نام پژوهشگر: محمد علی خطیب سمنانی
الهه ادیب ابراهیم عباسی
این پایان نامه با هدف برسی موانع موجوددر اجرای پروژه های مکانیسم توسعه پاک و ارائه راهکارهایی برای مرتفع نمودن آنها و نیز شناسایی راههای تامین مالی پروژه ها به بررسی آمارسرمایه گذاری خارجی در ایران و نیز موانع و مشکلات جذب سرمایه گذاری خارجی و مشکلات ساختاری در اجرای پروژه های مکانیسم توسعه پاک(cdm)پرداخته و نتیجه گیری می شود که در شرایط فعلی ساختار مناسبی برای تامین مالی پروژه های مکانیسم توسعه پاک در ایران وجودندارد.
حامد عبدالهی ابراهیم عباسی
امروزه انقلاب فناوری اطلاعات و ارتباطات همه عرصه های زندگی بشری را تحت تاثیر قرار داده است. تجارت الکترونیکی به عنوان نماد عینی این انقلاب, شیوه سنتی تجارت را متحول کرده است. حجم تجارت الکترونیکی و سهم آن از کل تجارت جهانی از رشد فزاینده ای برخوردار بوده است. در این پایان نامه برآن بودیم تا دریابیم که آیا تجارت الکترونیکی می تواند سبب کاهش مصرف انرژی گردد یا خیر. برای این کار از یک مدل اقتصاد سنجی استفاده نمودیم روش کار براساس دادهای پنل استوار گردیده است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که تجارت الکترونیکی تاثیر معنی داری بر مصرف انرژی ندارد. علت اینگونه توجیح می گردد که تجارت الکترونیکی تاثیری دوگانه برمصرف انرژی دارد، از یک سو سبب کاهش مصرف انرژی به علت افزایش بهره وری می گردد واز سوی دیگر به علت انکه تجارت الکترونیکی سبب کاهش وقت کاربران خود می شود و در این زمان مازاد مصرف انرژی اقزایش می یابد در نتیجه بخشی از اثر کاهشی خنثی می گردد.
ملیحه زارع منگابادی محمد علی خطیب سمنانی
اهمیت بخش حمل ونقل در اقتصاد کشورها انکارناپذیر است به طوری که با گستردگی فعالیت های اقتصادی و افزایش درآمد ملی نیاز به توسعه و بهبود شبکه های حمل ونقل به خوبی احساس?می شود . لذا طراحی مدلی که نیازهای آتی مسافران در این بخش را پیش بینی نموده و متعاقباً بتواند برنامه ریزی و اقدامات لازم جهت پاسخگوئی مناسب در حال و آینده را فراهم آورد، حائز اهمیت است. هدف از تحقیق، بررسی عوامل موثر بر تقاضای مسافر در ایران توسط حمل ونقل ریلی است. متغیرهای مورد استفاده در این تحقیق، تعداد مسافر جابجا شده توسط حمل ونقل ریلی، تولید ناخالص داخلی، جمعیت، سرانه مالکیت اتومبیل، تعداد واگن های مسافربری، تعرفه جابجائی مسافر با اتوبوس و طول خطوط اصلی راه آهن می باشند. مطالعه موردنظر به صورت فصلی طی سال های 86-1377 می باشد. مدل موردنظر از روش خودرگرسیون برداری برآورد شده است. نتایج تابع عکس العمل آنی نشان می دهد که شوک های وارد بر جمعیت و طول خطوط اصلی راه آهن هر دو اثری مثبت بر رشد تعداد مسافر می گذارند و شوک های وارد بر بهای بلیت قطار و تولید ناخالص داخلی و بهای بلیت اتوبوس هر سه اثری منفی بر رشد تعداد مسافر می گذارند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نیز نشان می دهد که در آینده رشد تولید ناخالص داخلی و قیمت بلیت قطار بیشترین سهم را در نوسانات رشد تعداد مسافردر حمل ونقل ریلی خواهد داشت.
علی نوروزشاد محمد علی خطیب سمنانی
با توجه به نیاز روز افزون کشورمان به درآمدهای نفتی، صرفنظر از درست یا غلط بودن این مساله توجه به کشف و توسعه میادین نفتی جدید امری بسیار مهم بنظر می رسد. لازمه انجام این مهم جذب تکنولوژی و سرمایه خارجی می باشد. سابقه اکتشاف و نفت و قراردادهای نفتی کشورمان به سال 1901 که امتیاز اکتشاف و استخراج نفت در کشورمان برای مدت 60 سال به ویلیام ناکس دارسی اعطا شد بازمی گردد. پس از آن در مسیر اصلاح قراردادهای نفتی ودستاوردهای کشورهای عضو اپک این قراردادهای اولیه به قراردادهای مشارکت در تولید تبدیل شدند. ایران تا قبل از انقلاب اسلامی تا سال 1353از قراردادهای مشارکت در تولید برای توسعه میادین نفتی بهره می برد.در اواخر حکومت پهلوی شیوه قراردادهای خدماتی جایگزین مشارکت شد. پس از انقلاب اسلامی و تا سال 1374 بنا به دلایل مختلف هیچگونه سرمایه گزاری خارجی در زمینه توسعه میادین نفتی در کشورمان انجام نگرفت.بدلیل مغایرت قراردادهای مشارکت در تولید با قانون اساسی کشورمان که حق مالکیت یا حاکمیت خارجی را بر منابع طبیعی کشورمان ممنوع می داند گزینه قراردادی جدیدی از نوع قراردادهای خدماتی به نام قرارداد خدماتی بیع متقابل برای توسعه میادین نفتی کشورمان انتخاب شد. اولین قرارداد خدماتی بیع متقابل کشورمان در سال 1374 با شرکت نفتی توتال برای توسعه میادین نفتی سیری "آ" و "ئی" منعقد شد.روند این قراردادها با تغییراتی تا به امروز ادامه یافته است. در این رساله هدف معرفی و بررسی این مدل از قرارداد از ابعاد گوناگون و بررسی اقتصادی این مدل با توجه به شرایط کشور می باشد. بررسی ها در انتخاب مدل با توجه به اهداف و معیار ها ، هزینه های سرمایه ای و قیمت نفت ، موانع سرمایه گذاری و تامین مالی در کشور و بررسی ایرادات به نوع قرارداد و پاسخ به آنها از جمله مواردی است که در این رساله انجام شده است. با توجه به نتایج حاصله از این بررسی، قراردادهای خدماتی قراردادهای مناسبی هستند و تمایل به این نوع از قرارداد اخیرا در کشور های عربستان و عراق هم حاصل شده و با توجه به شرایط کشور ما گزینه مناسبی می باشند .
عبدالکریم زالی محمد علی خطیب سمنانی
عرضه انرژی الکتریکی در ایران همانند اغلب کشورهای در حال توسعه، ساختاری انحصاری داشته و بخش های تولید، انتقال و توزیع برق بین گروه های مشترکین و در نقاط مختلف کشور به صورت یکپارچه و ادغام عمودی اداره می شود و تقریباً مالکیت تمامی تأسیسات به دولت تعلق دارد. در سال های اخیر مصرف انرژی الکتریکی رشدی شتابان داشته است و بطور متوسط بین 5/8 تا 9 درصد در سال به میزان مصرف افزوده می شود و این در حالی است که میزان ظرفیت تولید برق کشور در حال حاضر نزدیک به 40 هزار مگاوات بوده و چنانچه روند رشد تقاضا و مصرف برق کشور با همین روند ادامه پیدا کند، پیش بینی می شود ظرف ده سال آینده به ظرفیتی دو برابر ظرفیت تولیدی موجود نیاز داشته باشیم. در صورتی که سرمایه گذاری مورد نیاز این صنعت از طریق منابع دولتی قابل تأمین نبوده و برای تأمین این بودجه نیازمند همراهی بخش خصوصی هستیم. بر اساس نتایج بدست آمده از طرح، فرضیه توجیه پذیر بودن ساخت نیروگاه سیکل ترکیبی از نظر مالی با داشتن ارزش خالص فعلی مثبت و همچنین نرخ بازدهی داخلی طرح (15/15 درصد) بزرگتر از نرخ تنزیل طرح (5/13 درصد)، مورد قبول قرار گرفت. البته قابل ذکر است که چون در این طرح از وام با نرخ بهره پایین (5/6 %) استفاده شده، نرخ تنزیل آن برابر با 5/13 درصد در نظر گرفته شده است که تقریباً برابر با میانگین وزنی هزینه فرصت وجوه مورد استفاده در طرح می باشد. گرچه استفاده از نرخ تنزیل 5/13 درصد در این طرح سبب توجیه پذیری آن شده است ولی با دقت داشته باشیم اگر که در این طرح از وام استفاده نکنیم، باز هم بر اساس نتایج بدست آمده در تحقیق این طرح تا نرخ تنزیل 29% (نرخ بازدهی داخلی طرح در صورتی که تمام سرمایه گذاری طرح از آورده نقدی سرمایه گذاران تأمین شود) دارای توجیه مالی خواهد بود. نکته دیگری که در این بخش به آن اشاره شد، کاهش هزینه های عملیاتی با استفاده از گاز و گازوئیل، به عنوان سوخت های مورد استفاده نیروگاه بود، که می توانست هزینه های عملیاتی را درحدود 4/1 درصد کاهش دهد. نظر به اینکه ایران دارای ذخایر گاز فراوانی است ـ قرار گرفتن ایران در رتبه دوم جهان از نظر ذخایر گازی موجود ـ در صورت توسعه منابع گازی نیروگاه ها می توانند از سایر سوخت ها بی نیاز شده و با کاهش هزینه های عملیاتی سودآوری آنها افزایش یابد. که این امر پاسخ دهنده سوالات طرح مبنی بر توجیه پذیری طرح در استفاده از گاز به عنوان منبع مورد استفاده برای تأمین سوخت می باشد. در بخش ارزیابی اقتصادی نیز ارزش فعلی خالص مثبت طرح (1004756.63 میلیون ریال) و همچنین نرخ بازده داخلی آن (4/19 %) فرضیه توجیه پذیری طرح از نظر اقتصادی را تأیید می کنند. این نتایج که با در نظر گرفتن قیمت های اقتصادی برای اقلام عمده طرح بدست آمد بیانگر توجیه پذیری ایجاد طرح با هدف صادرات برق نیز بود. همچنین از دید ملی نیز این طرح باعث ایجاد 738 فرصت شغلی در صنعت برق و ایجاد سالانه در حدود 22224349 میلیون ریال ارزش افزوده می شود. در بخش دیگری از نتایج ارزیابی اقتصادی طرح، با محاسبه هزینه های زیست محیطی، شاهد کاهش قابل توجه نرخ بازدهی داخلی طرح در اثر این هزینه ها هستیم که نشان دهنده نقش بسزای اینگونه طرح ها در ایجاد هزینه های زیست محیطی می باشد.
مسعود غیاثی خسروشاهی محمد علی خطیب سمنانی
امروزه نفت، از یک سو یکی از جمله مهمترین منابع تأمین انرژی در سطح جهان بوده و از سوی دیگر یکی از اساسی ترین اقلام صادراتی ایران می باشد که بخش قابل توجهی از تولید ناخالص ملی آن را تشکیل می دهد. بنابراین، در یک اقتصاد متکی به نفت (همچون ایران)، نوسانات قیمت نفت می تواند آثار شدیدی را بر پیکره ی آن اقتصاد وارد نماید. همچنین، از بورس اوراق بهادار، به عنوان نبض اقتصاد کشورها یاد شده که هرگونه تحرک و رونق در آن میتواند معیاری جهت بررسی سلامت و پویایی اقتصاد کشورها شناخته شود. از این رو، آنچه در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفته است، بررسی اثرات نوسانات قیمت نفت خام ایران بر شاخص بازدهی بورس اوراق بهادار تهران می باشد. داده های مورد استفاده در این پژوهش از نوع داده های سری زمانی هفتگی طی دوره هفته اول 1380:2 الی هفته چهارم 1390:4 می باشد. به همین منظور، ابتدا به مدل سازی نوسانات قیمت نفت خام سنگین ایران با استفاده از مدل egarch پرداخته شده و سپس از طریق یک مدل vecm، اثرات کوتاه مدت و بلندمدت نوسانات قیمت نفت خام ایران بر شاخص بازدهی بورس تهران بررسی خواهد شد. نتایج به دست آمده از این پژوهش، از یک سو بیانگر عدم وجود مثبت و معنادار در بلندمدت و کوتاه مدت میان متغیرهای نوسانات قیمت نفت خام سنگین ایران و شاخص بازدهی بورس اوراق بهادار تهران بوده و از سوی دیگر بر اساس نتایج مدل vecm، وجود رابطه بلندمدت و معکوس بین متغییرهای نامبرده می باشد. در حقیقت با توجه به رابطه بلندمدت بدست آمده از مدل vecm، در بلندمدت با افزایش نوسانات قیمت نفت خام سنگین ایران، شاخص بازدهی بورس اوراق بهادار تهران کاهش می یابد. همچنین کشش قیمتی شاخص بازدهی بورس اوراق بهادار تهران نسبت به نوسانات قیمت نفت خام، 54/9 درصد بوده، بنابراین اگر نوسانات قیمت نفت خام یک درصد افزایش یابد، آنگاه در بلندمدت شاخص بازدهی بورس اوراق بهادار تهران 54/9 درصد کاهش خواهد یافت. در نهایت اینکه، وجود همگرایی بین نوسانات قیمت نفت خام سنگین ایران و شاخص بازدهی بورس اوراق بهادار تهران مورد تأیید واقع شده و ضریب متغییر ect(-1) به دست آمده، نشان می دهد که اگر در کوتاه مدت شوکی از جانب قیمت نفت خام سنگین ایران به شاخص بازدهی بورس اوراق بهادار تهران وارد شود، در هر دوره به میزان 36/0 از اثر این شوک در مسیر بازگشت به تعادل بلندمدت کاسته شده و شاخص بازدهی بورس اوراق بهادار تهران پس از حدود سه دوره به تعادل بلندمدت می رسد.
الهه نقشینه محمد علی خطیب سمنانی
در سده اخیر با رشد همه جانبه جوامع بشری و توسعه شتابان تکنولوژی، استفاده از منابع انرژی با حداکثر بازده تولید و خدماتدهی مطلوبتر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. از سوی دیگر منابع انرژی مورد استفادهاغلب با محدودیت ذخائر همراه بوده و شرایط به گونهای رقم خورده که با تمایل بیشتر به استفاده از منابع، ذخائر محدود آنها رو به کاهش نهاده است. در این شرایط استفاده بهینه از منابع در کلیه بخشها امری بدیهی و ضروری به نظر میرسد. یکی از مهمترین پتانسیلهای استفاده بهینه در مبحث انرژی، بالا بردن راندمان تولید برق است. تولید همزمان برق و حرارت یا chp و گرمایش منطقهای، یک روش صرفهجویی انرژی است که در آن برق و حرارت به طور همزمان تولید میشود و از گرمای به دست آمده در گرمایش مناطق خانگی و تجاری استفاده میشود به طوریکه میتواند راندمان نیروگاه را تا دو برابر افزایش دهد. هدف این پژوهش تحلیل هزینه فایده طرحخصوصی سازی تولید همزمان برق و حرارت در حرم - مطهر رضوی و اماکن متعلق به آستان قدس میباشد. نتایج طرح با استفاده از چهار معیار متداول خالص ارزش فعلی، نرخ بازده داخلی، ارزش فعلی درآمدها به هزینهها و دوره بازگشت سرمایه مورد بررسی قرار گرفت که هر چهار معیار نشان از اقتصادی بودن این طرح دارد.
حبیب خدایی محمد علی خطیب سمنانی
در این پژوهش به بررسی و ارزیابی اقتصادی احداث نیروگاه بادی در منطقه بینالود استان خراسان رضوی پرداخته شده است. و از روش ارزش فعلی خالص،دوره بازگشت سرمایه، روش نرخ بازده داخلی و همچنین از طریق تحلیق هزینه-فایده استفاده شده است.در هرکدام از این روشها از دو سناریو استفاده شده است. سناریو اول(بدون در نظر گرفتن توسعه انرژی پاک و پایدار)و سناریو دوم(با درنظر گرفتن توسعه انرژی پاک و پایدار) اهداف این پژوهش ارزیابی صرفه اقتصادی مصرف انرژی الکتریکی تولید شده توسط نیروگاه بادی در منطقه مورد مطالعه و همچنین کاهش هزینه های اجتماعی ناشی از آلودگی زیست محیطی است. با توجه به نتایج پژوهش میتوان دریافت که در هز دو سناریو طرح از توجیه اقتصادی قابل قبولی برخوردار است. و در روش ارزیابی مالی سناریو دوم توجیه پذیری بیشتری دارد.
هادی شیرپور محمد علی خطیب سمنانی
این پایان نامه به بررسی اثر خصوصی سازی بر عملکرد شرکتهای صنعت پتروشیمی می پردازد. خصوصی سازی در صنعت پتروشیمی ایران از دهه 1370 شروع شد و هنوز ادامه دارد. تاکنون شرکت های دولتی متعددی در این صنعت به بخش غیردولتی واگذار شده است. در این پایان نامه آزمون شد که واگذاری سهام دولتی به بخش خصوصی در شرکت های پتروشیمی ایران بر نرخ بازدهی دارایی به عنوان شاخص عملکرد این شرکت ها تاثیر مثبت دارد. بنابراین داده?های مربوط به 10 شرکت از صنعت پتروشیمی که قبلا دولتی بوده و در بورس اوراق بهادار تهران عضو هستند برای 14 سال از اطلاعات منتشرشده توسط بورس گردآوری شد. سپس مدل تحقیق با توجه به ماهیت داده?ها از روش تابلویی برآورد گردید. اثر چهار نوع مالکیت شامل مالکیت مستقیم دولت، مالکیت صندوق های تامین اجتماعی و بازنشستگی، مالکیت سایر سرمایه گذاران نهادی و مالکیت اشخاص خصوصی بر عملکرد شرکت های پتروشیمی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که واگذاری سهام دولتی در شرکت های پتروشیمی به سایر سرمایه گذاران نهادی و نیز اشخاص خصوصی بر عملکرد شرکت های پتروشیمی تاثیر مثبت معنی داری دارد.
مژگان شجاعی محمد علی خطیب سمنانی
با رشد روزافزون صنایع در دنیا بویژه در کشورهای صنعتی و نیاز شدید به انرژی، گاز طبیعی به دلیل برخورداری از ویژگیهایی همچون پراکندگی ذخایر ، هزینه استخراج کمتر ، قیمت مناسب و رقابتی آن وآلایندگی کمتر محیط زیست(در مقایسه با سایر سوختهای فسیلی)و.... نقش مهمی در تامین انرژی جهان در سالهای آتی خواهد داشت.پس از کشف منابع عظیم گاز پارس جنوبی، ایران به عنوان دومین کشور دارای ذخایر گازطبیعی در جهان شناخته شده است.برای استفاده از منابع گازی ایران گزینه های مختلفی از جمله مصرف در صنایع پتروشیمی،صادرات،ذخیره سازی،تزریق در مخازن نفتی و.... وجود دارد.دراین تحقیق بر مبنای تخصیص بهینه منابع و با استفاده از روش تحلیل هزینه-فایده و بکارگیری نرم افزار کامفار سه گزینه استفاده از گاز جهت صادرات از طریق خط لوله، تولید ال ان جی و تولید آمونیاک مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت با توجه به سودده بودن هر سه پروژه رتبه بندی بین آنها صورت گرفته است; براساس نتایج حاصله پروژه صادرات گاز از طریق خط لوله در اولویت اول،تولید آمونیاک در اولویت دوم و در نهایت تولید ال ان جی در اولویت سوم قرار گرفته است.
پرهام پرهیخته محمد علی خطیب سمنانی
در این تحقیق سعی بر آن است که اثر رشد درآمدهای نفتی بر ارتقای توسعه اقتصادی ایران بررسی گردد و موانع و مشکلات مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد و سرانجام به ارائه راهکارها و پیشنهادات سازنده ای در جهت بهبود روند توسعه اقتصادی و ارتقای کارایی استفاده از منابع نفتی منجر گردد. در این تحقیق، ابتدا با استفاده از روش کتابخانه ای آمار و اطلاعات، مباحث تئوریک و پیشینه ی تحقیق جمع آوری شده و سپس با در نظر گرفتن ملاحظات ادبیات تحقیق و مدنظر قراردادن شرایط اقتصاد کشور ایران، با استفاده از تکنیک های اقتصادسنجی مدل های ناهمسانی واریانس شرطی (arch) و همچنین مطالعات تجربی نوسانات و شوک های قیمتی نفت مدل سازی و محاسبه می شوند و سپس تاثیر این نوسانات و شوک ها روی فرایند توسعه (رشد اقتصادی، تورم و اشتغال) به روش اقتصادسنجی مدل های خودرگرسیون برداری (var) مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت. در مجموع بر اساس بردارهای نرمالیزه شده در بلندمدت شوک های منفی تاثیر منفی بر رشد اقتصادی و شوک های مثبت تاثیر مثبت بر رشد اقتصادی دارند. همچنین هر دو نوع شوک های تاثیر مثبت بر تورم و اشتغال دارند. همچنین، بر اساس بردارهای نرمالیزه شده در بلندمدت نوسانات درآمدهای نفتی بر رشد اقتصادی و تورم تاثیر مثبت دارند اما این تاثیر بر رشد اقتصادی تقریبا برابر با صفر اما بر سطح عمومی قیمت ها قابل ملاحظه می باشد. باید عنایت داشت که براساس نتایج تأثیر تکانه ای یا ضربه ای شوک های نفتی؛ می توان گفت که شوک های منفی درآمدهای نفتی رشد اقتصادی و تورم را کاهش می دهند اما بر روی اشتغال تاثیر قابل ملاحظه ای ندارند. اما شوک های مثبت منجر به افزایش تورم، اشتغال و رشد اقتصادی می شود. در ضمن، براساس نتایج تأثیر تکانه ای یا ضربه ای نوسانات نفتی؛ می توان گفت در بلندمدت نوسانات درآمدهای نفتی بر رشد اقتصادی تاثیر منفی دارد؛ البته در حالت کلی نوسانات درآمدهای نفتی تاثیر چندانی بر رشد اقتصادی ندارد. همچنین، نوسانات درآمد نفت نقش قابل توجهی در سطح تورم کشور و کاهش اشتغال دارد.
نیر السادات آتشی محمد علی خطیب سمنانی
کشورایران دارای منابع غنی وگسترده می باشد،لذاازموقعیت مناسب وممتازی نسبت به سایر کشورهابرخوردارمی باشد. این منابع عظیم درصورتی می توانندبه عنوان یک عامل مهم توسعه اقتصادی به شمارروندکه استفاده بهینه ومناسب از آنها به عمل آید. درصورت عدم استفاده بهینه وکارا،این امکان وجودداردکه بخش انرژی به عنوان یک بخش ناسازگارباسایربخشهای اقتصادی درآیدوموجب رشدناهمگون برخی بخشهاگردیده ودرنهایت باعث عدم تعادل اقتصادی گردد. هدف اصلی این تحقیق بررسی چگونگی تاثیر گذاری مصرف انرژی بر روی رشد اقتصادی در بخشهای چهارگانه اقتصاد ایران می-باشد. بر این اساس فرضیه اصلی تحقیق حاضر وجود رابطه مستقیم میان مصرف انرژی و ارزش افزوده بخشهای مختلف اقتصادی ایران است. جهت بررسی و پاسخگویی به فرضیه های انتخابی برای هر یک از بخشهای در نظر گرفته شده یک مدل بر اساس الگوی خودتوضیح برداری با وقفه های گسترده برآورد گردید. که در هر قسمت الگوی پویا و الگوی بلند مدت برآورد گردیدند. براساس نتایج بدست آمده، مصرف انرژیدر کوتاه مدت و بلند مدت بر روی ارزش افزوده در بخش کشاورزی، ارزش افزوده در بخش صنعتوارزش افزوده در بخش نفت اثر مثبت دارد. همچنین مصرف انرژی در کوتاه مدت بر روی ارزش افزوده در بخش خدمات اثر مثبت دارد اما در بلند مدت رابطه معنی داری میان مصرف انرژی و ارزش افزوده بخش خدمات وجود ندارد.نتایج این مطالعه نیزنشان دهنده تأثیرمثبت ونقش بااهمیت انرژی دررشدارزش افزوده اکثربخشهای اقتصادی کشورمی باشد.
معصومه ابوطالبی فرد غلامرضا عباسی
اقتصاد ایران از دیرباز کاملا متکی بر درآمدهای نفتی بوده است به گونه ای که تغییر درآمدهای نفتی دولت، تقریبا تمامی متغیرهای اقتصادی را تحت تأثیر قرار می دهد. در همین راستا، این مطالعه به بررسی آثار درآمدهای نفتی بر ارزش افزوده بخش های مختلف اقتصادی (بخش کشاورزی، بخش صنعت و بخش خدمات) و نیز رشد ارزش افزوده آن ها می پردازد. فرضیه این تحقیق، وجود رابطه منفی میان درآمدهای نفتی و ارزش افزوده در دو بخش کشاورزی و صنعت، و نیز رابطه مثبت درآمدهای نفتی و ارزش افزوده بخش خدمات، می باشد.نتایج آزمون های مانایی دیکی- فولر تعمیم یافته و فیلیپس پرون، بیانگر آن است که متغیرهای رشد ارزش افزوده بخش های کشاورزی، صنعت و خدمات، رشد درآمدهای نفتی و نرخ تورم مانا بوده و متغیر نسبت هزینه های مصرفی به ارزش افزوده هر یک از بخش های اقتصادی (کشاورزی، صنعت و خدمات) نیز در تفاضل مرتبه اول مانا است. به این ترتیب، با توجه به مانابودن برخی متغیرها و نامانا بودن برخی دیگر، برای بررسی روابط میان آن ها، در هر یک از بخش های مورد بررسی، یک مدل خودتوضیح برداری با وقفه های گسترده برآورد گردید که در آن نرخ رشد ارزش افزوده بخش به عنوان متغیر وابسته، و رشد سرمایه در بخش، نسبت مخارج دولت به ارزش افزوده بخش، درآمدهای نفتی و نرخ تورم به عنوان متغیرهای توضیحی در نظر گرفته شده اند. نتایج مطالعه، نشان می دهند که رشد درآمدهای نفتی اثری بر ارزش افزوده بخش کشاورزی ندارند. این در حالی است که رشد درآمدهای نفتی اثر مثبتی بر روی رشد ارزش افزوده بخش های صنعت و خدمات دارد.برای مدیریت صحیح درآمد های نفتی ایجاد صندوق های تثبیت کننده ،پس انداز و مجازی پیشنهاد می گردد.
الهه کاویانی محمد علی خطیب سمنانی
دراین پژوهش به دنبال رتبه بندی عوامل موثر برسرمایه گذاری درنیروگاه های تولیدهمزمان برق وحرارت نوعchp بااستفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی هستیم.درفصل اول اهمیت تولید پراکنده برق وسیستم های تولید همزمان برق وحرارت بررسی می شود.سپس درفصل دوم مطالعات نظری وپیشینه تحقیقات انجام گرفته ذکر شده است.درفصل سوم درابتداانواع حالت های تصمیم گیری چند معیاره ازجمله ahpوahpفازی مورد بررسی قرارگرفته شدازآنجا که تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی (ahp)امکان فرموله کردن مسئله رادربر دارد،یکی ازجامع ترین تکنیکها می باشداما از طرفی رتبه بندی این عوامل موضوعی کیفی است که درآن ازفنون مختلف کمی وریاضی استفاده می شود. تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی برای این تحقیق انتخاب گردیده است.درادامه از طریق مطا لعات کتابخانه ای درادبیات موضوع تحقیق ونیز مصاحبه با خبرگان وکارشناسان واساتید دانشگاهی فعال در بخش سرمایه گذاری تولید برق وانرژی،عوامل موثر برسرمایه گذاری شناسایی گردیدند.ابزارجمع آوری اطلاعات دراین تحقیق پرسشنامه است که عوامل نهایی تعیین وسپس ساختارسلسله مراتبی درچهارسطح تشکیل گردید.سطح اول)هدف که عبارت است ازرتبه بندی عوامل موثر برسرمایه گذاری درنیروگاه های تولیدهمزمان برق وحرارت نوعchp.سطح دوم)معیارها که شامل عوامل اقتصادی،عوامل فنی وعوامل محیطی می باشد.سطح سوم)زیرمعیارها عبارت است :هزینه کل،حجم سرمایه گذاری،ارزش افزوده،هزینه سوخت مصرفی،هزینه بهره برداری ونگهداری سیستم ،زمان برگشت سرمایه ،قیمت خرید تضمینی برق ،گستره تولید توان(کیلووات ساعت)راندمان کلی،طول عمرمفید ،قابلیت دسترسی ظرفیت تولید،کاهش میزان آلایندگی،کاهش مصرف سوخت،امنیت منبع انرژی.سطح چهارم)گزینه ها:دراین سطح سه تکنولوژی بادرنطر گرفتن نوع کاربری وگستره تولید توان شناسایی گردیدند.فصل چهارم شامل تجزیه وتحلیل با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی ومحاسبات انجام گرفته می باشد.درفصل پنجم نیز ضمن نتیجه گیری کلی،پیشنهادهایی مطرح می گردد.اهداف:هدف اصلی از انجام این تحقیق شناسایی واولویت بندی موثرترین عوامل جهت سرمایه گذاری درنیروگاه های تولیدهمزمان برق وحرارت نوعchp،بادرنظر گرفتن اوزان نهایی ودرجه اهمیت آنها.هدف فرعی شامل شناسایی ورتبه بندی گزینه ها(تکنولوژی های chp)جهت سرمایه گذاری در این امر می باشد.روش های اجرا: دراین پژوهش از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی استفاده گردیده است.نتیجه: نتایج بدست آمده نشان می دهد که درمعیارهای اصلی شناسایی شده،عوامل اقتصادی بالاترین اوزان را به خود اختصاص داده ودارای بالاترین درجه اهمیت درمیان سایر عوامل می باشد.دراین پژوهش 15زیرمعیار شناسایی گردیدکه 5اولویت اول این زیرمعیارهابه ترتیب:زمان برگشت سرمایه،قیمت خرید تضمینی برق ،قابلیت دسترسی ،راندمان کلی وحجم سرمایه گذاری بالاترین اولویت هارا به خود اختصاص داده اند.دررتبه بندی گزینه ها(تکنولوژی های chp)به ترتیب :موتور (ژنراتور )گاز سوزبیشترین ضریب اهمیت رادرمیان سایر تکنولوژی های شناسایی شده به خود اختصاص دادوبه عنوان مناسب ترین تکنولوژی درامر سرمایه گذاری تشخیص داده شد.
مرتضی جوازی محمد علی خطیب سمنانی
هدف اساسی در این پژوهش بررسی و تجزیه و تحلیل شوک های قیمت نفت بر نوسانات نرخ ارز در اقتصاد ایران است و اثرات شوک های مثبت و منفی قیمت نفت بر نوسانات نرخ ارز در اقتصاد ایران .در این تحقیق با استفاده از مدل خود رگرسیونی سعی شد ارتباط بین شوک های قیمت نفت و نوسانات نرخ ارز بررسی شود در این الگو از مدلی ترکیبی استفاده شد که در الگوی اول به صورت افزایش قیمت نفت oil+) ) و در الگوی دوم به صورت کاهش قیمت نفتoil-)) نمایان شده است.در الگوی اول که قیمت نفت افزایش پیدا می کند همان طور که پیش بینی می شود باعث افزایش نرخ ارز حقیقی شد اما در همین الگو رابطه بین نرخ ارز و تولید ناخالص داخلی معکوس می باشد در الگوی دوم که به صورت کاهش قیمت نفت تبیین شده است مدلی که برآورد شد نشان داد با کاهش قیمت نفت نرخ ارز نیز کاهش پیدا کرده است . ضرایب به دست آمده از لحاظ آماری برای قیمت نفت کاهشی و تولید ناخالص داخلی معنادار و برای مخارج دولت بی معنا می باشد.
منصوره فتحی محمد علی خطیب سمنانی
توریسم بعنوان پدیده ای با سودآوری فراوان، بهمراه گسترش تکنولوژی ارتباطات، در وضعیت فعلی جهان از چنان جایگاهی برخوردار گردیده است که از آن بعنوان صنعت توریسم یاد میشود. گردشگری برای ایران، که وابستگی شدیدی به درآمدهای نفتی دارد میتواند راه نجات خوبی باشد، چراکه جذابیتها و قابلیتهای ایران آنقدر فراوان است که حتی بسیاری از ایرانیها پی به آنها نبرده اند. هدف این تحقیق معرفی توانمندیهای گردشگری استان آذربایجان غربی و شناخت عوامل تاثیرگذار بر گردشگری بعنوان راهکارهایی در جهت توسعه ی گردشگری در استان آذربایجان غربی است. در مطالعه ی حاضر برای بررسی تاثیر سرمایه گذاری بر گردشگری مدلی برآورد شده است که در آن تعداد گردشگران بعنوان متغیر وابسته و سرمایه گذاری با دو دوره وقفه، تعداد گردشگران دوره ی قبل، درآمد سرانه و سطح قیمتها بعنوان متغیرهای توضیحی مدل درنظر گرفته شده اند. مقدار r2 برابر با 0.81 است، به این مفهوم که سرمایه گذاری، سطح قیمتها و تعداد گردشگران دوره ی قبل 81 درصد از تغییرات متغیر وابسته را توضیح میدهند، مقدار بالای آماره ی آزمون f و همچنین احتمال صفر مربوط به آن نشان از معناداری کل رگرسیون دارد. با بررسی مدل مشخص شد که سرمایه گذاری تاثیرات مثبتی بر تعداد گردشگران دارد و این فرضیه ی تحقیق را ثابت میکند.
مهسا مجدآبادی محمد علی خطیب سمنانی
برق، فراگیرترین حامل انرژی است که نزدیک به صد درصد متقاضیان مصرف را پوشش داده است. بر اساس آمار ترازنامه انرژی سال 1387 سهم یارانه برق ازکل یارانه انرژی کشور حدود 22/3 درصد بوده است. بر اساس آمار ترازنامه انرژی سال 1387س هم یارانه برق از کل یارانه انرژی کشور حدود 22/3 درصد بوده است. گفته میشود، ایران بالاترین مصرف برق را دارد ( نسبت به متوسط جهانی بیشترین مصرف سرانه برق را دارد( .مصرف بی روی? این انرژی و سهم یاران? دریافتی این بخش، ضرورت بازنگری در الگوی مصرف و تعیین قیمت بهینه این حامل انرژی را اجتناب ناپذیر ساخته است. به همین دلیل در این پژوهش با توجه به پیاده سازی قانون هدفمندی یارانه ها و تغییر سیاستهای حمایتی دولت به بررسی این مطلب پرداخته شد که تغییر شکل پرداخت یارانه ها چه تاثیری بر میزان مصرف این حامل انرژی در بین مصرف کنندگان خانگی شهرستان تهران داشته است. به علت عدم ایستایی متغیرها از نرخ رشد آنها در تحقیق استفاده شد.نتایج حاصل از این تحقیق بیانگر آن است که افزایش در نرخ رشد یارانه ها مصرف برق را به میزان ناچیزی در حدود 0.17 افزایش داده است. همچنین افزایش در نرخ رشد قیمت برق، مصرف مشترکین خانگی را حدود 0.16 کاهش داده و افزایش در نرخ رشد درآمد ساکنین شهرستان تهران تاثیری افزایشی در حدود 0.43 داشته است. همچنین در معادل? دیگری تاثیر افزایش در نرخ رشد مصرف بر نرخ رشد یارانه های تخصیصی از جانب دولت نیز بررسی شده است. بر اساس نتیج? بدست آمده، روند افزایشی در مصرف مشترکین خانگی یاران? های پرداخت شده حدود 0.41 افزایش داده است
یعقوب کیان محمد علی خطیب سمنانی
امروزه اهمیت نهاده انرژی کاملا روشن شده است. اما با وجود اهمیت مباحث مربوط به انرژی در بیشتر جنبه های فعالیت های اقتصادی، در اقتصاد ایران از نهاده انرژی بصورت کارا استفاده نمی شود و لذا تحلیل دقیق این مساله امری با اهمیت است. در بین انواع شاخص های اندازه گیری مصرف انرژی و بهره وری انرژی، شاخص شدت انرژی یکی از پرکاربردترین آنها است. شدت انرژی در طول زمان، تابعی از تکنولوژی مورد استفاده در فرایندهای تولیدی و همچنین ترکیب تولید و سهم بخش های مختلف اقتصادی از تولید ناخالص داخلی است. لذا بررسی رابطه بین شدت انرژی و تولید در سطح کلان اقتصاد ناکافی است. لذا در این تحقیق به مطالعه رابطه بین شدت انرژی و ارزش افزوده ایجاد شده به تفکیک بخش های مختلف اقتصاد ایران پرداخته شده است. به این منظور، پس از انجام آزمون های پایایی، وجود یا عدم وجود رابطه بلندمدت بین شدت انرژی و رشد اقتصادی به تفکیک زیربخش های اقتصاد ایران انجام شده است. درگام بعد، آزمون وجود یا عدم وجود رابطه علیت از نوع گرنجری بین این دو متغیر انجام شده است. نتایجه حاصل از این آزمون ها نشان که در بخش حمل و نقل، رابطه علیت از شدت انرژی به رشد اقتصادی در بلندمدت وجود دارد. در بخش خانگی، رابطه علیت از شدت انرژی به رشد اقتصادی در بلند مدت وجود دارد. در بخش های کشاورزی و صنعت ، رابطه علیت از شدت انرژی به رشد اقتصادی تنها در کوتاه مدت و جود دارد و رابطه علیت در بلندمدت برقرار نیست.
مهدی نظری بویینی محمد علی خطیب سمنانی
با توجه به اهمیت انرژی در کلیه فعالیت های اقتصادی، ضرورت توجه به استفاده بهینه از این نهاده ارزشمند مطرح است. به گواه آمار و ارقام، در ایران از نهاده انرژی بطور بهینه استفاده نمی شود. یکی از راهکارهای اصلاح نحوه بکارگیری این نهاده، افزایش قیمت های نسبی انرژی عنوان شده است. اما پیش فرض اساسی برای اثربخش بودن افزایش قیمت به هدف استفاده بهینه از انرژی، این است که در فرایند تولیدی، امکان جانشین ساختن نهاده انرژی با سایر نهاده ها برای بنگاه فراهم باشد. به همین منظور، در این مطالعه، تابع تولید بخش صنعت کشور با تاکید بر نهاده انرژی تصریح و برآورد شده است. در این راه، پس از مطالعه روند طی شده توسط نهاده های عمده تولید و ارزش افزوده بخش صنعت، مهمترین فرم های تابع تولید مرور شدند و تابع کشش ثابت (ces) برای برآورد انتخاب گردید. در با توجه به اینکه در فرم اولیه این تابع تنها دو نهاده تولیدی وجود دارند، با تعریف مفهوم نهاده ترکیبی، سه تصریح متفاوت برای تابع تولید در نظر گرفته و به روش غیر خطی برآورد شدند. نتیجه این برآورد نشان می دهد در بخش صنعت ایران، کشش جانشینی بین نهاده انرژی و نهاده های کار و سرمایه، پایین است و ساختار تولیدی موجود برای بنگاه های تولیدی امکان جانشینی را به سهولت فراهم نمی کند. نتیجه این امر این است که افزایش قیمت در کوتاه مدت بیشتر از اینکه به جانشینی نهاده ها و افزایش بهره وری انرژی منجر شود، باعث کاهش تولید و افزایش قیمت خواهدشد.
مریم السادات سیدی محمد علی خطیب سمنانی
امروزه انرژی بادی به یک فعالیت اقتصادی بین المللی تبدیل شده است و با نرخی سریع تر از دیگر انواع انرژی رشد می نماید. جایگاه انرژی در زندگی مادی بشر به قدری مهم است که وقوع هر پدیده ای را در جهان منوط به استفاده از آن باید دانست. انرژی بادی یکی از انواع انرژی های تجدیدپذیر در ایران است که علاوه بر رایگان بودن، پاک و عاری از اثرات مخرب زیست محیطی است که از دیرباز مورد استفاده بشر قرار گرفته است.استفاده از سوخت های فسیلی برای نیروگاه ها علاوه بر تمام شدن سریع آن، باعث آلودگی محیط زیست می گردد. در این راستا انرژی های نو از جمله پتانسیل های آبی، انرژی های خورشیدی و بادی به دلیل عدم آلودگی محیط زیست از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این پژوهش تمامی هزینه ها و منافع عمومی انواع نیروگاه های برق بادی (کوچک ـ متوسط ـ بزرگ) به طور جداگانه محاسبه و به بررسی توجیه پذیری تولید برق با احداث نیروگاه برق بادی در استان سیستان و بلوچستان (شهرستان زابل) پرداخته شد. با توجه به نتایج حاصل از مقایسه بین نیروگاههای مورد مطالعه، کلیه نیروگاهها دارایی ارزش فعلی خالص مثبت بوده و در این میان نیروگاه بادی بزرگ دارای بیشترین خالص ارزش فعلی کل سرمایه بوده و بعد از این نیروگاه، به ترتیب نیروگاه بادی متوسط و سپس نیروگاه بادی کوچک قرار می گیرند. همچنین در بین این سه نیروگاهها نیروگاه بادی بزرگ نسبت به نیروگاه های بادی متوسط و کوچک دارای دوره بازگشت سرمایه کمتری می باشد. از اینرو نتیجه می گیریم، بین این سه نیروگاه، نیروگاه بادی بزرگ نسبت به سایر نیروگاههای مورد مطالعه دارای توجیه پذیری بیشتری می باشد.
ویدا حیدرلو محمد علی خطیب سمنانی
شاخص شدت انرژی بیانگر میزان مصرف حامل های انرژی به ازای یک واحد فعالیت (تولید و یا ارزش افزوده) می باشد. با توجه به نقش و اهمیت این شاخص در اقتصاد کشورها، در این پژوهش مطالعه تطبیقی عوامل موثر برشدت مصرف انرژی درکشورهای منتخب oecd,opecطی بازه زمانی 2010-1970 صورت گرفته است و از مدل اقتصاد سنجی پانل دیتا استفاده شده است. در طی سالهای مورد بررسی در این تحقیق، بر اساس یافته های پژوهش و نتایج تخمین در کشورهای عضو oecd و opec ، متغیر های قیمت انرژی، شدت مصرف انرژی در دوره قبل و نرخ ارز تأثیر متفاوتی بر شدت مصرف انرژی در دوگروه کشورها داشته اند و متغیر های دیگر شامل: تولید ناخالص داخلی و جمعیت اثر یکسانی بر شدت مصرف انرژی داشته اند. در کشورهای عضو oecd متغیر قیمت انرژی اثر منفی بر شدت مصرف انرژی داشته و بر عکس در کشورهای عضو اوپک اثر مثبت بر شدت مصرف انرژی دارد. همچنین نرخ ارز در کشورهای عضوoecd رابطه معکوس با شدت انرژی دارد، اما نرخ ارز بر شدت مصرف انرژی در کشورهای عضو opec تأثیری نداشته است. متغیر شدت مصرف انرژی در دوره قبل نیز در کشورهای عضو oecd تأثیر مثبت و معنادار بر شدت مصرف انرژی داشته است اما در کشورهای عضو اوپک تأثیری بر شدت مصرف انرژی ندارد. در کشورهای عضو oecd و opec، جمعیت اثر معنادار و مثبت بر شدت مصرف انرژی و متغیر تولید ناخالص داخلی اثر منفی بر شدت مصرف انرژی داشته است.
سید مهیار قرشی محمد علی خطیب سمنانی
به دلیل محدودیت و کمیابی منابع و نیز باتوجه به نقش و اهمیت گسترده انرژی در رشد و توسعه اقتصادی کشورها، تعیین عوامل تأثیرگذار بر مصرف انرژی از اهمیت خاصی برخوردار است. در این مقاله به دنبال تعیین عوامل تاثیر گذار بر مصرف انرژی، اثر توسعه بازارهای مالی شامل توسعه بانک ها و بورس اوراق بهادار به همراه متغیرهای شدت انرژی و تورم را بر مصرف انرژی برای کشورهای منتخب(ایران،ترکیه،فرانسه و امریکا)در بازه زمانی (2012 ـ 2000) مورد آزمون قرار می دهیم. نتایج نشان دهنده تأثیر مثبت و معنا دار توسعه بازارهای مالی بر مصرف انرژی می باشد. همچنین، ضرایب شهرنشینی و شدت انرژی اثر مثبت و معناداری بر مصرف انرژی بر جا می گذارند.اما تورم بر مصرف انرژی تأثیر منفی داشت. نتایج حاصل از این مطالعه لزوم توجه به مسئله تقاضای انرژی درکنار توسعه بازار مالی به منظور دستیابی به رشد اقتصادی برنامه ریزی شده تأکید دارد.
حسام الدین شفیع ابیانه محمد علی خطیب سمنانی
اقتصاد ترکیه طی سه دهه اخیر پیشرفت قایل ملاحظه ای یافته است. اصلاحات اقتصادی ترکیه از سال 1985 هم شروع شد و سیاست جانشینی و ادارات جایگزین سیاست توسعه صادرات شد. این سیاست تا حدود زیادی موجب افزایش سهم بخش صفت در ارزش افزوده تولیدات این کشور شد. سهم بخش کشاورزی را در تولیدات ترکیه کاهش داد و در واقع شرایط را برای گذار از نظام سنتی به مدرن فراهم کرد. در میان محصولات صنعتی بیشترین سهم مربوط به محصولات کارخانه ای است. آنچه موجب تحول در محصولات ترکیه شد را می توان به تجارت، تحقیق و توسعه، آموزش، بهداشت، انرژی و غیره نسبت داده رشد تولیدات ترکیه حاصل رشد سرمایه فیزیکی است و در نتیجه قانون بازده نزولی در مورد آن صادق است در واقع رشد ترکیه حاصل افزایش بهره وری نیست و رشد این کشور نمی تواند زمینه برای برای رشد و توسعه پایدار فراهم سازد.
سعید طایفه محمد علی خطیب سمنانی
این تحقیق بصورت پژوهش کاربردی و بر اساس روشهای تحلیلی و توصیفی و گرد آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و استفاده از آمارهای تفصیلی صنعت برق و گزارشات بین المللی می باشد. در پایان با استفاده از روش هزینه های تراز شده lcoe به ارزیابی اقتصادی و بدست آوردن قیمت تمام شده برق چند نیروگاه برق آبی و سیکل ترکیبی در ایران پرداخته است .(با احتساب تعداد ساعات کارکرد هر نیروگاه ، به ازائ هر کیلو وات ساعت در یک سال،) این نتیجه حاصل میگردد که در مجموع قیمت تمام شده برق در نیروگاه های برق آبی کوچک از بعد زیست محیطی در مقایسه با نیروگاه سیکل ترکیبی از توجیه اقتصادی بیشتری برخوردار می باشد.
حمید رضا شریفی فخر محمد علی خطیب سمنانی
در حال حاضر ، بیش از 81 درصد کل انرژی مصرفی جهان و بیش از 95 درصد انرژی مصرفی در ایران را سوختهای فسیلی مانند نفت و گاز تأمین می کند.مصرف این نوع از سوختها باعث تولید گازهای سمی و آلوده کننده هوا، بارش بارانهای اسیدی و در نتیجه آلودگی رودخانه ها دریاچه ها و آبهای زیر زمینی و بالاخره بالا رفتن میزان گاز کربنیک موجود در اتمسفر زمین شده است از طرف دیگر به دلیل رشد مصرف انرژی و استفاده بی رویه از منابع انرژی فسیلی و همچنین پایان پذیر بودن منابع نفتی وگازی کشور می بایست به فکر انرژی های جایگزین بود.برای کاهش آلودگی های مختلف ناشی از مصرف سوختهای فسیلی و استفاده بهینه از نفت و گاز لازم است به انرژیهای جدید جایگزین مانند دوغاب زغال سنگ که آلودگی کمتری نسبت به نفت و گاز دارند و یا انرژی خورشیدی و بادی که منبع لایزال و سازگار با محیط زیست هستند ، توجه بیشتری شود. با بکار گیری از نرم افزار کامفار مشخص گردید که استفاده از این مایع همانگونه که ملاحظه گردید در سه شاخص ارزش فعلی خالص(npv)، نرخ بازده داخلی(irr) و دوره بازگشت سرمایه توجیه پذیر می باشدو مقرون به صرفه است هم از لحاظ زیست محیطی و هم این مایع می تواند مناسب شرایط اقتصادی کشور ما باشد.
سمانه دری محمد علی خطیب سمنانی
تورم یکی از پدیده های مضر اقتصادی است که اثرات بدی بر اقتصاد یک کشور دارد و آسیب رساننده ترین اثر آن بر اقتصاد، نا اطمینانی تورم است. نا اطمینانی تورم بر فعالیت های اقتصادی اثر می گذارد و هزینه های جدی بر اقتصاد تحمیل می کند هدف این مطالعه آزمون یک فرضیه است که در آن نا اطمینانی تورم اثر منفی و معنا داری بر سرمایه گذاری بخش خصوصی در ایران دارد. این تحلیل بر اساس مدل های واریانس نا همسانی شرطی خود رکرسیو و گشتاورهای تعمیم یافته انجام شده است. نتایج بیان می دارد که نا اطمینانی تورم اثر معکوس و معنی داری بر سرمایه گذاری بخش خصوصی در ایران دارد.
محسن محمدی ها محمد علی خطیب سمنانی
در این مقاله تاکید بیشتر بر روی تخمین تابع تقاضای گاز طبیعی میباشد و محاسبه کشش های قیمتی و درامدی و متقاطع و در نهایت کشش دما به صورت روز درجه گرمایش و روز درجه سرمایش و در انها این کشش به صورت منطقا ای برای تک تک استانها محاسبه میشود. اهمیت این موضوع به صورت کامل مطرح شده که باید به این فکر بود که رفتار مصرف کننده را در این ضمینه بیشتر مورد بررسی قرار داد و تحلیل این مسئله ما را به این فکر وا میدارد که الگوی مناسبی برای مصرف کننده بتوانیم ارائه کنیم . در بخشی دیگر موقعیت ایران را به لحاظ منابع گازی و میزان استخراج و صادرات را بیان نموده ایم. و در نهایت پس از تخمین تابع تقاضای گاز به تحلیل ضرایب و کشش های به دست آمده گرداخته ایم. ازمون های مورد استفاده ازمون هاسمن ، ضریب لاگرانژ و تصریح مدل کوواریانس بوده اند.
محمد حاجی علی محمد علی خطیب سمنانی
در این تحقیق، با توجه به اینکه بسیاری از محققان، یکی از مهمترین مشکلات کشورهای در حال توسعه و جهان سوم را تک محصولی بودن و وابستگی اقتصاد آنها به صدور مواد خام و اولیه و پیامدهای منفی و ناگوار اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ناشی از اینگونه برخوردها در تجارت بین المللی می دانند، صادرات غیرنفتی را از دیدگاه کلان اقتصادی مورد مطالعه و بررسی قرار داده و صادرات غیرنفتی را به عنوان متغیری از متغیرهای کلان اقتصادی که تحت تأثیر سایر متغیرها می باشد، مورد مطالعه قرار می دهد و بر اساس الگو و مدل مناسب اقتصاد ایران و با توجه به تأثیر پذیری صادرات غیر نفتی از متغیرهای کلان اقتصادی از جمله تورم به عنوان پدیده پولی و نوسانات آن که موجب ایجاد نااطمینانی تورم که مشخص ترین زیان تورم می باشد و تأثیرات زیادی بر فعالیت اقتصادی و تصمیم فعالان اقتصادی می گذارد و کشور ما نیز بی تأثیر از تغییرات تورم و نااطمینانی تورم نیست، تأثیر نااطمینانی تورم بر صادرات غیرنفتی در ایران در فاصله زمانی 91-1360 بررسی می گردد. در این تحقیق، به منظور اثبات نااطمینانی نرخ تورم، ابتدا با استفاده از آزمون arch test به بررسی نا همسانی واریانس شرطی پرداخته و بعد از اثبات نااطمینانی نرخ تورم با استفاده از الگوی egarch به اندازه گیری نااطمینانی نرخ تورم می پردازیم. در این تحقیق از الگوی egarch به علت مزایای زیادی که در فصل سوم ارایه شده است استفاده کرده ایم. بعد از اندازه گیری نااطمینانی نرخ تورم با استفاده از الگوی gmm (گشتاورهای تعمیم یافته) به تخمین مدل اصلی تحقیق پرداخته شده است و نتایج تحقیق حاکی از این است که نااطمینانی نرخ تورم تأثیر منفی و معنی داری بر صادرات غیر نفتی در ایران دارد که فرضیه اصلی تحقیق اثبات شده است. یکی دیگر از متغیرهای مستقل استفاده شده در مدل اصلی، نرخ ارز واقعی است که در این تحقیق اثر مثبت و بدون معنی داری در سطح اطمینان 95 درصد بر صادرات غیرنفتی در ایران دارد.
محسن رودباری ابوالفضل غیاثوند
این تحقیق به بررسی تاثیر آزادسازی تجاری بر مصرف انرژی در کشورهای درحال توسعه صادرکننده نفت خام براساس مدل آنتویلر (2001) پرداخته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که اثرات منفی "فناوری" بر اثرات مثبت "مقیاس" در افزایش مصرف انرژی غلبه نموده است. همچنین اثر ساختاری نیز تاثیر معناداری در کاهش مصرف انرژی دارد. همچنین بررسی دو فرضیه لنگر گاه آلایندگی (phh) و اثر فراوانی عامل تولید (feh) نشان می دهد که هیچکدام از این دو فرضیه برای اقتصاد کشورهای صادرکننده نفت تایید نمی گردد.
حسین کورانی مسکن محمد علی خطیب سمنانی
این مطالعه به بررسی تأثیر شوک قیمت نفت بر میزان سودآوری بانک¬های کشورهای تولید کننده نفت با استفاده از رویکرد اقتصادسنجی داده¬های تابلویی ایستا طی دوره زمانی 2005 تا 2010 پرداخته است. برای سودآوری بانک¬ها نیز از حاشیه بهره خالص استفاده شده است که بیانگر تفاوت میان درآمد بهره-ای ایجاد شده توسط بانک و هزینه¬های بهره¬ای نسبت به دارائیهای جاری است. همچنین علاوه بر شوک قیمت نفت، تأثیر برخی متغیرهای کلان اقتصادی مانند نرخ تورم، نرخ بهره واقعی و تولید ناخالص داخلی بر سودآوری بانک¬ها مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین برای استخراج شوک قیمت نفت نیز از دو رویکرد فیلتر هودریک-پرسکات و تفاضل لگاریتمی قیمت نفت استفاده شده است. نتایج تجربی نشان می¬دهند که شوک قیمت نفت استخراج شده بر اساس روش هودریک-پرسکات، تأثیر مثبت و معنی¬داری بر سودآوری بانک¬ها در کشورهای تولید کننده نفت دارد. همچنین تولید ناخالص داخلی و نرخ بهره تأثیر مثبت و معنی¬دار بر سودآوری بانک¬ها دارند. در طرف مقابل، نرخ تورم تأثیر منفی و معنی¬داری بر سودآوری بانک¬ها در این گروه کشورها دارد. نتایج حاصل از مدل رگرسیونی بر پایه شوک قیمت نفت استخراج شده به روش تفاضل لگاریتمی قیمت نفت نیز نتایج مشابهی را گزارش می¬کند. بنابراین می¬توان از صحت نتایج بدست آمده و عدم حساسیت ضرایب متغیرها به نحوه استخراج شوک قیمت نفت، اطمینان حاصل کرد.
مهدی بادینلو محمد علی خطیب سمنانی
یارانه حامل های انرژی از بحث انگیز ترین موضوعات اقتصادی،اجتماعی و سیاسی بخش انرژی به شمار می رود
وحید عبادیان محمد علی خطیب سمنانی
ذخیره سازی زیرزمینی گاز طبیعی یکی از مهم ترین راه حل های موجود برای حل مشکل نوسان فصلی تقاضای گاز طبیعی در ایران است
سحر زمانی امرئی محمد علی خطیب سمنانی
در کشور ما متأسفانه به نقش ارزنده صنایع کوچک در توسعه صنعتی و اقتصادی کشور چندان توجه نگردیده و لذا شاهد ورشکستگی و رشد منفی این صنایع در سال های اخیر می باشیم که عوارض آن از بین رفتن هزاران فرصت شغلی در جامعه و عدم استفاده از مزیت های بالقوه صنایع کوچک در فرایند توسعه صنعتی می باشد.هدف از این تحقیق بررسی نقش صنایع کوچک در فرآیند توسعه صنعتی و اقتصادی و ارزیابی عوامل موثر بر سودآوری آن در ایرن می باشد.از آنجا که اهمیت و نقش صنایع کوچک در توسعه صنعتی و اقتصادی از ابعاد مختلف موضوع در ایران ناشناخته می باشد و حتی در تعریف صنایع کوچک و متولی اداره آن در کشور بین سازمان ها و مراکز ذیربط وحدت نظری وجود ندارد، لذا بررسی نقش صنایع کوچک در فرایند تو سعه صنعتی و موانع رشد و گسترش آن حائز اهمیت فراوان می باشد. همچنین با توجه به آنکه هدف نهایی هر فعالیت صنعتی کسب سود و به حداکثر رسانیدن آن می باشد و اکثر صاحبان واحدهای تولیدی مهمترین دلیل عدم فعال بودن کامل و یا ورشکستگی خود را کاهش سودآوری در واحد تولیدی خود می دانند، لذا بررسی وضعیت سود و سودآوری در صنایع کوچک ایران و عوامل موثر بر آن می تواند راهکارهای مناسب را به مسئولین امر و مدیران واحدهای تولیدی جهت سیاست گزاری مطلوب در رفع موانع و مشکلات صنایع کوچک و راه های گسترش آنها ارائه نماید. در نتایج بدست آمده از محاسبات آماری مشاهده شد که میزان افزایش ستانده به میزان 97% بر روی سود تأثیر دارد.ضمنأ حساسیت سود نسبت به مکان استقرار مناسب واحد تولیدی، میزان فروش و برخورداری از حمایت های دولت بیشتر از سایر متغیرها می باشد. یکی از مشکلات صنایع کوچک در ایران ناشی از عوامل درون بنگاهی و برون بنگاهی است که با برطرف نمودن آن می توان قدرت رقابتی صنایع کوچک را در بازارهای داخلی و خارجی بالا برد و سود آنها را افزایش داد.همچنین باید موارد دیگری را جهت رشد وگسترش صنایع کوچک در مرحله اجرایی سازی مرد توجه قرار داد.
عباس شاهسواری محمد علی خطیب سمنانی
تأثیر صادرات نفت خام برشاخص قیمت تولید کننده در ایران
مهدی آقایی جزه محمد علی خطیب سمنانی
بررسی رابطه نوسانات و تلاطم قیمت نفت خام و فرآورده ها برای تحلیل بازار نفت و مدیریت ارزی بخش نفت حائز اهمیت است. پس برای این موضوع دوفرضیه مطرح می شود
ناصر حیدری محمد علی خطیب سمنانی
در این تحقیق برای نشان دادن تاثیر نااطمینانی قیمت نفت بر تراز تجاری در ایران از داده های سری زمانی و در فاصله زمانی سالهای 1370 الی 1391 استفاده کرده ایم.