کرفس کوهی( .kelussia odoratissima mozaff) یکی از گونه های گیاهی با ارزشهای اقتصادی و اکولوژیکی در منطقه زاگرس مرکزی است. این گیاه به دلیل بهره برداری های بیش از حد در طول دهه های اخیر در معرض خطر انقراض قرار گرفته است. بذرهای این گیاه دارای نوعی خفتگی است که موجب کاهش جوانه زنی بذر این گیاه می شود. در این تحقیق اثر عواملی نظیر سال برداشت، پیش خیساندن بذر، بازدارندگی مقاومت مکانیکی پوسته بذر ، سرمادهی مرطوب، نوع و زمان تیماردهی مواد ازته، نوع و زمان تیماردهی تنظیم کنندگان رشد و شیوه های مختلف پرایمینگ بذر روی تحریک جوانه زنی بذرهای گیاه و شاخصه های رشد گیاهچه حاصله در آزمایشات فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در سه تکرار بررسی شده است. نتایج آزمایشات نشان داده اند که سال برداشت، پیش خیساندن و سرمادهی مرطوب اثرات مهمی در شکستن خواب بذر کرفس کوهی داشته اند. قوه نامیه بذور کهنه این گیاه بسیار پایین تر از بذور تازه آن می باشد. اثر بازدارنده های جوانه زنی موجود در پوسته این بذر با خیساندن بذرکاهش میابد. بدون ترکیبات تحریک کننده جوانه زنی بذر 10 هفته سرمادهی مرطوب در 5 درجه سانتی گراد بالاترین تاثیر را بر شکست خواب بذر داشته است. تیماردهی پس از 4 هفته سرمادهی همواره اثر بالاتری نسبت به تیماردهی پیش از سرمادهی برمیزان جوانه زنی و رشد دانه رست بذر این گیاه داشته است. از بین ترکیبات ازته تیوره با غلظت پایین بر شاخصه های جوانه زنی بذر و نیترات پتاسیم با غلظت پایین بر پارامترهای رشد گیاهچه حاصله تاثیر داشته اند. تنظیم کنندگان رشد در شکست خواب بذر موثر نبوده ولی هر یک بسته به نوع و غلظت بکار رفته بر یک یا چند پارامتر رشد گیاهچه تاثیر مثبت داشته اند. در مورد طول ساقه چه بیشترین تاثیر مربوط به هورمون جیبرلین و پوترسین با غلظت بیشتر و کمترین تاثیر در غلظت پایین پوترسین مشاهده می شود . طویل ترین ریشه چه در غلظت بالای پوترسین مشاهده شده و بقیه تیمارها اثر کمتری نسبت به شاهد بر این پارامتر داشته اند. اثر هورمون جیبرلین ،پوترسین با غلظت بیشتر و کینتین با غلظت کمتر بر وزن تر ساقه چه از همه بالاتر و اثر پوترسین با غلظت کمتر و کینتین با غلظت بیشتر بر این پارامتر کمتر بوده است. در مورد وزن تر ریشه چه اثر کینتین و پوترسین با غلظت بیشتر مشهودتر و جیبرلین کمتر بوده است. بیشترین وزن خشک ساقه چه در غلظت جیبرلین 500 میلی گرم در لیتر و کینتین 10 میکرومولار و اثر بقیه تیمارها بر این شاخص رشدی همتراز با شاهد بوده است. بیشترین وزن خشک ریشه چه در غلظت کینتین 100 میکرومولار و کمترین آن در غلظت 250 میلی گرم در لیتر جیبرلین و اثر بقیه تیمارها بر این شاخص رشدی همتراز با شاهد بوده است. در یک بررسی کلی بر روش های مختلف پرایمینگ انجام شده بر بذر کرفس کوهی می توان چنین نتیجه گیری کرد که از بین این روش ها، ماتریکس پرایمینگ و پرایمینگ معدنی بر شاخصه های جوانه زنی بذر اثر منفی داشته اند. اثر بسیار مثبت پرایمینگ بر این بذر پس از شکسته شدن خواب فیزیولوژیک جنین در اثر سرمادهی مرطوب حاصل می شود. نتایج بدست آمده بیان می کند که 3 هفته سرمادهی مرطوب جهت فعال شدن جنین بذر لازم است. پس از این مدت بکار گیری تیمار اسموپرایمینگ محلول پلی اتیلن گلیکول6000 با پتانسیل اسمزی10- بار بهترین نتیجه را به همراه داشته است. بطوریکه بالاترین درصد جوانه زنی بذر با این روش پس از 7 هفته سرمادهی مرطوب حاصل می شود. از طرفی جهت بدست آوردن یک گیاهچه مطلوب از نظر سیستم هوایی می توان از تیمار پرایمینگ هورمونی و یا تیمار هورمونی پس از اسموپرایمینگ نیز استفاده کرد . درضمن بکارگیری اسموپرایمینگ به تنهایی بیشترین تاثیر بهینه را بر سیستم زیرزمینی گیاهچه حاصله داشته است

جوانه¬زنی کارآمد بذر و ظهور سریع و یکنواخت گیاهچه در راندمان تولید محصول مهم هستند. بنابراین استفاده از راهکارهایی برای بهبود جوانه¬زنی و استقرار گیاهچه برای بالا بردن میزان تولید محصول ضروری می¬باشد.پرایمینگ به عنوان یک تکنیک ساده پیش از جوانه¬زنی پیشنهاد شده است که باعث بهبود عملکرد بذر می¬شود. در این تحقیق تاثیرتیمارهای مختلف هیدروپرایمینگ و اسموپرایمینگ با نیترات پتاسیم، نیترات آمونیوم و پلی¬اتیلن¬گلایکول 6000 در غلظت و زمان¬های مشخص شده رادر مقایسه با بذرهای پرایم نشده، روی ویگور،عملکرد جوانه¬زنیو رشد گیاهچه در پنج جمعیت گیاه خارمریم (silybummarianum) شامل اهواز، ساری، اصفهان، دزفول و گچساران مورد بررسی قرار دادیم. برای این هدف، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عملکرد جوانه¬زنی توسط درصد نهایی جوانه¬زنی، میانگین روزانه جوانه¬زنی، میانگین زمان جوانه¬زنی، ضریب سرعت جوانه¬زنی، شاخص تیمسون، زمان لازم برای رسیدن به 50% جوانه¬زنی، ارزش جوانه¬زنی، ضریب یکنواختی جوانه¬زنی، طول و وزن خشک گیاهچه و شاخص¬های ویگور گیاهچه ارزیابی شد. به ظور کلی می¬توان گفت در این مطالعه پرایمینگ بذور خار مریم سبب بهبود عملکرد بذر و افزایش درصد جوانه¬زنی و سایر پارامترهای جوانه¬زنی گردید، که نشان دهنده تاثیر مثبت پرایمینگ می¬باشد.

چکیده دشت سجزی واقع در شرق شهراصفهان، جزء دشت های خشک محسوب می شود که با فرآیند بیابانزایی شدید مواجه است. گونه limonium iranicum که از گونه های بومی مقاوم به خشکی و شوری است، به طور تنک و لکه ای گسترده شده است. تولید بذر، جوانه زنی، استقرار و همچنین مقاومت به جابجایی گیاهچه های این گونه طی آذر ماه سال 1385 تا تیر ماه سال 1386 مطالعه شد. خصوصیات خاک در سه مکان رویشی این گونه تعیین گردید. آزمایش های جوانه زنی در انکوباتور با دمای 30 درجه سانتیگراد و 12 ساعت نور متناوب انجام شد. گیاهچه ها در سینی های کشت، کاشته شدند و پس از 90 روز به گلدان های پر شده از خاک مکان های رویشی منتقل شدند. وزن هزار دانه بذر معادل 284/0 گرم محاسبه شد و متوسط تولید هر پایه، 5/10 عدد بذر به دست آمد. تیمارهای پیش از جوانه زنی نشان داد که تیمار سرمادهی به مدت 7 روز در دمای صفر تا 5 درجه سانتیگراد، بیشترین جوانه زنی را داشته است. سرعت جوانه زنی و ضریب آلومتری در تیمارهای پیش از جوانه زنی اختلاف معنی داری نداشتند. درصد سبز شدن بین دو زمان اواخر بهمن و اواخر اسفند اختلاف معنی داری نداشت. تیمارهای مختلف بستر در سطح 05/0 اختلاف معنی داری در سبز شدن گیاهچه ها ایجاد کردند. بستر ماسه و پیت موس در کشت اواخر بهمن ماه بیشترین درصد سبز شدن (7/47 درصد) را داشت. در اواخر اسفند ماه کمترین درصد سبز شدن (52/18 درصد) در بستر ماسه، کاه و کلش و پیت موس مشاهده شد. اثر متقابل زمان کشت و مواد بستر تأثیر معنی داری بر سبز شدن گیاهچه ها داشت (05/0?=). بستر ماسه و پیت موس با 5/43 درصد، بیشترین، در حالی که بستر ماسه، کاه و کلش و پیت موس با 1/24 درصد کمترین درصد سبز شدن را داشت. گیاهچه های سبز شده پس از 90 روز رشد به گلدان های پر شده از خاک مکان رویشی منتقل شدند و موفقیت این انتقال صد درصد بود. در مطالعه خصوصیات خاک مقدار گچ تأثیر منفی بر استقرار طبیعی این گونه داشته است. افزایش شوری از 8/37 دسی زیمنس بر متر به 4/52 دسی زیمنس بر متر باعث خشک شدن گیاهان بومی شده است.در صورتی که بنظر می رسد مقدار آهک و رس تأثیر مثبت بر استقرار در شرایط رشد این منطقه دارد. abstract

چکیده در مدیریت اکوسیستمهای مرتعی، حفظ و توسعه پوشش گیاهی از پارامترهای عمده می باشد. یکی از گونه های بومی استپ ایران و توران درمنه دشتی یا artemisia sieberi است که کمتر در امر مبارزه با بیابانزایی و احیای رویشگاه های این گیاه استفاده شده است. این مطالعه به منظور بررسی جوانه زنی در شرایط آزمایشگاه و گلخانه و نیز استقرار آن در گلخانه و رویشگاه کلاه قاضی، در پارک ملی کلاه قاضی اصفهان واقع در?45 ?51 طول شرقی و ?15 ?35 عرض شمالی انجام گرفت. بذر درمنه دشتی از 20 پایه موجود در پارک جمع آوری شد و برای سپری شدن دوره خواب قبل از هر آزمایشی 9 روز در دمای 0- 5 درجه سانتیگراد پیش سرمادهی شدند. جوانه زنی در پتری دیش با سه آزمایش تحت تاثیر الف- تیمار تنش خشکی در سطوح خشکی صفر، 2- ، 4- و 6- بار با استفاده از محلول پلی اتیلن گلیکول، ب- تیمار عصاره اندامهای هوایی گیاه درمنه با غلظتهای 0، 10، 20 و 30 درصد بر جوانه زنی بذر خود و ج- تیمار روشنایی متناوب 12 ساعته و تاریکی مطلق در محیط آزمایشگاه در قالب طرح فاکتوریل کاملا تصادفی آزمایش شده و سپس با نرم افزار آماری sas آنالیز صفات جوانه زنی انجام شد. جهت تعیین درصد جوانه زنی بذور و استقرار گیاهچه ها، بذرها در ظروف سینی کشت، کاشته شدند. پس از سه هفته درصد جوانه زنی آنها بدست آمد. بعد از 5 ماه، 40 گیاهچه نسبتا قویتر به کیسه های پلاستکی منتقل شد. پس از 2 ماه از انتقال به کیسه ها 16 پایه از قویترین آنها به داخل خاک مزرعه داخل پردیس دانشگاه منتقل و استقرار آنها محاسبه گردید. درصد پوشش تاجی درمنه و تراکم پایه ها در عرصه در سه مکان با پوشش تاجی درمنه و در 5 فصل متناوب آمار برداری شد و ترکیب سنی پایه ها بدست آمد. میزان بهره برداری توسط حیات وحش و ارتباط آن با پوشش تاجی درمنه بررسی شد. نتایج نشان داد افزایش سطح خشکی باعث کاهش درصد و سرعت جوانه زنی، طول ساقه چه و ضریب آلومتری و افزایش طول ریشه چه شد. با افزایش غلظت عصاره، درصد و سرعت جوانه زنی، طول ساقه چه و طول ریشه چه در این گونه کاهش یافت و ظاهراً این تاثیر منفی حاکی از نوعی آللوپاتی بین اندامهای گیاه و جوانه زنی بذر درمنه باشد. در تیمار روشنایی نسبت به تاریکی درصد جوانه زنی و طول ریشه چه افزایش یافته و ضریب آلومتری و طول ساقه چه کاهش یافت. نتایج کشت در ظروف سینی کشت نشان داد، درصد جوانه زنی 04/63 درصد، زنده مانی گیاهچه های سبز شده 23 درصد، درصد استقرار گیاهچه ها در کیسه های پلاستیکی 70 درصد و درصد استقرار نهالها در مزرعه 75 درصد بوده و به طور کلی 61/7 درصد از بذور کشت شده تولید پایه هایی کرد که به خوبی در مزرعه مستقر شدند. حداکثر تاج پوشش درمنه در بهار وجود دارد، اما به دلیل وجود گیاهان خوشخوراک تر در این زمان، کمتر چرا می شود. با وجود اینکه خشکی در تابستان موجب کاهش پوشش می گردد، اما چون معدودی از گیاهان در این زمان بیوماس سبز دارند، چرای درمنه در طول این فصل نسبت به بهار کمی افزایش می یابد. در پاییز با ظهور گل و میوه انبوه، درصد پوشش افزایش و علوفه فصل سرما در مرتع تامین می شود. کاهش تاج پوشش در انتهای فصل زمستان به علت چرا و ریزش بذرها می باشد. بهترین زمان بهره برداری گیاهخواران از درمنه زارها با توجه به فنولوژی، میزان اسانس گیاه و چگونگی بهره برداری حیات وحش از طبیعت، پاییز و زمستان می باشد. تغییرات فصلی تراکم نشان می دهد با آغاز رشد رویشی در اواخر زمستان و بهار و افزایش جوانه زنی، تراکم گیاهان جدید به حداکثر مقدار خود می سد. با ظهور فصل گرما بیشترین مرگ و میر گیاهچه های جدید اتفاق می افتد. بررسیها در عرصه طبیعی نشان داد در هر مترمربع از منطقه احتمال حضور 487/0 پایه درمنه بذرده شامل پایه های بالغ وجود دارد. پس از رسم هرم سنی در سه مکان مورد مطالعه تراکم کل برای گونه درمنه در بهار 94/1 پایه در متر مربع بود.

چکیده ندارد.