ضرب المثل ها جمله های کوتاهی هستند که به عنوان دلیل و شاهد در نوشتار و نیز محاورات بین مردم متداول است این ضرب المثل ها معرف فرهنگ و آداب رسوم یک قوم هستند که مجموعه ای از دستورها، تذکرها و حقایق زندگی را به نمایش می گذارند. لذا از نظر مردم شناسی بسیار ارزشمند بوده و مطالعه ی آن ها می تواند در بررسی های مردم شناسانه ی فرهنگ ها مورد استفاده قرار گیرد. پژوهش حاضر سعی در بررسی ضرب المثل های شرق گیلان از منظر منشا، معنا، ساختار، زیبا شناسی و تاثیر و فوائد آن ها دارد و به دنبال یافتن پاسخ به این سوالات است که ضرب المثل های شرق گیلان چه تعداد است و در چه موضوعاتی؟ کمیت و کیفیت ضرب المثل های شرق گیلان چگونه است و منشا آن هـا از کجاست و چه تاثیری در زندگــی روزمره مردم دارد؟ داده های این پژوهش کــه مجموعه ای از ضرب المثل های شرق گیلان است از طریق کتب های مختلف و مصاحبه گرد آمده اند که 800 ضرب المثل است. این ضرب المثل ها از جنبه های مختلف فرهنگی، تربیتی، اعتقادات و باورداشت ها، معیشتی و... بررسی شده و به آوا نویسی آن ها پرداخته شده است. نگارنــده در صدد این است که با کمک آمـــار و تجزیه و تحلیل در سنین مختلف از 6 شهرستان شـرق گیلان، ضرب المثل ها را از جنبه ها و موضوع های مختلف بررسی کــرده به بحث بپردازد. این پژوهش در خصوص افزایش و کـاهش استفاده ی ضرب المثل ها در نسل قدیم و جدید به بررسی تاثیر متغیرهای سن، جنسیت و تحصیلات بر کاربرد این ضرب المثل ها نیز می پردازد. هر چند که در حین پرداختن به موضوعات ذکر شده، مولفه هایی مثل نوع معیشت و شغل و مسایل اجتماعی، تاریخی و جغرافیایی همچون قرابت با فرهنگ های اقوام همسایه و در نتیجه تقابل فرهنگی بین آنان نیز مورد بررسی قرار گرفته است. روش انجام تحقیق از طریق دو شیوه ی میدانی - آماری و گردآوری و تجزیه تحلیل داده های حاصله صورت گرفته است. در تجزیه و تحلیل آماری از آزمون های کاربردی آنوا و توکی و نرم افزارspss استفاده گردید و فرضیه ها آزمون شد. در پایان، نتایج پژوهش مورد بحث و بررسی قرار گرفت. بررسی ها ونتایج آماری نشان دهنده ی نوعی افول و ضعف کاربرد گویش گیلکی و مولفه های دیگر آن از جمله امثال گیلکی شده است. شهرستان چابکسر با حدود 21% کمترین و آستانه اشرفیه با بیشترین کاربرد امثال یعنی حدود 75% را شامل می گردید و در مجموع مردم شرق گیلان، به طور متوسط حدود7/50 از کل 800 ضرب المثل گردآوری شده ی شرق گیــلان را در گفتار و زندگـــی روزمره خود بــه کار می گیرند. امثال گرد آوری شده منطقه همانند بسیاری از مولفه هــای فرهنگی دیگر مانند: شعر و ترانه داستان های محلی، بیشتر از فکر و اندیشه ی عوام نشات گرفته اند. امثال شرق گیلان از نظر زیبایی شناسی بسیاری از آرایه های ادبی (در زمینه های معانی، بیان، بدیع) را دارا می باشد، این امثال دارای ساختار ی ترکیبی از شعر و نثر هستند و همچنین ویژگی منحصر به فرد واژگانی آن به وضوح مشخص گردیده، علاوه بر وجود بسیاری از صناعات ادبی، در امثال شرق گیلان جملگی به نحوی از دست مایه ی طنز برخوردارند.

زبان دارای جنبه های زیستی و روانی فراوانی است. تحول آن را به شکل امروزی، باید در بافتی گسترده تر، یعنی با توجه به عوامل درونی (زیستی و روانی) و عوامل بیرونی (ارتباطی و محیطی) مطالعه کرد. در میان عوامل مؤثر در پیدایش و تحول زبان، نقش عوامل اجتماعی برجسته تر به نظر می رسد.در این میان بازیل برنشتاین جامعه شناس انگلیسی نظریه ای را ارائه کرد که به نظریه شکست آموزشی معروف شد. در این نظریه اوبرای اولین بار مطرح می کند که در شرایط مساوی و با بهره هوشی مساوی، افراد طبقات بالاتر جامعه از نظر کنش زبانی بر افراد طبقات پایین برتری دارند. وی از دو گونه گفتاری بنام کد گسترده و کد محدود نام می برد. برنشتاین در تحقیق خود تأثیر فرایند اجتماعی شدن را بر فراگیری و تثبیت کد ها تنها در چارچوب خانواده مورد بررسی قرار می دهد. پژوهش حاضر در سدد آن است تا نظریه برنشتاین را این بار با متغیر تحصیلات مورد بررسی قرار دهد. این تحقیق در میان 432 دانش آموز دختر مقاطع تحصیلی مختلف در شهرستان قائمشهر انجام شده است.در این گذر تاثیرتحصیلات برروی حوزه های واژگانی و نحوی مورد بررسی قرارگرفته است. در انجام این تحقیق داده ها به روش میدانی گردآوری شده و برای تحلیل داده ها از روش توصیفی– تحلیلی استفاده شده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن بود که بالاتر رفتن تحصیلات دربالاتر رفتن استفاده از کد گسترده نقش معناداری دارد وآموزش زمینه ساز تحقق کد گسترده است.

هدف این پژوهش که در قالب پنج فصل تنظیم گردیده، توصیف زبان شناختی گویش بردخون در شهرستان دیر از توابع استان بوشهر است. فصل اول پژوهش به بیان زمینه مسئله، هدف، ضرورت تحقیق ، فرضیه ها و روش پژوهش می پردازد. فصل دوم به مرور مطالعات صورت گرفته پیشین در زمینه وضعیت تاریخی ، جغرافیایی و اجتماعی استان ، شهرستان و بخش بردخون و نیز پژوهشهای گویش شناسی، می پردازد و فصل سوم، به مبانی نظری تحقیق اختصاص دارد. فصل چهارم که به بحث و تحلیل داده ها می پردازد، در برگیرنده ی بررسی آوایی، صرفی و نحوی گویش است. در بخش آوایی، همخوانها، واکه ها، ساختمان هجا، واحدهای زبر زنجیری، و فرایندهای آوایی، در بخش صرف، موضوعاتی ازقبیل اسم، شمار، معرفه ونکره، نشانه ی اضافه، ندا، اسمهای توزیعی، جمع و مفرد، جنس، شیوه های بیان زمان، ضمایر، صفت، عدد، قید، حروف اضافه و ربط، دستگاه فعل، ساختمان افعال (ساده، مشتق و مرکب ) و ساختمان واژه و در بخش نحو، موضوعاتی مثل نهاد و گزاره، اجزای جمله، انواع جمله، ساختمان بند، گروه اسمی، فعلی و قیدی و تجزیه ی روساختی جمله مورد بررسی قرار می گیرد. ویژگیهای مورد بحث در این گویش در حد امکان با فارسی مطابقت داده شده است.

چکیده مطالعه حاضر به بررسی مولفه های هویت ملی در اشعار سروده شده درعصر مشروطه ایران پرداخته است تا بتواند وضعیت کلی و محتوای ذهنی برخی شاعران آن دوران را توصیف کند و میزان توجه شاعران مشروطه رابه هویت ملی – ایرانی مورد ارزیابی قراردهد.بی تردید شاعران هر دوره تا حدودی زبان حال مردم زمان خود را در اشعارشان می سرایند و از آنجا که افکار و عقاید شعرای هر عصری در مضامین و محتوای شعری شان نهفته است و اشعار آنها بر افکار عمومی مردم تأثیر گذارند ، شش شاعر عصر مشروطه (فرخی یزدی ، میرزاده عشقی، ملک الشعرای بهار، ایرج میرزا، عارف قزوینی و ادیب الممالک فراهانی)،که از مشهورترین شعرای دوره مشروطه می باشند،انتخاب شدند.همچنین از بین مولفه های مختلف هویت ملی شش مولفه هویت ملی که برخی محققان و پژوهشگران برآنها اجماع دارند و تقریبادر اکثر ممالک دنیا مشترک می باشند، برگزیده شدند که عبارتند از: (تاریخ، سیاست، دین، فرهنگ، زبان و جغرافیا و مکانها) که هر مولفه به ریزمولفه هایی تقسیم شدند و کلمات مرتبط با این مفاهیم به صورت بانک لغات هویت ملی تهیه شد و در دیوان شعرای مذکور به جستجوی کلمات هویت ملی بکار رفته شده در آنها پرداخته شد.نتایج به صورت جداول و نمودار با روشهای آماری خاص پژوهش(استنباطی و توصیفی) گردآوری و مصور شده است، باتوجه به مطالعه بیش از هفده هزار بیت از اشعار شعرای مذکور نتایجی که از پژوهش حاضر بدست آمده است در پاسخ به سوالات پژوهش شامل: 1- مهمترین مولفه هویت ملی مورد توجه شاعران عصر مشروطه کدام است؟ 2- کدام شاعر عصر مشروطیت،بیشترین توجه را به عناصر هویت ملی نموده است؟ 3- بیشترین وکمترین مولفه های هویت ملی دردیوان اشعار کدام یک از شاعران دوران مشروطیت به چشم می خورد؟ نتایج نشان می دهد که برخی از شعرای مورد پژوهش، نگرش مثبتی به بعضی از مولفه های هویت ملی داشته اند. این در حالی است که برخی مولفه های هویت ملی مانند: سیاست، تاریخ ، فرهنگ ، دین ،جغرافیا ومکانها به نسبتهای متفاوت در دیوان شعرای مذکور، بیشتر از مولفه زبان بکاررفته اند. بیشترین مولفه مشاهده شده در اشعار مورد پژوهش، مولفه سیاست می باشد و کمترین مولفه هویت ملی، مولفه زبان می باشد. از این میان ملک الشعرای بهار بیشترین توجه را به مولفه های هویت ملی،ازجمله سیاست وتاریخ، داشته است وایرج میرزا کمترین توجه را به مولفه های هویت ملی اختصاص داده است.به نظرمی رسد طبق نتایج بدست آمده از داده های آماری پژوهش، می توان به اطلاعات استخراج شده از اشعار شعرای مذکور اعتماد کرد و فرضیات پژوهش را اثبات نمود. در نهایت می توان این نتیجه کلی را اذعان نمود که همه شعرای این دوره به مولفه سیاست بیشترین توجه را نسبت به سایر مولفه های هویت ملی داشته اند. پس می توان گفت که بیشترین محتوای ذهنی و فکری مردم در عصر مشروطه را سیاست و مسائل مربوط به آن تشکیل داده و در نهایت نتایج نشان می دهد که مردم با مسائل سیاسی زمان درگیر بوده و به سرنوشت سیاسی خود حساس بوده اند.و شعرا در القای این مولفه در میان مردم بیشترین تاثیر راداشته اند.

هدف از این تحقیق بررسی میزان مطابقت کتاب زبان فارسی سال سوم متوسطه رشته علوم انسانی با اصول برنامه ریزی درسی می باشد، اصول برنامه ریزی درسی در این تحقیق عبارتند از: اهداف ( حیطه های شناختی،عاطفی و مهارتی ) محتوا، سازماندهی محتوا و نیازهای مهارتی زبان آموزان( خواندن، نوشتن، گوش دادن و صحبت کردن ). با استفاده از روش های تحلیل محتوا با به بکار بردن روش تحقیق « توصیفی-تحلیلی » به توصیف و تجزیه و تحلیل محتوای درس زبان فارسی سال سوم رشته علوم انسانی در سال تحصیلی88-1387 پرداختم. نتیجه تجزیه و تحلیل نشان می دهد که کتاب مورد نظر به مهارتهای زبانی کمتر توجه داشته و در خصوص زبان شناسی فقط در قسمت دستور به آن پرداخته است؛ همچنین در قسمت اهداف به حیطه شناختی در سطوح پایین توجه شده است.

هدف از این مطالعه ارائه یک بررسی محدود از گسترش ورود واژه های قرضی از زبان های اروپایی به زبان فارسی است. با توجه به اینکه قرض گیری در زبان یک نظام زبانی در نظر گرفته می شود با گسترش واژه های قرضی به زبان فارسی و تأثیر آن از تحولات اجتماعی و تاریخی، پرسش های زیر مطرح گردید: از دهه 50 تاکنون در هر دهه چه واژگانی با چه کیفیت و چه کمیتی وارد زبان فارسی شده و چگونه می توان برای آنها الگوی خاصی ترسیم کرد . به نظر می رسد بیشتر لغات وارد شده به زبان فارسی مربوط به دانش و فناوری اطلاعات و صنعت باشند و در دوران پیش از انقلاب بیشتر واژه های علمی و در دوران جنگ هشت ساله بیشتر واژه های نظامی و پس از جنگ مجدداَ واژه های فنی وارد زبان فارسی شده اند. در مرور پیشینه تحولات تاریخی ،اجتماعی و سیاسی ایران و نیز نظرات و دیدگا ههای زبان شناسا ن ایرانی و خارجی در مورد قرض گیری زبانی به ویژه واژگانی مورد بررسی قرار می گیرد و در بخش مبا نی نظری پس از جمع بندی نظرات زبان شناسان و نیز تحولات اجتماعی،سیاسی ایران،نمودارهایی از شرایط،علل و انواع قرض گیری واژگانی و نیز اهم تحولات اجتماعی ، سیاسی که تأثیر گذار بر قرض گیری است ترسیم گردید . در فصل چهارم به بحث در مورد داده های استخراج شده از مجله دانشمند می پردازد که شامل 636 واژه قرضی از تعداد 72 جلد مجله در طی سه دهه 50، 60 و 70 است و نمودارهایی مربوط به هر دهه از مجله حجم واژه های قرضی در حوزه های مختلف علوم و نیز اینکه آیا واژه های دارای معادل فارسی هستند و رواج آنها در جامعه زبانی چگونه است در پایان هر دهه مورد بررسی قرار می گیرد. در پایان به این نتیجه می رسیم که بیشتر واژه های قرضی مربوط به دانش و فن آوری علمی در حوزه های علوم می باشد و بیشتر آنها بدون برابر فارسی بوده و خلاء واژگانی در زبان فارسی ایجاد کرده اند البته واژگانی را در حوزه های هنر و ادبیات، اقتصاد و سیاست نیز می توان یافت که برای پر کردن خلاء واژگانی وارد زبان فارسی نشده اند و باید اضافه کنیم که انقلاب اسلامی در ورود واژه های قرضی علمی نقشی را نداشته و حوادثی همچون جنگ، باعث افزایش واژه های نظامی شده است.

در این پژوهش که به بررسی تحلیلی کتاب های درسی آموزش زبان فارسی به عنوان زبان خارجی می پردازد در جستجوی پاسخ سوالات زیر هستیم: 1) کتاب های آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان از چه کیفیتی برخوردار است؟ 2) نقاط قوت و ضعف کتاب های آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان در چه حوزه هایی است؟ بدیهی است که هیچ کتاب یا مجموعه مطالب درسی بدون نقص نیست، با این حال این امر نباید مانع نقد آثار گردد چه این که به طور معمول نقد بر اثری جاری می شود که حائز اهمیت است و در نهایت نقد موجب اصلاح و بهبود کیفیت خواهد بود. مبنای نظری ارزیابی متون درسی آموزش زبان فارسی در این پایان نامه از تلفیق الگوهای تاکر (1975)، خیبری (1378) و ذوالفقاری (1383) انجام شده است. تلفیق الگوهای مذکور ما را به الگوی جامع تری رهنمون کرد. در این الگو مولفه های، ذکر سطح و انطباق با هر سطح، زمان یادگیری، ذکراهداف و انطباق با آنها، کیفیت و کمیت پرداختن به مهارتها و تناسب ویژگی فیزیکی در ارزیابی متون درسی مورد توجه قرار دادیم. در این پژوهش مجموعاً هفت مجلد از کتاب های کانون زبان ایران که از جمله روزآمدترین کتاب های آموزش زبان فارسی هستند با روش تحلیل محتوا مورد بررسی و نقد قرار گرفت. این کتاب ها شامل مجموعه سه جلد کتاب واژه آموزی زبان فارسی (سطح مقدماتی، متوسط و پیشرفته)، مجموعه دو جلدی کتاب خواندن (سطح مقدماتی، متوسط) کتاب تند آموز زبان فارسی و کتاب مولوی (خواندن متون فارسی سطح مقدماتی) می باشد. با این که به طور معمول کتاب های آموزش زبان فارسی با رویکرد دستور محور تدوین شده اند و کمتر به موضوع های درسی مهارتهای زبانی پرداخته اند، در مجموعه کتاب های کانون زبان این قالب شکسته شده و با توجه به مهارت ها کتاب ها تدوین شده است. با این حال، نتایج پژوهش نشان می دهد که در کتاب های مورد بررسی برخی موارد ذکر شده در الگوی تلفیقی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در کتاب واژه آموزی، واژگان و متن وخواندن به الگوی معیار نزدیکتر است. اما در این کتاب به مهارت گوش کردن توجه نشده است. در کتاب خواندن به مهارتهای تلفظ، صحبت کردن و البته طبیعتاً نوشتن توجه بسیار اندکی شده است.اما در این کتاب به مهارتهای خواندن و گوش کردن توجه شده است. مهارت های خواندن و گوش کردن از نقاط قوت کتاب مولوی می باشد. علی رغم این نقاط قوت، این کتاب دارای خلاء هایی در حوزه دستور، تلفظ، نوشتن و صحبت کردن می باشد. کتاب تند آموز تقریباً به تمام مهارتهای زبانی برای دوره های آموزشی کوتاه مدت توجه کرده است و نسبت به بقیه کتاب ها به الگوی آرمانی این پژوهش نزدیکتر است. یکی از دستاوردهای فرعی این پژوهش فهرست تکمیل شده کتاب های آموزش زبان فارسی است که بر اساس فهرست ذوالفقاری(1383) تکمیل و تنظیم گردیده است.

پژوهش حاضر با موضوع بررسی نگرش زبانی و مولفه های هویت ملی دانش آموزان دوره پیش دانشگاهی استان هرمزگان می کوشد تا نگرش زبانی گروهی از گویشوران را نسبت به سطوح مختلف زبان فارسی (شأن، پیکره، آموزش و …) و جایگاه زبان فارسی را در میان مولفه های هویت ملی تعیین کند. ازآن جایی که یکی از مولفه های تعیین کننده موفقیت برنامه ریزی زبان، توجه به نگرش های زبانی مخاطبان است، نتیجه نگرش سنجی می تواند مبنایی برای برنامه ریزی زبان باشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی است و نگرش سنجی با توزیع پرسش نامه در میان 410 نفر از دانش آموزان مناطق مختلف استان هرمزگان و با استفاده از روش های آماری گوناگون به انجام رسید. نتایج پژوهش نشان می دهد که دانش آموزان استان هرمزگان نگرش مثبتی نسبت به زبان فارسی دارند و زبان فارسی از جایگاه ویژه ای برخوردار است. علاوه بر این، از نظر آن ها مولفه های هویت ملی به ترتیب اولویت عبارتند از: دین، تاریخ تمدن، شناسنامه ایرانی، ادبیات، پرچم و … . کلید واژه ها: نگرش زبانی، زبان فارسی، هویت ملی، مولفه های هویت ملی، برنامه ریزی زبان، دوزبانگی

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.