظه ای به دست آمده است که با استناد به توضیحات نظری و ملاحظات عملی مورد بحث قرار گرفته اند.

بررسی ترجمه ی آهنگ ها طی فرآیند دوبله و زیرنویس از زبان انگلیسی به فارسی

در دنیای امروز که دنیای ارتباطات است، ترجمه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. ترجمه دارای انواع و اشکال متفاوتی است. یکی از مهم ترین انواع ترجمه، ترجمه شفاهی است که خود به انواع مختلفی از جمله ترجمه شفاهی همزمان، ترجمه شفاهی پیاپی، ترجمه دیداری و ... تقسیم می شود. ترجمه شفاهی همزمان یکی از مهم ترین، تخصصی ترین و دشوارترین انواع ترجمه است که در همایش ها، سخنرانی ها و برنامه های رسانه ای از آن استفاده می-شود. این نوع از ترجمه به دلیل ویژگی ها و شرایط خاص انجام آن دارای پیچیدگی های فراوانی است که باعث شده آموزش آن نیز با دیگر اقسام ترجمه متفاوت باشد. اما تجربه شخصی پژوهش گر نشان می دهد متاسفانه به دلایل متعدد (از جمله نبود فارغ التحصیلان کافی در این رشته، نوپا بودن رشته ترجمه در ایران، استفاده از افراد غیرمتخصص و فارغ التحصیلان رشته های دیگر و ...) آنچه در کلاس ها و دوره های تربیت مترجم شفاهی رخ می دهد معمولا ارتباط چندانی با مبانی اصلی این کار ندارد و بیشتر شبیه کلاس های آزمایشگاه زبان، ترجمه فیلم و نوار و یا ترجمه چندرسانه ای است. هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی تأثیر استفاده از فنون ویژه تربیت مترجم شفاهی (سایه-گویی، بداهه گویی، بازگویی، تقسیم قوای ذهنی، تقویت حافظه، پیش بینی، ترجمه دیداری و ...) بر کیفیت عملکرد ترجمه آموزان در ترجمه همزمان است. در کنار این مسئله، رابطه احتمالی بین میزان پیشرفت سطح ترجمه همزمان فرد با هوش چندگانه و نیز رابطه آن با تیپ شخصیتی (درون گرایی/برون گرایی) به عنوان دو مسئله جانبی در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته است.

چکیده ندارد.

در این تحقیق تلاش شد تا با مطالعه عملکرد مترجمان شفاهی رابطه میان دانش برون زبانی و کیفیت ترجمه شفاهی پیاپی مورد بررسی قرار گیرد.

این پژوهش در چارچوب نظریه بینامتنیت که توسط کریستوا(1969) معرفی شده انجام شده است. محقق در این تحقیق به دو پرسش اساسی پاسخ می دهد: 1) پربسامذترین راهکار یا راهکارهای ترجمه تلمیح در زیرنویس فیلمها از انگلیسی به فارسی چیست؟ 2) آیا در زیرنویس فیلمها نقش تلمیحها در دو سطح خرد و کلان تغییر می کند؟ این تحقیق دارای یک فرضیه است: نقش تلمیح ها در زیرنویس فیلمها از انگلیسی به فارسی در دو سطح خرد و کلان تغییر می کند. این تحقیق یک تحقیق توصیفی است که در آن راهکارها و نقشهای تلمیح ها بر اساس راهکارها و نقشهای تلمیحها بر اساس راهکارها و نقشهای پیشنهادی لپیهالم بررسی می شوند. تحقیق حاضر نشان داد که تلمیح ها غالبا با حداقل تغییر و یا بصورت تحت اللفظی ترجمه شده اند. بسیاری از تلمیح ها که به اسامی خاص اشاره می کنند بدون تغییر در ترجمه آورده شده و حرف نگاری شده اند. بعلاوه این پژوهش نشان داد که نقش تلمیحات در بسیاری از موارد تغییر کرده است.