این پژوهش با هدف ارزیابی مکانیسم تحمل به تنش سرما در کلزا بر روی دو رقم پاییزه مقاوم به سرما اکاپی و رقم بهاره حساس به سرما rgs003 در قالب یک آزمایش فاکتوریل سه عاملی با طرح پایه کاملاً تصادفی با سه تکرار صورت گرفت. گیاهچه های دو رقم تا مرحله 4 برگی در دمای (شب/ روز) °c 16/22 رشد کردند، سپس نیمی از گلدان ها به اتاق سرما با دمای (شب/ روز) °c 3/10 به مدت 7 روز منتقل شدند. نمونه برداری از گیاهان شاهد و گیاهان تحت تنش در روزهای صفر، 2، 4 و 7 سرما صورت گرفت. وزن تر و خشک و درصد آب ساقه چه، مقدار کلروفیل های a و b ومقدار کمی پروتئین محلول برگی در دو رقم مورد مطالعه اندازه گیری شد. در اثر بسیاری از تنش ها از جمله تنش دمای پایین، گونه های فعال اکسیژن تولید می شود که در پراکسید شدن ترکیبات غشا سلول و غیر فعال کردن آنزیم ها نقش دارند. برای مقایسه سیستم تجزیه گونه های فعال اکسیژن در دو رقم مورد مطالعه تحت تنش سرمایی میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان (سوپر اکسید دیسموتاز، کاتالاز، پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز) و میزان مالون دی آلدهید سنجیده شد. افزایش مقاومت به سرما طی دوره سازگاری به سرما در نتیجه ذخیره قند های محلول و پرولین در گیاهان است. لذا مقدار پرولین و کربوهیدرات های محلول (گلوکز، رامنوز، مانوز، فروکتان) در دو رقم مورد مطالعه اندازه گیری شدند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس رقم متحمل به سرما اکاپی نسبت به رقم حساس به سرما rgs003 میزان کاهش کمتری در وزن تر و خشک و درصد آب ساقه چه و مقدار کلروفیل ها نشان داد. میزان انباشته شدن پرولین و کربوهیدرات های محلول در رقم متحمل بالاتر بود و میزان فعالیت آنزیم های سوپر اکسید دیسموتاز، کاتالاز وآنزیم آسکوربات پراکسیداز در طول تیمار سرمایی در رقم متحمل نسبت به رقم حساس به سرما افزایش بیشتری نشان داد. میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز رقم متحمل کمتر از رقم حساس بود. میزان مالون دی آلدهید در رقم اکاپی تغییری نشان نداد در حالیکه در رقم حساس به سرما افزایش شاخصی را نشان داد. کلمات کلیدی: تنش سرما، کلزا، صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی

کرچک (ricinus communis l.) یکی از مهمترین گیاهان دارویی مورد استفاده در صنایع داروسازی، آرایشی و بهداشتی بیشتر کشورهای توسعه یافته است. روغن بدست آمده از دانه های این گیاه جزء با ارزش ترین مواد مسهل و ملین در پزشکی می باشد. فاکتورهای اقلیمی بویژه عرض جغرافیایی، ارتفاع محل، درجه حرارت، شدت نور، بارندگی و خصوصیات خاک، تاثیر عمده ای بر کمیت و کیفیت مواد موثره می گذارد. به منظور مطالعه تاثیر اقلیم بر صفات مورفولوژیکی، رشدی و کمیت و کیفیت مواد موثره بذر کرچک، 10 منطقه غرب تهران و شمال تهران (استان تهران)، ارومیه (استان آذربایجان غربی)، شبستر، ساربانقلی، نظرلو و اسداغی مرند (استان آذربایجان شرقی)، نورآباد ممسنی، منگودرز و مسیری (استان فارس) انتخاب شدند. طی سال 1387، مراحل فنولوژیکی، فاکتورهای رشدی و مورفولوژیکی، فاکتورهای عملکردی، فاکتورهای فیزیکوشیمیایی و اسیدهای چرب روغن بذر کرچک اندازه گیری شد. نتایج این تحقیق نشان داد که اقلیم تاثیر معنی داری روی خصوصیات رشدی، مورفولوژیکی و عملکردی گیاه دارویی کرچک دارد. بیشترین ارتفاع گیاه، تعداد، عملکرد بوته، متوسط عملکرد و وزن هزار دانه از منطقه اسداغی مرند گزارش شد. بیشترین تعداد شاخه در زمان گلدهی و میوه دهی در منطقه نظرلو مشاهده شد. بیشترین تعداد برگ در زمان گلدهی در منطقه نظرلو و بیشترین تعداد برگ در زمان میوه دهی در غرب تهران مشاهده شد. همچنین نتایج نشان داد که اقلیم تاثیر معنی داری بر میزان روغن، رطوبت روغن، عدد اسیدی، عدد پراکسید، عدد یدی، میزان کلروفیل و عدد صابونی روغن دانه های گیاه دارویی کرچک دارد. عوامل اقلیمی تأثیری بر روی ضریب شکست روغن گیاه دارویی کرچک نشان ندادند. در نمونه های آنالیز شده محتوای روغن (2/56-3/35 %)، رطوبت (14/1-3/0 %)، ضریب شکست (426/1-404/1)، میزان کلروفیل (mg pheophytin/kg oil 40/0-02/0)، عدد اسیدی (mg naoh/g oil 88/0-29/0)، عدد پراکسید (meq o2/kg oil 50/0-00/0)، عدد صابونی (mg koh/g oil 53/178-5/164) و عدد یدی (g i2/100 g oil 62/85-75/75) بودند. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه اسیدهای چرب توسط دستگاه کروماتوگرافی گازی (gc) هشت اسید چرب عمده در بذر گیاه کرچک مشاهده شد. ریسینولئیک اسید (18:1?9c-12oh) عمده ترین اسید چرب (72/85 تا 94/88 درصد) شناخته شده روغن بود. بیشترین میزان ریسینولئیک اسید از منطقه ارومیه (94/88 درصد) و کمترین میزان آن از منطقه شبستر (72/85 درصد) گزارش شد. به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که عوامل اقلیمی تاثیر عمدی ای بر روی خصوصیات رشدی، مورفولوژیکی، عملکردی، فیزیکوشیمیایی و ترکیب اسیدهای چرب بذر کرچک دارد.

به منظور بررسی تاثیر تغذیه بر باروری گیاه دارویی کتان روغنی (linum usitatissimum) آزمایشی در سال زراعی 87-1386 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. در این تحقیق علاوه بر تیمار شاهد از 150 کیلوگرم در هکتار کود کامل ماکرو، 40 کیلوگرم در هکتار سولفات روی، 300 کیلوگرم در هکتار کود گوگرد آلی گرانوله، 100 تن در هکتار کود حیوانی کاملاً پوسیده، ترکیبی از 50 کیلوگرم در هکتار کود اوره + 50 تن در هکتار کود حیوانی کاملاً پوسیده، کاربرد برگی کود کلات آهن، تلفیق تیمار بذری کود زیستی بیوفسفر +50 کیلوگرم در هکتار سوپر فسفات تریپل، 40 کیلوگرم در هکتار اسید بوریک و 100 کیلوگرم در هکتار کود سوپر فسفات تریپل استفاده شد. زمان سبز شدن بذور زمان ورود به مرحله 4-برگی و همچنین زمان ساقه دهی بوته ها تحت تاثیر تیمارها قرار نگرفتند. تیمار 100 تن در هکتار کود حیوانی باعث افزایش ارتفاع گیاهان بیش از سایر تیمارهای مورد بررسی شد. از سوی دیگر تیمارهای کود کلاته آهن و شاهد در زمان تمام گل دارای ارتفاع کمتری نسبت به سایر تیمارهای مورد بررسی بودند. دیرترین زمان گلدهی با کاربرد 100 تن در هکتار کود حیوانی و سریعترین زمان گلدهی نیز با اعمال تیمار کود حاوی بور بدست آمد. دیرترین زمان به بذر نشستن در تیمار 100 تن در هکتار کود حیوانی بدست آمد. در حالی که سریعترین زمان به بذر نشستن بوته ها با کاربرد کود سولفات روی و همچنین کود کلاته آهن حاصل شد. تیمار 100 تن در هکتار کود حیوانی باعث بیشترین دیررسی در بوته-های کشت شده گردید ولی بوته های گروه شاهد زودرس ترین تیمار آزمایشی بودند. کرتهایی که در آنها تیمار مورد استفاده کود گوگردی بود نیز از نظر آماری در همین گروه قرار گرفتند. درحالیکه تیمار کود کامل ماکرو بیشترین افزایش را در وزن هزار دانه بوته ها سبب شد ولی تیمار شاهد در پایین ترین مقدار قرار گرفت. تیمار کود گوگردی بیشترین تاثیر را بر افزایش عملکرد دانه و درصد روغن داشت، تیمار شاهد نیز از این نظر در پایین ترین سطح قرار گرفت. تیمار 100 تن در هکتار کود حیوانی بیشترین میزان پروتئین دانه را تولید نمود. کمترین میزان پروتئین نیز به ترتیب در تیمارهای کود فسفره، کود گوگردی و کود کامل ماکرو بدست آمد. آنالیز روغن های استخراج شده از بذر گیاه کتان روغنی نشان داد که تیمارهای مورد بررسی بر روی تنوع کیفی اسیدهای چرب روغن تاثیر معنی داری نداشته اند، امّا تنوع کمّی اسیدهای چرب موجود در نمونه روغن به طور معنی داری تحت تاثیر تیمارها قرار داشت. بالاترین درصد اسید لینولئیک در تیمار 50 کیلوگرم در هکتار کود ازته+50 تن در هکتار کود حیوانی بدست آمد. کمترین میزان اسید لینولئیک نیز در تیمارهای سولفات روی و همچنین تیمار اسید بوریک بدست آمد.

اسفرزه متعلق به جنس plantago و خانواده plantaginaceae می باشد. این جنس دارای پراکنش جهانی است اما منشا اولیه آن هند و پاکستان می باشد. بذر این گیاه دارای موسیلاژ است که در واقع بخش اقتصادی آن به شمار می رود. موسیلاژ به علت داشتن ویژگی های با ارزش مانند پایدار کنندگی، سوسپانسیون کنندگی در صنایع آرایشی و داروسازی استفاده می شود. مطالعه کاریوتیپی 12 اکوتیپ بومی اسفرزه ایران نشان داد که کلیه اکوتیپ های مورد آزمایش دیپلوئید (8 =x 2 =n 2) می باشند. میانگین طول کلی کروموزوم ها (tl) در اکوتیپ های مورد مطالعه برابر µm 87/2 با دامنه µm 45/2 (e4) و µm 23/3 (e12)بود. همچنین میانگین حجم کروموزوم (tcv) در اکوتیپ های مورد مطالعه برابر ?m3 80/2 با دامنه ?m3 66/2 (e11) و ?m3 01/3 (e7) بود. همه اکوتیپ ها دارای دارای دو جفت ماهواره بر روی کروموزوم های 3 و 4 بودند که اندازه آنها بین µm 36/0 -34/0 متغییر بود. تجزیه واریانس نشان داد در اکوتیپ های مختلف اختلاف معنی داری در 8 پارامتر کروموزومی وجود دارد. شکل کلی کاریوتیپ ها تقریباً متقارن بودند و در کلاس a2 استبینز قرار گرفتند. همچنین فرمول کاریوتیپی همه اکوتیپ ها بر اساس روش لوان و همکاران،st 4m + 4 تعیین شد. نمودار پراکنش شاخص های نامتقارنی a1 و a2، اکوتیپ ها را در4 گروه مشخص نمود. با توجه به شاخص های کاریوتیپی s% و drl% به ترتیب اکوتیپ e4 متقارن ترین و e7 نامتقارن ترین کاریوتیپ را داشتند. طبق روش تجزیه به مولفه های اصلی، تجزیه کلاستر و نمودار پراکنش tl و ci اکوتیپ ها به 3 گروه تقسیم گردیدند. گروه اول شامل 9 اکوتیپe1-e11) به جز اکوتیپ های e4 و (e8، گروه دوم شامل اکوتیپ های e4 و e8و گروه سوم شامل اکوتیپ e12 بودند. آنالیز الگوی نواربندی c بر روی 12 اکوتیپ اسفرزه نشان داد، اختلاف معنی داری از نظر الگوی نواری بین کروموزوم های اکوتیپ ها وجود نداشت. به منظور مطالعه و تشخیص مورفولوژی کروموزومی بر روی کروموزوم های متافازی از نقشه فیزیکی نواحی توالی تکراری dna به عنوان نقاط اختصاصی و همچنین از الگوی نواربندی c استفاده گردید. الگوی نواربندیc تشخیص کروموزوم های همولگ را آسان نمود و هیبریداسیون dna فلوروسنت در محل به وسیله پروب 18s-26s rrna، نواحی سازمان دهنده هستکی nor nucleolus organizer region; را بر کروموزوم های 3 و 4 را مشخص نمود. برای القای تتراپلوئیدی تیمار صفر (به عنوان شاهد) و 25/0 %، 5/0 % ، 1 % کلشی سین بر روی مریستم انتهایی شاخساره گیاهچه های یک هفته ای در سه روز متوالی اعمال شد. نتایج القای تتراپلوئیدی نشان داد تغییرات معنی داری از نظر تعداد کروموزوم ها، طول روزنه، تراکم روزنه، اندازه بذر، طول سنبله، اندازه گرده و طول برگ بین گیاهان دیپلوئید و تتراپلوئید وجود دارد. نتایج نشان داد با افزایش غلظت کلشی سین گیاهچه ها از شکل طبیعی خود خارج می شدند همچنین درصد زنده ماندن گیاهچه ها کاهش می یافت. علت این امر بوجود آمدن سلول هایی با کروموزوم های نابرابر است که اغلب موجب مرگ یا تغییر شکل گیاهچه ها می شود. از برگ های گیاهان تتراپلوئید ماده قهوه ای تیره ای ترشح می شد که این ترشح همراه با تخریب و تجزیه درونی برگ بود. با توجه به نتایج القای تتراپلوئیدی موثرترین غلظت کلشی سین که بیشترین درصد زنده ماندن گیاهان تتراپلوئید را تولید کرد، غلظت 25/0% تعیین گردید.

در این تحقیق، ابتدا از 9 رقم بذور توتون شرقی، در محیط کشت ms بدون هورمون به همراه 8% آگار گیاهچه هایی تهیه گردید. سپس از برگ های اولیه آنها به همراه هورمون های naa mg l-1 1 و kinetin mg l-1 1 در محیط ms کالوس ایجاد شده و واکشت های متعددی انجام شد. بهترین محیط کشت برای کالوس زایی ls باiaa mg l-1 3 وnaa mg l-1 3 وkinetin mg l-1 1/0 و 7% آگار و بهترین کالوس مربوط به ارقام or-205، or-209 و pdb 328 بود. کالوس های این ارقام به محیط ls بر روی شیکر انکوباتور دار جهت تولید سوسپانسیون سلولی منتقل شدند. از رقم or-209 بهترین سوسپانسیون ایجاد شده و با واکشت های متعدد به یکنواختی و سرعت مناسبی از رشد مشابه با لاین سلولی tby-2 (شاهد) رسید. بعد از تولید سوسپانسیون مناسب، از دو ماده aphidicolin وpropyzamide در غلظت ها و زمان های مختلف جهت القاء همزمانی سلولی استفاده گردید. در استفاده از propyzamide به تنهایی شاخص میتوزی 44% و در تیماری که هردو ماده بطور متوالی استفاده گردید، شاخص میتوزی 61/5% حاصل گردید.

گیاه گل لیسیانتوس (eustoma grandiflorum)، گیاه گلداری از خانواده gentianaceae است که به سرعت در بین ده گل شاخه بریده برتر دنیا مطرح شده است. این گیاه یکساله متعلق به نواحی معتدل، و متحمل به گرما می باشد. لیسیانتوس به صورت شاخه بریده و گلدانی پرورش داده می شود. در حال حاضر، سریع ترین روش تکثیر گیاه گل لیسیانتوس می تواند روش ریز ازدیادی باشد که پتانسیل تولید فراوان گیاهان سالم و عاری از بیماری را دارد. با توجه به ارزش بسیار زیاد این گیاه، تحقیق حاضر، جهت ارائه پروتکل مناسبی برای کشت درون شیشه ای آن، از ریز نمونه های گره ای انجام شده است. برای این منظور در هر مرحله از ریزازدیادی (-استقرار، تکثیر و پرآوری نوساقه و ریشه زایی)، تیمارهای مختلف محیط کشت، هورمونی و همچنین ترکیبات تیماری مختلف ضدعفونی و نیز تیمارهای مربوط به محیط کشت مورد بررسی قرار گرفتند. بهترین پروتکل ضدعفونی، تیمار ریزنمونه ها با 2% هیپوکلریت سدیم به مدت 10 دقیقه تعیین شد. همچنین نتایج نشان داد که بیشترین و بهترین کیفیت نوساقه در مرحله پرآوری نوساقه توسط کشت در محیط پایه ms حاوی،1- mg l5/0 از bap و 1- mg l 2/0 از ga3 و سپس یک زیرکشت در محیط پایه ms حاوی 1- mg l 4/0 از iba و1- mg l 5/0 از ga3 بدست آمده است. همچنین محیط کشت ms 2/1 با ترکیب هورمونی1- mg l 1 iaa بدون زغال فعال، به عنوان محیط کشت بهینه برای ریشه زایی درون شیشه ای این گیاه تعیین شد.

بازوی کروموزومی 1rs چاودار (secale cereale) یکی از موفق ترین منابع بیگانه استفاده شده در اصلاح گندم (triticum aestivum) است و به طور وسیعی در بسیاری از برنامه های اصلاحی استفاده می شود. بنابراین، شناسایی دو جابجایی 1al.1rs و 1bl.1rs در گندم در اصلاح آن ارزشمند است. جابجایی 1bl.1rs مشتق شده از گندم رقم روسی kavkaz، دارای ژن های مقاومت به بیماری های اصلی گندم مثل زنگ های برگ، ساقه و نواری و سفیدک پودری است در حالیکه جابجایی 1al.1rs مشتق شده از گندم رقمamigo ژن هایی برای مقاومت به زنگ ساقه و سفیدک پودری و شته سبز را در بردارد. توزیع دو جابجایی گندم-چاودار 1al.1rs و 1bl.1rs در 44 رقم گندم نان و دوروم ایران مورد بررسی قرار گرفت. حضور جابجایی در 5 رقم گندم نان (دز، اترک، فلات، رسول و مغان 3) با روش sds-page پروتئین های ذخیره ای دانه و استفاده از 3 مارکر dna مشخص و تأیید شد. این روشها ابزاری سریع و مطمئن برای تشخیص این دو جابجایی در زمینه ژنتیکی گندم فراهم می آورد. اطلاعات بدست آمده در ایجاد جمعیت های گندم ایرانی جدید با تنوع ژنتیکی وسیع تر برای نیاز آیندگان به کار خواهد رفت. کلمات کلیدی: جابجایی کروموزومی گندم-چاودار، 1al.1rs، 1bl.1rs، triticum aestivum، secale cereale، sds-page، مارکر dna

توتون (nicotiana tabacum l.) از جمله گیاهان صنعتی مهمی است که در اقتصاد بسیاری از کشور ها اهمیت دارد. علاوه بر برگ به عنوان بخش اقتصادی مهم آن، بذر توتون حاوی 38% روغن غیرخوراکی می باشد که می تواند به عنوان یک جایگزین مناسب برای سوخت های دیزلی مورد استفاده قرار گیرد. ایران به علت شرایط اقلیمی خاص و مناسب از دیرباز به عنوان یکی از مناطق مستعد جهت کشت انواع توتون محسوب شده و ژرم پلاسم غنی توتون به ویژه توتون شرقی در ایران وجود دارد. این توتون یک گروه از واریته های آفتاب خشک با برگ های کوچک و ترکیبات آروماتیک فراوان می باشند که اطلاعات کمی در مورد تنوع آن وجود دارد. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی ژرم پلاسم توتون شرقی موجود در کشور از نظر صفات مورفولوژیک، تعداد 100 ژنوتیپ توتون شرقی خارجی و داخلی موجود در بانک ژن مرکز تحقیقات توتون ارومیه در قالب طرح لاتیس ساده با 2 تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. تعداد 8 صفت شامل ارتفاع و قطر ساقه، تعداد برگ در بوته، طول و عرض برگ، وزن تر و خشک برگ و روز تا 50% گلدهی مورد مطالعه قرار گرفتند. تجزیه واریانس تفاوت بسیار معنی داری بین ژنوتیپ ها را از لحاظ تمامی صفات نشان داد که حاکی از وجود تنوع ژنتیکی بین ژنوتیپ های مورد مطالعه است. نتایج همبستگی نشان داد که صفت وزن برگ خشک به عنوان عملکرد دارای ارتباط مثبت معنی دار با سایر صفات می باشد. با استفاده از تجزیه مسیر، صفات مورد مطالعه بر اساس اهمیتی که در متغیر تابع (وزن برگ خشک) داشتند در 3 سطح اهمیت قرار گرفتند. تجزیه به مولفه های اصلی، متغیرها را به 5 مولفه با واریانس تجمعی 96% کاهش داد. در مولفه اول تمامی صفات (به جز ارتفاع ساقه) دارای همبستگی مثبت و معنی دار با آن بودند. با استفاده از تجزیه خوشه ای به روش متوسط گروه ها، ژنوتیپ ها در 4 گروه متفاوت قرار گرفتند. بیشترین فاصله بین ژنوتیپ های دو گروه 2 و 3 بود. مقایسه میانگین های صفات در گروه های حاصل از تجزیه خوشه ای بیانگر این بود که ژنوتیپ های موجود در گروه چهارم (trimph و ohdaruma) از نظر اکثر صفات دارای مقادیر حداکثر بوده و بنابراین می توانند در برنامه های اصلاحی به عنوان والد در تلاقی ها استفاده شوند. یکی از فاکتورهای مهمی که قابل استفاده بودن توتون را تعیین می نماید قابلیت سوختن برگ های آن می باشد. مقدار کلر موجود در برگ یکی از عوامل مهم در کیفیت سوختن برگ می باشد. نتایج نشان داده که زیاد بودن کلر (بیش از 2% وزن خشک برگ) دارای اثرات نامطلوب در کیفیت سوختن برگ می باشد. با توجه به کمی بودن صفت انباشت کلر در برگ، شناسایی qtl های مربوط به مقدار تجمع کلر در برگ می تواند گامی مهم در جهت شناخت ماهیت تنوع کمی آن و انتخاب استراتژی اصلاحی برای بهبود این صفت پیچیده باشد. بدین منظور دو ژنوتیپ توتون شرقی شامل basma seres 31 (با تجمع متوسط کلر؛ والد ماده) و spt 406 (با تجمع کم کلر؛ والد نر) که از نظر اکثر صفات زراعی نیز در نقطه مقابل همدیگر بودند، با یکدیگر تلاقی داده شده و تعداد 100 بوته از جمعیت 2f حاصل از تلاقی آنها به عنوان جمعیت تهیه نقشه برای شناسایی مکان های ژنی دخیل در تجمع کلر در برگ مورد استفاده قرار گرفتند. برای تهیه نقشه پیوستگی، از دو نشانگر ssr و issr استفاده گردید. آزمون چندشکلی آغازگرها در بین دو والد نشان داد که از مجموع 162 جفت آغازگر ssr، 34 جفت از آنها و از مجموع 80 عدد آغازگر issr، 20 عدد از آنها در بین والدین چندشکل بودند. نتایج آزمون به منظور شناسایی نشانگرهای دارای انحراف از نسبت های مورد انتظار مندلی نشان داد که 23 نشانگر ssr و 29 نشانگر issr دارای توزیع مندلی بودند. نقشه پیوستگی حاصل دارای 7 گروه پیوستگی بود که cm 8/570 از ژنوم توتون را تحت پوشش قرار می داد. فاصله هر دو نشانگر مجاور از یکدیگر به طور متوسط cm 78/16 برآورد شد. روش های تجزیه qtl از قبیل تجزیه تک نشانگری، مکان یابی فاصله ای ساده و مرکب به منظور شناسایی qtl ها قرار گرفتند. با استفاده از روش تجزیه تک نشانگری، نشانگر pt30346 دارای ارتباط معنی دار با مقدار تجمع کلر در برگ بود. با استفاده از هر یک از روش های مکان یابی فاصله ای ساده و مرکب یک qtl شناسایی شد. qtl شناسایی شده از طریق روش مکان یابی فاصله ای ساده (chlim)، در گروه پیوستگی 5 و qtl شناسایی شده از طریق روش مکان یابی فاصله ای مرکب (chlcim)، در گروه پیوستگی 2 قرار داشتند و به ترتیب 40% و 7% تغییرات فنوتیپی صفت را کنترل می نمودند.

گل رز با داشتن رنگ های متنوع، فرم زیبا و عطر خوشایند، ارزش اقتصادی بالایی دارد که طول عمر کوتاه آن مشکلی در تجارت آن محسوب می شود. به منظور افزایش ماندگاری و بررسی مرگ سلولی برنامه ریزی شده، آزمایشی هایی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار بر روی گل های شاخه بریده رز (rosa hybrida cv. dolce vita+) تحت تیمار فیزیکی میدان مغناطیسی ایستا (15 و mt 25) به مدت h 3 و یا تیمارهای شیمیایی نانو نقره (5 و ppm 10)، ba (25 و mg l-150(، ساکارز 1% و ترکیب نانو نقره با ساکارز 3 و 6% به اجرا در آمد. مقدار کلروفیل، وزن تر گل ها و مقدار جذب آب از گلجای اندازه گیری شد و همبستگی این صفات با درصد مرگ سلولی برنامه ریزی شده مطالعه شد. جوانترین برگ های بالایی برای این بررسی مطالعه شدند. نتایج نشان داد که تیمار فیزیکی mt 15 سبب افزایش معنی دار ماندگاری گل ها تا 25 روز در مقایسه با شاهدها و تیمارهای شیمیایی شد. در مقایسه با شاهدها، نانو نقرهppm 5 و ساکارز 1% باعث افزایش طول عمر گل ها به ترتیب تا 23 و 18 روز شدند. با ظهور علائم اولیه پژمردگی، مقدار جذب آب و وزن تر نسبی گل ها کاهش پیدا کردند. با اعمال تیمار فیزیکی کمترین کاهش در مقدار وزن تر گل ها مشاهده شد. میدان مغناطیسی mt 15 بیشترین مقدار جذب آب و کمترین کاهش در مقدار کلروفیل را در گل شاخه بریده رز نشان داد. نانو نقره (5 و ppm 10) هم بیشترین مقدار جذب آب را نشان داد. در هفدهمین روز اعمال تیمارهای مختلف، وزن تر نسبی و مقدار آب جذب شده از گلجای رابطه معنی دار معکوسی با مرگ سلولی برنامه ریزی شده گل شاخه بریده رز مورد مطالعه نشان دادند.

در این تحقیق تاثیر سه شوری60، 175 و 290 واحد در هزار و شدت نورهای 2000، 6000 و10000 لوکس بر میزان کاروتنوئیدهای جلبک d. salina دریاچه ارومیه مورد بررسی قرار گرفت. برای این هدف جلبک مذکور تحت دمای 2±25 درجه سانتی گراد در محیط های artaria و trenkenshu کشت داده شد. نتایج نشان داد که افزایش میزان شوری و تابش نور و اثرات متقابل این دو فاکتور تاثیر معنی داری بر تولید کاروتنوئید داشته بطوریکه بیش ترین میزان کاروتنوئید در شوری 175 واحد در هزار با شدت نور 10000 لوکس و کم ترین میزان در شوری 60 واحد در هزار و شدت نور 6000 لوکس مشاهده شد. بیش ترین مقدار غلظت سلولی در شوری 175 واحد در هزار و شدت نور 2000 لوکس ملاحظه گردید. حال آن که کم ترین سطح غلظت سلولی در شوری 60 واحد در هزار با نور 10000 لوکس مشاهده شد.

این پژوهش با هدف ارزیابی مکانیسم تحمل به تنش سرما در ارقام بهاره بر روی دو رقم کلزای بهاره مقاوم به سرما زرفام و حساس به سرما option 500 در قالب یک آزمایش فاکتوریل سه عاملی با طرح پایه کاملا تصادفی با 3 تکرار صورت گرفت. گیاهچه ها تا مرحله 4 برگی در ?c 16/22 (شب/ روز) رشد کردند، نیمی از گلدان ها در همین شرایط نگهداری شدند (تیمار شاهد) و نیم دیگر به اتاق سرما با ?c 3/10 به مدت 7 روز منتقل شدند (تیمار سرمایی). نمونه برداری از گیاهچه های شاهد و تحت تنش سرما در روزهای 0، 2، 4 و 7 صورت گرفت. وزن تر و خشک و درصد نسبی آب ساقچه، مقدار کلروفیل (a وb و کل) تغییرات کمی و کیفی پروتئین های کل محلول، مقدار پرولین و قندهای محلول (گلوکز، رامنوز، مانوز، فروکتان) در دو رقم مورد مطالعه سنجیده شد. به منظور مقایسه سیستم تجزیه گونه های فعال اکسیژن، میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان (سوپراکسید دیسموتاز، پراکسیداز و کاتالاز) و میزان مالون دی آلدهید نیز اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که بین دو تیمار دمایی و بین دو رقم در اکثر ویژگی ها، تفاوت معنی داری وجود داشت. در رقم مقاوم به سرمای زرفام بر خلاف رقم حساس option 500 کاهشی سرما القایی در وزن تر و خشک و درصد نسبی آب ساقه چه، مقدار کلروفیل کل و کلروفیل b مشاهده نشد. در اثر سرما، انباشت پروتئین های کل، مقدار پرولین، قندهای رامنوز و مانوز و افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان در رقم مقاوم زرفام شاخص تر از رقم حساس option 500 بود. مقدار مالون دی آلدهید در گیاهچه های سرما دیده هر دو رقم افزایش نشان داد. این افزایش در رقم حساس قابل ملاحظه بود. مقاومت به سرما ناشی از مجموعه ای از صفات مختلف می باشد که ناشی از بیان ژن های سرما القایی می باشد. رقم زرفام از نظر اکثر این صفات مورد بررسی نسبت به رقم option 500 برتری نشان داد.

گیاه رز یکی از گیاهان زینتی است که از برجسته ترین گل های شاخه بریده در جهان شمرده می شود. هدف این کار بررسی مرگ سلولی برنامه ریزی شده programmed cell death(pcd) در گل شاخه بریده رز (rosa hybrida cv. dolce vita+) است. گل های شاخه بریده رز به صورت تازه از گلخانه تهیه شده و در آزمایشگاه تحت تاثیر تیمارهای شیمیایی( 8 – هیدروکسی کینولین سولفات(8-hqs) ، 8- هیدروکسی کینولین سیترات(8-hqc) و نانوسیلور در غلضت های ppm4 و ppm2) و تیمار های فیزیکی ( میدان مغناطیسی ایستا در دوز های mt 10 و mt 30 برای مدت زمان h5) قرار گرفتند. برگ های جوان گل های شاخه بریده که در راس قرار داشتند برای بررسی های فلوسایتومتری انتخاب شدند. برگ های جوان گیاه استاندارد (parsley, petroselinum crispum, 2c dna = 4.45 pg) و گیاه مورد مطالعه (rosa hybrid, 2c dna = 2.9 pg) با محلول dapi برای انجام آزمایشات فلوسایتومتری اماده شدند. تیمارهای شیمیایی 8 – هیدروکسی کینولین سولفات(8-hqs) و نانوسیلور و تیمار فیزیکی mt 10 از میدان مغناطیسی ایستا به طور مشخص و معنی داری مرگ سلولی برنامه ریزی شده را کاهش داده و بهترین طول عمر گلدانی در آنها 14 روز بود .درحالیکه تیمار 8- هیدروکسی کینولین سیترات(8-hqc)در غلضت ppm 500 و میدان مغناطیسی ایستا در دوز mt30 کمترین طول عمر گلدانی( 5 روز) را نشان دادند و گلها پس از آن پژمرده شدند. این پایان نامه به بررسی مرگ سلولس برنامه ریزی شده در گل های شاخه بریده رز (rosa hybrida cv. dolce vita+) برای اولین بار پرداخته است. کلمات کلیدی: تیمارهای شیمیایی و فیزیکی، مرگ سلولی برنامه ریزی شده(pcd) ، رز (rosa hybrida cv. dolce vita+) ،فلوسایتومتری و طول عمر گلدانی

تعداد 5 گونه (13 اکوتیپ) گل لاله واژگون (5 گونه مختلف از جنس fritillaria) با روش اسکواش و استواورسئین 1% (w/v) مورد ارزیابی کاریوتیپی قرار گرفتند. پارامترهای کروموزومی و کاریوتیپی شامل طول بازوی کوتاه و بلند،‏ طول و حجم کروموزوم،‏ نسبت بازوها،‏ r-value،‏ طول نسبی کروموزوم (rl)،‏ درصد شکل کروموزوم،‏ اختلاف دامنه طول نسبی،‏ درصد شکل کلی کاریوتیپ،‏ شاخص های تقارن،‏ سانترومری و‏ پراکندگی، طول کل کروماتین‏ و ضریب تغییرات محاسبه شد. تجزیه واریانس داده ها تفاوت بسیار معنی داری بین اکوتیپ (گونه) از نظر پارامتر حجم کل کروموزوم (tcv) نشان داد. تمام گونه-ها دیپلوئید (24 = x2 =n 2) بودند و ماهواره ها از لحاظ تعداد (3-1 جفت) و اندازه µm) 6/2-2/1) متفاوت بودند که غالبا روی بازوهای بلند قرار داشتند. میانگین طول کروموزوم ها در گونه ها µm 6/15 (mµ 7/17-4/14) تعیین گردید. چهار نوع کروموزوم "m"، "sm" ، "st" و "t" 10 فرمول کاریوتیپی مختلفی را تشکیل دادند: وجود کروموزوم اخیر برای اولین بار گزارش می شود. کاریوتیپ ها در گروه b3 طبقه بندی استبینز و در 4 دسته متفاوت بر اساس دو شاخص a1 و a2 رومرو زارکو قرار گرفتند. با استفاده از شاخص های s%، cv% وdi ، گونه ها از نظر تقارن کاریوتیپی متفاوت بودند:s1 نامتقارن-ترین و s5 متقارن ترین کاریوتیپ، شناخته شدند. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه به مولفه های اصلی، تجزیه خوشه ای و دیاگرام بین میانگین s و ci، گونه ها در سه گروه قرار گرفتند. گروه اول شامل s1، گروه دوم s4 وs5 و بقیه در گروه سوم قرار گرفتند. این مطالعه تنوع درون و بین گونه ای را در گل لاله واژگون مورد مطالعه را نشان می دهد.

تعداد 5 گونه (14 اکوتیپ) گل لاله واژگون (5 گونه مختلف از جنس fritillaria) با روش اسکواش و استواورسئین 1% (w/v) مورد ارزیابی کاریوتیپی قرار گرفتند. پارامترهای کروموزومی و کاریوتیپی شامل طول بازوی کوتاه و بلند،‏ طول و حجم کروموزوم،‏ نسبت بازوها،‏ r-value،‏ طول نسبی کروموزوم (rl)،‏ درصد شکل کروموزوم،‏ اختلاف دامنه طول نسبی،‏ درصد شکل کلی کاریوتیپ،‏ شاخص های تقارن،‏ سانترومری و‏ پراکندگی، طول کل کروماتین‏ و ضریب تغییرات محاسبه شد. تجزیه واریانس داده ها تفاوت معنی داری بین گونه ها از نظر پارامترهای طول بازوی کوتاه (s)، طول بازوی بلند (l) و تقارن‏ سانترومری (ci%) و اکوتیپ (گونه) از نظر پارامترهای طول بازوی بلند (l) و حجم کل کروموزوم (tcv) نشان داد. تمام گونه ها دیپلوئید (24 = x2 =n 2) بودند و ماهواره ها از لحاظ تعداد (4-1 جفت) و اندازه µm) 01/3-27/1) متفاوت بودند که غالبا روی بازوهای بلند قرار داشتند. میانگین طول کروموزوم ها در گونه ها µm 85/16 (mµ 63/18-20/14) تعیین گردید. چهار نوع کروموزوم "m"، "sm" ، "st" و "t" فرمول های کاریوتیپی مختلفی را تشکیل دادند: وجود کروموزوم اخیر برای اولین بار گزارش می شود. کاریوتیپ ها در گروه b3، b4 و a3 طبقه بندی استبینز و در 4 دسته متفاوت بر اساس دو شاخص a1 و a2 رومرو زارکو قرار گرفتند. با استفاده از شاخص های s%، cv% وdi ، گونه ها از نظر تقارن کاریوتیپی متفاوت بودند:s1 نامتقارن ترین و s3 متقارن ترین کاریوتیپ، شناخته شدند. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه به مولفه های اصلی و تجزیه خوشه ای ،گونه ها در 3 گروه قرار گرفتند. گروه اول شامل s1،s5، گروه دوم s4 وs2 ، گروه سوم s3 بود. این مطالعه تنوع درون و بین گونه ای در گل لاله واژگون مورد مطالعه را نشان می دهد.

طالبی از گیاهان مهم و اقتصادی در ایران به شمار می آید. در پژوهش حاضر، برای بررسی نحوه توارث عملکرد و اجـزای عملکرد، زودرسی و میزان مواد جامد محلول در طالبی از تلاقیهای دیآلل و نیز تجزیه میانگین نسلها استفاده شد. در سال اول هفت توده بومی طالبی ایرانی شـامل ریش بابا، شاه آبادی، سمسوری، دستجردی، مگسی، تیل طرق و ساوه ای در قالب یک طرح دیآلل کامل تلاقی داده شـدند. در سال بعد ژنوتیـپهـا شامل 21 تلاقی مستقیم، 21 تلاقی معکوس و والد، در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در قالب طرح لاتیس سه گانه با 3 تکرار کشت گردیدند. در سال سوم، ژنوتیپها برای ارزیابی مجدد کـشت شـدند. برآورد میانگین درجه غالبیت نشان داد که صفات روز تا رسیدگی، طـول میـوه، عـرض میوه، ضخامت گوشت و مواد جامد محلول با اثر غالبیت نسبی ژنها کنترل میشود، در حالی که صفات عملکـرد و تعداد میوه تحت تاثیر ژنهای با اثر فوق غالبیت بودند. والد دستجردی بیـشترین قابلیـت ترکیـبپـذیری عمـومی را بـرای صـفات عملکرد، زودرسی و میانگین وزن میوه داشت. والدهای ریش بابا و سمسوری به ترتیب برای صفات ضخامت گوشت و تعداد میوه دارای بالاترین ترکیب‎پذیری عمومی بودند. هتروزیس مطلوب بر اساس والـد برتـر برای صفات عملکرد، وزن میوه، طول میوه و عرض میوه مشاهده شد. بیشترین قابلیت ترکیـب پذیری خصوصی برای صفت عملکرد بـرای تلاقـی های تیل طرق × ساوه ای و ریش بابا × ساوه ای ثبت شد. در این مطالعه همچنین برای بررسی رابطه عملکرد با اجزای عملکرد از یک مدل تجزیه ضرایب مسیر ترتیبی استفاده شد کـه در آن صفات وابسته به عملکرد در دو رتبه اول و دوم قرار گرفتند. بر اساس مقادیر شـاخص عامـل تورم واریانس و نیز بزرگی اثرات مستقیم، میانگین وزن میوه و تعداد میوه به عنوان متغیرهای رتبه اول در توجیه صفت وابسته عملکرد انتخاب شدند. در ادامه این تحقیق نسلهای p1، p2، f1، f2، bc1 و bc2 حاصل از تلاقیهـای سمسوری× دستجردی و شاه آبادی × سمسوری تهیه و در قالـب طـرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار کشت شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تفاوت معنیداری بین نسلها از نظر اکثر صفات مورد مطالعه وجود داشت. بررسی نوع عمل ژنها با استفاده از مدل سه پارامتری بر اسـاس فرمولهای متر و جینکز نشان داد که در تلاقی شاه آبادی × سمسوری مدل ساده افزایشی - غالبیت در توجیه نحوه عمل ژنها در همه صفات بررسی شده به غیر از طول میوه کفایت میکند، در حالی که برای دورگ سمسوری × دستجردی آمـاره کـایاسـکور و نیز مون‎های مقیاس بیانگر عدم کفایت مدل ساده افزایشی- غالبیت در کنترل صفات بررسی شده بود.

بازوی کروموزومی 1rs چاودار (secale cereale l.) منبع با ارزشی برای بهبود گندم نان (triticum aestivum l.) است. این بازو به شکل های مختلفی (1al.1rs, 1bl.1rs, 1dl.1rs) با کروموزوم های گندم جابجا شده است. جابجایی های 1al.1rs و 1bl.1rsنقش بیشتری در اصلاح گندم ایفا می کنند. گندم هایی با این جابجایی ها مقاومت بیشتری به تنش های زیستی و غیر زیستی دارند و حامل ژن هایی برای مقاومت به بیماری های زنگ زرد، زنگ قهوه ای، زنگ ساقه، سفیدک پودری و موزائیک مخطط گندم می باشند. علاوه بر این، وجود 1rs در ژنوم گندم وزن بیوماس ریشه و مقاومت به خشکی را افزایش می دهد. روش pcr اختصاصی ابزاری سریع و قابل اطمینان جهت شناسایی جابجایی های گندم- چاودار است. با استفاده از 3 نشانگر اختصاصی چاودار شامل “ryer3/f3”، “o-sec5-a/o-sec5-r” و “paws5/s6”، حضور 1rs و توزیع دو جابجایی کروموزومی گندم- چاودار 1al.1rs و 1bl.1rs، در 66 رقم ایرانی و 70 اکسیشن خارجی مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از نشانگر “ryer3/f3”حضور 1rs در 15 رقم گندم نان (23%) و 2 اکسیشن گندم خارجی (3%) مورد تائید قرار گرفت. دو نشانگر “o-sec5-a/o-sec5-r” و “paws5/s6” برای تشخیص گندم ها با جابجایی های 1al.1rs و 1bl.1rs استفاده شد. با این دو نشانگر 1bl.1rs در 14 رقم گندم ایرانی (21%) و 2 اکسیشن خارجی (3%) شناسایی شد. شعله تنها رقم ایرانی بود (5/1%) که حامل 1al.1rs تشخیص داده شد و هیچ یک از اکسیشن های گندم خارجی چنین جابجایی را نداشتند.

در این تحقیق 14 اکوتیپ بومی ایران از گیاه دارویی گل راعی متعلق به گونهhypericum perforatum ، مورد ارزیابیهای مورفولوژیکی و کاریوتیپی قرار گرفته شد. براساس تجزیه واریانس صفات مورفولوژیک، تفاوت بسیار معنی دار بین اکوتیپ های گل راعی حاصل شد و براساس دندروگرام حاصل از تجزیه خوشهای صفات مورفولوژیک شامل طول ریشچه، طول ساقچه، طول گیاهچه، نسبت ساقه به ریشه، درصد و سرعت جوانه زنی، ارتفاع، تعداد شاخه گلدار، تعداد غدد گل، وزن هزار دانه اکوتیپهای گل راعی در سه دسته قرار گرفتند که دسته اول، دوم، سوم به ترتیب شامل 1، 3، 9 اکوتیپ بودند. بیشترین میزان همبستگی بین طول ریشچه، طول گیاهچه و سرعت و درصد جوانه زنی حاصل شد. نتایج تجزیه به مولفه های اصلی روی صفات مورفولوژیک نشان داد که سه مولفه اول در مجموع 87% از کل واریانس را توجیه می کنند. نتایج بررسیهای کاریوتیپی نمونه ها نشان داد که 5 اکوتیپ e4, e5, e6, e7, e8 تتراپلوئید و دو اکوتیپ e2 و e3 تریپلوئید و e1 دیپلوئید بودند. همچنین اکوتیپهایی آنیوپلوئید با تعداد کروموزوم غیرنرمال مشاهده شدند. میانگین طول کل کروموزوم ها بین µm 18/1 -81/0 مشاهده شد. در مطالعه حاضر، میانگین حجم کروموزومی اکوتیپ های گل راعی مورد بررسی µm3 24/0-54/0 تعیین شد. میانگین شاخص سانترومری (ci) بین 45%-42% متغییر بود. فورمول تقارن کاریوتیپی در نمونههای تتراپلوئید m32 و در نمونههای تریپلوئید m24 در نمونه دیپلوئیدm 16 تعیین شد. براساس شاخص tf% تمام نمونه های مورد بررسی متقارن محسوب می شوند. بنابر روش دسته بندی استبینز همه نمونه ها متقارن بوده و در کلاس 1a و 1b قرار گرفتند. بین طول بازوهای کوتاه و بلند و طول کروموزوم همبستگی بالا مولفه اول در مجموع 87% از کل واریانس را توجیه می کنند. نتایج بررسیهای کاریوتیپی نمونه ها نشان داد که 5 اکوتیپ e4, e5, e6, e7, e8 تتراپلوئید و دو اکوتیپ e2 و e3 تریپلوئید و e1 دیپلوئید بودند. همچنین اکوتیپهایی آنیوپلوئید با تعداد کروموزوم غیرنرمال مشاهده شدند. میانگین طول کل کروموزوم ها بین µm 18/1 -81/0 مشاهده شد. در مطالعه حاضر، میانگین حجم کروموزومی اکوتیپ های گل راعی مورد بررسی µm3 24/0-54/0 تعیین شد. میانگین شاخص سانترومری (ci) بین 45%-42% متغییر بود. فورمول تقارن کاریوتیپی در نمونههای تتراپلوئید m32 و در نمونههای تریپلوئید m24 در نمونه دیپلوئیدm 16 تعیین شد. براساس شاخص tf% تمام نمونه های مورد بررسی متقارن محسوب می شوند. بنابر روش دسته بندی استبینز همه نمونه ها متقارن بوده و در کلاس 1a و 1b قرار گرفتند. بین طول بازوهای کوتاه و بلند و طول کروموزوم همبستگی بالا مولفه اول در مجموع 87% از کل واریانس را توجیه می کنند. نتایج بررسیهای کاریوتیپی نمونه ها نشان داد که 5 اکوتیپ e4, e5, e6, e7, e8 تتراپلوئید و دو اکوتیپ e2 و e3 تریپلوئید و e1 دیپلوئید بودند. همچنین اکوتیپهایی آنیوپلوئید با تعداد کروموزوم غیرنرمال مشاهده شدند. میانگین طول کل کروموزوم ها بین µm 18/1 -81/0 مشاهده شد. در مطالعه حاضر، میانگین حجم کروموزومی اکوتیپ های گل راعی مورد بررسی µm3 24/0-54/0 تعیین شد. میانگین شاخص سانترومری (ci) بین 45%-42% متغییر بود. فورمول تقارن کاریوتیپی در نمونههای تتراپلوئید m32 و در نمونههای تریپلوئید m24 در نمونه دیپلوئیدm 16 تعیین شد. براساس شاخص tf% تمام نمونه های مورد بررسی متقارن محسوب می شوند. بنابر روش دسته بندی استبینز همه نمونه ها متقارن بوده و در کلاس 1a و 1b قرار گرفتند. بین طول بازوهای کوتاه و بلند و طول کروموزوم همبستگی بالا در این تحقیق 14 اکوتیپ بومی ایران از گیاه دارویی گل راعی متعلق به گونهhypericum perforatum ، مورد ارزیابیهای مورفولوژیکی و کاریوتیپی قرار گرفته شد. براساس تجزیه واریانس صفات مورفولوژیک، تفاوت بسیار معنی دار بین اکوتیپ های گل راعی حاصل شد و براساس دندروگرام حاصل از تجزیه خوشهای صفات مورفولوژیک شامل طول ریشچه، طول ساقچه، طول گیاهچه، نسبت ساقه به ریشه، درصد و سرعت جوانه زنی، ارتفاع، تعداد شاخه گلدار، تعداد غدد گل، وزن هزار دانه اکوتیپهای گل راعی در سه دسته قرار گرفتند که دسته اول، دوم، سوم به ترتیب شامل 1، 3، 9 اکوتیپ بودند. بیشترین میزان همبستگی بین طول ریشچه، طول گیاهچه و سرعت و درصد جوانه زنی حاصل شد. نتایج تجزیه به مولفه های اصلی روی صفات مورفولوژیک نشان داد که سه مولفه اول در مجموع 87% از کل واریانس را توجیه می کنند. نتایج بررسیهای کاریوتیپی نمونه ها نشان داد که 5 اکوتیپ e4, e5, e6, e7, e8 تتراپلوئید و دو اکوتیپ e2 و e3 تریپلوئید و e1 دیپلوئید بودند. همچنین اکوتیپهایی آنیوپلوئید با تعداد کروموزوم غیرنرمال مشاهده شدند. میانگین طول کل کروموزوم ها بین µm 18/1 -81/0 مشاهده شد. در مطالعه حاضر، میانگین حجم کروموزومی اکوتیپ های گل راعی مورد بررسی µm3 24/0-54/0 تعیین شد. میانگین شاخص سانترومری (ci) بین 45%-42% متغییر بود. فورمول تقارن کاریوتیپی در نمونههای تتراپلوئید m32 و در نمونههای تریپلوئید m24 در نمونه دیپلوئیدm 16 تعیین شد. براساس شاخص tf% تمام نمونه های مورد بررسی متقارن محسوب می شوند. بنابر روش دسته بندی استبینز همه نمونه ها متقارن بوده و در کلاس 1a و 1b قرار گرفتند. بین طول بازوهای کوتاه و بلند و طول کروموزوم همبستگی بالا و بسیار معنی داری وجود داشت. دندروگرام پارامترهای کاریوتیپی به روش اتصال متوسط گروه ها چهار دسته را نشان داد. در دسته اول، دوم، سوم، چهارم 8، 3، 2، 1 اکوتیپ قرار داشت. نتایج تجزیه به مولفه های اصلی نشان داد که سه مولفه اصلی اول 97% از واریانس کل بین داده ها را توجیه می کنند.

در این تحقیق، تعداد 23 اکوتیپ از نه گونه گل لاله (tulipa) بومی ایران از نظر ویژگی های کروموزومی، کاریوتیپی و مقدار dna ژنومی مورد مطالعه قرار گرفتند. برای تهیه گستره های متافازی از پیش تیمار کلشی سین 05/0% (w/v) و رنگ آمیزی استو-اورسئین استفاده گردید. نتایج نشان داد که تمامی اکوتیپ ها به جز اکوتیپ های 22 (26 = x2 = n2) و 23 (48 = x4 = n2) دیپلوئید (24 = x2 = n2) بوده و دارای 3 نوع کروموزوم "st"،"sm" و"m" بودند. اکوتیپ های 1 و 15 دارای ماهواره بودند که هر دو روی بازوی بلند اما روی کروموزوم های متفاوت قرار داشتند. از لحاظ 9 ویژگی کاریوتیپی تفاوت های قابل ملاحظه ای در بین اکوتیپ ها مشاهده شد. اکوتیپ ها بر اساس روش استبینز در دو کلاس a2 و a4 قرار گرفتند مطالعات فلوسایتومتری، با استفاده از روش رنگ آمیزی pi و vicia faba var. inovec (2c dna = 26.9 pg) به عنوان گیاه استاندارد، انجام شد. طول کروموزوم (tl) از 4/6 میکرومتر (s2) تا 90/12میکرومتر (s5) متفاوت بود. حجم کروموزوم ها (tcv) در دامنه ?m3 9/32 ((s2 تا ?m3 66 (s4) قرار داشت. تجزیه واریانس تغییرات کروموزومی و اندازه ژنوم درون گونه ای بیشتری را نسبت به بین گونه ای را در میان 12 روش انجام شده برای شاخص های تقارن نشان داد. پارامتر های a1، tf? و ask? تایید کرد که s2 متقارن ترین و s5 دارای نامتقارن ترین کاریوتیپ می باشند. اندازه ژنوم جنس لاله ایران برای اولین بار در این تحقیق گزارش شده است. میانگین مقدار 2cx dna 54.52 pg بود که از pg 29/63 در s4 تا pg 23/37 در s1 متفاوت بود. نتایج همبستگی نشان داد که بین c dna2 و tl و tcv ارتباط مثبت و معنی داری وجود دارد.

سیب با نام علمی malus domestica borkh. متعلق به خانوادهrosacease و زیرخانواده pomoideae است. ایران به دلیل نزدیکی به منشا پراکنش سیب (آسیای مرکزی)، دارای تنوع ژنتیکی زیادی از ارقام سیب است. سیب های بومی گوشت قرمز و گلاب، دو گروه از سیب های ایرانی هستند که دارای تنوع ریخت شناسی و ژنتیکی قابل ملاحظه ای می باشند. اما در مورد خصوصیات فیتوشیمیایی و سطح پلوئیدی آنها، اطلاعات چندانی در دسترس نیست. در این تحقیق، دو ژنوتیپ سیب گوشت قرمز، چهار رقم سیب گلاب و رقم تجاری ‘گالا’ انتخاب شدند. در آزمایش اول، مهمترین خواص فیزیکی و شیمیایی این دو گروه سیب بررسی شد. در آزمایش دوم، با توجه به اهمیت ترکیبات فنلی، نیمرخ چهار ترکیب فنلی مهم در سیب شامل کلروژنیک اسید، کوئرستین 3-o-گالاکتوزید، کاتچین و همچنین، محتوای فنل کل به روش فولین-سیوکالتو و خاصیت ضد اکسایشی به روش مهار رادیکال آزاد dpph در هر یک از بخش های پوست + گوشت و گوشت ارقام و ژنوتیپ ها تعیین شد. همچنین، نیمرخ آنتوسیانین به طور جداگانه در پوست و گوشت میوه ی سیب گوشت قرمز با روش ms/ms-lc (دوگانه) به دست آمد و در مجموع، 11 نوع آنتوسیانیدین در پوست و گوشت این دو ژنوتیپ شناسایی شد. در آزمایش سوم، به منظور بررسی سازوکار آنزیمی در چرخه ی فنلی سیب گوشت قرمز، فعالیت ویژه ی مهمترین آنزیم های چرخه شامل فنیل آلانین آمونیا لیاز (pal)، چالکون سینتاز (chs)، دی هیدرو فلاونول 4- ریدوکتاز (dfr)، فلاوانون 3- هیدروکسیلاز (f3h یا fht) و فلاونول سینتاز (fls) برای برگ، گوشت میوه و کل اجزای میوه (پوست، گوشت و بذر میوه) در 8 ژنوتیپ سیب گوشت قرمز و معمولی خارجی و در 3 تاریخ مختلف نمونه گیری اندازه گیری شد. براساس نتایج به دست آمده، الگوی فعالیت ویژه ی آنزیمی در اجزای مختلف برگ، گوشت میوه و کل اجزای میوه، در ژنوتیپ های مختلف و در زمان های مختلف متفاوت بود.در آزمایش چهارم، با توجه به تنوع موجود در سطح فیزیکوشیمیایی و فیتوشیمیایی سیب های گوشت قرمز و گلاب، اندازه ژنوم و سطح پلوئیدی آنها که اهمیت زیادی در برنامه های اصلاحی دارد، با استفاده از فلوسایتومتری و رنگ آمیزی پروپیدیوم یدید مشخص شد.

گل راعی (hypericum spp.) با نام انگلیسی st. john’s wort، گیاهی است از خانواده hypericaceae که چند سطح پلوئیدی دارد. کاربرد آن در طب سنتی به عنوان مسکن و ضدافسردگی بوده و به عنوان داروی ضدسرطان، ضدهپاتیت و ایدز به کار گرفته می شود که این خواص دارویی به متابولیت ثانویه هایپریسین نسبت داده می شود. جهت شکستن خواب، بذور در معرض برخی تیمارهای فیزیکی و شیمیایی قرار داده شدند: تیمار شست وشو زیر آب جاری، ژیبرلیک اسید ppm 500 و نگه داری بذرهای کشت شده در سرما (?c 4) و روشنایی به طور همزمان به مدت 3 هفته، بهترین تیمارها شناخته شدند. تعداد 12 صفت مورفولوژیکی در این گیاه ارزیابی گردید که در بسیاری از آن ها، دو گونه h. perforatum و h. perfoliatum به هم شبیه بوده و با گونه h. androsaemum متفاوت بودند. نتایج فلوساتیومتری نشان داد که دو گونه h. perforatum وh. perfoliatum تتراپلوئید با اندازه ژنوم pg 70/1 و گونه h. androsaemum دیپلوئید با اندازه ژنوم pg 02/1 بودند. در بررسی های مولکولی، توالی ژن هایپریسین، از ژنوم گیاه گل راعی با روش واکنش زنجیره ای پلیمراز (pcr) جداسازی شده و توالی یابی گردید. توالی های به دست آمده از dna دو گونه h. perforatum (به طول bp 559) و h. perfoliatum (به طول bp 560) در پایگاه اطلاعاتی ncbi برای نخستین بار ثبت گردید. رسم درخت فیلوژنی نشان داد که دو گونه فوق در بین توالی های موجود در بانک اطلاعاتی، بیشترین فاصله را با یکدیگر دارند.

دریای خزر بزرگترین دریاچه بسته جهان است که دارای اهمیت بسیار زیادی می باشد. ماهیان استخوانی دریای خزر از جمله مهمترین و با ارزشترین ماهیان این دریا می باشند، که متاسفانه ذخایر آن در سال های اخیر به دلایل متعدد رو به کاهش نهاده است. به منظور بررسی تاثیرات عوامل محیطی و بیولوژیکی بر صید و مهاجرت ماهی سفید دریای خزر (rutilus frisii kutum) در تعاونی های پره منطقه میانکاله (استان گلستان)، نمونه برداری از 20 مهر ماه سال 1392 تا 26 فروردین ماه سال 1393 در تعاونی های پره انجام گرفت. میزان کل صید در واحد تلاش صیادی در پره استان گلستان، 63/18 کیلوگرم بود. ترکیب صید ماهی سفید در منطقه میانکاله، 21/10 درصد محاسبه گردید. بیشترین میزان صید در واحد تلاش (یک مرحله عملیات پره کشی در روز) در ماه اسفند بوده است. ساختار سنی ماهی سفید از 1 تا 8 سال بوده که گروه های سنی 5-3 ساله در مجموع، حدود 2/81 درصد از ترکیب سنی را به خود اختصاص دادند. بیشترین فراوانی در گروه سنی 4 سال بوده که 6/39 درصد از فراوانی صید را شامل گردیده است. کمترین میانگین طول، مربوط به ماهیان سفید صید شده در ماه مهر با میانگین و انحراف معیار 55/6 ± 7/35 و بیشترین میانگین طول، مربوط به ماهیان سفید صید شده در ماه اسفند با میانگین و انحراف معیار 37/5 ± 12/43 سانتیمترمی باشد. با توجه به آزمون آنالیز واریانس یکطرفه، بین ماه های مورد بررسی از نظر طول ماهیان سفید اختلاف معنی دار آماری مشاهده می گردد(p<0.05). همچنین کمترین میانگین وزن، مربوط به ماهیان سفید صید شده در ماه مهر با میانگین و انحراف معیار 8/321 ± 6/606 و بیشترین میانگین وزن، مربوط به ماهیان سفید صید شده در ماه اسفند با میانگین و انحراف معیار 6/453 ± 9/1127 گرم می باشد. با توجه به آزمون آنالیز واریانس یکطرفه، بین ماه های مورد بررسی از نظر وزن کل ماهیان سفید اختلاف معنی دار آماری مشاهده می گردد(p<0.05). از مجموع 700 قطعه نمونه ماهی مورد مطالعه در حدود، 314 قطعه ماهی نر و 386 قطعه ماهی ماده بوده است. نسبت جنسی ماده به نر 2/1 بوده است. نتایج پژوهش حاضر بیانگر این است که ذخایر ماهی سفید نسبت به دهه های گذشته از لحاظ کمی افزایش قابل ملاحظه ای داشته، بطوریکه حتی میزان صید آن از زمانی که ذخیره مطلوب و شرایط زیست محیطی رودخانه ها در وضعیت بسیار خوبی قرار داشته، نیز بیشتر گردیده است و از لحاظ کیفی تغییراتی را در ذخیره ملاحظه می نماییم که مهمترین آن پایین بودن فاکتورهای رشد نظیر طول، وزن و همچنین سن ماهی سفید نسبت به سنوات گذشته می باشد. لذا تجمع و پراکنش این ماهیان به منظور مهاجرت، تا حد زیادی وابسته به شرایط فیزیکی از قبیل درجه حرارت، جریان های دریایی، جنس بستر، جهت وزش و نوع باد می باشد که در مهاجرت و تخمریزی این گونه به کرانه های جنوب شرقی دریای خزر بسیار اثرگذار می باشد.

تون ماهیان به عنوان یک خانواده صنعتی و درجه اول بوده است. در تقسیم بندی اکولوژیک ماهیان پلاژیک یا مهاجر سطحی درشت محسوب می شوندودر یک خانواده بزرگ به نام scombridea طبقه بندی می شوند. صید گونه های تون ماهیان با میانگین بیش از 12 میلیون و دویست هزار تن در سال در اقیانوس هند، سبب شده است تا این اقیانوس به یکی از بزرگترین مناطق صید در جهان تبدیل گردد. (2006 ،anon ) افزایش صید گونه های این خانواده به ویژه سه گونه اصلی تون زرد باله (thunnus albacares )، تون چشم درشت ( thunnus obesus )، هوور مسقطی (katsuwonus pelamis ) سبب شده است تا نگرانی هایی را مبنی بر بهره برداری بی رویه از آنها بوجود آید. علی رغم ارزش و اهمیت این ذخایر با ارزش اقتصادی کشورهایی با صید عمده از قبیل اتحادیه اروپا، ژاپن، تایوان و همچنین کشورهای ساحلی، روشهای ارزیابی ذخایر موجود برای مدیریت صید این گونه های اصلی همچنان ناکافی و ناکارآمد می باشد. علت اصلی آن عدم شناخت کافی و یا عدم محاسبه دقیق پارامترهای بیولوژیکی و پویایی جمعیت تون ماهیان توسط روشهای ارزیابی ذخایر موجود سبب بکار بردن راهبردهای مدیریتی احتیاط آمیزی در این مورد شده است. ( حسینی ،1386 )

گاوماهی گونه ای از ماهی است از خانواده گاوماهیان (gobiidae). معروفترین نوع گاوماهی، گِل خورک نام دارد. گل خورک ها (mudskippers) موجودات چابک چشم چراغی و ماهی های دوزیست هستند که در گِلزارهای دنیای قدیم و جنگل های حرا از غرب افریقا به سوی شرق تا پاپوآی گینه نو سکنی گزیده اند. این خانواده از ماهیان به علت عدم بهرهبرداری و فراوانی گونهای، همچنین جمعیت زیادشان در دریای خزر در تولید عمومی این دریا نقش مهمی را ایفا میکنند. دریای خزر منبع غذایی مهمی از ماهیان تجاری و پر ارزشی همچون ماهیان خاویاری میباشد که غذای عمده این ماهیان را تشکیل می دهد. همچنین تخم های این ماهی منبع غذایی مهمی برای پرندگان مهاجر،خرچنگ ها و انواع ماهیان میباشد. برای کشور ایران یک گونه غیز بومی است.که با توجه به اندازه کوچک آن ارزش صید ورزشی و یا اقتصادی را ندارد.

شاخص های بیولوژیکی ماهی سفید در سال های اخیر در وضعیت مطلوبی قرار نداشته و به سمت گروه-های طول، وزن و سن کوچکتر کشیده شده است

چکیده تحقیق حاضر با هدف مطالعه بهینه سازی تکنیکها وتاکتیکهای صید با بررسی برخی از پارامترهای بیولوژیکی و محیطی و تاثیر آن ها بر میزان صید تاسماهی قره برون acipencer persicus در سال 1394-1393، در حوضه جنوب شرقی دریای خزر دراستان مازندران انجام پذیرفت. در مجموع 131 نمونه در طول این دوره مورد بررسی قرارگرفته و تجزیه و تحلیل آماری داده با استفاده از نرم افزار spss صورت گرفت. نتایج نشان داد که میانگین طول چنگالی تاسماهیان قره برون 48/18± 145 سانتیمتر و وزن آن 55/9± 49/23 کیلوگرم بوده و رابطه طول و وزن تاسماهیان قره برون به صورت w=0.017l2.55 r2=0.761 بدست آمده اند. جمعیت تاسماهیان قره برون ماده در دامنه سنی 28-11 سال قرار داشته که بیشترین سهم را ماهیان 18 سال با 35 درصد به خود اختصاص داده اند. جمعیت تاسماهیان قره برون نر در دامنه سنی 20-8 سال قرار داشتند که بیشترین سهم را ماهیان 15-9 سال با 72/82 درصد به خود اختصاص داده اند. نسبت جنسی ماده به نر حدود 89/0 محاسبه شد. همچنین بیشتر ماهیان در مرحله 4رسیدگی جنسی با فراوانی68/73 درصد قرار داشتند. نتایج این تحقیق نشان داده، برداشت از ماهیان با طول پایین تر یا نزدیک به اولین طول بلوغ جنسی در سطح قابل توجهی انجام می شود که در صورت تداوم این روند ممکن است در آینده ذخایر گونه قره برون بیش از پیش به مخاطره بیافتد. بطورکلی نتیجه گرفتیم صید غیر مجاز وبی رویه علی الخصوص صید ماهیان خاویاری نابالغ توسط صیادان غیرمجاز وحرفه ای و از بین رفتن زیستگاههای طبیعی آبزیان ( اکوسیستم دریائی و رودخانه ها ) باعث کاهش شدیدذخایر ماهیان خاویاری گردیده است.

تحقیق حاضر با هدف مطالعه ارزیابی کمی و کیفی وضعیت بیولوژیکی و صید ماهیان کلمه rutilus rutilus caspius در سال 1394-1393، در حوزه جنوب شرقی دریای خزر( استان گلستان) انجام پذیرفت. در مجموع درطی این دوره 100 نمونه مورد بررسی قرارگرفته وتجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از نرم افزار spss صورت گرفته است . نتایج نشان داد که میانگین طول کل ماهی کلمه 59/2± 35/22 سانتیمتر و وزن آن 44/74± 16/171 گرم بوده و رابطه طول و وزن به صورت w=0.017l2.95 r2=0.827 برای جنس ماده w=0.006l2.92 r2=0.862 برای جنس نر بدست آمده است. جمعیت ماهی کلمه از 10 گروه سنی، شامل 1 تا 10 سال تشکیل گردیده و میانگین ساختار سنی این گونه 41/1 ± 29/5 سال می باشد. گروه سنی 4 ساله با فراوانی 35/24 درصد در جنس ماده و گروه سنی 5 ساله با فراوانی 43/30 درصد در جنس نر گروه غالب را تشکیل داده است. نسبت جنسی نر:ماده 28/0 بود که نرها غالب بودند. مرحله 4 رسیدگی جنسی با فراوانی 54 درصد بالاترین فراوانی را در جمعیت مورد بررسی به خود اختصاص دادند. در یک نتیجه گیری کلی می توان گفت میانگین شاخص های طول و وزن ماهیان کلمه نسبت به سال های گذشته روند مطلوبتری داشته، اما میانگین طول و وزن در گروه های سنی مختلف نسبت به دوره های قبل پائینتر بوده است.

نتایج نشان داد که میانگین طول چنگالی شگ ماهی خزری 95/49± 269 میلیمتر و 56/118± 202 گرم بوده و رابطه طول و وزن شگ ماهی خزری به صورت w=0.00048fl2.97 r2=0.640 برای جنس ماهیان نر و w=0.0002fl3.02 r2=0.619 برای جنس ماهیان ماده ها بدست آمده اند. شگ ماهیان نمونه برداری شده در 6 گروه سنی 6-1 سال تشکیل شدند که فراوانی گروه 2 ساله با 55/43 درصد بالاتر از سایر گروه های سنی بود در حالیکه فراوانی گروه های بالاتر از 2 سال 66/38 درصد محاسبه شد. در مجموع مرحله 3 رسیدگی جنسی با فراوانی 33/61 درصد بالاتر از سایر گروه ها بود. همچنین مرحله 1 رسیدگی جنسی تنها در فصول آذر تا بهمن ماه مشاهده شد.

تحقیق حاضر با هدف مطالعه بررسی مقایسه ای ساختار سنی، طول، وزن، وضعیت صید ماهی کفال طلایی liza auratusa در سال 1394-1393، در حوضه جنوب غربی دریای خزر در تعاونی های پره غرب استان گیلان انجام پذیرفت. در مجموع 615 نمونه درطول این دوره مورد بررسی قرارگرفته و تجزیه و تحلیل آماری داده با استفاده از نرم افزار spss صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که میانگین طول چنگالی کفال طلایی 36/68± 862/370میلیمتر و وزن آن 95/352± 700 گرم بوده و رابطه طول و وزن به صورت w=0.0442fl2.75 r2=0.670 بدست آمده و جمعیت کفال طلایی از 7 گروه سنی، شامل 1 تا 7 سال تشکیل گردیده و گروه 4 ساله، با فراوانی 66/40 درصد بیشترین فروانی را در بین گروه های سنی داشته اند. نسبت جنسی ماده:نر 78/0 بوده که ماده ها غالب بودند. مرحله 4 رسیدگی جنسی با 34 درصد بالاترین و مرحله 5 رسیدگی جنسی با فراوانی 07/17 درصد کمترین فراوانی را در جمعیت مورد بررسی به خود اختصاص داده اند. جمعیت مهاجر کفال ماهیان طلایی در فصول آذر و دی بیشتر از سایر ماه های فصول صید و صیادی بوده و از اوزان و شرایط زیستی مطلوبتری نسبت به سایر ماه های نمونه برداری برخوردارند. به دلیل افزایش تعداد مراحل پره کشی و تلاش صیادی ومساعدبودن شرایط جوی یا کلیماتولوژی دراوایل صیددر استان گیلان، میزان صید و ذخایر ماهیان کفال نسبت به سال های قبل روند افزایشی داشته ولی در مقابل میزان صید در واحد تلاش روند کاهشی داشته است.

تحقیق حاضر با هدف مطالعه بررسی برخی از پارامترهای بیولوژیکی و محیطی و تاثیر آن ها بر روی میزان صید شگ ماهی خزری alosa caspia در سال 1394-1393، در حوضه جنوب شرقی دریای خزر در استان مازندران انجام پذیرفت. در مجموع 600 نمونه در طول این دوره مورد بررسی قرارگرفته و تجزیه و تحلیل آماری داده با استفاده از نرم افزار spss صورت گرفت. نتایج نشان داد که میانگین طول چنگالی شگ ماهی خزری 54/2±12/24 سانتیمتر و 50/63±63/167 گرم بوده و رابطه طول و وزن شگ ماهی خزری به صورت w=0.0558fl2.68 r2=0.521 برای جنس ماهیان ماده و w=0.0553fl2.65 r2=0.825 برای جنس ماهیان نرها بدست آمده اند. نتایج نشان داده، ساختار سنی ماهیان در حدود 5-1 ساله بوده که گروه سنی 2 سال (با طول متوسط 25 سانتی متر و وزن متوسط 190 گرم) بیشترین فراوانی(47 درصد) را داشته اند. نسبت جنسی شگ ماهیان ماده به نر 21/1 بوده که ماهیان ماده غالب بودند. همچنین مرحله 3رسیدگی جنسی با فراوانی45 درصد بیشترین میزان را در جمعیت شگ ماهیان نمونه برداری شده به خود اختصاص داده اند. بطور کلی می توان گفت، به دلیل افزایش تلاش صیادی و ارزش اقتصادی پایین شگ ماهی خزر، این گونه تحت بهره برداری بالا قرار ندارد.

تحقیق حاضر با هدف مطالعه بررسی برخی از پارامترهای بیولوژیکی و محیطی و تاثیر آن ها بر روی میزان صید ماهی سفید(rutilus frisii kutum) در سال 1394-1393، در حوضه جنوب شرقی دریای خزر در استان مازندران انجام پذیرفت. در مجموع 1000 نمونه در طول این دوره مورد بررسی قرارگرفته و تجزیه و تحلیل آماری داده با استفاده از نرم افزار spss صورت گرفت. نتایج نشان داد که میانگین طول چنگالی کل ماهیان صید شده، 50±12/413 میلیمتر و وزن آن 20/249±74/935 گرم بوده و رابطه طول و وزن ماهی سفید به صورت w=0.0122l3.16 r2=0.857 برای جنس ماهیان ماده و w=0.0125l3.19 r2=0.816 برای جنس ماهیان نرها بدست آمده اند. جمعیت ماهیان سفید در دامنه سنی 8-1 سال قرار داشته که بیشترین سهم را مولدین 4 ساله با 68/39 درصد به خود اختصاص داده اند. نسبت جنسی ماهیان سفید ماده: نر 95/1 بوده که ماهیان ماده غالب بودند. نتایج تحقیق حاضر نشان داد، تغییرات سالیانه صید ماهیان سفید

تحقیق حاضر با هدف مطالعه بررسی برخی از پارامترهای بیولوژیکی و محیطی و تاثیر آن ها بر روی میزان صید شگ ماهی خزری alosa caspia در سال 1394-1393، در حوزه جنوب غربی دریای خزر در استان مازندران انجام پذیرفت. در مجموع 481 نمونه در طول این دوره مورد بررسی قرارگرفت .نتایج نشان داد که میانگین طول چنگالی شگ ماهی خزری 89/30±73/259میلیمتر و 16/36±168 گرم بوده و رابطه طول و وزن شگ ماهی خزری به صورت w=0.0442fl2.95 r2=0.519 بدست آمده اند. شگ ماهیان نمونه برداری شده در 7 گروه سنی 7-1 ساله در جمعیت نمونه برداری شده از شگ ماهیان مشاهده شد که جمعیت ماهیان 2 ساله با 35/38 درصد بالاترین و 7 ساله با 36/1 پائینترین فراوانی را داشتند. در مجموع مرحله 4رسیدگی جنسی با فراوانی 45درصد بالاتر از سایر گروه ها بود. نتایج پروژه تحقیق حاضر نشان داده، میزان صید شگ ماهیان خزری بخصوص در 3 سال اخیر کاهش بسیار چشمگیری داشته و در صورتیکه مدیریت و حفاظت و حراست جدیتری از این گونه ماهیان با ارزش دریای خزر، اتخاذ نگردد، این گونه هم مثل بعضی ازگونه های باارزش درمعرض خطرانقراض قرارمی گیرد.

تحقیق حاضر با هدف مطالعه بررسی برخی از پارامترهای بیولوژیکی و تاثیر آن ها بر روی میزان صید کیلکای معمولی clupeonella cultriventris caspia در سال 1394-1393، در حوضه جنوب غربی دریای خزر( استان گیلان - بندرصیادی انزلی) انجام پذیرفت.در طی این دوره حدود1150نمونه ماهی کیلکای معمولی از نظرطول چنگالی، وزن، ساختار سنی و مراحل رسیدگی جنسی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که میانگین طول چنگالی کیلکای معمولی 14/1± 8/10 سانتیمترو وزن آن 34/3± 1/10 گرم بوده و رابطه طول و وزن در جنس ماهیان ماده به صورت w=0.00008fl2.11 r2=0.542 و در جنس ماهیان نر، w=0.000078fl2.26 r2=0.742 بدست آمده و پارامترهای رشد این گونه (l?=149.9mm,t0=- 0.45, k= 0.34) محاسبه گردید . جمعیت کیلکای معمولی از 7گروه سنی، شامل 1 تا 7 سال تشکیل گردیده و میانگین ساختار سنی این گونه 93/0 ± 28/3 سال می باشد. گروه سنی 3 ساله با فراوانی 45 درصد گروه غالب را تشکیل داده است. نسبت جنسی ماهیان ماده به نر 37/3 بود که ماده ها غالب بودند. فراوانی مرحله 4 رسیدگی جنسی در ماه های اسفند و فروردین افزایش یافته و در ماه مهر تا بهمن فراوانی مرحله 2 رسیدگی جنسی به طور قابل ملاحظه ای بالاتر از سایر مراحل مشاهده گردید. میزان مرگ و میر طبیعی کیلکای معمولی 38/0 در سال محاسبه شد. میزان صید ماهیان کیلکا در چند سال اخیر نیز، روند کاهشی را در استان گیلان داشته است. نتایج تحقیق نشان می-دهدکه طی سال های اخیر میانگین طول و وزن جمعیت کیلکا معمولی افزایش و میانگین سن آن کاهش یافته است. لذا مشخص شد که کیلکا معمولی تحت صید بی رویه قراردارند.

تحقیق حاضر با هدف مطالعه بررسی برخی از پارامترهای بیولوژیکی و محیطی و تاثیر آن ها بر روی صید کفال طلایی liza auratus در سال 1392-1393، در حوزه جنوب شرقی دریای خزر در تعاونی های پره شرق استان مازندران (شهرستان جویبار) انجام پذیرفت. در مجموع 600 نمونه درطول این دوره مورد بررسی قرارگرفته و تجزیه و تحلیل آماری داده با استفاده از نرم افزار spss صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که میانگین طول چنگالی کفال طلایی 3/1± 37/31 سانتیمتر و وزن آن 56/39± 49/338 گرم بوده و رابطه طول و وزن به صورت w=0.0442fl2.95 r2=0.679 بدست آمده و جمعیت کفال طلایی از 7 گروه سنی، شامل 1 تا 7 سال تشکیل گردیده و گروه 4 ساله، با فراوانی 66/40 درصد بالاترین فروانی را در بین گروه های سنی داشته اند. نسبت جنسی ماده:نر 65/1 بوده که ماده ها غالب بودند. مرحله 3 رسیدگی جنسی با فراوانی45 درصد بالاترین و مرحله 4 رسیدگی جنسی با فراوانی صفر درصد پائینترین فراوانی را در جمعیت مورد بررسی به خود اختصاص داد ه اند. میزان صید و صید در واحد تلاش کفال طلایی در چند سال اخیر نیز، روند افزایشی داشته و در مجموع می توان بیان نمود، میزان صید و صید در واحد تلاش صیادی به طور قابل ملاحظه ای تحت تاثیر عوامل بیولوژیکی و محیطی نظیر دما و میزان تلاش صیادی بوده و خصوصیات بیولوژیکی و محیطی می توانند به عنوان روشی مناسب برای شناسایی وضعیت میزان صید و مهاجرت جمعیت های کفال طلائی مورد استفاده قرار گیرند.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده گیاه آویشن ابلق با نام علمی(tymus × citriodorus (pers.) schreb)یک گیاه بوته ای چند ساله و متعلق به تیره نعناع است. این گیاه در حقیقت هیبرید بین دو گیاه tymus pulegioides × thumus vulgaris میباشد. آویشن ابلق از منطقه جنوبی انگلیس و اروپای جنوبی منشأ میگیرد و در منطقه مدیترانه کشت میگردد. این گیاه به عنوا ن معرق و در درمان برونشیت مورد استفاده قرار میگیرد. مشخص شده که اسانس حاصل از پیکر رویشی آن دارای اثرات ضد باکتری و ضد قارچی می باشد. این تحقیق از سال 1385 در باغ بوتانیکی شرکت دارویی زردبند واقع در شمال تهران به منظور تعیین تأثیر زمان برداشت بر کمیت و کیفیت اسانس گیاه آویشن ابلق آغاز گردید. گیاه آویشن ابلق در سال 1378 از بخش گیاهان دارویی و معطر دانشگاه کورونیوس بوداپست تهیه و وارد کشور شد و در باغ گیاه شناسی شرکت دارویی زردبند واقع در شمال تهران کشت گردید. گیاهان در نیمه مهر ماه 1385 از طریق تقسیم بوته تکثیر شدند و به صورت ردیفهایی به فاصله 40 سانتیمتر از یکدیگر و 25 سانتیمتر فاصله بین بوته ها بر روی ردیف کشت شدند. پیکر رویشی گیاهان دو ساله از خرداد تا آخر تیر ماه سال 1387 در 4 مرحله فنولوژیکی مختلف شامل 1) مرحله قبل از گلدهی 2) مرحله آغاز گلدهی 3) مرحله گلدهی کامل 4) مرحله تشکیل میوه برداشت شدند و سپس در هوای آزاد و در سایه خشک گردیدند. اسانس گیاهان برداشت شده به وسیله دستگاه کلونجر (اسانس گیر) و به روش تقطیر با آب استخراج شد و سپس با استفاده از دستگاه gc-ms و gc اجزاء تشکیل دهنده اسانس هر تیمار موردشناسایی قرار گرفت. بیشترین مقدار اسانس به میزان 21/2 درصد از مرحله آغاز گلدهی استخراج شد و مقدار اسانس بدست آمده از گیاهان برداشت شده در مراحل قبل از گلدهی، گلدهی کامل و تشکیل میوه به ترتیب 8/1، 45/1و 66/1 درصد بود. 22 ترکیب مختلف در اسانسهای مراحل قبل از گلدهی،آغاز گلدهی و گلدهی کامل وجود داشت اما 23 ترکیب در اسانس بدست آمده از پیکر رویشی گیاهان بداشت شده در مرحله تشیل میوه شناسایی شد.عمده ترین ترکیب تشکیل دهنده اسانس در تمام 4 مرحله برداشت ژرانیول بود و میزان آن بین 21/54% تا میزان 48/72% متغیر بود.بیشترین مقدار ژرانیول 48/72% در اسانس مرحله قبل از گلدهی شناسایی شد و کمترین مقدار آن 21/54% از اسانس گیاهان برداشت شده در مرحله تشکیل میوه بدست آمد. ترکیب ژرانیال از مرحله قبل از گلدهی تا مرحله تشکیل میوه افزایش پیدا کرد. کمترین مقدار ژرانیال 24/3% از مرحله قبل از گلدهی و بیشترین مقدار آن 9/11% از اسانس مرحله تشکیل میوه استخراج شد.

در این تحقیق تغییرات مقدار کمی و کیفی الگوی الکتروفورزی پروتئین های کل محلول در برگ جو(hordeum vulgare l.) ، یک رقم بهاره(ریحان، حساس به سرما) و یک رقم پائیزه(ماکوئی، مقاوم به سرما) در پاسخ به سرما 4 درجه سانتیگراد بررسی شده است . نتایج نشان داد که در رقم پائیزه سرما دیده در مقایسه با شاهد خود یک باند جدید ظاهر شده است .

بیماریها از عمده ترین عوامل کاهش عملکرد در محصولات زراعی بوده و قارچها در بین عوامل بیماریزای گیاهی بیشترین سهم را دارند. چغندرقند در نقاط مختلف دنیا مورد حمله آفات و بیماریهای متعددی قرار گرفته و بیماریها در تولید اقتصادی چغندرقند اهمیت زیادی پیدا کرده اند. یکی از بیماریهای مهم چغندرقند، بیماری سفیدک سطحی (powdery mildew) است که تقریبا تمام نواحی چغندرقند کاری ایران را در بر می گیرد. در بیشتر نقاط ایران، این بیماری از نیمه اول تا آخر تیر ماه روی چغندرقند ظاهر شده و یک ماه پس از ظهور حداکثر میزان آلودگی (peak) ایجاد می گردد. ژنوتیپ های مختلف از نظر شدت آلودگی با یکدیگر متفاوت بوده و عکس العمل یکسانی در مقابل حمله پاتوژن از خود نشان نمی دهد. برخی از ژنوتیپ ها بشدت آلوده می گردند و برخی دیگر در مقابل عامل بیماریزا از خود مقاومت نشان داده و اجازه رشد پاتوژن را بر روی گیاه نمی دهند. بمنظور بررسی واکنش ژنوتیپ های مختلف (از نظر کاهش عملکرد) در مقابل بیماری سفیدک سطحی، دوازده ژنوتیپ از دو گروه 7233 و 14442 که طی سالهای گذشته میزان آلودگی بر روی آنها اندازه گیری شده، انتخاب و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. در طول دوره رشد گیاه پس از ایجاد آلودگی، برای هر یک از ژنوتیپ ها شاخص آلودگی محاسبه گردید. شاخص آلودگی با عملکرد رابطه منفی دارد. شاخص آلودگی باعث بالا رفتن میزان ازت موجود در ریشه گردیده و اازت باعث چذب بیشتر پتاسیم می گردد. وقتی که میزان پتاسیم در ریشه بالا می رود جذب ازت محدود گشته و عملکرد ریشه کاهش می یابد. شدت آلودگی باعث افزایش درصد قند می گردد ولی افت خلوص شربت خام را بهمراه داشته و افت خلوص شربت خام باعث پایین آمدن قند قابل استحصال می گردد. ژنوتیپ هایی که مقاومت بالایی نسبت به بیماری سفیدک سطحی از خود نشان دادند درصد قند کمتری داشتند. افت استحصال ژنوتیپ هایی که آلودگی بیشتری داشتند بالاتر بود. عملکرد بالا در ژنوتیپ شماره 5 علیرغم آلودگی شدید بیانگر این است که در چغندرقند ژنوتیپ های وجود دارند که نسبت به شدت آلودگی حساسیت کمتری دارند یا به عبارتی نسبت به بیماری متحمل هستند. ژنوتیپ شاهد 8001 بدون کنترل شیمیایی بشدت آلوده گردید و دارای عملکردی معادل 55/18 تن در هکتار بود. همین ژنوتیپ وقتی که با قارچ کش کاراتان کنترل گردید، عملکردی برابر 59/16 تن در هکتار داشت . بنابراین کنترل بیماری توسط قارچ کش باعث افزایش عملکرد (حدود 4 تن در هکتار) گردید ولی تاثیر چندانی بر روی درصد قند نداشت .

این تحقیق شامل دو آزمایش می شود که عبارتند از : 1 -آزمانش اول پاسخ به کشت میکروسپور ایزوله ، تحت شرایط پیش تیمارهای حرارتی بر روی رقم کلزای بهاره بنام ‏‎global‎‏و دو رقم کلزای پائیزه به نامهای ‏‎okapi‎‏ و‏‎colvert‎‏ بررسی شده است . براساس نتایج این آزمایش مشخص گردید که رقم ، پیش تیمارگرمایی و اثرات متقابل آنها بر روی جنین زایی کشت میکروسپور کلزا به طور معنی داری موثر هستند. رقم ‏‎global‎‏به عنوان بهترین رقم در بین ارقام استفاده شده از نظر پاسخ دهی به کشت میکروسپور کلزا شناخته شد.

به منظور بررسی تنوع سیتوژنتیکی موجود در ژنوتیپ های جولخت مطالعه کاریوتیپی روی بیست ژنوتیپ به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی در پنج تکرار با دو فاکتور:ژنوتیپ در بیست سطح و کروموزوم در هفت سطح صورت گرفت. در این آزمایش برای بررسی تنوع سیتوژنتیکی ژنوتیپ ها از روش های مختلفی استفاده شد.در بررسی های کاریوتیپی مشاهده شد که ژنوتیپ های مورد مطالعه دارای تعداد متفاوتی کروموزوم ماهواره دار بودند که تعداد آنها تا دو جفت متغیر بود و طول آنها نیز متفاوت بود.