زمینه و هدف: ارتباطات سلول به سلول که از خلال اتصالات شکاف دار صورت می پذیرد، نقش بسیار مهمی در جنبه های زیست مولکولی دیابت ایفا می کند. در ساختار این اتصالات شکاف دار که در هدایت سیگنال های الکتریکی نقش دارند، پروتئین های درون غشایی تشکیل دهند? کانال به نام کانکسین شرکت می کتند. غالب ترین کانکسینی که در ساختار اتصالات شکاف دار در قلب حضور دارد، کانکسین 43 است که خود جزء فسفوپروتئین ها محسوب می گردد. پروتئین کینازc با فسفریله کردن کانکسین 43 نقش مهمی در تنظیم نفوذپذیری اتصالات شکاف دار ایفا می کند. معلوم گردیده است که میزان فعالیت پروتئین کیناز c در بیماران دیابتی افزایش می یابد، این امر و نیز بالا بودن سطح گلوکز خون سبب افزایش نسبت کانکسین فسفریله به غیرفسفریله می شود به گونه ای که کانکسین های 43 ای که فسفریله شده اند توسط آنزیم های پروتئولتیک تجزیه می شوند. چنین تجزیه ای کاهش تعداد کلی کانال های اتصالات شکاف دار را در پی دارد. در نهایت هدایت الکتریکی از میان اتصالات شکاف دار کاهش می یابد و در نتیجه پیشبرد پتانسیل عمل با مشکل مواجهه گشته و موجب ایجاد آریتمی درمیوکاردیوم بطنی می شود. اکثر مطالعاتی که میزان پروتئین کانکسین 43 فسفریله را در قلب مدل های دیابتی مورد سنجش قرار داده اند به افزایش سطح آن اشاره می نمایند. اگرچه شایع ترین روش مرسوم برای درمان دیابت، تجویز انسولین و نیز سایر داروهای کاهنده گلوگز خون می باشد، اما اثرات مفید ورزش نیز در تنظیم متابولیسم گلوگز به اثبات رسیده است. در این مطالعه با در نظر گرفتن نقش موثر ورزش در بیماران دیابتی، تاثیرات دوره های متفاوت ورزش متوسط منظم بروی تغییرات میزان کانکسین 43 فسفریله مورد بررسی قرار داده شد، تا الگوی مناسب ورزش برای افراد دیابتی ارائه گردد. مواد و روش ها: در این بررسی 42 سر رت نر ویستار با محدوده وزنی (50±300) گرم به صورت تصادفی به شش گروه 7 تائی شامل گروه کنترل ساکن، گروه سالم با تیمار 15 روز و 60 روز ورزش ، گروه دیابتی ساکن و گروه دیابتی با تیمار 15 روز و 60 روز ورزش تقسیم شدند. القای دیابت با تزریق داخل صفاقیmg/kg 60 استرپتوزوتوسین انجام گرفت. ورزش تردمیل که 5 روز در هفته به مدت یک ساعت و با سرعت m/min22 بود یک هفته بعد از القای دیابت، آغاز گردید. پس از اتمام دوره آزمایش، بعد از بیهوشی قلب از قفسه سینه خارج، بطن چپ آن جدا و بلافاصله فریز گردید سپس توسط متد الایزا کانکسین مذبور مورد سنجش قرار گرفت. نتایج: نتایج این بررسی نشان داد که میانگین گلوگز خون موش های صحرایی با افزایش روزهای ورزش کاهش معنی داری(05/0>p) یافت و از طرفی ورزش متوسط منظم از کاهش پیشرونده وزن و همچنین هیپرتروفی قلب که در گروه دیابتی ساکن مشهود بود، تا حدی ممانعت نمود. همچنین با افزایش روزهای ورزش متوسط منظم میزان کانکسین 43 فسفریله در گروه دیابتی با تیمار 60 روز ورزش کاهش معنی داری را نسبت به گروه دیابتی ساکن نشان داد (01/0>p). بحث: در نتیجه ورزش متوسط منظم از طریق کاهش سطح گلوکز خون و در نتیجه کاهش میزان کانکسین 43 فسفریله در میوکاردیوم بطنی از بروز آریتمی های قلبی که به دنبال افزایش سطح کانکسین 43 فسفریله در بیماران دیابتی ایجاد می گردد تا حدی ممانعت بعمل می آورد.