نام پژوهشگر: محمدعلی موحدی

آسیب‏شناسی رفتار کارگزاران با مردم از دیدگاه نهج البلاغه
thesis سایر - دانشکده علوم حدیث 1389
  میثم کهن ترابی   محمدعلی موحدی

اولین گام برای اجرای صحیح و همه‏جانبه احکام و قوانین اسلام، برپایی حکومت اسلامی ‏است. اما این تنها شرط آن نیست؛ چرا که اگر حکومت در مسیر صحیح هدایت نشود و یا گرفتار آفات و انحرافات شود، قطعاً در نیل به اهداف خود موفق نخواهد بود. از جمله آفاتی که می‏تواند گریبانگیر نظام اسلامی‏شود، آسیب هایی است که در رفتار کارگزاران با مردم پدید می‏آید. اگر کارگزاران که نمایندگان حکومت و رهبری هستند در رفتار خود با مردم دچار انحراف شوند، زمینه‏ساز وقوع خطرات جبران‏ناپذیری برای نظام اسلامی‏خواهند شد. بدبینی مردم به نظام، تغییر نگرش آن‏ها به دین و حتی ناکارآمددانستن دستورات دینی در عرصه حکومت، دست‏برداشتن مردم از حمایت دولت و سرانجام قرارگرفتن نظام در سراشیبی سقوط و انحطاط از مهمترین این خطرات هستند. مولای متقیان(علیه‏السلام) در نهج‏البلاغه به ابعاد مختلف تعامل ناصحیح کارگزاران با مردم پرداخته اند. ایشان برای پیشگیری از ظهور این آسیب‏ها، در انتخاب کارگزاران خود معیارهایی چون تقوا، انتقادپذیری، سابقه و خانواده نیک را مورد توجه قرارداده و کارگزاران خود را نیز به رعایت آن‏ها سفارش می کردند. از منظر نهج‏البلاغه خشونت‏ورزی با مردم، فاصله‏گرفتن از آن‏ها، تناقض در گفتار و کردار، افزون‏خواهی و رفاه‏زدگی، عدم شایسته‏سالاری در انتخاب دستیاران و عوامل و محدودکردن فضای نقد در جامعه از مهم‏ترین و شایع‏ترین آسیب هایی هستند که ممکن است کارگزاران در طول دوران مسئولیت خویش به آن‏ها دچار شوند. توجه به این مطلب ضروری است که امام علی(علیه‏السلام) بیشتر تمرکز خویش را در پیشگیری از وقوع این آسیب ها به کار می گرفتند. ایشان همواره مردم و کارگزاران را به حقوق و وظایف خویش آشنا می ساخت، از کارگزاران می خواست انتقادپذیر باشند همانگونه که خود فضای نقد را در جامعه گسترش می داد. کارگزاران را به ارتباطی شفاف و رودررو با مردم سفارش می کرد و البته خود ایشان بر رفتار آن‏ها با مردم نظارت خاصی داشتند و هر گاه لازم می دانستند از تشویق و تنبیه استفاده می کردند تا آسیب هایی که ممکن است گریبانگیر مسئولان شود به حداقل ممکن برسند. قاطعیت در برخورد با مسئولان متخلف توسط حضرت، روشن می سازد که رهبری نظام نباید در این مقوله با تسامح و تساهل برخورد نماید؛ چرا که مسئولان متخلف، خیانت‏کنندگان به حکومت و مردم هستند و مردم سازشکاری و اغماض را با خائنین بر نمی تابند و اگر با آن‏ها با جدیت برخورد نشود، از حکومت و عدالت‏گستری آن مأیوس خواهند شد. از این رو، امام علی (علیه‏السلام) با متخلفین به شدت برخورد می کرد. گاه این شدت به حدی بود که ایشان علاوه بر تذکر،تهدید و برکناری متخلفین، آن‏ها را به سختی مجازات می کرد.

بررسی فقهی- قانونی جرم قیام مسلحانه علیه حکومت اسلامی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم 1389
  محمدعلی موحدی   عادل ساریخانی

ثنویت یا یگانگی موضوعات محاربه و بغی و جرم قیام مسلحانه علیه حکومت اسلامی از مباحث بسیار مهم فقه جزایی است. برخی متون فقهی و نیز برخی قوانین به تبع قرآن کریم این عناوین را در کنار هم ذکر کرده اند، به گونه ای که موهم این معناست که موضوعات مورد اشاره ، یک جرم به شمار می روند در مقررات کیفری ایران از جمله قانون مجازات اسلامی و قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح جرم قیام مسلحانه ، افعالی مانند طرح قیام مسلحانه و تهیه سلاح و مهمات و نامزدی مشاغل حساس قیام مسلحانه یا تشکیل دسته و گروه جهت قیام مسلحانه علیه حکومت رفتارهایی مجرمانه ای هستند که در صورت احراز سایر شرایط قانونی به عنوان جرم قیام مسلحانه علیه حکومت قابل تعقیب اند این پایان نامه درصدد تحلیل کارکرد گفتمان فقهی – حقوقی بحثهای دانشمندان مسلمان در حوزه جرم قیام مسلحانه علیه حکومت اسلامی است نوشته حاضر با مفروض دانستن دوگانگی بین جرم قیام مسلحانه علیه حکومت اسلامی و محاربه، به تبیین معنای جرم قیام مسلحانه علیه حکومت اسلامی می پردازد.نتیجه اینکه هر چند موضوعات محاربه و بغی با جرم قیام مسلحانه دارای یگانگی مطلق نیستند و از طرفی نیز اگر چه جرم قیام مسلحانه با بغی نمیتواند رابطه تساوی داشته باشد اما با شرایطی میتواند به عنوان یکی از مصادیق بغی ، قابل تعریف و بازگشایی می باشد .