نام پژوهشگر: نرگس زند
نرگس زند محمدرضا شکیبا
به منظور مطالعه اثر سطوح مختلف نیتروژن و تراکم های کاشت بر شاخص های رشد سورگوم دانه ای آزمایشی در سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا درآمد. فاکتور اول تیمار کودی نیتروژنی در سه سطح (40، 80 و 120 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) و فاکتور دوم سه تراکم کاشت (8، 14 و 20 بوته در متر مربع) بودند. روز تا 50 درصد گلدهی، ارتفاع بوته، تعداد پنجه در بوته و در متر مربع، قطر ساقه، شاخص کلروفیل، عملکرد دانه و اجزای عملکرد (وزن هزار دانه و تعداد دانه در خوشه)، شاخص برداشت و برخی از شاخص های رشدی مانند وزن خشک تجمعی، شاخص سطح برگ، سطح ویژه برگ، نسبت سطح برگ، دوام سطح برگ، سرعت رشد گیاه زراعی، سرعت رشد نسبی، سرعت جذب خالص و همچنین کارایی مصرف نیتروژن بررسی شد. نتایج نشان داد که روز تا 50 درصد گلدهی، شاخص کلروفیل، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک تحت تاثیر تیمارهای نیتروژنی و تراکم قرار گرفتند. تعداد پنجه در بوته و در متر مربع، قطر ساقه، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه و شاخص برداشت تحت تاثیر تراکم های مختلف قرار گرفتند. تجمع ماده خشک در واحد سطح، شاخص سطح برگ، سرعت رشد گیاه زراعی و سطح ویژه برگ با افزایش نیتروژن و تراکم کاشت افزایش پیدا کردند ولی سرعت جذب خالص با افزایش نیتروژن و تراکم کاشت کاهش یافت. سرعت رشد نسبی نیز با افزایش سطح نیتروژن، افزایش یافته و با افزایش تراکم، کاهش پیدا کرد. افزایش تجمع ماده خشک و شاخص سطح برگ سبب افزایش عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه شده است. با توجه به نتایج به دست آمده در شرایط این آزمایش به نظر می رسد که بهترین ترکیب تیماری برای شرایط آب و هوایی تبریز مصرف 80 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و 20 بوته در متر مربع برای سورگوم دانه ای بوده است.