در یک سازمان، فرآیند یا سیستم ترکیبی است از عملیات، ماشین آلات، روش ها و افراد که در آن یک سری ورودی که اغلب مواد می باشند به خروجی تبدیل می گردند که این خروجی دارای یک یا چند متغیر پاسخ قابل مشاهده مثل کیفیت و ظاهر مورد نظر است. طراحی آزمایش ها مجموعه ای از آزمون هایی است که به طور هدفمند تغییراتی در متغیر های ورودی یک فرآیند یا یک سیستم ایجاد می کند تا از این طریق، امکان مشاهده و شناسایی تغییرات ممکن در پاسخ خروجی فراهم شود. از این رو طراحی آزمایش ها ابزاری مناسب برای بهبود کیفیت و ساخت محصولات و فرآیند های مقاوم محسوب می شود. همان طور که پیشتر ذکر شد کیفیت محصول یا فرایند عاملی چند بعدی است. بنابراین آنالیز متغیرهای پاسخ به صورت مجزا به خصوص هنگام وجود همبستگی بین آن ها رضایت بخش نیست. برای مثال، آنالیز مجزا ممکن است منجر به پیشنهادات متضاد در تعیین سطوح عوامل موثر بر متغیرهای پاسخ گردد. به علاوه اگر از همبستگی بین پاسخ ها غفلت شود، تنظیم سطوح عوامل کنترلی برای بهبود همزمان مشخصه های کیفی دچار اختلال می گردد. در این تحقیق دو مدل برای بهینه سازی چندپاسخی با درنظر اثر پراکندگی پاسخ ها و همبستگی بین آن ها ارائه شده است. در مدل اول تابع تجمیع ارائه شده در درینگر و سوئیچ (1980) با استفاده از بسط تیلور و به منظور در نظر گرفتن همبستگی بین پاسخ ها مورد بازبینی قرار گرفته است. همچنین از تابع لگاریتم واریانس پاسخ ها برای مشاهده تاثیر سطوح مختلف متغیرهای کنترلی بر پراکندگی پاسخ ها استفاده شده است. نهایتاً برای تجمیع اهداف به دست آمده ابزار معیار سراسری (global criteria) مورد استفاده قرار گرفته است. در مدل دوم یک روش تعاملی برای بهینه سازی چند پاسخی ارائه شده است. راه حل اولیه روش تعاملی مذکور با مینیمم کردن ماکزیمم انحراف میانگین و انحراف استاندارد پاسخ ها از مقدار هدفشان به دست می آید. در این روش برای اعمال همبستگی بین پاسخ ها در بهینه سازی از ابزار مولفه های اصلی (pca) استفاده شده است. نهایتاً با استفاده از الگوریتم gdf به بهینه سازی تابع مطلوبیت مولفه های اصلی پرداخته شده است. در هر مرحله از اجرای الگوریتم gdf اندازه گام بهینه به کمک تاپسیس و استفاده از شاخص های تابع مطلوبیت مولفه های اصلی، میانگین و انحراف استاندارد پاسخ ها تعیین می شود.

در یک سازمان، فرآیند ترکیبی است از عملیات، ماشین آلات و افراد که در آن یک سری ورودی که اغلب مواد هستند به خروجی تبدیل می شوند. این خروجی شامل یک یا چند متغیر پاسخ مثل کیفیت، هزینه و ظاهر مورد نظر است. از این رو، تنظیم متغیرهای ورودی به یک فرآیند صنعتی برای دستیابی به شرایط عملیاتی مناسب (بهینه سازی همزمان پاسخ ها) یکی از مسایل مهم در کنترل کیفیت به حساب می آید. در این ارتباط محققین تلاش بسیاری برای ارائه تئوری با و رویکردهای مناسب تنظیم متغیرهای طرح برای دستیابی به موقعیت بهینه همزمان مشخصات کیفی انجام دادند ولی بیشتر رویکردهای موجود از ساختار واریانس-کوواریانس پاسخ ها در فرآیند بهینه سازی چشم پوشی می کنند. درحالی که عدم ثبات واریانس متغیر پاسخ در ناحیه آزمایشی و وجود همبستگی معنادار بین پاسخ ها در بیشتر مسایل محتمل است. در این تحقیق یک رویکرد پیشنهادی بر مبنای آنالیز مولفه های اصلی و تابع مطلوبیت ارائه می شود که نه تنها شرایط عملیاتی مناسب را به دست می آورد، بلکه همچنین ساختار واریانس-کوواریانس پاسخ ها را در فرآیند بهینه سازی لحاظ می کند و بر قرار گرفتن تمامی اهداف در ناحیه مطلوب متناظرشان تاکید می کند. در ادامه این تحقیق به بررسی اثر نوعی متغیر اختلال به نام متغیر کمکی، که در ادبیات طراحی آزمایش ها به عنوان متغیری قابل شناسایی و سنجش ولی غیرقابل کنترل ظهور پیدا کرده است، روی متغیرهای پاسخ می پردازیم. سپس، رویکردی جهت واردکردن متغیرهای کمکی به مدل در دو حالت مستقل یا همبسته بودن آن ها نسبت به یکدیگر معرفی می شود. موضوع دیگری که در این رساله مورد توجه قرارگرفته نحوه مدل سازی پاسخ ها بر حسب متغیرهای طرح در شرایط پیچیده بودن این ارتباط است. برای این منظور متدلوژی سطح پاسخ به علت سادگی در بیشتر مطالعات استفاده می شود. در این روش فرض بر آن است که ارتباط بین متغیرهای طرح و پاسخ خطی یا درجه دو و از پیش مشخص است. به منظور رفع این نقص رویکردی نوین برای بهینه سازی مسایل چند پاسخی همبسته با روابط غیرخطی اکید بین متغیرهای پاسخ و طرح بر مبنای سیستم استنتاج انطباق پذیر فازی-عصبی ارائه می شود. نهایت، برای نمایش کاربرد پذیری رویکردهای بهینه سازی چند پاسخی یک رویکرد بهینه سازی بر مبنای متدلوژی سطح پاسخ برای حل مسئله مرکز تماس چندگانه پیشنهاد شده است.

در دهه¬های اخیر، با افزایش پیچیدگی در محیط¬های تجاری، برای بنگاه¬های اقتصادی در نظرگرفتن فاکتور¬هایی نظیر تقاضا، نرخ فساد، میزان تخفیف، تورم، ارزش زمانی پول و غیره در تصمیمات موجودی، نقشی حیاتی دارد. این در حالی است که تبلیغات به عنوان عاملی اثرگذار بر تقاضا خود متاثر از فروش، به سه پارامتر ثابت کاهش فروش، سطح اشباع یا سیری و ثابت پاسخ بستگی دارد. در نظر گرفتن تابع تقاضایی که این پارامترها را در خود جای داده باشد، مدل های موجودی را به مدل های واقعی تری در دنیای امروز تبدیل می کند. در این پایان نامه به بررسی مدل های مقدار سفارش اقتصادی با در نظر گرفتن توابع پاسخ فروش به تبلیغات ویدل و ولف و لیتل برای کالاهای با طول عمر نامحدود و محدود پرداخته ایم. هدف یافتن مقادیر بهینه تبلیغات، زمان بازپرسازی و مقدار سفارش است در حالی که سود کل برای هر یک از مدل ها ماکزیمم می گردد. همچنین ثابت می شود که مقادیر به دست آمده بهینه می باشد. برای هر مدل ، مثال عددی همراه با آنالیز حساسیت پارامترهای ثابت کاهش فروش، کارایی تبلیغات، ثابت پاسخ، قیمت فروش، سطح اشباع بازار و نرخ فساد بر روی مقادیر هزینه تبلیغات، زمان بازپرسازی، مقدار سفارش و سود کل مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است

در نمودار های کنترل شوهارت سنتی وضعیت نمودار کنترل از لحاظ تحت کنترل بودن و یا خارج از کنترل بودن در صورت تغییر کوچک در موقعیت نقاط بر روی نمودار کنترل، از حالت تحت کنترل به حالت خارج از کنترل و یا بلعکس به سرعت صورت می گیرد. که این امر باعث می شود که احتمال خطای نوع اول و دوم و حساسیت نمودار کنترل بالا رود. در این نمودار های کنترل پارامترهای طراحی در طول پایش فرایند ثابت هستند. در سال های اخیر اثبات شده است وقتی پارامتر های طراحی در زمان پایش فرایند متغیر باشند، نمودار های کنترل شیفت های بوجود آمده در میانگین و واریانس را سریع تر تشخیص می دهند. که به این نوع نمودارهای کنترل، نمودارهای کنترل تطبیقی گویند. در این نمودار های کنترل پارامتر های طراحی بر اساس وضعیت آخرین نقطه، دو مقدار کم و زیاد را به خود اختصاص می دهند. در این پایان نامه پارامترهای طراحی در محیط فازی و به صورت متغیرهای زبانی تعریف می شوند و نمودار کنترل بر این اساس طراحی می گردد.