در این تحقیق جداسازی و آشکارسازی یون های لانتانیدی برای نخستین بار با استفاده از جداسازی تبادل یون (کاتیون) و ولتامتری چرخه ای پیوسته تبدیل فوریه سریع (fft-ccv) در یک محلول جاری انجام گرفت که همین امر امکان آشکارسازی مستقیم این یون ها را فراهم ساخت. در آزمایش های انجام گرفته یون های لانتانیدی به سه گروه سبک، متوسط و سنگین طبقه بندی شدند. یون های لانتانیم (la)، سریم (ce)، پرازئودیمیم (pr) و نئودیمیم (nd) تشکیل دهنده لانتانیدهای سبک هستند. لانتانیدهای متوسط شامل ساماریم (sm)، یوروپیم (eu)، گادولینیم (gd)، تربیم (tb) و دیسپروسیم (dy) هستند و گروه لانتانیدهای سنگین نیز از هولمیم (ho)، اربیم (er)، تولیم (tm)، ایتربیم (yb) و لوتسیم (lu) تشکیل شده است. تمام یون های مذکور دارای بار الکتریکی 3+ هستند. یک اسید کربوکسیلیک به نام آلفا- هیدروکسی ایزوبوتیریک اسید (?-hiba) به عنوان شوینده مورد استفاده قرار گرفت. این اسید قادر است با یون های لانتانیدی کمپلکس هایی تشکیل دهد که این کمپلکس ها در مقایسه با شرایطی که یون های مذکور بدون hiba استفاده می شوند، تمایل کمتری به رزین تبادلگر کاتیون دارند. بررسی ها نشان داده اند که با افزایش جرم اتمی لانتانیدها، کمپلکس حاصل از آنها با اسید مورد استفاده پایدارتر خواهد شد. یون های لانتانیدی سنگین تر نظیر لوتسیم که کمپلکس پایدارتری را با hiba تشکیل می دهند، به علت داشتن حداقل تاثیرات متقابل با فاز ساکن، با سرعت بیشتری از ستون خارج می شوند. از طرف دیگر یون های لانتانیدی سبکتری همچون لانتانیم که کمپلکس حاصل از آنها با hiba ضعیف تر است بر همکنش بیشتری را با رزین تبادلگر کاتیونی دارند. در نتیجه چنین یون هایی در مدت زمان های طولانی تری از ستون خارج می شوند. بررسی انجام گرفته در مورد هر یک از گروه های لانتانیدی با استفاده از شویش ایزوکراتیک با محلولی از hiba با غلظت معین منجر به جداسازی مناسب یون ها از یکدیگر شد. غلظت اسید مورد استفاده برای جداسازی یون های لانتانیدی سبک 30/0 مولار در نظر گرفته شد، در حالیکه این مقدار در مورد یون های لانتانیدی متوسط و سنگین به ترتیب 25/0 و 20/0 مولار بود. ph محلول به کار رفته نیز باید برابر با 0/4 باشد چرا که در این شرایط میزان تفکیک این اسید برای انجام جداسازی های مورد نظر مطلوب است، ضمن آنکه اختلاف بین فاکتورهای بازداری یونها جهت جداسازی مناسب قابل قبول است. موج پتانسیل که شامل پله پتانسیل برای تمیز کردن سطح الکترود و تجمع آنالیت و روبش پتانسیل است، به‎طور پیوسته بر یک میکرو الکترود تخت طلا اعمال شده و تغییرات حاصل با بررسی تغییرات جریان ثبت شده حاصل از میکروالکترود طلا مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت دست یابی به بیشترین نسبت سیگنال به نویز، علاوه بر انتگرال گیری دو بعدی از جریان در پنجره زمانی و پتانسیلی انتخابی و کم کردن زمینه، پردازش اطلاعات توسط فرآیند تبدیل فوریه سریع جهت فیلتر کردن نویز نیز انجام گردید. مناسب ترین پتانسیل تجمع برای جداسازی مناسب (برای هر سه گروه از یون ها) برابر با 300- میلی ولت خواهد بود و زمان تجمع بهینه برای این جداسازی ها نیز 3/0 ثانیه می باشد. همچنین سرعت روبش پتانسیل مورد نیاز برای فرآیند جداسازی یون های لانتانیدی معادل با 30 ولت بر ثانیه است. این روش در محدوده غلظتهای µg/l 250 تاµg/l 21000 (در اسید فسفریک 05/0 مولار) برای یون های لانتانیدی سبک دارای پاسخ خطی بوده و حد تشخیص µg/l 90 را از خود نشان می دهد. دامنه خطی یون های لانتانیدی متوسط و سنگین به ترتیب µg/l 260 تا µg/l 23000 و µg/l 140 تا µg/l 18000 (در اسید فسفریک 05/0 مولار) است. همچنین حد تشخیص به دست آمده برای این یون ها نیز به ترتیب µg/l 80 و µg/l 50 می باشد. از آنجا که مطابقت خوبی بین نتایج حاصل از سیستم fft-ccv و نتایج به دست آمده از روش icp-aes وجود دارد، روش iec-fft-ccv مورد استفاده در این تحقیق می تواند دقت و صحت خوبی را برای جداسازی و تشخیص یون های لانتانیدی فراهم آورد.

هدف کار تحقیقی حاضر ارائه روشهای نوینی برای شناسایی و اندازه گیری برخی ازکاتیونهانظیر کاتیونهای عناصرلانتانیدی وآنیونی نظیر یون استات ،با محاسنی نظیر حساسیت بهتر، انتخابگری بیشتر، کوتاهتر بودن مراحل انجام کار، ارزانتر بودن و...نسبت به روشهای پیشین اندازه گیری است. این رساله شامل دو بخش تئوری و تجربی میباشد و در مجموع 6 فصل را در بر میگیرد. در بخش تئوری(فصل اول) به توضیح پیشینه این روش واصول اجرایی کار پرداخته شده است. بخش تجربی(شامل فصول 2تا5) نیز دربردارنده ی معرفی دو روش ارائه شده برای اندازه گیری یونها، شامل ساخت حسگر نوری فلوئورسانس برای یون (فصل دوم) وساخت حسگر شیمیایی فلوئورسانس برای یونهای (فصل سوم) ، (فصل چهارم) وaco- (فصل پنجم) میباشد. اساس آزمایش های صورت گرفته بر برهمکنش یک لیگاند انتخابگر با یون مورد نظر استوار است، نتایج حاصل از این برهمکنشها با تکنیک هایی نظیر فلوئورسانس، uv-vis وروشهای محاسباتی بررسی شده است.

اهمیت الکترودهای یون گزین در تجزیه دارویی بر کسی پوشیده نیست و آن هم به دلیل سادگی و دقت آن نسبت به سایر روش های تجزیه می باشد. این تحقیق, طراحی حسگر غشایی pvc در تشخیص و اندازه گیری «نالترکسان هیدروکلراید» بر پایه زوج یون «نالترکسان- تترافنیل بورات» (nlx–tpb) را ارائه می کند. پیش از این طراحی ویژگی های الکتریکی و هندسی نالترکسان، تترافنیل بورات و کمپلکس این دو توسط روش های محاسباتی کامپیوتری مطالعه شد. پس از انجام یک سری آزمایش, بهترین عملکرد الکترود, در ترکیب درصد غشایی 5% nlx –tpb، 65% dbp و 30% pvc به دست آمد. این الکترود پاسخ سریع (10 ثانیه)، پایدار و نرنستی در محدوده به نسبت وسیع از غلظت «نالترکسان هیدروکلراید» (5-10 تا 1-10 مولار) و در محدوده ph 3/5 تا 8 از خود نشان می دهد. علاوه بر این, الکترود مورد مطالعه می تواند برای حداقل دو ماه بدون تغییر در حساسیت مورد استفاده قرار گیرد. طبق داده های ضریب گزینش پذیری پتانسیومتری, تداخل میان «نالترکسان» و برخی از داروها و آنیون های معدنی قابل صرف نظر کردن است. حسگر غشایی به طور موفقیت آمیزی در اندازه گیری «نالترکسان» در قرص ها و نمونه های انسانی به کار گرفته شد و نتایج بسیار خوبی به دست آمد. همچنین مطالعات تئوری صحت داده های به دست آمده را تایید می کند.

در این تحقیق بر هم کنش لوسی فرین با یونهای فلزی و ثابت تشکیل کمپلکس های حاصله توسط روشهای هدایت سنجی، اسپکتروفلوئوریمتری واسپکتروفتومتری مورد مطالعه قرار گرفت. محلول ها حاوی مقادیرثابت و مشخص از لوسیفرین و مقادیر مختلفی از کاتیون¬ها (cu2+، cr3+ ،ca2+ ،mg2+ ، co2+ ، zn2+ ، ni2+ ، mn2+ ، sr2+ ، ba2+ ، fe3+) بودند. طیف های فلوئورسانس هر کدام از کاتیون ها د ر 362ex =λ گرفته شد. مطالعه طیف های محلول های لوسیفرین حاوی کاتیون ها شدت کمتری را در ناحیه 570-370 در مقایسه با محلول حاوی لوسیفرین تنها نشان دادند. بنابراین ثابت خاموشی ((ksv توسط معادله اشترن- ولمر محاسبه گشت. ثابت تشکیل هم با استفاده از برنامه datan بدست آمد و بیشترین بر هم کنش برای کاتیونcu2+ دیده شد. ثابت تشکیل سایر یونها در متن گزارش شده است. مطالعات محاسباتی نیز روی کمپلکس cu2+ و لوسی فرین برای تشخیص سایت های فعال و تخمین انرژی بر هم کنش انجام گرفت. در پژوهشی دیگر از روشهای مشابه برای محاسبهء مقادیر ثوابت تشکیل کمپلکس((kf، بین(5-(دی متیل آمینو)نفتالن-1-سولفونیل-4- فنیل سمی کاربازید) (dmnp)که مشتقی از دنسیل کلرید میباشد و یونهای لانتانید iii)) ، با استفاده از هر دو روش اسپکترومتری و اسپکتروفلوئوریمتری استفاده شده است. تعیین kf ها نشان داد که dmnp نسبت به یون اربیوم بیشترین گزینش¬پذیری را دارا بوده است. به علاوه معتبر بودن روش با محاسبه ثابت خاموش سازی فلوئورسانس اشترن-ولمر (ksv)، تأیید گردید. در نهایت مطالعات محاسباتی بر روی یون اربیومiii)) و کمپلکس آن با dmnpبه منظور تشخیص سایت های فعال و تخمین انرژی بر هم کنش انجام شد. می توان نتیجه گرفت که این مشتق از دنسیل کلرید که دارای شدت فلوئورسانس بالای ذاتی می باشد، یک معرف مناسب برای تعیین انتخابی یون اربیومiii)) می باشد.

برهمکنش سولفابنزامید و سولفاستامید که از خانواده سولفونامیدها و بعنوان داروهای آنتی باکتریال می باشند با یون های فلزی توسط روش های اسپکتروفلوئوریمتری و اسپکتروفتومتری بررسی شد.همچنین چگونگی تأثیر حلال های مختلف بر طیف جذب و نشر این داروها مطالعه گردید. محلول ها حاوی مقادیر ثابت و مشخصی از سولفابنزامید و سولفاستامید و مقادیر مختلفی از کاتیون ها بودند. طیف های فلوئورسانس سولفابنزامید و سولفاستامید به ترتیب درطول موج برانگیختگی290 و 270 نانومتر گرفته شد. این دو دارو به علت تفاوت در ساختار آنها رفتارهای متفاوتی در برابر واکنش با یون های فلزی نشان می دهند، بدین ترتیب که شدت فلوئورسانس سولفابنزامید در اثر تشکیل کمپلکس افزایش و شدت فلوئورسانس سولفاستامید کاهش می یابد. معادلات اشترن- ولمر مربوطه در پدیده کاهش شدت فلوئورسانس بدست آمد. از آنجا که co2+ و mn2+ به ترتیب بیشترین برهمکنش را با سولفابنزامید و سولفاستامید داشته اند، مطالعات محاسباتی بر روی کمپلکس سولفابنزامید– co2+ و سولفاستامید- mn2+ برای تشخیص سایت-های فعال شرکت کننده در برهمکنش انجام شد. از آنجا که طیف جذب و نشر ترکیبات شیمیایی می تواند توسط محیط اطراف آنها تحت تأثیر قرار گیرد تغییر نوع حلال می-تواند مکان، شدت و شکل طیفها را تغییر دهد.از این رو اثر تغییر نوع حلال برای هر کدام از سولفونامیدها بررسی شد و با استفاده از روش رگرسیون خطی چندگانه (mlr) و بکارگیری نرم افزار spssمعادله ای برای هر یک بدست آمد. پارامترهای قطبیت حلال ( ، ، ،(30) et ) که در هر معادله وجود دارند، در تعیین مکانیسم برهمکنش شناساگر و حلال بکار می روند. ضریب متوسط هر پارامتر که با نرم افزار spss بدست آمد، میزان اثر ویژه برهمکنش حلال با نمونه را نشان داد (تغییر در ). بررسی اثر لانتانیدهای مختلف بر روی این دو دارو نیز با استفاده از روش های اسپکترومتری و اسپکتروفلوئوریمتری انجام شد که در اینجا نیز سولفابنزامید و سولفاستامید رفتاری مشابه قبل نشان دادند یعنی شدت فلوئورسانس سولفابنزامید افزایش و شدت فلوئورسانس سولفاستامید کاهش یافت ولی هر دو آنها نسبت به eu3+ گزینشی عمل کردند و می توانند بعنوان یونوفور مناسب برای یون eu3+. استفاده شوند.در اینجا نیز با استفاده از محاسبات تئوری به تخمین انرژی برهمکنش پرداخته شد.

چکیده در این مطالعه ابتدا برهمکنش بین عناصر لانتانید با dnaهای کوتاه زنجیر (ssdna) مورد بررسی قرار گرفت.بررسی ویژگی های بیوشیمیایی لانتانیدها هنگامی مورد توجه قرار گرفت که مشخص گردید به دلیل تشابه شعاع یونیla3+با یون ca2+، این عنصر می تواند جانشین یون کلسیم در فرآیندهای بیولوژیکی شود. در قسمت بعد،برای اولین بار ویژگی های الکتروشیمیایی تعدادی از لانتانیدهای الکتروفعال نیز مورد بررسی قرار گرفت. سپس نوع و ویژگی های برهمکنش بین لانتانیدهای الکتروفعال با ssdna به روش الکتروشیمیایی و در phهای مختلف مورد بررسی قرار گرفت.ph پایین تر (7/3) برای انجام مطالعات بنیادی انتخاب شد و ph بالاتر (5/5) به دلیل حلالیت مناسب یون های لانتانید، رفتار برگشت پذیر آنها و نزدیکی به ph بیولوژیکی انتخاب گردید. سرانجام تمام نتایج به دست آمده با روش های اسپکتروسکوپی مورد تایید قرار گرفت.برای بررسی بیشتر نوع پیوند ایجاد شده با استفاده از روش های محاسباتی جزئیات بیشتری از نوع پیوند ایجاد شده و ساختار کمپلکس حاصل به دست آمد. برهمکنش لانتانیدها با ssdna منجر به تغییر ساختار آن شده و بنابراین همانند سازی و کپی برداری سلولی را مختل خواهد نمود. همچنین برهمکنش میان dsdna و کمپلکس های لانتانید نیز مورد بررسی قرار گرفته و نوع برهمکنش انجام شده مشخص شد. بررسی هانشان می دهد که کمپلکس های لانتانید در میان dna دو رشته ای به شکل اینترکلیت شده قرار می-گیرد.اینبررسی ها برای سه کمپلکس لانتانید سنتزی و الکتروفعال انجام گردید. همچنین در این قسمت از مطالعه توالی dna باکتری پاستورلا مولتوسیدا (یک باکتری بیماری زا) استفاده شد. از نتایج این آزمایشات برای طراحی بیوسنسورهای dna استفاده گردید. در آخرین بخش از این مطالعه، برای اولین بار بیوسنسورهایی برای تعیین توالی های خاصی از ژن باکتری پاستورلا مولتوسیدا طراحی شد. حد تشخیص و تکرار پذیری و محدوده خطی برای هر بیوسنسور مشخص گردید. این بیوسنسورها بر اساس استفاده از کمپلکس های لانتانید به عنوان نشانگر طراحی و ساخته شد. حد تشخیص بیوسنسورهای طراحی شده با sm(qs)3، tb(qs)3و yb(qs)3، به ترتیب µm (007/0) 015/0، µm (009/0) 021/0 و nm (02/0) 484/0 و محدوده خطی به ترتیب، 3/0 – 02/0، 885/0 – 03/0 و µm 11/0 – 01/0 به دست آمد. برای آخرین بیوسنسور از الکترودهای غشایی چاپی استفاده گردید. سطح الکترود با نانوذرات طلا اصلاح و ویژگی های بیوسنسور با روش های امپدانس و ولتامتری پالسی تفاضلی مورد بررسی قرار گرفت. محدوده خطی و حد تشخیص برای این بیوسنسور به روش ولتامتری پالسی تفاضلی به ترتیب ngml-1 10 – 0 و ngml-1 (03/0) 56/0 و به روش امپدانس به ترتیب ngml-1 10 – 0 و pgml-1 (97/0) 35/19 به دست آمد.

در این تحقیق یک روش ساده, سریع, راحت و مو?ثر برای تعیین پرومتازین هیدروکلراید و داکسی سایکیلین در فرم خالص و نمونه داروئی شرح داده شده است. روش اسپکتروفتومتری برای تعیین پرومتازین بر اساس تشکیل کمپلکس قرمز مایل به زرد بین پرومتازین و پالادیم(??) در شرایط اسیدی با ph 3.0 , و تشکیل کمپلکس آبی تیره بین پرومتازین و مس(??) است. روش اسپکتروفتومتری برای تعیین داکسی سایکیلین بر اساس تشکیل کمپلکس قهوه ای میل به زرد بین داکسی سایکیلین و پالادیم(??) در در شرایط اسیدی با ph 3.0 و در حضور سدیم لوریل سولفات (sls) به عنوان سورفکتانت می باشد. جذب به ترتیب در 472, 579 و 379nm برای کمپلکس های پرومتازین-پالادیم, پرومتازین-مس و داکسی سایکیلین-پالادیم اندازه گیری شد. استوکیومتری کمپلکس ها به دو روش جاب و نسبت مولی تعیین شد که برای هر سه کمپلکس نسبت 1:1 (فلز-لیگاند) حاصل شد. رنج تبعیت از قانون بیر دارای ضرب همبستگی خوبی در محدوده 35-5, 20-4و 28-4?g ml-1 به ترتیب برای کمپلکس های پرومتازین-پالادیم, پرومتازین-مس و داکسی سایکیلین-پالادیم می باشد. مقدار پارامترهای ترمودینامیکی (?s , ?g, ?h) برای واکنش های تشکیل کمپلکس از وابستگی دما به ثابت پایداری به دست آمده است و نتایج برای کمپلکس ها ثبت شده است. روش پیشنهادی برای تعیین داروها در فرم تجویزی کاربردی می باشد و نتایج اثبات کردند که روش داری صحت, دقت و تکرار پذیری خوبی می باشد.درستی روش به وسیله ی نتایج رضایت بخش ریکاوری و انحراف استاندارد نسبی محرز شده است

چکیده نورتابی الکتروشیمیایی شامل ایجاد گونه هایی روی سطح الکترود است، که منجر به واکنش انتقال الکترون و ایجاد گونه برانگیخته می شود و گونه برانگیخته در برگشت به حالت پایه، نور نشر می کند. داروی دوکسیل آمین در گروه اتانول آمین ها و یک آنتی-هیستامین می باشد و عملکرد ضدّ آلرژی و خواب آور دارد. مهمترین نام تجاری این دارو یونیسوم است. نورتابی الکتروشیمیایی تریس روتنیوم بی پیریدین به صورت گسترده و بخصوص در مواردی که آنالیت فاقد گروه کروموفور است، به عنوان روش آشکارسازی برای داروها و آنتی بیوتیک های مختلف استفاده می شود. آمین های نوع سوم گروه مهمی از هم واکنشگرهای تریس روتنیوم بی پیریدین به منظور نورتابی الکتروشیمیایی هستند. دوکسیل آمین سوکسینات دارای گروه آمین نوع سوم می باشد. بنابراین می توان آن را به کمک واکنش نورتابی الکتروشیمیایی اندازه گیری کرد. در این پروژه سعی شد به کمک یک سیستم دست ساز، به روش نورتابی الکتروشیمیایی کمپلکس تریس روتنیوم بی پیریدین، داروی دوکسیل آمین سوکسینات در محیط بافری و همچنین ادرار انسان اندازه گیری شود. بدین منظور سیستم نورتابی الکتروشیمیایی دست ساز شامل دستگاه اسپکتروفتومتر متصل شده به یک دستگاه آنالیز الکتروشیمیایی استفاده شد. در این بررسی مشخص شد که دوکسیل آمین سوکسینات به عنوان هم واکنشگر تریس روتنیوم بی پیریدین عمل می کند. با به دست آوردن شرایط بهینه و اعمال آن، محدوده ی خطی منحنی کالیبراسیون 6-10×00/1 تا 4-10×00/3 مولار به دست آمد. ضریب همگرایی 999/0 و حد تشخیص در حدود 3/0 لیتر/میکروگرم بود. انحراف استاندارد نسبی برای پنج داده در محدوده 97/%0 تا 6/2% بود. به منظور بررسی کاربرد این روش، اندازه گیری دارو در محیط ادرار انسان انجام شد و بازده روش 16/98% بود. در کل روش بررسی شده در این پروژه که هدف آن اندازه گیری داروی دوکسیل آمین سوکسینات به کمک نورتابی الکتروشیمیایی بود، نشان داد که می تواند روش مناسبی برای اندازه گیری کمّی داروهای فاقد کروموفور باشد. حدّ تشخیص و بازده این روش قابل مقایسه و محدوده ی خطی آن بهتر از سایر روش های اندازه گیری دوکسیل آمین می باشد. واژه های کلیدی: نورتابی الکتروشیمیایی، تریس روتنیوم بی پیریدین، دوکسیل آمین سوکسینات.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

از آنجا که در دهه اخیر خواص بیولوژیکی لانتانوئیدها حائز اهمیت گشته است، هدف اصلی این پژوهش یافتن دانش اولیه در زمینه فعالیت لانتانوئیدها، این عناصر جادویی در محیط بیولوژیک است. به امید آن که راهگشای تحقیقات آینده گردد. بدین منظور در این تحقیق ابتدا میکرو و نانوسنسور پتانسیومتری برای یونهای اربیوم، هولمیوم، ساماریوم و سرب طراحی شد. این سنسورها برای اولین بار در دنیا ساخته شده اند. در ساخت نانوسنسورها از نانولوله های کربنی چند دیواره به عنوان عامل مبدل و انتقال دهنده سیگنال در الکترودهای خمیرکربنی استفاده شد. سپس با استفاده از سنسورهای ساخته شده، برای اولین بار برهمکنش هریک از یونهای مورد بحث با آلبومین سرم، یکی از مهمترین پروتئینهای پلاسما که نقش حامل مواد را بازی می کند، مطالعه شد. برای تایید نتایج حاصله از تکنیکهای اسپکتروسکوپی فلورسانس و نانوکالریمتری استفاده شد. هدف دیگری که این پژوهش دنبال می کند، نشان دادن کاربرد سنسورهای پتانسیومتری در بررسیهای بیوفیزیکی برای اولین بار می باشد. سنسورهای پتانسیومتری یکی از کم هزینه ترین، ساده ترین و کاربردی ترین تکنیکهای الکتروشیمی، ابزار مناسبی برای درک بهتر فرایندهای بیوشیمیایی یا بیوفیزیکی در مقابل یا درکنار تکنیکهای پیچیده دستگاهی می باشند. زیرا این سنسورها قادرند در هر لحظه غلظت گونه آزاد مورد اندازه گیری را با دقت بالا نشان دهند. تاکنون روشهای متعددی برای آنالیز برهمکنش لیگند-پروتئین ارائه شده است. با این وجود یک روش گرافیکی نوین و ساده با کمک تیتراسیون پتانسیومتری و استفاده از میکرو و نانو سنسورهای طراحی شده، ارائه شد. با استفاده از این روش تعداد جایگاه های اتصال، ثابتهای اتصال و نیز میزان تعاون جایگاهها به راحتی قابل محاسبه هستند.

اکسیداسیون الکتروشیمیایی ناپروکسن و پاراستامول با استفاده از الکترود خمیر کربنی اصلاح شده با نانوسیم دیسپروسیم، با روش ولتامتری موج مربعی به عنوان یک روش سریع، راحت و حساس بررسی شد. هم چنین، روش تشخیص جدیدی، به نام ولتامتری موج مربعی تبدیل فوریه سریع (fft swv) - بر اساس اندازه گیری گذرایی الکترود، به عنوان تابعی از پتانسیل – برای اندازه گیری دیفن هیدرامین با استفاده از همان الکترود اصلاح شده، اما به صورت میکروالکترود، به کارگرفته شد. نتایج نشان می¬دهد که الکترود خمیرکربنی اصلاح شده با dy-nw برای ناپروکسن، پاراستامول و دیفن هیدرامین، فعالیت الکتروکاتالیزوری موثری را با حساسیت بالا، پایداری و طول عمر مناسب نشان می¬دهد. در مورد دو داروی پاراستامول و ناپروکسن، بر اساس خصوصیت جذب سطحی داروها روی سطح dy-nwcpe، روش ولتامتری عاری سازی جذب سطحی ارزان، حساس و ساده برای آنالیز داروها بهینه شد. شرایط کاری بهینه روش پیشنهادی به صورت زیر می¬باشند: پتانسیل تجمع eacc = 0.3 v، زمان تجمع tacc = 20 s، پله پتانسیل 3 mv، دامنه پالس 40mv و فرکانس 50 hz ، با استفاده از بافر فسفات (ph = 7.0) به عنوان الکترولیت پشتیبان. این الکترود اصلاح شده رفتار خوبی را از نظر کاتالیز کردن انتقال الکترون نشان داد، بطوریکه پیک های اکسایش ناپروکسن و پاراستامول در سرعت روبش 100 mvs-1 با اختلاف پتانسیل حدود 300mv از هم جدا می¬شدند که به حد کافی برای اندازه گیری ناپروکسن و پاراستامول به طور همزمان و به صورت جداگانه بزرگ است. منحنی های کالیبراسیون خطی به ترتیب برای پاراستامول و ناپروکسن در دامنه× 10-9 – 5.0 × 10-4 1.0 با حدود تشخیص 0.05 nm و 0.3 nm بدست آمدند. هم چنین آنالیز در نمونه های قرص داروها و نمونه ادرار، نتایج بازیابی قابل قبولی را نشان داد. در مورد دیفن هیدرامین نیز، پاسخ دتکتور (میکرو الکترود) سریع است، که این روش را برای کاربردهای دارای الکترولیت های در جریان مناسب می¬سازد. الکترود خمیر کربنی برای بهبود حساسیت با نانو ساختار اصلاح شد. خصوصیت ردوکس دیفن هیدرامین برای اندازه گیری آن در قرص¬هایش استفاده شد. نانوسیم های دیسپروسیم سنتز شده، مانند نانو لوله¬ها سطح موثرتری را ایجاد می¬کنند. بنابراین نانوسیم ها، کاندیداهای خوبی به عنوان اصلاح گرها برای واکنش های الکتروشیمیایی می باشند. دارو یک پیک اکسایش برگشت ناپذیر در پتانسل 1080 میلی ولت، نسبت به الکترود مرجع ag/agcl و با استفاده از الکترود خمیر کربنی اصلاح شده با نانو¬¬ سیم را نشان داد که جریان بالاتر و پتانسیل اکسایش کمتری در حدود 300mv را نسبت به الکترود اصلاح نشده نشان می دهد. به علاوه نسبت سیگنال به نویز به طور قابل توجهی با کاربرد روش تبدیل فوریه سریع (fft) ، کسر زمینه و انتگرال گیری دو بعدی پاسخ الکترود در دامنه پتانسیل و بازه¬ زمانی منتخب نشان داد. برای بدست آمدن حساسیت بیشتر، پارامترهای موثر هم چون فرکانس و ph بهینه شدند. در نتیجه، برای اندازه گیری دیفن هیدرامین مقادیر lod ، 4.0 × 10-11 moll-1 و مقدار loq، 10-11 moll-1 8.0 × بدست آمدند. هم چنین در فرمولاسیون تجاری دیفن هیدرامین نتایج کمّی قابل قبولی بدست آمد.

دراین پژوهش یک روش آسان، موثر و مناسب برای محاسبهء مقادیر ثابت های تشکیل کمپلکس ((kf، بین (5-(دی متیل آمینو) نفتالن-1-سولفونیل-4- فنیل سمی کاربازید) (dmnp) که مشتقی از دنسیل کلرید میباشد و یونهای لانتانید iii))، با استفاده از هر دو روش اسپکترومتری و اسپکتروفلوئوریمتری پیشنهاد شده است. تعیین kf ها نشان داد که dmnp بیشتر نسبت به یون اربیوم گزینش پذیر بوده است. به علاوه معتبر بودن روش با محاسبه ثابت خاموش سازی فلوئورسانس اشترن-ولمر (ksv)، تأیید گردید. در نهایت مطالعات dft بر روی یون اربیوم iii)) و کمپلکس آن با dmnpبه منظور تشخیص مکان های فعال و تخمین انرژی بر هم کنش اعمال شد. می توان نتیجه گرفت که این مشتق از دنسیل کلرید که دارای شدت فلوئورسانس بالای ذاتی می باشد، یک معرف مناسب برای تعیین گزینش پذیر یون اربیوم می باشد. لذا با استفاده از نتایج فوق، برای نخستین بار یک غشاء اپتود فلوئوریمتری بسیار حساس و گزینش پذیر برای تعیین مقادیر جزئی از یونهای اربیوم (iii) تهیه گردید. سیستم حسگری اربیوم (iii) با داخل سازی dmnpبه عنوان یک فلوئورویونوفر خنثی و گزینش پذیر، نسبت به اربیوم(iii)، در یک غشاء پلاستیک شده توسط pvcکه حاوی natpb به عنوان افزایندهء آنیونی چربی دوست بود، مهیا شد. پاسخ حسگر بر اساس خاموش سازی قوی dmnp با یونهای اربیوم(iii) بود.در 5 ph=حسگر پیشنهادی نمودار کالیبراسیونی نشان داد که با زمان پاسخ نسبتاً سریع کوچکتر از 50 ثانیه در گسترده وسیع غلظتی 2-10×0/1 مولار تا 10-10×0/1 مولار خطی بود. علاوه بر پایداری زیاد و تکرار پذیری، حسگر ساخته شده گزینش پذیری بی همتایی را نسبت به یون اربیوم (iii)در مقایسه با دیگر کاتیون ها از خودشان داد. اپتود نام برده به طور موفقییت آمیزی به منظور تعیین مقادیر جزئی از یونهای اربیومiii) ) در مخلوطهای دو تایی و نمونه های آبی به کار رفت. کلمات کلیدی: حسگر اپتود، اربیوم، لانتانیدها، فلوئورسانس، ثابت تشکیل کمپلکس، خاموش سازی، کمومتریکس، اشترن-ولمر، دنسیل کلرید.

پروژه تحقیقاتی حاضر را میتوان به دو بخش تقسیم کرد. در بخش اول استفاده از روشهای مدرن الکتروشیمیایی شامل ولتامتری پیوسته عاری سازی چرخه ای تبدیل فوریه و ولتامتری پیوسته عاری سازی موج مربعی تبدیل فوریه سریع با هدف دستیابی به امکان اندازه گیری مقادیر بسیار کم دارو ها مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور تغییرات ادمیتانس سطح الکترود خمیر کربن اصلاح شده با نانو سیم دیسپروسیوم و یا سطح میکرو الکترود طلا در اثر واکنشهای اکسید و احیا و در الکترولیت مورد نظر در حضور مقادیر میکرولیتری از نمونه در شرایط تزریق جریان با بکار گیری مرحله پیش تغلیظ در محدوده پتانسیل انتگرال گیری مورد بررسی قرار گرفته است. جهت دستیابی به بیشترین مقدار حساسیت (نسبت سیگنال به نویز) علاوه بر انتگرال گیری دو بعدی از جریان در پنجره زمان و پتانسیل پردازش اطلاعات توسط فرایند تبدیل فوریه سریع جهت صاف کردن دیجیتال نویز انجام شده است. در شرایط بهینه منحنی کالیبراسیون و ارقام شایستگی برای روش و داروهای انتخابی تعیین گردید. داروهای مورد بررسی عبارتند از تاموکسیفن، بیزاکودیل، سیتالوپرام، اریترومایسین، لوودوپا و پاراستامول که از این میان داروهای تاموکسیفن و بیزاکودیل با روش ولتامتری پیوسته عاری سازی موج مربعی و داروهای سیتالوپرام و اریترومایسین با روش ولتامتری پیوسته عاری سازی چرخه ای و داروهای لوودوپا و پاراستامول با روش ولتامتری پیوسته موج مربعی با استفاده از ویژگی اکسایش و احیا اندازه گیری شده اند. حد 7 پیکوگرم بر میلی لیتر، / 3 پیکوگرم بر میلی لیتر ، 3 / 0 پیکوگرم بر میلی لیتر 2 پیکوگرم بر میلی لیتر، 0/37 تشخیصها به ترتیب 5 788 پیکوگرم بر میلی لیتر و 755 پیکوگرم بر میلی لیتر بوده است. مهمترین امتیاز این روش داشتن حد تشخیص پایین، عدم نیاز به حذف اکسیژن از الکترولیت و سرعت و قابلیت بکارگیری در اندازه گیری گستره وسیعی ار ترکیبات دارویی الکتروفعال و غیر الکتروفعال و نیز امکان جفت شدن با روشهای جداسازی است که برای انتخابی نمودن سیستم مفید می باشد. در حالت نرمال و گلیکه شده (قندی) با تعدادی (hsa) بخش دوم کار تحقیقاتی مربوط به بررسی برهمکنش پروتئین سرم انسانی از داروها می باشد. پروتئین سرم انسانی یکی از مهمترین پروتئینی های بدن حامل برای بسیاری از ترکیبات از جمله داروهاست. هر تغییر ساختاری در پروتئین بر روی اتصال ان با داروها تاثیرگذار است از جمله این تغییرات ساختاری در پروتئین می تواند در اثر اتصال قند گلوکز باشد مسئله ای که در بدن افراد دیابتی اتفاق می افتد. در این بخش ابتدا پروتئین در حضور غلظت فیزیولوژیکی از گلوکز ( 50 میلی گرم بر میلی لیتر) به مدت 28 روز انکوبه شد و سپس تغییر درتعداد لیزین های پروتئین در اثر اتصال گلوکز تعیین گردید. سپس با روشهای الکتروشیمی، فلورسانس، طیف سنجی جذبی و دو رنگ نمایی دورانی اختلاف میان پیوند شدن داروهای استامینوفن، اتیل وانیلین و لوودوپا که از سه دسته بازی، خنثی و اسیدی هستند با آلبومین نرمال و گلیکه شده مورد مطالعه قرار گرفته است. ثابت پیوند برای داروها با پروتئین نرمال به ترتیب برای استامینوفن، لوودوپا و اتیل وانیلین با روش × 2/3 بدست امده است. ثابت پیوند برای آلبومین قندی با داروهای فوق الذکر به ترتیب 103 × 8/5 و 105 ×103 ،2/0× الکتروشیمی 104 1/5 بدست امده است. ثابتهای پیوندی با روش جذبی نیز مورد تایید قرار گرفتند. با روش فلورسانس × 6/3 و 105 ×103 ،7/8 ویژگیهای ترمودینامیکی مانند انرژی آزاد و انتروپی پیوندی دارو- پروتئین بدست امده است. تغییرات در ساختمان دوم آلبومین نرمال و گلیکه در اثر پیوند با این سه دارو با استفاده از طیف دورنگ نمایی دورانی مورد بررسی قرار گرفت که کاهش هلیکس در اثر گلیکه شدن پروتئین را نشان می دهد و اتصال هر یک از داروها نیز با کاهش در بیضی واری منفی بیانگر تغییر و کاهش بیشتر میزان استفاده docking هلیکس بوده است. در نهایت جهت تکمیل اطلاعات در مورد محل پیوند شدن داروها و نوع برهمکنشها از روش و با برهمکنشهای هیدروفوب و هیدروژنی میباشد. محل iiia در زیر گروه hsa شد مشخص شد که محل اتصال استامینوفن با می باشد. بطور ia در زیر دمین hsa و در مورد داروی اتیل وانیلین نیز محل اتصال با ib در حفره hsa اتصال داروی لوودوپا با کلی هدف از انجام این بخش بررسی تفاوت ساختاری آلبومین در اثر اتصال با داروهای ذکر شده می باشد.

اساس فرآیند آندایزینگ بر تیجاد، یک لایه اکسید در سطح آلومینیم است . در واقع آندایزینگ عملی است که لایه محافظ فوق در یک الکترولیت مناسب و با استفاده از جریان برق بر روی سطح آلومینیم ایجاد شده و بر دین ترتیب نه تنها خواص مکانیکی آن را افزایش می دهد بلکه به خاطر متخلخل بودن آن امکان ایجاد پوششهای رنگی نیز در سطح قطعه فراهم می شود. بنابراین لایه اکسید در واقع همانند یک فیلم است که یک جاذب قوی بوده که به آسانی در تماس با روغنها، گریس ها و یا مواد رنگی آلوده می شود و یک سطح ایده آل برای جذب رنگها می باشد. خواص رنگهای ایجاد شده بر روی فیلم ها در انواع الکترولیت ها، تحت شرایط آندایزینگ مختلف ، متفاوت است . در این تحقیق ابتدا یک بررسی مختصر روی معرفهای معدنی و سپس بررسی جامع و کلی بر روی رنگهای آلی صورت گرفته است . فاکتورهای موثر بر آندایزینگ ، اثرات درجه حرارت ، ph و غلظت در هنگام رنگ آمیزی مورد بررسی قرار گرفته شده، همچنین کیفیت فیلم های رنگ شده از نظر مکانیکی، خوردگی و مقاومت حرارتی نیز مورد بررسی قرار گرفته است ، با بررسی جامع رنگهای آلی و تعدادی ترکیبات جدیدا سنتز شده انتخاب و با بررسی نتایج خاصل ار کاربرد آنها در رنگ آمیزی مکانیسم جذب رنگها مورد بحث قرار گرفته است .

- برای بدست آوردن ثابت تشکیل یک کمپلکس روشهای متعددی وجود دارد. که از جمله آنها می توان به روشهای اسپکتروسکوپی، روشهای الکتروشیمیایی، روشهای سطحی اشاره کرد. با توجه به دقیق بودن و مشکلات استفاده از روشهای دیگر بدلیل ماهیت مواد مورد استفاده ما ترجیح دارم که از روش هدایت سنجی استفاده نمائیم. موادی که برای بررسی انتخاب شده بودند از: -1 هسته کمپلکس شامل پیریدینیوم،-2 متیل پیریدینیم و 2،-4 دی متیل پیریدینیم و 2،4،-6 اتری متیل پیریدینیم پرکلرات بودند که به صورت کاتیون تبدیل شدند. موادی که به عنوان لیگند مورد استفاده قرار گرفتند عبارت بودند از: 18c6 و al18c6 و dal18c6 و csss که جزو پلی اترها ماکروسیکلیت می باشند دادهای بر هم کنش هر یک از لیگندها با هر یک از کاتیونها در دماهای مختلف جمع آوری شده و با استفاده از نرم افزار کامپیوتری مقادیر ثابت تشکیل بدست می آید. و با استفاده از روابط معمول بین ثابتهای تعادل و داده های ترمودینامیکی این پارامترها بدست آمدند.

برای بدست آوردن ثابت تشکیل یک کمپلکس روشهای متعددی وجود دارد. که از جمله آنها می توان به روشهای اسپکتروسکوپی، الکتروشیمیایی و سطحی اشاره کرد. با توجه به دقیق بودن مشکلات استفاده از روشهای دیگر به دلیل ماهیت مواد مورد استفاده ما ترجیح دادیم که از روش هدایت سنجی استفاده نمائیم. موادی که برای بررسی انتخاب شده بودند عبارت بودند از: 1) - هسته کمپلکس شامل پیریدینیوم، -2متیل پیریدینیوم و 2، -4دی متیل پیریدینیوم و 2، 4، -6اتری پیریدینیوم پرکلرات بودند که به صورت کاتیون تبدیل شدند. 2) - موادی که به عنوان لیگند مورد استفاده قرار گرفتند عبارت بودند از: l4 و l3 و l2 و l1 که جزو دی بنزودی آمیدپلی اترهای ماکروسیکلیک می باشند دادهای برهمکنش هر یک از لیگندها هر یک از کاتیونها در دماهای مختلف جمع آوری شده و با استفاده از نرم افزار کامپیوتری مقادیر ثابت تشکیل بدست می آید. و با استفاده از روابط معمول بین ثابتهای تعادل و داده های ترمودینامیکی این پارامترها بدست آمدند.

تعیین سرب و مس در نمونه های آبی و بیولوژیکی در یک محدوده غلظتی بین مقدار ضروری و مقدار سمی مورد توجه قرار گرفته اند. به دلیل ارزش حیاتی مس و سرب در سیستم های بیولوژیکی و بعنوان یونهای آلاینده محیط زیست، اندازه گیری مقادیر بسیار کم آنها بسیار مهم می باشد.معمول ترین تکنیکها برای تعیین سرب و مس عبارتند از: اسپکترومتری جذب اتمی شعله ای، کوره گرافیتی، اسپکتروفتومتری، آنالیز عاری سازی با جریان ثابت وپتانسیومتری، اما حساسیت این روشها معمولا برای غلظتهای بسیار کم، کافی نیست. در نتیجه یک مرحله پیش تغلیط برای مقادیر بسیار کم سرب و مس لازم می باشد. این روش یک روش ساده و سریع برای استخراج و پیش تغلیظ مقادیر بسیار کم مس و سرب توسط دیسکهای اکتادسیل سیلیکای اصلاح شده با بازهای شیف و اندازه گیری آنها توسط روش اسپکترومتری جذب اتمی شعله ای می باشد استخراج با فاز جامد نسبت به روشهای کلاسیک با استفاده از حلال، قیمت و زمان استخراج نمونه را کاهش می دهد. اثر سرعت جریان عبور نمونه، ‏‎ph‎‏، نوع، غلظت، و مینیم مقدار اسید بازیابی کننده در بازده استخراج مورد بررسی قرار گرفت. ماکزیمم ظرفیت دیسک غشایی اصلاح شده با 5 میلی گرم لیکاند ‏‎sdo‎‏ برای مس 585 میلی گرم و برای سرب 645 میلی گرم بدست آمد. حد تشخیص روش برای مس 05/0 نانو گرم بر میلی متر و برای سرب 25/0 نانو گرم بر میلی لیتر بدست آمد. این روش برای استخراج یونهای سرب و مس در نمونه های آبی، چای و آلیاژهای آلومینیم بکار برده شد.

انواع زیادی از گونه های مورد تجزیه شیمیائی، کلینیکی و زیست محیطی در حال حاضر به طور معمول با استفاده از الکترودهای یون گزین بر پایه غشاهای پلیمری اندازه گیری می شوند. الکترودهای آنیون گزین قدیمی بر مبنای نمکهای چهارتائی آمونیوم یا فسفونیم، همگی رفتار انتخابگری که ((سری هافمیستر)) نامیده می شود، از خود نشان می دادند. اما از سال 1980 تحقیق بر روی اکترودهای غشائی آنیون گزین ((ضدهافمیستر)) بیشتر مورد توجه قرار گرفت.به خاطر اهمیت تعیین انتخابی تیوسیانات مخصوصا در نمونه های غذائی، بیولوژیکی و آبی، در این کار طراحی و ساخت یک غشا پلیمری پوشش داده شده بر روی الکترود گرافیتی با انتخابگری بی نظیر نسبت به تیوسیانات گزارش می شود. اثر ترکیب غشا، ‏‎ph‎‏ و یونهای خارجی بررسی شدند. الکترود پاسخ نزدیک نرنستی با شیب 8/57 میلی ولت بر دهگان در محدوده غلظتی گسترده ‏‎m‎‏10*1/0-10*1/0 با حد ‏‎m‎‏ 10*8/4 (8/2 نانوگرم بر میلی لیتر) دارا است. حسگر پیشنهادی انتخابگری بالائی به تیوسیانات نسبت به بسیاری از آنیونهای معدنی و آلی متداول از خود نشان می دهد. از الکترود به طور موفقیت آمیز در تعیین مستقیم تیوسیانات در نمونه های شیر و بیولوژیکی، و به عنوان الکترود شناساگر در تیتراسیون یون نقره توسط تیوسیانات استفاده شد.همچنین به خاطر اهمیت یدید در بسیاری از سیستمهای بیولوژیکی، ما از سریم سالن به عنوان یک یونوفور عالی در ساخت الکترود غشائی انتخابگر یدید استفاده کردیم. این حسگر پیشنهادی رفتار انتخابگری ضدهافمیستربا ارجحیت نسبت به یدید در مقایسه با سایر آنیون های آلی و معدنی از خود نشان میدهد. حسگر پیشنهادی دارای رفتار نرنستی در محدوده وسیع ‏‎m‎‏10*5/0-10*8/0، شیب 5/57 میلی ولت بر دهگان و حد تشخیص ‏‎m‎‏10)6/0 می باشد. از الکترود به طور موفقیت آمیز به عنوان الکترود شناساگر در تیتراسیون یون نقره توسط یدید استفاده شد.

تعیین مس در نمونه های آبی در یک محدوده غلظتی بین مقدار ضروری و مقدار مس مورد توجه قرار گرفته شده است. آنالیز گونه شناسی نمونه های آبی براساس فرمهای سمی شناخته شده مانند مس یونی متمرکز شده است. بنابراین به دلیل ارزش حیاتی مس در صنعت و سیستم های بیولوژیکی و بعنوان یکی از آلاینده های محیط زیست تعیین مقادیر جزئی آن بسیاری مهم شده است. معمول ترین تکنیکها برای تعیین یون مس عبارتند از: اسپکترومتری جذب اتمی شعله ای، کوره گرافیتی، اسپکتروفتومتری، آنالیز عاری سازی با جریان ثابت، و پتانسیومتری اما حساسیت این روشها معمولا برای غلظتهای بسیار کم نمونه های محیطی کافی نیست در نتیجه یک مرحله پیش تغلیظ و حذف ماتریکس نیاز است، که اخیرا یکی از تکنیکهایی که برای جداسازی و پیش تغلیظ مقادیر جزئی مس استفاده می شود استخراج با فاز جامد است.استخراج با فاز جامد نسبت به روشهای کلاسیک استفاده از حلال و پخش شدن حلال در محیط، قیمت و زمان استخراج نمونه را کاهش می دهد. در این پروژه استخراج با فاز جامد و تعیین مقادیر بسیار جزئی مس در نمونه های آبی با استفاده از دیسکهای اکتادسیل سیلیکای اصلاح شده با بازهای شیف و اندازه گیری به روش اسپکترومتری جذب اتمی شعله گزارش شده است. بازده استخراج، تاثیر ماتریکس نمونه، سرعت جریان، ‏‎ph‎‏، نوع، غلظت و مینیمم مقدار اسید بازیابی کننده مورد بررسی قرار گرفت. ماکزیمم ظرفیت دیسکهای غشایی اصلاح شده با 5 میلی گرم از ‏‎ebse‎‏ حدود 649 میکروگرم از مس و با 2 میلی گرم از ‏‎pbse‎‏ حدود 5/487 میکروگرم بدست آمد. حد تشخیص روش پیشنهادی 07/0 نانوگرم بر میلی لیتر می باشد. این روش برای بازیابی مس از نمونه های طبیعی و سنتزی بکار برده شد.

استخراج و اندازه گیری مقادیر کم سرب نه تنها به خاطر کاربردهای فراوان آن در صنعت و زندگی روزمره اهمیت فراوان دارد بلکه به عنوان عنصر سمی برای انسان و حیوان شناخته شده است سرب از جمله فلزات سنگینی هست که به لحاظ سمیتش بیشترین توجه در زمینه ایمنی محیطی به آن معطوف شده است. سرب به مقدار قابل توجهی هر روزه به خاطر کاربردش در افزودنیهای سوختی در بیوسفر هوا منتشر می گردد و از طریق غذا و آب وارد بدن انسان می شود. ترکیبات آلی سرب مثل تترااتیل سرب خیلی سریع از طریق پوست نفوذ می کنند. گسترش یک روش جدید برای جداسازی انتخابی و تغلیظ مقادیر کم سرب و اندازه گیری آن هنوز مورد توجه است. هدف از کارهای ارائه شده در این پایان نامه گسترش دادن یک روش سریع و کارا برای استخراج، تغلیظ و اندازه گیری مقادیر میکروگرم در لیتر سرب در محیطهای آبی با استفاده از غشاهای اصلاح شده بوسیله دو لیگاند آلی ‏‎(lig2, lig1)‎‏ می باشد.در کارهای صورت گرفته یک روش برای پیش تغلیظ و جداسازی سریع و گزینش پذیر سرب با استفاده از دیسکهای اکتادسیل سیلیکای اصلاح شده و سپس اندازه گیری آن با جذب اتمی شعله ای ‏‎(f.a.a.s)‎‏ ارائه میشود. اثر سرعت جریان عبور نمونه و سرعت عبور حلال استخراج کننده و مقدار لیگاند و مقدار حلال بازیابی کننده سرب و اثر کاتیونهای مزاحم بر راندمان سرب بررسی شد. این روش همچنین برای بازیابی و اندازه گیری سرب در نمونه های سنتزی و حقیقی بکار رفت.استخراج سرب با دیسکهای اکتادسیل سیلیکا به قطر ‏‎47mm‎‏ و ضخامت ‏‎0/5mm‎‏ صورت گرفت. بدین صورت که دیسک را پس از قرردادن روی نگهدارنده و شستشوی آن، خشک کرده و ‏‎2cc‎‏ محلول حاوی لیگانددر متانول را بر روی آن ریخته و پس از خشک کردن آن با ‏‎25mm‎‏آب شستشو دادیم و ‏‎1lit‎‏ محلول حاوی 50 میکروگرم سرب را از آن عبور دادیم (سرعت جریان ‏‎ml/min‎‏ 10) سرب استخراج شده با یک اسید معدنی مناسب بازیابی و غلظت آن با جذب اتمی شعله ای تعیین شد.

علیرغم نیاز اضطراری به الکترود حسگر سولفات، برای اندازه گیری پتانسیومتری ‏‎so4-5‎‏ در نمونه های شیمیایی، زیست محیطی، دارویی و صنعتی، فقط تعداد گزارشات اندکی از حسگرهای یون - گزین سولفات در متون آمده است و هیچ کدام از این الکترودها دارای گزینش پذیری رضایتبخشی نیستند. با توجه به اینکه ‏‎so4-2‎‏ جزو آخرین آنیونهای سری هافمیستر است به شدت آبدوست می باشد و ایجاد یک حسگر با غشای پلیمری برای استخراج این آنیون از محلول آبی کاری سخت و دشوار است. ما با استفاده از مشتقی از پیریلیوم پرکلرات (4 (4 - برموفنیل) - 2، 6- دی فنیل پیرییلوم پرکلرات ‏‎bdpp‎‏) بعنوان یونوفر در یک غشای پلیمری توانستیم که یک حسگر منحصر به فرد برای یون ‏‎so -24 ابداغ کنیم. این الکترود گزینش پذیری خوبی را برای یون سولفات در حضور آنیونهای مزاحم آلی و معدنی نشان می دهد. حسگر پاسخی خطی خوبی را با شیب 5/0 +- 9/28 میلی ولت بر دهگان در محدوده غلظتی ‏‎1/0 x 10-6m‎‏ تآ ‏‎1/0 x 10-2 m‎‏ را نشان می دهد و حد تشخیص آن ‏‎8x10-7m‎‏ می باشد. پاسخ الکترود یون گزین سولفات در محدود ‏‎4/0-9/0 , ph‎‏ مستقل از ‏‎ph‎‏ است. از الکترود به طور موفقیت آمیزی در تیتراسیون پتانسیومتری سولفات و یونهای باریم، و تعیین سولفات در قرصهای سولفات روی استفاده شد. همچنین به خاطر اهمیت عناصر کمیاب در صنایع مختلف مانند کاتالیزورهای کراکینگ گازوییل، مواد اولیه برای ساخت فلز آلیاژی و... ما بر آن شدیم تا یک حسگر با خصوصیات مناسب برای یون ایتربیم تهیه کنیم. ما کشف کردیم که با استفاده از آنتی بیوتیک ‏‎cefixim‎‏ بعنوان یونوفر می توان یک الکترود ‏‎yb+3‎‏ گزین با ویژگیهای پاسخ دهی عالی تهیه نمائیم. رفتار و عملکرد پیچیده ‏‎cefixim‎‏ در رابطه با کاتیونهای فلزی مختلف به خصوص ایتربیم (از سری لانتانیدها) مورد مطالعه قرار گرفت. حلالیت ناچیز سفکسیم در آب، همچنین افزایش پایداری همراه با گزینش پذیری کمپلکس ‏‎yb+3‎‏ حاصله، آنتی بیوتیک کذکور را یک یونوفر جذاب برای استفاده در پتانسیومتری الکترود غشایی پلی وینیل کلراید نموده است. نتایج نشان می دهد که الکترود غشا پلیمری بر پایه سفکسیم پاسخ نرنستی خوبی به یون ‏‎yb+3‎‏ نشان می دهد که این پاسخ همراه با گزینش پذیری عالی در محدوده غلظتی ‏‎1/0*10-2 -1/0 * 10-6 m‎‏ صورت می پذیرد. شیب حسگر 20/ +- 5/19 میلی ولت بر دهگان و حد تشخیص آن ‏‎7/0*10-7m‎‏ می باشد. این الکترود یون گزین پیشنهادی در محدوده 0/8 - 5/3 =‏‎ph‎‏ ، برای حداقل8 هفته قابل استفاده است.