نیما به عنوان بنیان گذار و پدر شعر نو فارسی همواره مورد توجه ی دانش پژوهان بوده و اشعارش از جوانب مختلف بررسی شده است. از میان آرایه های ادبی، تشبیه به عنوان عنصر اصلی زیبایی شناسی، برجستگی قابل توجهی در اشعار نیما دارد. هدف از این تحقیق بررسی انواع تشبیه در شعر نیما و ارائه ی فرهنگ تشبیه در دیوان نیما می باشد. روش تحقیق، نظری و به صورت پژوهش کتابخانه ای بوده و بر اساس این تحقیق، در اشعار نیما مجموعاً 897 مورد تشبیه یافت شده است. اکثر تشبیهات نیما به صورت باز (مفصّل) یعنی همراه با وجه شبه می باشند. چون تشبیهات نو است معمولاً مفصّل بوده و شاعر وجه شبه را که غالباً تخیّلی است ذکر می کند تا نگرش خود را که مبنی بر ارتباط دوامر تازه است، به مخاطب بفهماند. از بین ادات تشبیه «چو» بیش از سایر ادات به کار رفته است. ادات تشبیه در اشعار نیما همان کلمات مرسوم در شعر فارسی است و هیچگونه نوآوری در آنها دیده نشده است و از طرفی چون اشعارش برگرفته از طبیعت است بیشتر اشعارش از نوع حسّی به حسّی می باشد.

تحوّلات اجتماعی که بعد از ظهور و استقرار مشروطیّت در ایران به وجود آمد در همه ی جنبه های زندگی موثّر واقع شد و سراپای اجتماع را دگرگون ساخت. این تغییرات نه تنها در افکار، عقاید و آداب و رسوم ایرانیان، بلکه در اشعار شاعران نیز رسوخ کرد. در این راستا اشعار ادیب الممالک، با محتوای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، انقلابی، نیز از این تحوّلات بی نصیب نبوده است. از آنجائی که آثار ادبی می تواند دربردارنده ی عناصر فرهنگی و اجتماعی باشد در این تحقیق سعی شده است در ابتدا تصویری مجمل از شرایط و اوضاع حاکم بر جامعه در دوران مشروطیّت ارائه گردد. در این رهگذر تأثیر این شرایط بر اشعار ادیب الممالک مورد بررسی قرار می گیرد. از این رو در این پژوهش عناصر فرهنگی و اجتماعی در اشعار این شاعر به عنوان موضوع اصلی، مورد شناسایی، طبقه بندی و توصیف قرار می گیرد تا از این دیدگاه وضعیّت جامعه در این دوران بهتر شناخته شود. در این میان عوامل ومولّفه هایی که بیشتر مورد توجّه قرار گرفته اند، عبارتنداز: 1- عناصر و مفاهیم فرهنگی که شامل اعتقادات و باورهای عامّه، آیین ها، آداب و رسوم، خرافه ها، موضوعات و مفاهیم علمی، موضوعات و مفاهیم دینی، موجودات اسطوره ای، وهمی و خیالی، هنر، ابزار و آلات نقّاشی، آلات و الحان موسیقی، عکّاسی، بازی ها، واژگان و ترکیبات غیر فارسی می باشد. 2- عناصر و مفاهیم اجتماعی که شامل نیازها و امکانات مادّی زندگی، طبقات اجتماعی، نژاد و اقوام، قبایل، سلسله و خاندان، امرا و پادشاهان، کشور ایران، ایرانی و وطن پرستی، ارزشهای اخلاقی، موضوعات و مفاهیم حقوقی، اداری، سیاسی، اقتصادی و نظامی می باشد. دلایل توجّه شاعر به آنها به گونه ای در جهت بیان عقاید از جمله بیداری، خدمت به وطن، ترویج اندیشه ی آزادی خواهانه، بیگانه ستیزی، احساسات ملّی و میهنی و انتقادات سیاسی و اجتماعی بوده است.

چکیده قصّه و داستان، قدمت بسیاری در بین انواع ادبی دارد. اگرچه اقتضای ماهیّت این گونه ی هنری، اطناب و دراز نویسی است؛ امّا ایجاز و کوتاه نگاری نیز کم و بیش در طول تاریخ- خصوصاً در مشرق زمین- با آن همراه بوده است. بعد از رشد و تعالی داستان کوتاهِ کلاسیک جهان، اواخر دهه ی شصت میلادی (قرن بیستم)، سبک و شیوه-ی مینی مالیسم از هنر وارد ادبیّات شد و در داستان کوتاه تأثیر گذاشت. در ایران نیز با نگاهی به گزیده نویسی ادبیّات کلاسیک، داستانک نویسی به سبک غربی از اواخر دهه ی سی شمسی آغازشد؛ هرچند بعد از گذشت چند دهه، تفاوت هایی در مضمون و تا حدودی ساختار و اجزا، بین داستانک ها و مینی مال – اعم از غربی و ایرانی- پدیدار شد؛ امّا با این وجود داستانک و مینی مال در این پژوهش یکی دانسته شده است. در فصول اوّلیّه ی پژوهش، تعاریفی از جایگاه، نام ها، عناصر و اجزای داستانک و مینی مال عرضه شد، و در ادامه ضمن معرّفی مینی مال نویسان معروف جهان، با نگاهی اجمالی به تک داستان ها و مجموعه داستان های نویسندگان ایرانی از دهه ی بیست تا نود شمسی، ساختار و محتوای آن ها مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفت. براین اساس در این پژوهش به این نکته رسیدیم که به گونه ی رسمی این شیوه ی داستانی درایران، با کتاب «درخانه اگر کس است» شروع می شود و در ادامه، در دهه های چهل و پنجاه شمسی، داستان هایی خلق شده اند که ناخواسته به برخی از ویژگی های این سبک نزدیک شده اند؛ با نظر به این که هرچند ایران هنوز تسلیم محض دنیای ماشینی نشده است و تسلّط تکنولوژی بر ادبیّات داستانی ایران به طور مطلق دیده نمی شود؛ امّا روند رو به رشد تک داستان ها و مجموعه های داستانی مینی مال، در دهه ی هفتاد و به ویژه هشتاد شمسی، به اوج خود می رسد و جسته و گریخته شاهد خلق مجموعه های داستانی مینی مال هستیم که بیش ترین نزدیکی و سنخیّت را با اصول داستان های مینی مال غربی دارند.

طنز، یکی از انواع ادبی و درحقیقت دست مایه ای برای شاعر یا نویسنده ی خوش ذوق و شوخ طبع و البتّه مسوول و دردآشنا است که با چاشنی خنده مفاسد، کاستی ها و ناراستی هایی را که بر رفتارها، روابط و مناسبات مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و... بشر هر دوره حاکم است و به هر دلیلی با خطاب جدّی قابل بیان نیستند، بازگو کرده و با هدف اصلاح و خیرخواهی مورد انتقاد، سرزنش و نکوهش قرار می دهد. طنز امروز ریشه در ادبیّات طنزآمیز دوران مشروطه دارد و از آن جا که این نوع ادبی همواره تحت تأثیر حاکمیّت سیاسی هر دوره بوده است، از آن دوران تا کنون در آثار طنزپردازان مختلف، شاهد رویکردهای متفاوتی هستیم. در اشعار طنز صالحی آرام، زرویی و خلیل جوادی نیز که از طنزپردازان حال حاضر به شمار می روند، موضوعات گوناگون در قالب رویکردهای مختلف با شیوه و شگردی خاص به نقدی طنزآلود کشیده شده اند. جست وجو در محتوا و مضمون اشعار طنز هر کدام، به شناخت این رویکردها و موضوعات مربوط به آنها خواهد انجامید.

داستان نویسی امروز، از ابزاری بهره می برد تا بتواند بیشترین تاثیر را بر خواننده داشته باشد. این ابزار را عناصر داستان می نامید. نویسنده یا به کارگیری درست آنها دنیایی واقعی را می افریند.این عناصر که یک مجموعه را تشکیل می دهند هماهنگی آنها با هم بیان گر توانایی نویسنده می باشد. پژوهش حاضر رمان های دو نویسنده ی تاثیر گذار زمان ما سید عباس معروفی و شهریار مندنی پور را از دید بهره گیری از سه عنصر داستانی(درون مای، زاویه ی دید و شخصیت) بررسی می کند و ضمن مقایسه ی رمان های این دو در این زمینه بازکاوی ویژگی های داستان نویسی سنتی و نو آثارشان نیز می پردازد. عباس معروفی در رمان های مورد نظر پایان نامه نشان داد که نویسنده ی تکنیک گر است. او با به کارگیری ویژگی های شیوه ی سیال ذهن به ویژه در( سمفونی مردگان و سال بلوا) آثاری درخور توجه را در ادبیات داستانی فارسی پدید آورده است و با ابتکار ونوآوری در زاویه ی دید، مدخلی تازه در این زمینه گشوده است. شهریار مندنی پور در تنها رمان خود نشان داد که به زبان فارسی و امکانات آن آشناست و در این زمینه بر معروفی برتری دارد. با این که هم چنین معروفی تکنیک گرا نیست ، اما رمان (دل دلدادگی) او به دلیل پردازش اندیشیده و شخصیت پردازی عالی در حد شاهکار است.

در داستان های امروزه روایت از محدودی سن اش خارج شده است بدین مفهوم که از نقل داستان در قالب منسجم و بازتاب واقعیتی قطعی و مورد توافق همگان خودداری می شود. به تعبیر دیگر نویسنده ی تعیین کننده ی همه چیز جای خود را به نویسنده ای می دهد که خود از صحنه کنار می رود تا خوانند خود با تفسیرهایش به داستان راه یابد. پژوهش حاضر رمان های هیس و پستی از آثار نویسنده ی دیگر گونه نویس زمان ما محمدرضا کایب را به شیوه ی تحلیلی از نگاه ساختاری در کاربست عناصر داستان بررسی می کند و ضمن مقایسه ی این دو اثر به واکاوی ویژگی های داستان نویسی نوین در آن ها می پردازد. کاتب در رمان های مورد نظر شیوه ی متفاوتی از روایت را مورد توجه قرار داده است تا خواننده ی منفعل را به کنش گر تبدیل کند. با فروریختن قطعیت امور و طرد نگاه تک بعدی امکان برداشت های متفاوت و تفسیرهای متعددی برای خواننده ایجاد می شود. توجه به شیوه های گوناگون دیدن به جای ارایه یک واقعیت کلی و قطعی کاتب برای خواننده ایجاد می شود. توجه به شیوه های گوناگون دیدن به جای ارایه ی یک واقعیت کلی و قطعی کاتب را وا می دارد تا از طریق تجربه ی فرم به شناختی تازه از واقعیت و تفسیری نو از زمان برسد. او با کاربست صناعات نوین داستان نویسی مانند عدم قطعیت بی نظمی زمانی در روایت تکثر روایت اشکار کردن شگردهای نویسندگی، یکی شدن شخصیت ها، فرجم های چندگانه و ..، در عین توجه به محتوا نشان می دهد که نویسنده ای فرم گرا است. البته فرم گرایی در رمان هیس برجسته تر و شاخص تر است. کاتب با ابتکار و نوآوری در روایت داستان، توانسته است در مسیر نو و راه کم رهرو کارهایی تازه در ادبیات داستانی امروز پدید آورد.

در عصر مشروطه و معاصر فراوان هستند شاعران و نویسندگانی که با نگرشی نو و متفاوت نسبت به گذشته به بیان دردها و آرمان های مشترک انسانی پرداختند، آنها مناسبات سنتی جامعه را که با تکرار، استبداد سیاسی و گاه تعصب دینی، همراه است به باد اعتراض گرفتند و با نگاهی روشنفکرانه، دغدغه های فکری خود نظیر شکست ها، نوستالژی، نومیدی، تنهایی و پوچی را در آثارشان راجع به دنیای پیرامون با ترسیم جامعه ای آرمانی و انسانی ایده آلی که به دور از هرگونه تعصبات فکری قومی و ملی و ... است، مطرح کردند. نگرش شاعر معاصر به انسان و دردها و آرمان های او و جهان آرمانی اش، تفاوت قابل ملاحظه ای با دیدگاه های گذشتگان شعر این سرزمین دارد و در نوع خود بی نظیر به نظر می رسد. این آلام و آرزوهای مشترک که گاهی جسورانه می نماید و ستیزگرایانه، در شعر شاعرانی چون "احمدشاملو، سیاوش کسرایی، سیمین بهبهانی، مهدی اخوان ثالث، نادر نادرپور و فروغ فرخ زاد، به طرز زیبایی در جامعه ی شعر امروز، به تصویر کشیده شده است. "من درد مشترکم مرا فریاد کن"(شاملو : 213)

یکی از اندیشه های اساسی و محوری شعر شاعران، از گذشته تا به حال، اندیشه های دینی و مذهبی بوده است و توجه آنان به اولیای دین و سیره و سیمای معصومین (ع) در همین زمینه می باشد. در این پایان نامه، نگارنده یافته های پژوهشی خود را جهت تبیین سیمای معصومین (ع) در سروده های چند شاعر (بهار، شهریار، سبزواری، شاهرخی، اوستا و مردانی) عرضه کرده است. این موضوع در این دوره بیشتر به ذکر مناقب معصومین (ع) به خصوص پیامبر اکرم (ص)، حضرت علی (ع)، حضرت فاطمه (س)، امام حسین (ع)و امام زمان (عج) اختصاص دارد و به بقیه ی امامان کم تر توجه شده و یا اصلا توجه نشده است. موضوع اشعار شاعران حوادث زندگی و فضایل و مناقب این معصومین (ع) می باشد. با آن که معصومین (ع) ذاتا دارای صفات مشترکی هستند، ولی بعضی از حوادث روزگار ایشان و یا برخی خصوصیات آنان بیشتر مورد توجه قرار گرفته اند، مثلا از پیامبر (ص) معجزات فراوان، مبعث، معراج و از حضرت علی (ع) شجاعت و فداکاری و از حضرت فاطمه (س) مسأله ی فدک و محبت پیامبر (ص) به ایشان، امام حسین (ع)مظلومیت و مبارزه اش در کربلا و جان نثاری و درباره ی امام زمان (عج) مسأله ی ظهور و انتظار مورد توجه شاعران بوده است. با توجه به شعر شاعران معاصر و مقایسه ی آنان با شاعران گذشته، می توان ابراز داشت که شاعران معاصر علاوه بر مدح و منقبت یا سوگ معصومین (ع) ، به مظلومیت آنان و ایستادگی و مقاومت آنان در برابر حاکمان ستمگر و گاهی اهمیت مسأله ی ولایت نیز توجه شده است. این نگرش به خصوص در مورد امام حسین (ع) به ویژه موضوع قیام عاشورا و امام زمان (عج) خصوصا موضوع انتظار حضرت برجستگی بیشتری دارد. به گونه ای که عاشورا دیگر تابلویی از غم و اندوه و ماتم نیست، بلکه سراپا شور و عشق و جانبازی برای حیای دین خدا و مبارزه با ظلم و زور وتزویر است و موضوع انتظار نیز به سکون و نشستن و منتظر ماندن خلاصه نمی شود، بلکه قیام و ایستادگی و خودسازی و ارتقای بینش و بصیرت در راستای فراهم کردن مقدمات ظهور می باشد.

بررسی محتوایی ناظر به بررسی معانی، مفاهیم و درون مایه هاست. این نوع بررسی برای درک سبک فردی شاعر یا نویسنده ضروری است و بدون توجه به آن نمی توان به تحلیل درستی از آثار و متون ادبی دست یافت. اهمیت جایگاه دو شاعر مطرح در این پایان نامه (محمدتقی بهار و مهرداد اوستا) در میان شاعران معاصر ایران، سبب ساز بررسی اشعار آنها و مقایسه ی وجوه اشتراک و افتراق آن گردید. نتایج تحقیق بیانگر این است که : بهار شاعری مبارز، وطن پرست و آزادی خواه است که با صراحت به بیان عقاید خویش پرداخته است. وی در بازی روزگار لباس شکست نپوشیده و همواره در تلاش و کوشش بوده است، امام مهرداد اوستا با روزگار نجنگیده و در افسوس جفای معشوق و روزگار به سر برده است. وی برخلاف بهار هرگز به صورت علنی به مخالفت با دولت نپرداخته و تا جای امکان از آن حذر کرده است. در پایان می توان گفت : همانقدر که رنگ حماسه در شعر بهار پررنگ می باشد رنگ غنا و غزل در شعر اوستا به چشم می خورد. بدین ترتیب بهار را "سیاست مدار ، ادیب و مبارز" و اوستا را " ادیب عاشق" می نامیم.

در این پژوهش تلاش شده است. تا وصایای شخصیت های شاهنامه مورد بررسی و تحلیل محتوایی قرار گیرد.منظور از وصایا آخرین سخنان، سفارش ها و درخواست هایی است که شخصیت های شاهنامه اندکی قبل از مرگ و یا زمانی که عازم جنگ یا سفر بودند و اطمینانی به بازگشت یا زنده ماندن خود نداشتند، بر زبان می آوردند. این سخنان به لحاظ موقعیت زمانی آن ها که اندکی قبل از مرگ بیان شده اند بسیار حائز اهمیت هستند. بررسی این سخنان امکان شناخت بهتر گذشتگان را برای نسل جدید فراهم می آورد. با مطالعه ی وصایای شخصیت های شاهنامه، مسائل ریز و درشت فراوانی درباره ی زندگی پیشینیان برای ما آشکار می شود. برخی از این مسائل که در هنگام مرگ، از اصلی ترین دغدغه های وصیت کنندگان بوده است، عبارتند از: اعتقادات و باورهای ایرانیان باستان، اصول اخلاقی ای که به آن پای بند بوده اند، نحوه ی سیاست و کشورداری و نظامی گری آنان، و همچنین امور شخصی و خانوادگی با مشاهده ی وصایای افراد مهم و مشهور شاهنامه و تعداد زیاد افراد وصیت کننده و حجم زیاد وصایای شاهنامه که تقریبا یک شصمتم از کل شاهنامه را تشکیل می دهد. به اهمیت وصایا در شاهنامه ی فردوسی و سابقه ی طولانی وصیت کردن در میان ایرانیان پی می بریم و بدون تردید می توانیم بگوییم که وصیت کردن از سنت های ایرانیان باستان بوده است

داستان نویس برای ارائه ی اثر داستانی، از ابزاری بهره می برد که به آن عناصر داستان می گویند. برای این که پیکره ی داستان از استحکام ویژه ای برخوردار گردد، می بایست تمامی عناصر در تعامل سازنده با هم بوده و کارکردی هماهنگ داشته باشند. پژوهش حاضر، رمان های سایه ها و شب دراز، شب ایّوب، فال خون و «کتاب بی نام اعترافات» داوود غفّارزادگان را از لحاظ ساختار داستانی بررسی می کند و به تحلیل تمامی عناصر داستانی در رمان های مذکور می پردازد.

در خلق داستان، اجزای بسیاری دخالت دارند که عناصر داستان نامیده می شوند. داستان نویس معاصر می کوشد تا با بهره گیری از این عناصر و درآمیختن دنیای واقعی با تخیّل خود، یک مجموعه ی هماهنگ را به وجود آورد تا تأثیر مورد نظر خود را بر خواننده بگذارد. مهم ترین این عناصر، عنصر درون مایه است که شالوده ی هر اثر داستانی را می سازد. پژوهش حاضر، رمان های دو نویسنده ی تأثیرگذار معاصر، فرخنده آقایی و ناهید طباطبایی را از منظر بهره گیری از عنصر درون مایه، مورد بررسی قرار داده و به مقایسه و تحلیل همسانی ها و ناهمسانی های دورن مایه ای آثار آنان پرداخته است. با توجّه به مطالعات به عمل آمده به نظر می رسد، هر دو نویسنده از چهره های نسبتاً برجسته ی داستان نویسی در دهه های اخیر باشند که با طرح واقعیّت های ملموس جامعه و مضامین کهنه با دیدی بکر و نو، آثاری قابل تأمّل و درخور توجّه آفریده اند.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.