نام پژوهشگر: علیرضا بابازاده بدوستانی

تهیه وکتور rnai و آگرو باکتریوم اختصاصی برای تولید بذور ذرت حاوی فیتات کم
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان 1389
  علیرضا بابازاده بدوستانی   بهرام باغبان کهنه روز

بذور غلات بخصوص ذرت به عنوان منبع تغذیه فسفر برای دام و طیور می باشد حال اینکه فسفر در دانه این گیاه بیشتر به شکل فیتات می باشد و توسط جانوران تک معده مانند: انسان، طیور و ماکیان تجزیه نمی شود و بیشتر فسفر تغذیه ای موجود در دانه از دسترس این جانوران خارج می گردد. راهکار های زیادی از سال 1992 برای کاهش فیتات دانه ها بخصوص ذرت انجام گرفته است. دانشمندان روش هایی مانند موتاسیون وگزینش در سطح رضایت بخشی موجب کاهش فیتات نشده اند. روش های مختلف شیمیایی و فرآوری های گوناگونی در کارخانجات مواد غذایی و تولید جیره طیور بر روی فیتات دانه ها صورت می گیرد اما مقاومت بالای آن به دما و مواد شیمیایی مانع از هیدرولیز آن می شود فیتات با بلوکه کردن کاتیون های مختلف معدنی و دو طرفیتی و همچنین تشکیل کمپلکس های مختلف با پروتئین ها توسط مدفوع از بدن خارج می شود. امروزه در دنیا دو استراتژی برای کاهش معنی دار سطح فیتات به کارگرفته شده یکی استفاده از آنزیم تجزیه کننده فیتاز است. که به طور صنعتی نیز تولید می شود و دیگری استفاده از روشهای مهندسی ژنتیک و موتاسیون در تولید بذور با سطح فیتات کم است در این تحقیق با به کارگیری تکنیک های مهندسی ژنتیک قصد داریم که سطح بذور تولیدی ذرت را کاهش دهیم به همین دلیل با بکارگیری rna مداخله گر mrna های تولید شده در داخل سلول را تجزیه می کنیم. برای نائل شدن به این هدف آنزیم کلیدی میو اینوریتول 1- فسفات mips1)) دخیل در مسیر ساخت فیتات را که آنزیمی یک طرفه می باشد انتخاب کرده ایم ژن کدکننده این آنزیم شناخته شده است و از روی یکی از 10 اگزون آن سازه مداخله گری طراحی کرده ایم و نام آن سازه pzmmips1 قراردادیم. در صورت انتقال سازه به گیاه ذرت و قرار دادن کاست zmmips1 در ژنوم آن سبب کاهش ساخت فیتات قبل از مرحله ترجمه به پروتئین شود. سازه rnai در آگروباکتریوم انتقال داده شده و آماده انتقال به گیاه می باشد. این سازه تا حد معنی داری می تواند فیتات را کاهش دهد.