این پژوهش جهت بررسی تاثیر نوع نیتروژن (نیترات و آمونیوم) و سطوح مختلف اکسیژن محلول غذائی بر کاهو و بادمجان انجام گرفت. بدین منظور صفات رویشی و زایشی، اکوفیزیولوژیکی و شیمیایی و همچنین غلظت عناصر غذائی در اندامهای هوائی و ریشه کاهو و بادمجان بررسی شد. آزمایش بصورت فاکتوریل و در قالب طرح پایه کاملا تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتور اول، نوع نیتروژن در دو سطح (شامل نیترات کلسیم و سولفات آمونیوم) هر دو در غلظت 5 میلی مولار و فاکتور دوم، سطوح اکسیژن محلول غذائی در چهار سطح شامل: 3/0? 1، 3/0? 2، 3/0? 3 و 3/0? 4 میلی گرم در لیتر اکسیژن بود. کنترل سطوح اکسیژن به کمک اکسیژن متر قابل حمل انجام گرفت. محلول غذائی مورد استفاده در تمام تیمارها به غیر از نوع نیتروژن یکسان بود. اعمال تیمارهای فوق بر روی کاهو در پاییز و بر روی بادمجان در بهار و تابستان صورت گرفت. نتایج بدست آمده از اعمال این تیمارها بر روی کاهو نشان داد که کاربرد آمونیوم به تنهائی موجب کاهش وزن تر و خشک اندام هوائی و ریشه گردید، اما سطوح مختلف اکسیژن تاثیر معنی داری بر آنها نداشت. آمونیوم موجب افزایش غلظت نیتروژن در اندام هوائی گردید، اما پتاسیم، منیزیم، کلسیم، آهن، مس، منگنز و سدیم را در آنها کاهش داد، اگر چه آمونیوم تاثیری بر مقدار فسفر و روی نداشت. همچنین مقدار پتاسیم، کلسیم، روی و سدیم ریشه تحت تغذیه آمونیوم کاهش یافت. نتایج نشان داد که سطوح بالای اکسیژن موجب افزایش مقدار کلسیم و آهن اندام هوائی و همچنین منیزیم، کلسیم، آهن و منگنز ریشه گردیده است. تیمارهای فوق بر نسبت فلورسانس متغیر به حداکثر تاثیری نداشت اما آمونیوم موجب افزایش سبزینگی برگ، پرولین و کلروفیل a و b و کارتنوئیدها گردید. نتایج حاصله از اعمال این تیمارها بر روی بادمجان نشان داد که کاربرد آمونیوم موجب کاهش تمام صفات رویشی اندازه گیری شده شامل ارتفاع، وزن تر و خشک ریشه و اندامهای هوائی (برگ و ساقه)، تعداد و سطح برگ و طول ریشه گردید و سطوح بالای اکسیژن میزان این صفات را افزایش داد. همچنین کاربرد آمونیوم موجب کاهش مقدار پرولین و کلروفیل a و b گردید. آمونیوم موجب افزایش نیتروژن، فسفر، پتاسیم و روی در برگ و روی و مس در ریشه گردید، در صورتی که غلظت منیزیم، کلسیم، مس و سدیم برگ و کلسیم و سدیم ریشه را کاهش داد. سطوح بالای اکسیژن موجب افزایش مقدار نیتروژن، منیزیم، کلسیم، آهن، مس و منگنز برگ گردید و همچنین مقدار آهن، منگنز و سدیم در ریشه را نیز افزایش داد. با توجه به این نتایج مشخص شد که کاربرد آمونیوم باعث کاهش رشد و نمو کاهو و بادمجان گردید. همچنین افزایش مقدار اکسیژن محلول غذائی در بادمجان موجب کاهش اثرات سمی آمونیوم شد اما در کاهو این گونه نبود. اگر چه آمونیوم یکی از منابع عمده نیتروژن محسوب می شود و جذب آن توسط گیاه براحتی صورت می گیرد اما کاربرد آن به تنهائی برای این دو گیاه توصیه نمی شود. همچنین در محیط هیدروپونیک کشت غرقابی توزیع اکسیژن و مقدار آن بایستی به نحوی صورت گیرد که مقدار اکسیژن محلول در تمام قسمتهای محلول غذائی کمتر از چهار میلی گرم در لیتر نباشد.

به منظور مطالعه تاثیر سطوح شوری و خشکی بر برخی شاخص های رشدی و پارامترهای فیزیولوژیکی انار، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه سطح شوری 0، 30 و 60 میلی مولار کلریدکلسیم و کلرید سدیم با نسبت 1 به 1 و سه دور آبیاری 2، 4 و 6 روز روی دو رقم تجاری انار به نام های ‘رباب’ و ‘شیشه گپ’ به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که تنش شوری و خشکی باعث کاهش شاخص های رشدی و تغییر برخی پارامترهای فیزیولوژیکی بسته به نوع ژنوتیپ می گردد. در رقم ‘شیشه گپ’ وزن تر و خشک برگ تا سطح شوری 30 میلی مولار در مقایسه با شاهد، افزایش و سپس کاهش یافت در حالی که در رقم ‘رباب’ با افزایش شوری روند کاهش داشت. نتایج پژوهش فوق نشان داد که با افزایش شوری درصد ریزش برگ، میزان پرولین و مواد فنلی برگ افزایش و طول میانگره، طول سیستم ریشه ای و شاخص کلروفیل کاهش می یابد. تیمار خشکی همچنین پارامترهای مورد اندازه گیری را تحت تاثیر قرار داد به طوری که با افزایش دور آبیاری، تعداد ریشه، طول سیستم ریشه ای، میزان پرولین و میزان مواد فنلی برگ افزایش و کلروفیل فلورسانس کاهش نشان داد. نتایج حاصل از برهمکنش شوری و خشکی نشان داد که با افزایش سطح شوری و دور آبیاری درصد ریزش برگ افزایش و محتوای نسبی آب برگ کاهش می یابد. بیش ترین ریزش برگ در تیمار شوری 60 میلی مولار با دور آبیاری 6 روز مشاهده شد. واکنش ژنوتیپ ها در ارتباط با تنش شوری و خشکی متفاوت بود به طوریکه بیش ترین ریزش برگ و کم ترین محتوای نسبی آب برگ در رقم ‘رباب’ مشاهده شد. با افزایش شوری غلظت عناصر سدیم، کلر، پتاسیم، مس، منگنز و منیزیم در اندام هوایی و ریشه افزایش و غلظت عناصر کلسیم و فسفر کاهش یافت. دو رقم تفاوت معنی داری در غلظت عناصر معدنی ریشه و اندام هوایی داشتند به طوری که میزان سدیم و کلر اندام هوایی در رقم ‘رباب’ و میزان پتاسیم در رقم ‘شیشه گپ’ بالاتر بود. نتایج حاکی از آن است که رقم ‘شیشه گپ’ از طریق محدودیت در جذب یا انتقال کلر به اندام هوایی و جذب پتاسیم بیشتر، تحمل بالاتری نسبت به شوری در مقایسه با ‘رباب’ دارد.

به منظور بررسی اثر محلول پاشی تیمار های سالیسیلیک اسید و متیل جاسمونات بر حفظ کیفیت و افزایش عمر گل جایی پس از برداشت چند رقم گل بریده رز دو آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام شد و با در نظر گرفتن زمان های مختلف اندازه گیری صفات به عنوان یک عامل، آزمایش ها به صورت اسپیلت پلات تجزیه شدند. در هر دو آزمایش رقم های رز با تیمار های شامل سالیسیلیک اسید (1/0، 05/0 و 01/ میلی مولار)، متیل جاسمونات (2/0 و 1/0 میلی مولار) و آب مقطر (شاهد) محلول پاشی شدند. در آزمایش اول گل های رز رقم ‘دلسویتا’ و ‘سوییت واتر’ پس از برداشت در دمای 1±3 درجه سلسیوس و در آزمایش دوم گل های رز رقم ‘سوییت واتر’ و ‘سوربت آوالانچ’ در دمای 2±19 درجه سلسیوس قرار گرفتند. نتایج این پژوهش نشان داد که تیمار های مورد استفاده، کیفیت و عمر گل جایی گل ها را به طور معنی داری افزایش دادند. در گل های نگهداری شده در دمای1±3 درجه سلسیوس رقم ‘سوییت واتر’ با میانگین 56/40 روز در مقایسه با رقم دلسویتا 33/21 روز عمر گل جایی بیشتری نشان داد. هم چنین در این آزمایش تیمار متیل جاسمونات 2/0 میلی مولار در رقم ‘سوییت واتر’ و تیمار های متیل جاسمونات 1/0 و سالیسیلیک اسید 1/0 میلی مولار در رقم ‘دلسویتا’ عمر گل جایی را به طور معنی داری در مقایسه با شاهد افزایش دادند. هم چنین این تیمار ها قطر گل، کربوهیدرات کل ساقه و پایداری غشاء و وزن تازه نسبی را در مقایسه با شاهد افزایش دادند. نتایج آزمایش دوم نیز نشان داد رقم ‘سوییت واتر’ با میانگین 38/18 روز در مقایسه با رقم ‘سوربت آوالانچ’ با میانگین 71/16 روز عمر گل جایی بیشتری نشان داد. هم چنین طبق نتایج بدست آمده در این آزمایش تیمار متیل جاسمونات 2/0 میلی مولار در رقم ‘سوییت واتر’ و تیمار سالیسیلیک اسید 01/0 میلی مولار در رقم ‘سوربت آوالانچ’ عمر گل جایی را همراه با کاهش پژمردگی گلبرگ، افزایش پروتئین گلبرگ، جذب محلول نگهدارنده، وزن تازه نسبی و کربوهیدرات کل ساقه بهبود بخشیدند.

چکیده به منظور بررسی اثر های تنش خشکی بر برخی از شاخص های رشدی و پارامترهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی تاک، پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج سطح دور آبیاری 3، 6، 9، 12 و 15 روز در میان روی چهار رقم تاک عسکری، کشمشی، صاحبی و یاقوتی در چهار تکرار به مرحله اجرا گذاشته شد. تنش خشکی با استفاده از روش وزنی اعمال گردید. در پایان آزمایش فاکتورهای رویشی شامل وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، طول ساقه، تعداد برگ، سطح برگ، تعداد گره، طول میان گره، طول سیستم ریشه ای، طول فلش رشدی و درصد ریزش برگ، فاکتورهای فیزیولوژیکی شامل محتوای آب نسبی برگ، کارایی مصرف آب، فلورسانس کلروفیل، میزان کاروتنوئید و کلروفیل a، b و کل و فاکتورهای بیوشیمیایی شامل پرولین، قندهای محلول و میزان ترکیبات فنلی برگ و هم چنین میزان عناصر معدنی اندام هوایی و ریشه اندازه گیری شدند. نتایج بدست آمده نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش شاخص های رشدی و تغییر برخی از پارامترهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی بوته تاک بسته به نوع ژنوتیپ شد. با افزایش تنش خشکی میزان وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، طول ساقه، تعداد برگ، تعداد گره و طول میان گره کاهش یافت. بیش ترین طول شاخه و طول میان گره مربوط به رقم یاقوتی در دور آبیاری 6 روز و کم ترین آن ها در رقم کشمشی با دور آبیاری 15 روز بود. بیش ترین تعداد برگ مربوط به رقم صاحبی با دور آبیاری 3 روز و کشمشی با دور آبیاری 6 روز و کم ترین آن مربوط به رقم یاقوتی با دور آبیاری 15 روز بود. هم چنین بیش ترین میزان وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه به ترتیب در دور آبیاری 6 روز در رقم یاقوتی و در دور آبیاری 9 روز در رقم عسکری مشاهده شد. کم ترین میزان وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه در دور آبیاری 15 روز مشاهده شد. با افزایش تنش خشکی میزان کلروفیل کل و کاروتنوئید ها کاهش یافت، به طوری که بیش ترین میزان مربوط به رقم صاحبی در دور آبیاری 6 روز و کم ترین در رقم یاقوتی در دور آبیاری 15 روز مشاهده شد. با افزایش تنش خشکی میزان پرولین، قندهای محلول و میزان ترکیبات فنلی برگ و درصد ریزش برگ افزایش یافت. واکنش ژنوتیپ ها در ارتباط با تنش خشکی متفاوت بود، به طوری که بیش ترین میزان پرولین، محتوای آب نسبی برگ و کارایی مصرف آب مربوط به رقم صاحبی و کم ترین مربوط به رقم کشمشی بود بیش ترین میزان ترکیبات فنلی برگ مربوط به رقم صاحبی در دور آبیاری 15 روز و کم ترین میزان در دور آبیاری 3 روز در رقم صاحبی مشاهده شد. بیش ترین درصد ریزش برگ در رقم یاقوتی و کم ترین درصد ریزش در رقم صاحبی مشاهده شد. کم ترین محتوای آب نسبی برگ در دور آبیاری 15 روز و هم چنین کارایی مصرف آب در رقم یاقوتی مشاهده شد. بیش ترین میزان نیتروژن اندام هوایی به ترتیب در دور آبیاری 6 و 9 روز و در ارقام یاقوتی و عسکری و کم ترین میزان نیتروژن اندام هوایی در دور آبیاری 12 روز در ارقام کشمشی و صاحبی و 15 روز در هر چهار رقم مشاهده شد و بیش ترین میزان پتاسیم اندام هوایی و ریشه در رقم عسکری در دور آبیاری 9 روز و کم ترین آن ها به ترتیب در دور آبیاری 15 روز در ارقام صاحبی و یاقوتی و در دور آبیاری 6 روز در رقم یاقوتی مشاهده شد. بیش ترین میزان فسفر اندام هوایی و ریشه به ترتیب در دور آبیاری 6 و 3 روز در رقم یاقوتی و کم ترین آن ها به ترتیب در ارقام عسکری و یاقوتی و در دور آبیاری 3 و 9 روز مشاهده شد. با توجه به نتایج این پژوهش که رقم صاحبی بیش ترین میزان پرولین، ترکیبات فنلی برگ، محتوای آب نسبی برگ و کارایی مصرف آب را داشت بنابراین می توان گفت که این رقم در مقایسه با سه رقم دیگر به تنش خشکی متحمل تر بود لذا برای کشت در مناطق خشک و کم آب توصیه می شود.