گفتمان پیشرفت در عصر روشنگری، محتوای کنشهای اجتماعی را بیشتر بر بنیان خِرد ابزاری روشنگری و فاعلیت مندی سود مدارِ اقتصادی قرار داده است. شهر مدرن به عنوان بستر "گسیختن بنیادینِ" مدرنیته و اقتصاد بازار رشد کرده است و از این رهگذر سازمان فضایی شهر شکل مالکیت خصوصی به خود گرفته است. این واقعیت بنیادین در تمامی صور شهرنشینی ایران و از جمله نظام شهری استان آذربایجان شرقی هویداست. این رساله به دنبال نظریه پردازی درباره مفهوم کارایی ارتباطی شهر و پارادیم شهرنشینی ارتباطی بر بنیان دو مفهوم( متغیر) عملیاتی سرمایه اجتماعی و حکمروایی مطلوب شهری است. رو ش بازنمایی چارچوب نظری و معرفت شناختی رساله دیالکتیکی است. به این صورت که ابتدا تز شهرنشینی سرمایه داریِ سازمان نیافته و اقتصاد نئوکلاسیک و سپسی آنتی تز آن مطرح شده و در فصل سوم از رهگذر تقابل این دو، سنتز رساله بر بنیان نظریه خرد ارتباطی و گفتمان ایده آل کلامی هابرماس به دست آمده است. این سنتز حاکی از رهیافتی ساختار شکنانه به برنامه ریزی و مدیریت شهری و ایجاد فضای عمومی موثر و ارتباطی برای تمامی کنشگران بازی برنامه ریزی شهری است. روش شناسی رساله کثرت گرایی روش شناختی است و از رهگذر فصل مشترک الگوهای روش شناختی سه پارادیم کلی علوم انسانی( اثبات گرایی، هرمنوتیک و انتقادی) پیش می رود. نتایج انکشاف نظری و تحقیق تجربی انضمامی حاکی از آن است که فرم ویژه کارایی ارتباطی شهر( شهرنشینی ارتباطی) تابعی از فرایندهای حکمروایی مطلوب و سرمایه اجتماعی است و همچنین آزمون t-value حاکی از آن است که بین انواع سرمایه اجتماعی و اندازه شهر در نظام شهری استان آذربایجان شرقی و همچنین بین برقراری حکمروایی مطلوب و سرمایه اجتماعی شهروندان رابطه برقرار است

اسکان غیر رسمی در کلانشهرهای جهان سوم و ایران مسبوق به زمینه ها و دلایل شکل گیری متعددی است. با توجه به برون زادگی پدیده شهرنشینی در ایران و همچنین اتکای اقتصاد ملی به پیشتازی کلانشهرها در اقتصاد جهانی بنابراین توجه به موضوع حاشیه نشینی حیاتی و مهم است. در کلانشهر مشهد به عنوان دومین کلانشهر مذهبی جهان عرصه های فضایی بسیاری در سیطره پدیده فوق است. گذار از دوره های فکری و انگاره ای ساماندهی اسکان غیر رسمی توجهات را به سمت توانمندسازی آن معطوف کرده است. رهیافت توانمندسازی با حمایت مالی بانک جهانی و پشتوانه نظری که بسیاری از اندیشمندان اجتماعی فراهم کرده اند معطوف به ایفای نقش توسط اجتماعات محلی است و معتقد است برای ساماندهی اسکان غیر رسمی باید از انگاره های تک بعدی و کالبدی و پروژه محور گذار کرد و رویکرد جامعی را در پیش گرفت که دارای شمول و جامعیت اقتصادی – اجتماعی و فرهنگی و فضایی باشد. مشهد با جمعیتی برابر 2772287 میلیون در سال 1390 پس از تهران بزرگترین کلان شهر کشور بوده است. این شهر در طول سالهای 90ـ1355 پس از کرج بالاترین میزان نرخ رشد جمعیت را در میان کلانشهرهای کشور دارا بوده که مسلماً بخش عمده این نرخ رشد بالا به حاشیه شهر مشهد اختصاص دارد. هدف این ارزیابی اجتماعی اقتصادی و کالبدی سکونتهای غیر رسمی مشهد با رویکرد توانمندسازی است که نمونه موردی شهرک امام علی (ع) انتخاب گشته است، روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده است. همچنین از روش swot نیز برای سنجش وضعیت مورد مطالعه استفاده شده است. جامعه آماری شامل 300نفر از افراد ساکن در شهرک امام علی (ع) است و روش تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی استفاده گشته است. محدوده شهرک امام علی یا نوده یکی از بزرگترین لکه های جمعیتی اسکان غیر رسمی در کلانشهر مشهد است که ارزیابی اجتماعی – اقتصادی و کالبدی این پایان نامه در این محدوده حاکی از معنی داری و همبستگی این ابعاد برای موفقیت رهیافت توانمندسازی است.

کیفیت زندگی محصول شرایط و متغیرهای مختلفی است که همین عوامل در واقع عناصر تاثیرگذار در فضا – مکان جغرافیایی است. بنابراین فضای شهری و کیفیت زندگی روابط متقابلی را با یکدیگر برقرار می کنند. چنانچه که اگر مدیران و تصمیم سازان شهری و سیاست گذاران بخواهند کیفیت زندگی شهروندان را به سمت "مطلوبیت و زیست بهتر و توسعه یافته تر" برنامه ریزی کنند ناگزیر از توجه به ابژه فضای عمومی است که مکان شکل گیری روابط اجتماعی جمعی، یاس ها و امیدها، نیازها و توانمندیها، استعارات و اشارات، استبداد و دموکراسی، ایده شهروندی و ... است. بلوار خیام یکی از بلوارهای محدوده میانی غربی شهر مشهد می باشد و در واقع یکی از مهمترین شریانهای اصلی محدوده غرب میانی می باشد. این بلوار از جنوب به خیابان احمد آباد و ملک آباد و از جنوب شرقی به کوهسنگی محدود می شود. ساختار کالبدی و اجتماعی – اقتصادی این بلوار تنوع فزاینده ای از کیفیت بصری و نیز شاخص های هر یک از متغیرها را ارائه می کند. این پایان نامه به روش توصیفی – تحلیلی با حجم نمونه 300 نفر در بلوار خیام انتخاب شده اند. تحقیق حاضر از نوع تجربی – کاربردی است، برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدلهای کمی، آمار استنباطی لازم به ذکر است پردازش داده ها در محیط نرم افزار arc-gis انجام گرفته است. در این تحقیق از آزمون همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون چند متغیره برای همبستگی و تحلیل مشارکت جمعی و فردی متغییرها استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین شرایط کالبدی و بصری با کیفیتی زندگی رابطه معنی داری وجود دارد همچنین شرایط اجتماعی – اقتصادی ساکنین همبستگی معنی داری با کیفیت زندگی برقرار می کند.

سابقه قاچاق کالا به عنوان بزرگترین معضل مناطق مرزنشین به قرن شانزدهم میلادی زمانی که جمعیت کره زمین آهنگ رشد خود را آغاز کرد و مردم نواحی و مناطق مختلف جهان برای تامین نیازهای خود مجبور به مبادله کالا به هم شدند،برمی گردد. قاچاق کالا به عنوان یکی از شیوه های داد و ستد و مبادله در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مردم تاثیر مخرب دارد. یکی از مولفه های مهم فساد در جامعه است که ابعاد امنیتی شهروندان را به خطر می اندازد.

چکیده یکی از عوامل موثر در توسعه روستایی، کارآفرینی است؛ زیرا کارآفرینی می تواند با خلق فرصت های جدید اشتغال و درآمد، نقش موثری در بهبود وضع اقتصادی و معیشتی روستاها داشته باشد. درهمین ارتباط براساس اعتقاد بسیاری از صاحب نظران، گردشگری، صنعتی کاربر و اشتغال زاست و به عنوان صنعتی بدون دود و پاک تعریف می شود. در این میان، نقطه شروع اثرات مثبت گردشگری روستایی، ایجاد فرصت های کارآفرینانه در محیط روستاهاست. بر این اساس توسعه کارآفرینی نیازمند شناخت و رفع موانع و ایجاد زمینه های مناسب جهت توسعه فعالیت های تولیدی و خدماتی است. این پژوهش با هدف شناخت موانع موثر بر کارآفرینی و تبیین عوامل موثر بر آن و با پاسخ به این سوال که بین موانع اقتصادی کارآفرینی و تغییرات ساختاری نهادی مرتبط با کارآفرینی در روستاهای منطقه مورد مطالعه چه رابطه ای وجود دارد؟ تدوین گردیده است. روش تحقیق حاضر توصیفی-تحلیلی است و به منظور جمع آوری اطلاعات از روش های کتابخانه ای و میدانی استفاده شد. در روش میدانی از پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده استفاده گردید. در منطقه مورد مطالعه پژوهش در مجموع 7586 نفر جمعیت، 2095 خانوار و تعداد 10 روستا وجود دارد و تعداد نمونه ها برای تکمیل پرسشنامه، 131 نمونه از خانوارهای ساکن در روستا های دهستان زوارم و تعداد 21 نمونه از مسئولین سازمان های مرتبط بوده است. برای تحلیل پرسشنامه از تحلیل های توصیفی (میانگین، واریانس) و استنباطی (همبستگی پیرسون، تحلیل مسیر، تحلیل عاملی) استفاده گردید. نتایج نشان داد که بین تغییر ساختاری نهادی با موانع اقتصادی با **235/0 تا سطح 95 درصد رابطه معناداری وجود دارد، که نارسایی هماهنگی و مشارکت اقتصادی با 208/1 بیش ترین تأثیر را در بین موانع اقتصادی بر توسعه کارآفرینی و اشتغال زایی در راستای گردشگری را دارند و در ادامه نتایج نشان داد متغیر اجتماعی با 998/0 بیش ترین تأثیر را در بین عوامل موثر بر کارآفرینی گردشگری را دارند و عوامل اقتصادی با 322/0 بعد از عوامل اجتماعی در مرحله دوم اهمیت قرار گرفت. واژگان کلیدی: اشتغال، توسعه کارآفرینی، توسعه روستایی، استان خراسان شمالی

چکیده ندارد.