"محمد بن محمد بن نعمان" ملقب به شیخ مفید یکی از برجسته ترین محدثان شیعی است که به فهم و نقد حدیث و بکارگیری مبانی و معیارهایی در این زمینه توجه وافر داشته است. وی در آثار مختلف خود به شرح روایات و فهم و نقد آن ها پرداخته و قواعد، مبانی و اصولی برای این منظور در نظر داشته است. بر این اساس پژوهش حاضر به بیان مبانی و روش های فهم و ملاک های نقد از دیدگاه شیخ مفید پرداخته و در سه فصل به شرح زیر سامان یافته است: فصل اول به کلیاتی در مورد تحقیق پرداخته است. در ادامه، در فصول دوم و سوم شیوه های متعدد فهم از منظر وی مورد بررسی قرار گرفته است. به نظر می رسد مفید در برخی موارد برای فهم نهایی روایت به مبنای فهم توجه داشته است و در این راستا ابتدا به شرح واژگان حدیثی از طریق مراجعه به اهل لغت و ذکر کاربردهای متفاوت واژه برای کشف معنای اصلی واژه می پردازد. شایان ذکر است شیخ با دقت در قرائن متصل و منفصل کلامی و مقامی زمینه را برای فهم مفردات و متن روایات مهیا کرده است. در شناخت معنای مراد از واژگان از احادیث دیگر و اشعار شاعران برجسته عرب و عقل به عنوان قرائن منفصل بهره جسته است. سیاق نیز از منظر ایشان قرینه ای متصل برای فهم واژگان است. قرآن کریم، سنت، اجماع، روایات هم مضمون، عقل ضمن روش هایی برای فهم، ملاک و معیارهایی برای نقد نیز به شمار می آیند. سستی مفاد، ساختگی بودن و شذوذ خبر از دیدگاه ایشان نمایانگر عدم صحت و در نتیجه رد روایت است.

پروژه حاضر« تحلیل نامه امیرمومنان امام علی (ع) به حارث همدانی»باروش توصیفی وتحلیلی به محتواونکات مطروحه دراین نامه می پردازد.ازجمله مطالب به دست آمده از این نامه،آموزه های اخلاق فردی کارگزاران است که اهم آنهاعبارتنداز:لزوم تمسک به قرآن وتصدیق زندگی گذشتگان درقرآن وعبرت گیری ازآنها،غافل نبودن ازمرگ وزندگی پس از آن، اجتناب از اعمالی که هنگام آشکار شدن موجب شرم است،پرهیز ازخودخواهی،افراط درسوئ ظن وحسن ظن،لزوم شکرگزاری ازنعمت الهی وآشکارکردن آن، دوری ازلغوومحل حضورشیطان.بخش دیگرازاین نامه به اخلاق اجتماعی کارگزاران پرداخته که اهم آنها عبارتنداز:کظم غیظ، عزم ومدارا به هنگام قدرت،حفظ آبرو، توصیه به شهرنشینی ازآن جهت که موجبات رشدرافراهم می کندومحل اجتماع مسلمانان است، اهمیت دادن به نمازجمعه. محوردیگراین نامه، تربیت صحیح نفس است که با رفق ومدارا کردن باآن به گونه ای که ازاکراه به آن پرهیزگرددودربرخی ازمواردبافریب دادن آن محقق می گردد.