نام پژوهشگر: علیرضا ایرانبخش
نیلوفر محمودی علیرضا ایرانبخش
کشاورزی ارگانیک یک فرآیند بیولوژیک است و سعی در تقلید کردن از خصوصیات کلیدی یک اکوسیستم طبیعی دارد،ولی عملکرد حداکثر از اهداف آن است. در کشاورزی ارگانیک دو اصل کلیدی وجود دارد که در آن استفاده ازمواد شیمیایی به خصوص آفت کشها و کودها باید به حداقل برسد و مزرعه به صورت جامعه نگریسته شود. ناتوانی در تولید مصنوعی پاره ای از مواد موثر فعال و آگاهی از اثرات سوء داروهای شیمیایی باعث گشت که استفاده از گیاهان دارویی در صنایع غذایی، آرایشی و بهداشتی از جایگاه ویژه ای برخوردار گردد.salviaاز با ارزش ترین گیاهان تیره نعناع به حساب می آید که برگ های آن به عنوان داروی گیاهی کاربرد فراوان دارد.بذر این گیاه از نجف آباد اصفهان وقارچ های میکوریز آربوسکولار از مرکز تحقیقات منابع طبیعی سمنان تهیه گشتند و بسترهای کشت نیز از بازار گل امام رضا خریداری شدندو به منظور بررسی تاثیر همزیستی سه نوع قارچ میکوریز آربوسکولار(fasiculatum،mosseaeوintraradaices)بر خصوصیات کمی و کیفی salviaدر سه بستر کشت: پیت ماس، خاک باغچه و مخلوط خاک باغچه و ورمی کمپوست به روش یک آزمایش گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و در سه تکرار و همچنین به صورت عدم کاربرد قارچ ها( شاهد )اجرا گردید. گیاهان ابتدا در گلخانه و بعد از سه ماه در مرحله هشت برگی به محیط آزاد منتقل شدند.بعضی از گیاهان بعد از طی کردن مرحله رزت در اواسط اردیبهشت ماه سال جاری شروع به گل دهی نمودند ولی مابقی به علت تاخیر در گلدهی بعد از طی کردن مرحله رزت جهت بررسی شاخص های مورد نظر به آزمایشگاه انتقال یافتنداسانس برگ گیاه توسط gc وgc/msموردارزیابی قرار گرفت و مقایسه میانگینها توسط آزمون چند دامنه ای دانکن در سطح احتمال پنج درصد انجام شدنتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بسترهای کشت ارگانیک و کودهای آلی به کار برده شده تاثیر به سزایی بر عملکرد کمی وکیفی گیاه salviaداشته و باعث افزایش در شاخص های طول برگ، ارتفاع گیاه، قطر طوقه، قطر ساقه ومیزان اسانس در گیاه مذبور گشته است. واژگان کلیدی:مریم گلی، ورمی کمپوست، پیت ماس، میکوریز آربوسکولار، فسی کولاتوم، موسه آ، اینترارادیسس
فاطمه ابراهیمی محمدباقر باقریه نجار
گیاه نخود با نام علمیarientinum cicer گیاهی از خانواده ی fabaceae از اعضای مهم خانواده حبوبات است که دارای اهمیت اقتصادی قابل توجهی در تغذیه انسان می باشد. دانه این گیاه با داشتن ارزش های غذایی شامل: 67 – 48%کربوهیدرات، 5/31 –4/12% پروتئین، 50 -41% نشاسته، 6% چربی و مواد معدنی مفید مثل فسفر، آهن و ویتامینهای محلول در آب مورد استفاده ی وسیع بسیاری از کشورهای منطقه ی آسیایی و اروپایی می باشد.باززایی از طریق کشت بافت یکی از روشهای مناسب و موثر برای حفظ و تکثیر گیاهان به شمار می رود. در این تحقیق وضعیت کالوس دهی، ساقه زایی و ریشه زایی گونهarientinum cicer تحت اثر هورمون های بنزیل آمینو پورین (bap)، نفتالین استیک اسید (naa ) و ایندول 3-بوتیریک اسید (iba ) بررسی گردید. ابتدا بذر ها استریل سطحی شدند و برای به دست آوردن گیاهچه استریل به محیط کشت ms که با آگار 8% جامد شده بود منتقل گردیدند. پس از 10-7 روز ریز نمونه هایی از گیاهچه استریل به محیط کشت ms حاوی ساکارز و 30 سطح هورمونی مختلف شامل (mg/lit 5، 2، 5/1، 1، 5/0، 0) از هورمون بنزیل آمینو پورین ( bap ) به همراه (mg/lit 0، .05/0 ،1/0، 2/0، 4/0) از هورمون naa از طرح کاملا تصادفی با تکرار 3 مورد آزمایش و بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر هورمون bap در شاخه زایی بسیار بالا و بهترین غلظت برای شاخه زایی mg/lit bap 5/1 +naa mg/lit 4/0 می باشد. به منظور بررسی اثرات هورمون های ریشه زایی و تعیین بهترین غلظت برای ریشه زایی گیاه نخود، تیمارهای مختلف هورمونی شامل (mg/lit 5/1، 1، 5/0،0) از هورمون iba ( ایندول بوتیریک اسید) به همراه naa در غلظتهای ( 5/0 و 0) با تکرار 3 مورد آزمایش و بررسی قرار گرفت. نتایج با استفاده از تست دانکن بررسی گردید. بهترین غلظت ها برای ریشه دار شدن ریز نمونه ها غلظت mg/lit 5/1 از هورمون iba+ mg/lit 5/0از هورمون naa می باشد. در نهایت گیاه کامل توسط تکنیک کشت بافت ایجاد شد.
هانیه زندی علیرضا ایرانبخش
به منظور بررسی اثر غلظت های مختلف ایندول بوتیریک اسیدونفتالین استیک اسید وترکیب این دو تنظیم کننده iba+naa)) بر ریشه زایی قلمه نیمه خشبی به لیمو lippia citriodoral.، آزمایش در سال 1390 در گلخانه واحد گرمسار اجرا گردید. قلمه های مورد نیاز از پایه های مادری که در بستر گلخانه نجف آباد کاشته شده و فاقد جوانه بودند، تهیه شدند این آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار 16 تیمار اجرا گردید در این تحقیق تنظیم کننده ایندول بوتیریک اسید در پنج سطح 0،100،200،200،300،1000 میلی گرم در لیتر، تنظیم کننده نفتالین استیک اسید در پنج سطح 0،100،200،200،300،1000 میلی گرم در لیتر وترکیب این دو تنظیم کننده ها با غلظت ها 200 میلی گرم در لیترiba +200 میلی گرم در لیتر naa،1000 میلی گرم در لیترiba +1000 میلی گرم در لیتر naa،0200 میلی گرم در لیترiba +2000 میلی گرم در لیتر naa،3000 میلی گرم در لیترiba +3000 میلی گرم در لیتر naa،روی پنج سطح 0،200،1000،2000،3000 میلی گرم در لیتر تهیه شده وبخش تحتانی قلمه ها برای محلول غلیظ 30 ثانیه وبرای محلول رقیق 24 ساعت فوق قرار گرفت و هم چنین تیمارها شامل قارچ azospirillum lipoferum به مقدار 150 گرم، glomus intraradaices، صفاتی از فسفر ریشه، درصد ریشه دار شدن، وزن تر ریشه، وزن خشک ریشه، وزن تر ساقه برگ، وزن خشک ساقه برگ، طول ریشه،تعداد شاخسارها مورد ارزیابی قرار گرفت، نتایج نشان داد که بیشترین درصد ریشه زایی مربوط به تیمارهای 200 میلی گرم در لیترiba +2000 میلی گرم در لیتر، naaبا غلظت 100 میلی گرم در لیتر بود بهترین طول ریشه در قلمهnaa با غلظت 100 میلی گرم در لیتر حاصل شد. قلمه هایی که با سودوموناس بیشترین مقدار جذب فسفر را داشتند. هم چنین وزن خشک ریشه در قلمه های که با غلظت 1000iba تیمار شدن بیشترین مقدار را نشان داد. بیشترین وزن تر شاخسار در قلمه هایی که با غلظت های(naa+iba) با (2000+2000) و 3000iba ،200iba بیشترین تعداد شاخسار را بود.