نام پژوهشگر: مصطفی ده پهلوان
امیر ماهر رضا رضالو
انواع منسوجات از ملزومات زندگی انسان بوده است. ولی به دلیل ناپایداری مواد اولیه، اغلب با گذشت مدت کوتاهی در شرایط نامناسب تخریب می شوند. به همین علت،َ معمولاً توجه به منسوجات در میان مطالعات باستان-شناسی بسیار اندک و محدود است. موزه ی مقدم دانشگاه تهران در سال 1351 ه.ش، از طرف دکتر محسن مقدم به دانشگاه تهران وقف شده است. این موزه دارای نمونه پارچه هایی است که از ارزش تاریخی بالایی برخوردارند که محدوده ی زمانی دوره ی ساسانی تا قاجار را دربرمی گیرند. در پایان نامه ی حاضر، تولید منسوجات دوره ی صفوی، بر اساس چهار عنصر تکنیک بافت، رنگ و رنگرزی، نقشمایه و مراکز بافت مورد مطالعه قرار گرفته است. مهمترین اهداف این پژوهش، مطالعه ی منسوجات دوره ی صفویه، بر اساس چهار نمونه از پارچه های موزه ی مقدم دانشگاه تهران می باشد. همچنین با توجه به اهمیّتی که این دوران در تولید پارچه های ابریشمی، تنوع تکنیک بافت و الیاف مصرفی و همچنین پیشرفتی که در صنعت نساجی و استفاده از دستگاه بافندگی پیشرفته برای بافت پارچه داشتند، به این منظور سه مرحله ی زیر در نظر گرفته شد: - بررسی چهار نمونه از پارچه های موزه ی مقدم و مطالعه ی تاریخی این پارچه ها بر اساس مطالعات تطبیقی؛ برای اطمینان از انتساب آن به دوره ی تاریخی ذکر شده. - بررسی و پژوهش برای شناخت جنس الیاف، تعیین محل بافت، تکنیک و استخراج طرح نمونه های مطالعاتی. - تعیین طبیعی یا شیمیایی بودن رنگینه های بکار رفته در نمونه ها.
معصومه نعمتی وردینی امیر ارشاد لنگرودی
طبق اطلاعات به دست آمده از کاوش های باستان شناسان صنعت شیشه سازی در ایران پیشینه ای طولانی دارد. صنعت شیشه در دوره ی اشکانی و ساسانی نیز رونق داشته اما متأسفانه تعیینمحل ساخت، قدمت و اصالت بیشتر آثار متعلق به این دوره ها مورد ابهام است. با توجه به اینکه نحوه ی دسترسی به ظروف شیشه ای مورد مطالعه در موزه ی مقدم، خریداری ذکر شده است بنابراین در این پروژه سعی شده است تا با مطالعه ی تطبیقی این آثار با سایر ظروف شیشه ای موزه ها و مطالعات کتابخانه ای، از نظر تکنیک ساخت، فرم بدنه، گردن، لبه و رنگ دوره ی ساخت آنها به صورت حدودی مشخص شود. هم چنین با نمونه برداری از ظروف و آنالیز آنها با دستگاه sem، عناصر موجود در آنها بررسی شده و با کمک اطلاعات به دست آمده از فن شناسی، آسیب شناسی شدند که به نظر می رسد بیشتر آسیب ناشی از قرارگرفتن این شیشه ها در محیط مرطوب است و بیشتر این ظروف شیشه ای دچار بیماری شیشه ی گریان و قوس و قزحی شدن هستند. بنابراین راهکاری که برای حفاظت این آثار ارائه شده است استفاده از ویترین هایی است که با نانو پوشش داده شده و دما و رطوبت آنها ثابت باشد. ضمن اینکه هواکش هایی در فضای موزه نصب شود که آلودگی ناشی از محیط را تصفیه کند.
معصومه نعمتی وردینی امیر ارشاد لنگرودی
طبق اطلاعات به دست آمده از کاوش های باستان شناسان صنعت شیشه سازی در ایران پیشینه ای طولانی دارد. صنعت شیشه در دوره ی اشکانی و ساسانی نیز رونق داشته اما متأسفانه تعیین محل ساخت، قدمت و اصالت بیشتر آثار متعلق به این دوره ها مورد ابهام است. با توجه به اینکه نحوه ی دسترسی به ظروف شیشه ای مورد مطالعه در موزه ی مقدم، خریداری ذکر شده است بنابراین در این پروژه سعی شده است تا با مطالعه ی تطبیقی این آثار با سایر ظروف شیشه ای موزه ها و مطالعات کتابخانه ای، از نظر تکنیک ساخت، فرم بدنه، گردن، لبه و رنگ دوره ی ساخت آنها به صورت حدودی مشخص شود. هم چنین با نمونه برداری از ظروف و آنالیز آنها با دستگاه sem، عناصر موجود در آنها بررسی شده و با کمک اطلاعات به دست آمده از فن شناسی، آسیب شناسی شدند که به نظر می رسد بیشتر آسیب ناشی از قرارگرفتن این شیشه ها در محیط مرطوب است و بیشتر این ظروف شیشه ای دچار بیماری شیشه ی گریان و قوس و قزحی شدن هستند. بنابراین راهکاری که برای حفاظت این آثار ارائه شده است استفاده از ویترین هایی است که با نانو پوشش داده شده و دما و رطوبت آنها ثابت باشد. ضمن اینکه هواکش هایی در فضای موزه نصب شود که آلودگی ناشی از محیط را تصفیه کند.