نام پژوهشگر: نسرین خواجه

مطالعه ی چند راهی بر پایه ی مدل برهمکنش نوترال رد و dna سنتزی با استفاده از فلورسانس تحریک –نشر
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان - دانشکده شیمی 1390
  نسرین خواجه   محسن کمپانی زارع

مطالعه ی برهمکنش مولکولهای کوچک ( برخی داروهای ضد تومور، ضد ویروس و ضد سرطان) با dna جالب است نه تنها به علت فهم مکانیسم برهمکنش بلکه راهگشایی در طراحی داروهای جدید و موثرتر است. مولکول هایی که با dna پیوند بین رشته ای می دهند نقش به سزایی در بهبود سرطان ایفا می کنند. لذا تعیین ثابت های پیوند مولکول ها با dna در فهم مکانیسم عمل داروها دارای اهمیت می باشد. در این مطالعه مکانیسم برهمکنش نوترال رد با dna تحت شرایط ph فیزیولوژیک، در نتیجه ی تغییرات در فلورسانس ذاتی nr در اثر تشکیل کمپلکس با dna مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه برای سادگی و همچنین بررسی دقیق مکانیسم برهمکنش نوترال رد با dna از دو توالی 7 تایی دزوکسی ریبونوکلئیک اسید سنتزی، ساده d(ccccccc)2 و d(acacaca)2 استفاده شد. nr جزو گروه رنگ هایی است که پیوند بین رشته ای با dna می دهد. نوترال رد دارای یک تعادل ساختاری وابسته به مقدار ph بین دو گونه ی اسیدی وخنثی خود می باشد. ثابت اسیدی مولکول نوترال رد برابر با 8/6=pka تعیین شده است. داده ی سه بعدی، از اندازه گیری شدت فلورسانس تحریک-نشر در مراحل مختلف هر دو تیتراسیون نرمال و برگشتی محلول نوترال رد با dna جمع آوری شد. شدت فلورسانس محلول نوترال-رد در طی هر دو آزمایش متناسب با غلظت dna و nr روند افزایشی نشان داد که تاییدی بر مکانیسم برهمکنش بین رشته ای برای نوترال رد است شدت فلورسانس dna بسیار ضعیف می باشد، بنابراین شدت فلورسانس اندازه گیری شده تنها وابسته به گونه های آزاد نوترال رد وپیوند داده ی آنها با dna می باشد. داده های سه بعدی حاصل از هر دو نوع تیتراسیون فلوریمتری، به صورت تکی و همچنین به طور همزمان توسط روش های کمومتریکس نرم و سخت آنالیز شدند. تعداد اجزاء موجود در سیستم با استفاده از روش spph تعیین شد. نتایج، وجود سه جزء را در همه ی جهات برای هر دو آزمایش و هر دو توالی از dna نشان می دهد. در بعد غلظت به دلیل وابستگی خطی بین گونه-های hnr و nrو دو نوع کمپلکس تشکیل شده در تیتراسیون با ph ثابت و همچنین در بعدهای تحریک و نشر به دلیل همپوشانی طیفی زیاد طسف گونه ها، سیستم با کمبود مرتبه همراه است. در نتیجه با آنالیز سیستم با روش های نرم و سخت، برآیندی از طیف های هر دو فرم نوترال رد بدست می آید. ابتدا با استفاده از روش تجزیه ی سه خطی مسقیم(tld) و سپس با استفاده از روش parafac هر دو نوع داده آنالیز شد. پروفایل های تعادلی غلظتی و همچنین نشری و تحریک هر یک از اجزاءبدست آمده از این دو روش نشان می دهد که نوترال رد به صورت همزمان دو نوع کمپلکس با هر دو توالی dna تشکیل می دهد. ولی به طور کلی هر دوی این روش قادر به آنالیز کامل سیستم به طور مجزا نبودند. ولی با سرهم زدن داده های دو نوع تیتراسیون روش شرایط بهتری برای آنالیز سیستم توسط روشparafac ایجاد شد. روش تجزیه ی سه خطی بر پایه ی مدل (htd) برای تعیین ثابت های تعادل به صورت همزمان مورد استفاده قرار گرفت. نتایج به خوبی مدل پیوندی دو مرحله ای را برای هر دو نوع توالی از dna تایید می کرد. مقادیر ثابت های تعادل، k1 و k2 برای توالی d(ccccccc)2 به ترتیب 105 و 1011 بدست آمد. همین مقادیر برای توالی d(acacaca)2 نیز بدست آمد که نشان دهنده ی رفتار یکسان نوترال رد با هر دو توالی از dna می باشد.

توسعه روش های استخراج با فاز جامد مغناطیسی و ریزاستخراج فاز جامد بر پایه ی جاذب های نوین و نانوساختار برای آنالیز نمونه های زیست محیطی با استفاده از روش های اسپکتروفوتومتری و کروماتوگرافی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی اصفهان - دانشکده شیمی 1393
  نسرین خواجه   محمد سراجی

در تحقیق اول یک روش ساده و سریع برای اصلاح سطح نانوذرات مغناطیسی با سیلیکای عامل دار شده با گروه های فنیل ارائه شد. سپس این نانوذرات اصلاح شده برای تغلیظ 1و4- دی کلروبنزن، 1و2و3- تری کلروبنزن، 1و2و4-تری کلروبنزن و 1و2و3و4-تترا کلروبنزن از نمونه های آبی به کار برده شدند. به منظور آنالیز ترکیبات از روش کروماتوگرافی گازی با آشکارساز ربایش الکترونی استفاده شد. شرایط مختلف موثر بر استخراج و واجذب ترکیبات نظیر نوع و حجم حلال واجذب، قدرت یونی محلول، مقدار جاذب، دما و زمان استخراج مورد مطالعه و بهینه سازی قرار گرفتند. تحت شرایط بهینه مقادیر فاکتور تغلیظ بین 220 تا 360 برای ترکیبات مورد مطالعه به دست آمد. همچنین حد تشخیص ها در محدوده 6 تا 500 نانوگرم بر لیتر قرار گرفتند و دقت روش در ناحیه 3/5 تا 5/8% به دست آمد. در نهایت روش ارائه شده به صورت موفقیت آمیزی برای آنالیز نمونه های محیط زیستی به کار برده شد. در تحقیق دوم روش جدیدی برای نشاندن سورفاکتانت ها روی سطح نانوذرات مغناطیسی مورد ارزیابی قرار گرفت. با استفاده از روش ارائه شده در این تحقیق تنها یک لایه سورفاکتنت می تواند روی سطح نانوذرات جذب شده و در نتیجه سطح جاذب در مقایسه با جاذب های مشابه دارای بار بیشتری است و لذا برای استخراج ترکیبات یونی مناسب تر است. آنیون برومات به عنوان ترکیب مدل در این تحقیق به کار رفت. پس از استخراج، برومات توسط سدیم متا بی سولفیت تبدیل به برم شده، سپس برم حاصل با فوشین واکنش داده تا مشتق رنگی تولید شود. در نهایت یک سیستم کروماتوگرافی مایع بدون ستون مجهز به آشکارساز اسپکتروفوتومتری uv-vib برای اندازه گیری مشتق رنگی استفاده شد. پارامترهای موثر بر استخراج شامل مقدار سورفاکتانت، میزان جاذب، نوع و غلظت آنیون واجذب، دما و زمان استخراج مطالعه شدند. حدتشخیص 0/5 میکروگرم بر لیتر و دقت 2/9% برای ترکیب مورد مطالعه تحت شرایط بهینه به دست آمد. در این روش مزاحمت گونه های یونی معمول موجود در آب های محیط زیستی، مشاهده نشد. همچنین روش ارائه شده در این تحقیق برای آنالیز نمونه های محیط زیستی همانند آب لوله کشی شهری، آب رودخانه زاینده رود و آب چاه به کار برده شد. در تحقیق سوم پوشش کربنی تثبیت شده بر روی سیم آلومینیوم به عنوان جاذب جدید برای ریزاستخراج فاز جامد معرفی و برای استخراج برخی از کلروبنزن ها از نمونه های آبی به کار رفت. فیبر تهیه شده پایداری مکانیکی بالایی نشان داد. آنالیز ترکیبات با استفاده از روش کروماتوگرافی گازی همراه با آشکارساز ربایش الکترونی انجام شد. عوامل موثر بر استخراج و واجذب همانند دمای آماده سازی فیبر، غلظت نمک، دما و زمان استخراج و دما وزمان واجذب بررسی شدند. تحت شرایط بهینه حد تشخیص روش در محدوده ی 14 تا 350 نانوگرم بر لیتر و دقت در ناحیه 4/7 تا 14/2 درصد بدست آمد. این فیبر در مقایسه با فیبر تجاری پلی دی متیل سیلوکسان عملکرد بهتری از خود نشان داد. سپس روش ارائه شده برای آنالیز نمونه های محیط زیستی به کار برده شد. در تحقیق آخر پارچه ی کربنی فعال اکسید شده به عنوان جاذب جدید برای ریزاستخراج فیلم نازک به کارگرفته شد. علف کش-های فنیل اوره به عنوان ترکیبات مدل با استفاده از این جاذب مورد استخراج قرار گرفتند. به منظور آنالیز ترکیبات استخراج شده از روش کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا مجهز به آشکارساز آرایه دیودی فرابنفش-مرئی استفاده شد. شرایط موثر بر استخراج و واجذب ترکیبات، مورد بررسی و بهینه سازی قرار گرفتند. تحت شرایط بهینه مقادیر حد تشخیص در محدوده 0/04 تا 0/11 میکروگرم بر لیتر به دست آمد. همچنین دقت روش نیز در ناحیه 4/4 تا 12/1% به دست آمد. نمونه های آب لوله کشی شهری، آب چاه و آب رودخانه با روش ارائه شده مورد ارزیابی قرار گرفتند و مقادیر بازیابی برای این نمونه ها بدست آمد.