نام پژوهشگر: مرضیه نوری زاده
مرضیه نوری زاده علی عسکری
در ایران، یکی از رایج ترین روش های تأمین مالی بنگاه ها، استقراض از سیستم بانکی است. لذا اعطای تسهیلات به هر یک از بخش های اقتصادی یکی از متغیرهای مهم در اقتصاد می باشد.در این تحقیق اثر متغیر خالص مانده تسهیلات اعطایی سیستم بانکی طی سال های 1389-1355 در بخش های کشاورزی، صنعت و معدن، مسکن و ساختمان و بازرگانی و خدمات بر ارزش افزوده آن بخش و آثار سهمیه بندی اعتباری بخش های اقتصادی توسط بانک مرکزی بررسی می گردد. به منظور استفاده از متغیرهای سری زمانی، ابتدا آزمون ایستایی و آزمون همگرایی بر روی متغیرها و سپس برآورد مدل با استفاده از روش حداقل مربعات معمولی در همه بخش ها انجام گردید. برآورد مدل در بخش کشاورزی بیانگر رابطه مثبت و معنی دار متغیر خالص مانده تسهیلات اعطایی بر متغیر ارزش افزوده با ضریب 09/0 است. در مدل بخش صنعت و معدن، نتایج تخمین نیز رابطه مثبت و معنی دار خالص مانده تسهیلات اعطایی و ارزش افزوده را با ضریب 25/0 تأیید می کند. در مدل بخش مسکن و ساختمان ترکیب متغیر مجازی و خالص مانده تسهیلات اعطایی رابطه منفی با ارزش افزوده این بخش با ضریب 05/0 دارد که علت آن می تواند وجود متغیرمجازی در شیب باشد. در بخش بازرگانی و خدمات نیز خالص مانده تسهیلات اعطایی رابطه مثبت و معنی دار با ضریب 06/0 با ارزش افزوده این بخش دارد. نتایج تحقیق تأثیرپذیری ارزش افزوده از خالص مانده تسهیلات اعطایی را تأیید می کند. خالص مانده تسهیلات اعطایی بیشترین تأثیر را بر بخش های مولد اقتصاد به ترتیب بخش صنعت و معدنو بخش کشاورزی دارد. با توجه به اینکه سهمیه بندی اعتباری توسط بانک مرکزی در سال های مختلف تغییر کرده است اما عملکرد بانک ها براساس نیازهای اعتباری مشتریان روند نسبتاً ثابتی داشته لذا پیشنهاد گردید به منظور حصول سهم های تعیین شده، دولت می بایست با استفاده از ابزارهای تشویقی و حمایتی از بخش های مولد تسهیلات اعطایی را به سمت این بخش ها هدایت کند.