نام پژوهشگر: میر حسن موسوی
سپیده کاظمی دلیوند میر حسن موسوی
عسل به عنوان غذایی طبیعی و سالم شناخته می شود. حضور آنتی بیوتیک ها و متابولیت های آنها در در عسل می تواند برای سلامتی انسان خطر ساز باشد. از معمول ترین خطراتی که وجود باقیمانده ها در مصرف کننده به جا می گذارد، واکنش های آلرژیک می باشد. اما مهم ترین خطر وجود باقیمانده آنتی بیوتیک در مواد غذایی، بروز مقاومت دارویی در برابر باکتری های پاتوژن در بدن مصرف کننده است. این مطالعه به منظور بررسی میزان وجود باقیمانده آنتی بیوتیک تتراسیکلین در فرآورده عسل طراحی شده است. تعداد 145 نمونه عسل از سطح استان اردبیل جمع آوری شد. و آنالیز نمونه ها با استفاده از روش های کیفی (چهار پلیتی و دلوو تست) و روش های کمی (الایزا و کروماتو گرافی مایع با کارایی بالا) صورت گرفت. نتایج حاصل از آنالیز نمونه ها به روش های کیفی نشان داد که میزان 93/37% از کل نمونه ها صرف نظر از نوع آنتی بیوتیک حاوی باقیمانده های آنتی بیوتیکی بودند. روش کمی الایزا نیز نشان داد که از تعداد 55 نمونه ای که در روش های کیفی از نظر وجود باقیمانده آنتی بیوتیکی مثبت گزارش شده بودند، تعداد34 نمونه از نظر وجود باقیمانده آنتی بیوتیک تتراسیکلین مثبت هستند. کمترین و بیشترین مقادیری که در روش آنالیز کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا به دست آمد نیز به ترتیب 32/5 و 72/120 نانو گرم بر گرم بود. همچنین مقادیر به دست آمده در روش کروماتوگرافی به طور قابل ملاحظه ای کمتر از مقادیر حاصل از روش الایزا بود. بنابراین می توان این چنین برداشت کرد که با توجه به مقادیر بالای گزارش شده در مورد وجود باقیمانده آنتی بیوتیکی در مواد غذایی با منشا دامی و مصرف بالای این دسته مواد غذایی در جامعه، مصرف کنندگان در سطح بسیار بالایی در معرض دریافت باقیمانده های دارویی به خصوص در فرآورده عسل می باشند. از مهم ترین فاکتور های مشکل ساز در این زمینه، فقدان قوانین باز دارنده، عدم وجود دوره منع مصرف و نبود دانش لازم در زمینه روش و میزان استفاده از آنتی بیوتیک ها در کندوی زنبور عسل به منظور درمان و یا پیش گیری است. کلمات کلیدی: باقیمانده آنتی بیوتیک، تتراسیکلین، عسل، اردبیل
الناز قربانپور فرخاد رزاق محمودی
شیر یکی از پرمصرف ترین مواد لبنی است که از ارزش غذایی بسیار زیادی برخوردار است. این محصول ارزشمند دارای ویژگی های فیزیکوشیمیایی خاصی است که در هنگام تحویل به کارخانه مورد ارزیابی قرار می گیرد. شیر می تواند بطور اولیه به عوامل میکروبی و شیمیایی (سموم قارچی، داروها، حشره کش ها، مواد نگهدارنده و ...) و یا بطور ثانویه توسط کارکنان، تجهیزات شیردوشی و در انتقال به کارخانه و فرآیندهای مختلف آلوده گردد. در حال حاضر صاحبان صنعت شیر به جنبه های بهداشتی و کیفیت آن توجهی ندارند و تنها شاخص هایی مانند چربی مورد ارزشیابی و پرداخت بها به دامدار قرار می گیرد. اما با انجام شمارش کلی میکروب های شیر و همچنین اندازه گیری پروتئین شیر می توان کیفیت شیر های تحویلی را بطور دقیق تری کنترل نمود. در این مطالعه کیفیت شیر خام تحویلی به کارخانه شیر پگاه شهرستان تبریز از نظر خصوصیات میکروبی (شمارش کلی باکتری ها، تعیین نوع آلودگی باکتریایی از لحاظ گرم مثبت و منفی بودن، شمارش قارچی) و فیزیکوشیمیایی (چربی، پروتئین، ماده خشک بدون چربی، لاکتوز) با استفاده از میلکواسکن، نقطه انجماد با استفاده از لاکتودانسیمتر و ph با استفاده از ph متر اندازه گیری شد. میانگین درصد چربی، پروتئین، لاکتوز، ماده خشک، دانسیته و نقطه انجماد کل نمونه ها در محدوده استاندار قرار داشت. شمارش کلی باکتری و قارچ به ترتیب برابر log cfu/ml 1/1 43/7 و log cfu/ml 9/036/3 بود که این میزان خارج از محدوده استاندارد می باشد. 69% باکتری های جدا شده از نمونه ها از نوع گرم منفی و 31% گرم مثبت بود. همچنین نتایج آزمایش نشان دهنده تاثیر فصل بر روی لاکتوز، ph و شمارش قارچ بود که می تواند بدلیل تغییرات دمای محیط ، نسبت روشنایی به تاریکی و تغذیه دام باشد.
المیرا محمدزاده مامالو پرویز حسن زاده
هدف از این پژوهش، مطالعه و بررسی ترکیب شیمیایی، خصوصیات ضدباکتریایی و آنتی اکسیدانی اسانس پوست (لیمو ترش مازندرانی، citrus limon) بود. خصوصیات ضدباکتریایی آن علیه باکتری استافیلوکوکوس اورئوس با استفاده از روش براث میکرودایلوشن ارزیابی گردید. فعالیت آنتی اکسیدانی اسانس با استفاده از آزمون به دام اندازی رادیکال های آزاد (dpph) سنجیده شد. نتایج آنالیز اسانس پوست لیمو با کروماتوگرافی گازی اسپکترومتری جرمی نشان داد که دی ال لیمونن(46/93%) عمده ترین ترکیب اسانس پوست لیمو بود. حداقل غلظت ممانعت از رشد و نیز حداقل غلظت کشنده اسانس به ترتیب ppm 1250 و ppm 5000 تعیین شد. ارزیابی آزمون آنتی اکسیدانی نشان داد که میزان ic50اسانس پوست لیمو در مهار رادیکالهای آزاد 54/67% اثر مهارکنندگی از خود نشان داد. میزان ترکیبات فنولی و فلانوئیدی اسانس به ترتیب 8/18 و 1/15 درصد به دست آمد. نتایج نشان می دهند که اسانس پوست لیمو از توان ضدباکتریایی و آنتی اکسیدانی مناسبی برخوردار بوده و بنابراین می توان از آن جهت محافظت مواد غذایی در مقابل انواع سیستم های اکسیداتیو و مسمومیت غذایی استافیلوکوکی بهره جست.
سمیرا شیرانی بهمن سلیمانی
فرسایش و رسوب از معضلات عمده در حوضه های مختلف ایران بوده، تعیین میزان این دو پارامتر در ارزیابی آنها بسیار با اهمیت است. این پژوهش به مطالعه رسوب شناسی، بررسی مکانیسم های برآورد فرسایش و رسوب حوضه آبریز شور و شور و مرغاب (بخشی از رودخانه کارون) در غرب و جنوب غرب شهرستان ایذه و در جنوب سد مسجدسلیمان می پردازد. لیتولوژی ناحیه مورد مطالعه از سازند آهکی سروک آغاز شده و تا رسوبات کواترنر ادامه دارد. با توجه به هدف مطالعات و پیمایش صحرائی این حوضه به 4 زیر حوضه (واحد هیدرولوژیک) تقسیم گردید. در مطالعه حاضر، از روش اصلاح شده پسیاک، جهت ارزیابی فرسایش و تولید رسوب استفاده شده است. برای تعیین امتیاز عامل فرسایش رودخانه ای و انتقال رسوب در روش جدید از رابطه زیر استفاده می شود. x9 = 1.67 ssf . g که در آن x9 امتیاز عامل فرسایش رودخانه ای و ssf.g نمره نهایی فرسایش خندقی عامل سطحی خاک در روش blm می باشد. در روش mpsiac مجموع رسوبدهی هر واحد مطالعاتی محاسبه گردید. در مرحله بعد بر اساس روش تجربی mpsiac ننایج نشان می دهد که حوضه شور و مرغاب از نظر درجه فرسایش و تولید رسوب در وضعیت درجه زیاد قرار داشته و در کلاس فرسایشی iv قرار می گیرد. مقدار رسوب تولیدی آن در سال در زیرحوضه a بیشترین با 92/8 تن در هکتار و زیر حوضه c با کمترین رسوب تولیدی با 77/4 تن در هکتار می باشد. بنابراین می توان گفت که در این حوضه جدا شدن و جابه جایی ذرات خاک به میزانی است که اجرای برنامه های حفاظت خاک و آب ضرورت دارد. بر اساس نتایج آنالیز های xrf نمونه های مورد مطالعه نشان می دهد که اکسیدهای cao، al2o3 و sio2بیشترین اجزاء سازنده رسوب را تشکیل داده و بواسطه فراوانی آنها می توان انتظار داشت که، لیتولوژی هایی چون مارن سازنده عمده باشد. در رسوبات نهشته شده میزان na2o بدلیل انحلال رسوبات نمکدار و یا ورود مقادیر جزیی شورابه نسبت به سازندهای حاکم بیشتر است. مقادیر بالای سیلیس و آلومینیم به فراوانی رسوبات آواری آغاجاری در منطقه و قابلیت فرسایشی بالای آن نسبت داده شد. شباهت نسبی تغییرات عناصر فرعی رسوبات نهشته شده در مخزن سد با سازند گچساران سهم بالای این سازند را در تغذیه رسوبات مخزن سد نشان می دهد. مطالعه کانی های رسی موجود در نمونه هایی که بر روی آنها آزمایش xrd صورت گرفت نشان داد که کانیهای رسی سازنده عمده شامل ایلیت، کائولینیت، مخلوط لایه و مونتموریلونیت. این کانی ها عمدتا از یک شبکه آبریز نسبتا بزرگ حاصل شده اند که رخنمونهای متعددی از سنگهای رسوبی در آن وجود دارند. با توجه به نتایج شناسائی کانیهای رسی منطقه می توان گفت وجود کانیهای رسی با ویژگیهای متفاوت می تواند یکی از عوامل موثر در افزایش میزان فرسایش خاکهای ریز دانه در همه زیرحوضه ها باشد. با توجه به نتایج مطالعه تغییرات ژئوشیمیایی و کانیهای رسی، جذب بعضی از عناصر بواسطه حضور کانیهای رسی در رسوبات مخزنی سد موجب تمرکز غیر عادی آنها و درنتیجه آلودگی آب سد گردد.
مژگان صادقی افراکتی ابوالفضل کامکار
امروزه استفاده از گیاهان دارویی و ترکیبات ویژه ی آن ها به عنوان منابع طبیعی که دارای خاصیت آنتی اکسیدانی هستند، مورد توجه محققین قرار گرفته است.آنتی اکسیدان ترکیبی است که به طور موثر و به طریقه های مختلف از واکنش رادیکال های آزاد دارای اکسیژن و نیتروژن فعال جلوگیری کرده و منجر به کاهش آسیب یا مرگ سلولی می شود. از آنجایی که آنتی اکسیدان ها می توانند مواد غذایی وسیستم های زنده را از آسیب های مرتبط با اکسیداسیون حفظ نمایند، توجه بسیاری به آن ها شده است.در این مطالعه فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره های آبی، اتانولی و متانولی برگ درخت انگور مورد ارزیابی قرار گرفت. ظرفیت آنتی اکسیدانی عصاره ها با چهار روش dpph ، بتاکاروتن-لینولئیک اسید، تعیین ترکیبات فنولی کل و تعیین ترکیبات فلاوونوئید کل بررسی شد و نتایج به دست آمده نشان داد که در بین عصاره ها عصاره اتانولی بالاترین و عصاره آبی پایین ترین فعالیت آنتی اکسیدانی را دارا بودند.