تغییر اقلیم از جمله مهمترین مشکلات بشر امروزی است. مطالعات نشان داده که در قرن بیستم، متوسط دمای کره ی زمین 0/2±0/6 درجه ی سانتیگراد افزایش داشته است. این موضوع قطعاً سبب تغییرات بسیاری از پدیده های محیطی و تغییر در سیستم های سینوپتیک مناطق مختلف شده است. با تغییر اقلیم سایر اجزای آن مانند دما، بارش، باد، تبخیر، روز های ابر و ... تغییر می کند. در این میان، بارش های تندری به لحاظ اینکه تأثیر عمده ای بر محیط طبیعی و زندگی انسانی دارند، از اهمیت بالایی برخوردار می باشند. منطقه شمال غرب ایران به دلیل دارا بودن ویژگی های خاص طبیعی از جمله قرار گرفتن در مسیر حرکت سامانه های سینوپتیک جوی و وجود واحدهای توپوگرافیک متنوع از مهمترین مراکز جمعیتی، اقتصادی، صنعتی و کشاورزی کشور محسوب می شود. تغییر فضایی و مکانی بارش های تندری می تواند با خسارات مالی و جانی زیادی در این ناحیه همراه باشد. در این تحقیق داده های بارش تندری 15 ایستگاه سینوپتیک در منطقه مورد مطالعه از سازمان هواشناسی کشور اخذ و پس از آنالیز آماری نمودارهای روند ، میانگین، فراوانی وقوع و حداکثر مطلق یک روزه بارش های تندری سالانه، بهار و تابستان در ایستگاه های مربوطه رسم شد. سپس با استفاده از روش من-کندال به آزمون روندها در 4 ایستگاه که طولانی ترین دوره آماری در بین ایستگاه ها را داشتند اقدام گردید. نتایج حاصل از رسم نمودارهای روندی حاکی از افزایش پارامترهای مورد بررسی بارش های تندری در اکثر ایستگاه ها می باشد. در ضمن، تست من-کندال در داده های 4 ایستگاه، بیانگر تغییرات معنادار در بارش های تندری در 2 ایستگاه می باشد. برای پهنه بندی بارش های تندری غیر از داده های ایستگاه های سینوپتیک از داده های ماهواره trmm نیز استفاده گردید.

در این پژوهش به منظور طبقه بندی و شناسایی الگوهای رودباد فصل زمستان ایران در دوره آماری 2011-2001 از دو روش اصلی اقلیم شناسی یعنی روش های آماری و همدیدی استفاده شده است . داده های مورد استفاده در این پژوهش شامل داده های مرکز پیش بینی محیطی در مرکز ملی اقیانوس و جو یا (noaa) شامل داده های مولفه باد مداری ، باد نصف النهاری و درجه حرارت و داده های بارش 130 ایستگاه همدید سطح کشور می باشد . ابتدا با استفاده از اسکریپت نویسی در نرم افزار grads داده ها تبدیل به فرمت excel شد سپس با استفاده از تحلیل عاملی با رویکرد مولفه های اصلی 15 عامل که 80 درصد پراش داده ها را تبیین می کردند، انتخاب شد . در مرحله بعد با استفاده از تحلیل خوشه ای سلسله مراتبی با روش وارد 7 الگو رودباد شناسایی گردید . سپس با استفاده از همبستگی درون گروهی، روز نماینده هر الگو انتخاب گردید. در مرحله بعد با استفاده از داده های بارش 130 ایستگاه همدید سطح کشور و تصویر ماهواره ای trmm میزان بارش و نواحی متأثر از سرعت هسته رودباد و محل قرار گیری آن مشخص گردید . نتایج نشان داد که این 7 الگو بسته به موقعیت و جهت حرکت و سرعت هسته رودباد، بخصوص اگر این مناطق در قسمت واگرائی آن قرار داشته باشند ، نواحی مختلفی را تحت پوشش قرار می دهند .برای نمونه، الگوی هفتم که رودباد جنب حاره ای بوده به عنوان الگوی موجد بارش فراگیر در سطح کشور انتخاب شده و مشخص گردید که رودباد با حرکت موجی شکل خود سبب تشکیل پشته در شمال غربی قاره افریقا و یک ناوه عمیق در شمال قاره افریقا و جنوب عراق شده است که این پشته و ناوه، هوای گرم عرض های پایین را به طرف عرض های بالا و هوای سرد عرض های بالا را به عرض -های پایین سوق داده و سبب ناپایداری در منطقه بر اثر گسترش چرخند سیبری و واچرخند آزور به طرف پایین و پیشروی کم فشار سودانی به طرف نواحی عرض های بالا بخصوص غرب ایران شده است. غرب ایران به عنوان مهمترین مرکز دریافت بارش در قسمت واگرائی ورودی رودباد قرارمی گیرد . همچنین با استفاده از نقشه های ارتفاع ژئوپتانسیل ، جریان سرعت قائم هوا و نم نسبی روز نماینده الگوی هفتم بارش های این روز از دیدگاه همدیدی مورد تحلیل قرار گرفته است.