نام پژوهشگر: هژیر شمسی
هژیر شمسی رضا مستوفی الممالکی
با بررسی مناطق مرزی در مقایسه با مناطق مرکزی کشور می توان به شاخص های عمده ای از قبیل، انزوای جغرافیایی مناطق مرزی، دوری از قطب های اقتصادی- صنعتی و توسعه نیافتگی در ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی دست یافت. دوری از مرکز کشور یکی از ویژگی های این مناطق محسوب می شود که پیامدهای نامطلوبی را برای مناطق مرزی به همراه دارد، که مهم ترین آن، محرومیت شدید و حاشیه ای بودن این مناطق و قرار نگرفتن آنها در مسیر امواج توسعه کشور است. امروزه مسائلی از این قبیل باعث شده است تا کشورهای همسایه در قالب بازارچه های مشترک مرزی که از شناخته شده ترین روش های توسع? اقتصادی مناطق مرزنشین به شمار می رود، تحولی بنیادی در تولید، ایجاد اشتغال، تثبیت جمعیت مرزنشین، افزایش درآمد و نهایتاً توسعه و گسترش شهری ایجاد نمایند و به سمت همکاری های متقابل منطقه ای هدایت شوند. در سرتاسر جهان وابستگی گسترده ای بین سطوح شهرنشینی و توسع? اقتصادی وجود دارد. حیات شهرها به نیروهای متعدد اقتصادی وابسته است. انداز? هر شهر به انداز? مقدار کالا و خدماتی بستگی دارد که به خارج از شهر صادر می کند. بازارچ? مرزی کیله در سال 1375 افتتاح گردیده است. این بازارچه با شهر سردشت 17 کیلومتر فاصله دارد. بازارچ? کیله، بازارچه ای امنیتی است. در این تحقیق به تحلیل اثرات اقتصادی، فرهنگی- اجتماعی بازارچ? مرزی و به تبع آن توسع? فیزیکی شهر سردشت پرداخته شده است. روش بررسی توصیفی و تحلیلی- تطبیقی می-باشد. داده ها در دو بخش گردآوری شده است، بخش اول به صورت پرسشنامه ای( به تعداد 200 پرسشنامه) و بررسی های میدانی بوده و بخش دوم استفاده از تصاویر ماهواره ای دو دور? ( قبل و بعد از تأسیس بازارچه) صورت گرفته است. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از نرم افزارهای spss، arc gis، idrisi،auto cad، erdas انجام شده است. نتایج به دست آمده نشان دهند? تأثیر مثبت بازارچه در توسع? اقتصادی، فرهنگی- اجتماعی شهر بوده است. مساحت کاربری های تجاری- خدماتی با ایجاد بازارچه گسترش یافته است. همچنین مساحت شهر از 64/160 هکتار در سال 1370 به 65/384 هکتار در سال 1388ا فزایش پیدا کرده است، که نشان از تأثیر ایجاد بازارچه در جذب جمعیت و جلوگیری از مهاجرت، در نتیجه توسع? فیزیکی شهر سردشت می باشد.