به منظور بررسی تنوع مورفولوژیکی و تعیین همبستگی بین عملکرد دانه و برخی از صفات مورفولوژیک در آفتابگردان آجیلی، 36 توده جمع آوری شده از نقاط مختلف ایران در قالب یک طرح بلوک کامل تصادفی با 4 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه مورد ارزیابی قرار گرفت. تنوع ژنتیکی 15 توده با استفاده از 20 جفت آغازگر ریزماهواره مورد ارزیابی قرار گرفت. با استفاده از تجزیه خوشه ای و بر اساس صفات مورفولوژیک 36 توده آفتابگردان آجیلی در 4 گروه اصلی قرار گرفتند. 4 مولفه اول حاصل از تجزیه به مولفه های اصلی روی 15 متغیر اولیه در مجموع بیش از 78 درصد از تغییرات کل را توجیه نمودند. ضریب همبستگی بین عملکرد دانه و بیشتر صفات مورد مطالعه مثبت و معنی دار بود. نتایج حاصل از تجزیه علیت بر اساس همبستگی ها نشان داد که صفت تعداد دانه و وزن صددانه به عنوان اجزای عملکرد بیشترین تاثیر را بر عملکرد دانه دارند. در بخش مطالعه مولکولی، در مجموع 43 آلل مشاهده شد. تعداد آلل در هر لوکوس بین 2 تا 3 و میانگین آلل در هر لوکوس 15/2‎ بدست آمد. میزان اطلاعات چند شکلی (pic)، بین 09/0 برای آغازگر ors1215‎ تا 61/0 برای آغازگرهای ors694‎ و ors488‎ متغیر بود. میانگین pic، 43/0 بود. میزان جریان ژنی بین توده ها 7/4 بود. تجزیه واریانس مولکولی (amova)، نشان داد که میزان تنوع درون توده ها (86%) به مراتب بیشتر از تنوع بین توده ها (14%) است. دندروگرام توده ها براساس ضریب فاصله ژنتیکی نی و الگوریتم upgma ، 15 توده را به دو گروه اصلی تقسیم کرد. نتایج این تحقیق نشان داد گروه-بندی حاصل با الگوی جغرافیایی جمعیت ها مطابقت نداشت و تشابه بین توده ها می تواند ناشی از جابجایی بذرها بین مناطق مختلف ایران باشد.

گل جالیز (.pps orobanche) پارازیت ریشه ی طیف گسترده ای از گیاهان زراعی می باشد. بررسی تنوع درون و بین جمعیت های عوامل بیماری زا در برنامه های گزینش، جهت شناسایی منابع مقاومت، و نیز در راهبردهای اصلاح برای مقاومت علیه پارازیت اهمیت فراوانی دارد. در این تحقیق بررسی تنوع ژنتیکی 11جمعیت گل جالیز، جمع آوری-شده از نواحی مختلف شمال غرب ایران، با استفاده از 20 آغازگر issr انجام گرفت. آغازگرهای مورد استفاده در مجموع 261 باند تولید نمودند که 245 باند (94%) چند شکل بودند که بیانگر تنوع ژنتیکی بالای جمعیت های مورد مطالعه می باشد. تعداد باند چند شکل در هر آغازگر بین 4 ((ag)8t) تا 17((ac)8g) با میانگین 12 بود. ماتریس تشابه ژنتیکی برای افراد با استفاده از ضریب تشابه جاکارد تشکیل شد. همچنین فاصله ی ژنتیکی نی برای جمعیت ها محاسبه گردید. از بین نمونه های مورد مطالعه، بیشترین تشابه (71/0) بین نمونه های "عبداله هچی 26" و "عبداله هچی 38" هر دو از بوکان و کمترین تشابه (33/0) بین نمونه های "مهاباد1-1" و "ساری بگلو" به ترتیب از مهاباد و ارومیه بدست آمد. در هیچ کدام از جمعیت ها باند اختصاصی دیده نشد. بر اساس نتایج تجزیه کلاستر با استفاده از ضریب تشابه جاکارد و الگوریتم upgma افراد مورد بررسی در 6 گروه اصلی قرار گرفتند. با توجه به نتایج بدست آمده تفاوت منطقه ی جغرافیایی تاثیر چندانی بر تنوع ژنتیکی نمونه ها نداشته است؛ به طوری که توده های مربوط به مناطق جغرافیایی بسیار نزدیک در گروه های مجزا قرار گرفتند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس مولکولی، میزان تنوع ژنتیکی درون جمعیت ها 99% محاسبه شد. این نتایج پتانسیل کاربرد نشانگر issr جهت جداسازی افراد و جمعیت-ها را نشان می دهد. با توجه به سطح بالای تنوع ژنتیکی درون جمعیت های مورد مطالعه، گل جالیز از تهدیدات جدی کشاورزی در منطقه ی شمال غرب ایران محسوب می شود. این مساله، ضرورت توجه به تنوع پارازیت در طراحی پروژه های اصلاحی، جهت ایجاد مقاومت در گیاهان میزبان را نشان می دهد.

papaver از بزرگترین و مهمترین جنس خانواده ی papaveraceae با بیش از 80 گونه می باشد. دو گونه ی p. bracteatum با دارا بودن تبائین فراوان و p. somniferum با برخورداری از انواع آلکالوئید از اهمیت دارویی ویژه ای برخوردار هستند. در این تحقیق تنوع دو گونه ی مذکور با استفاده از صفات کاریوتیپی و نشانگرهای issr مورد ارزیابی قرار گرفت. برای هر گونه ویژگی های کاریوتیپی شامل طول کروموزوم، طول بازوهای بلند و کوتاه، نسبت بازوها و طول نسبی هر کروموزوم اندازه گیری شد. همچنین جهت تعیین وضعیت تقارنی کروموزوم ها، پارامترهای مرتبط با سنجش تقارن محاسبه گردید. نتایج نشان دادند هر دو گونه دیپلوئید بوده، اما تعداد کروموزوم های پایه بین دو گونه متفاوت بوده بطوریکه p. bracteatum دارای 7x= و p. somniferum دارای 11x= می باشد. فرمول کاریوتیپی در گونه ی p. bracteatum بصورت m5sm+2 و در گونه ی p. somniferum بصورت m1+st1+sm9 می باشد. براساس جدول دو طرفه یstebbins گونه ی p. bracteatum در کلاس a3 و گونه ی p. somniferum در کلاس b3 قرار می گیرد. بین دو گونه به لحاظ ویژگی های کاریوتیپی و وضعیت تقارن کروموزوم ها تنوع وجود داشت. برای ارزیابی تنوع ژنتیکی در سه جمعیت از دو گونه ی مذکور papaver از 15 آغازگر issr استفاده گردید. 135 مکان قابل امتیازدهی تکثیر گردید که 117 مکان چندشکل بود (6/86%). تعداد مکان های چندشکل تولیدشده از 1 تا 12 می باشد. بیشترین مکان چند شکل توسط آغازگر ubc885 (12 باند) تولید شد. تجزیه واریانس مولکولی نشان داد که تنوع ژنتیکی قابل ملاحظه ای بین گونه ها (64%) در مقایسه با درون گونه ها وجود دارد. همچنین ضریب شانون (i) و هتروزیگوسیتی مورد انتظار (he) در p. bracteatum بیشتر از p. somniferum محاسبه گردید. تجزیه کلاستر بر مبنای ضریب تشابه جاکارد و روش upgma جمعیت های مربوط به دو گونه را ازهم متمایز نمود. pcoa نتایج مشابهی را نشان داد. نتایج مطالعه نشان داد که تنوع قابل ملاحظه ای در هر دو گونه وجود دارد و می توان از این نشانگرها در راستای حفاظت و اصلاح این گونه ها استفاده نمود.

توتون (nicotiana tabacum l.) از جمله گیاهان صنعتی مهمی است که در اقتصاد بسیاری از کشور ها اهمیت دارد. علاوه بر برگ به عنوان بخش اقتصادی مهم آن، بذر توتون حاوی 38% روغن غیرخوراکی می باشد که می تواند به عنوان یک جایگزین مناسب برای سوخت های دیزلی مورد استفاده قرار گیرد. ایران به علت شرایط اقلیمی خاص و مناسب از دیرباز به عنوان یکی از مناطق مستعد جهت کشت انواع توتون محسوب شده و ژرم پلاسم غنی توتون به ویژه توتون شرقی در ایران وجود دارد. این توتون یک گروه از واریته های آفتاب خشک با برگ های کوچک و ترکیبات آروماتیک فراوان می باشند که اطلاعات کمی در مورد تنوع آن وجود دارد. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی ژرم پلاسم توتون شرقی موجود در کشور از نظر صفات مورفولوژیک، تعداد 100 ژنوتیپ توتون شرقی خارجی و داخلی موجود در بانک ژن مرکز تحقیقات توتون ارومیه در قالب طرح لاتیس ساده با 2 تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. تعداد 8 صفت شامل ارتفاع و قطر ساقه، تعداد برگ در بوته، طول و عرض برگ، وزن تر و خشک برگ و روز تا 50% گلدهی مورد مطالعه قرار گرفتند. تجزیه واریانس تفاوت بسیار معنی داری بین ژنوتیپ ها را از لحاظ تمامی صفات نشان داد که حاکی از وجود تنوع ژنتیکی بین ژنوتیپ های مورد مطالعه است. نتایج همبستگی نشان داد که صفت وزن برگ خشک به عنوان عملکرد دارای ارتباط مثبت معنی دار با سایر صفات می باشد. با استفاده از تجزیه مسیر، صفات مورد مطالعه بر اساس اهمیتی که در متغیر تابع (وزن برگ خشک) داشتند در 3 سطح اهمیت قرار گرفتند. تجزیه به مولفه های اصلی، متغیرها را به 5 مولفه با واریانس تجمعی 96% کاهش داد. در مولفه اول تمامی صفات (به جز ارتفاع ساقه) دارای همبستگی مثبت و معنی دار با آن بودند. با استفاده از تجزیه خوشه ای به روش متوسط گروه ها، ژنوتیپ ها در 4 گروه متفاوت قرار گرفتند. بیشترین فاصله بین ژنوتیپ های دو گروه 2 و 3 بود. مقایسه میانگین های صفات در گروه های حاصل از تجزیه خوشه ای بیانگر این بود که ژنوتیپ های موجود در گروه چهارم (trimph و ohdaruma) از نظر اکثر صفات دارای مقادیر حداکثر بوده و بنابراین می توانند در برنامه های اصلاحی به عنوان والد در تلاقی ها استفاده شوند. یکی از فاکتورهای مهمی که قابل استفاده بودن توتون را تعیین می نماید قابلیت سوختن برگ های آن می باشد. مقدار کلر موجود در برگ یکی از عوامل مهم در کیفیت سوختن برگ می باشد. نتایج نشان داده که زیاد بودن کلر (بیش از 2% وزن خشک برگ) دارای اثرات نامطلوب در کیفیت سوختن برگ می باشد. با توجه به کمی بودن صفت انباشت کلر در برگ، شناسایی qtl های مربوط به مقدار تجمع کلر در برگ می تواند گامی مهم در جهت شناخت ماهیت تنوع کمی آن و انتخاب استراتژی اصلاحی برای بهبود این صفت پیچیده باشد. بدین منظور دو ژنوتیپ توتون شرقی شامل basma seres 31 (با تجمع متوسط کلر؛ والد ماده) و spt 406 (با تجمع کم کلر؛ والد نر) که از نظر اکثر صفات زراعی نیز در نقطه مقابل همدیگر بودند، با یکدیگر تلاقی داده شده و تعداد 100 بوته از جمعیت 2f حاصل از تلاقی آنها به عنوان جمعیت تهیه نقشه برای شناسایی مکان های ژنی دخیل در تجمع کلر در برگ مورد استفاده قرار گرفتند. برای تهیه نقشه پیوستگی، از دو نشانگر ssr و issr استفاده گردید. آزمون چندشکلی آغازگرها در بین دو والد نشان داد که از مجموع 162 جفت آغازگر ssr، 34 جفت از آنها و از مجموع 80 عدد آغازگر issr، 20 عدد از آنها در بین والدین چندشکل بودند. نتایج آزمون به منظور شناسایی نشانگرهای دارای انحراف از نسبت های مورد انتظار مندلی نشان داد که 23 نشانگر ssr و 29 نشانگر issr دارای توزیع مندلی بودند. نقشه پیوستگی حاصل دارای 7 گروه پیوستگی بود که cm 8/570 از ژنوم توتون را تحت پوشش قرار می داد. فاصله هر دو نشانگر مجاور از یکدیگر به طور متوسط cm 78/16 برآورد شد. روش های تجزیه qtl از قبیل تجزیه تک نشانگری، مکان یابی فاصله ای ساده و مرکب به منظور شناسایی qtl ها قرار گرفتند. با استفاده از روش تجزیه تک نشانگری، نشانگر pt30346 دارای ارتباط معنی دار با مقدار تجمع کلر در برگ بود. با استفاده از هر یک از روش های مکان یابی فاصله ای ساده و مرکب یک qtl شناسایی شد. qtl شناسایی شده از طریق روش مکان یابی فاصله ای ساده (chlim)، در گروه پیوستگی 5 و qtl شناسایی شده از طریق روش مکان یابی فاصله ای مرکب (chlcim)، در گروه پیوستگی 2 قرار داشتند و به ترتیب 40% و 7% تغییرات فنوتیپی صفت را کنترل می نمودند.

چکیده رتروترنسپوزون ها عناصر رایج ژنوم گیاهان می باشند. فعالیت زیاد، توزیع وسیع و فراوانی رتروترنسپوزون ها در سراسر ژنوم گیاهی، آن ها را به نشانگرهایی مفید بدل کرده است. ما از چند شکلی تکثیر شده نواحی بین رتروترنسپوزون ها (irap) ، و چند شکلی تکثیر شده رتروترنسپوزون ها و ریزماهواره ها (remap) برای بررسی سطوح تنوع ژنتیکی و فعالیت رتروترنسپوزون های ltr در 105 لاین خالص و 1 گونه وحشی آفتاب گردان (helianthus annuus l.) استفاده نمودیم. سپس برای بررسی تغییر ژنتیکی و جریان ژنی بین، و درون مراکر تحقیقات اصلاح آفتاب گردان، 96 ژنوتیپ از کل ژنوتیپ ها را، بر اساس مراکز تحقیقاتی به هفت گروه تقسیم نمودیم به طوری که در هر گروه حداقل 4 ژنوتیپ موجود باشد. همچنین از نشانگر های irap جهت بررسی تغییر ژنتیکی و فعالیت رتروترنسپوزون ها و جریان ژنی بین و درون 10 توده بومی آفتاب گردان های آجیلی کشور استفاده نمودیم. نتایج نشان داد که رتروترنسپوزون های ltr موجود در ژنوم آفتاب گردان فعال هستند و درون یکدیگر و همچنین نزدیک نواحی ریزماهواره ادغام شده اند. در لاین های خالص آفتاب گردان، در کل و به ترتیب 128 و 120 مکان با استفاده از 14 آغازگر irap و 14 آغازگر remap تکثیر شد که تعداد نشانگرهای چند شکل به ترتیب برابر با 118 و 113 بودند. آزمون مانتل همبستگی معنی داری بین ماتریس های کوفنتیک irap با remap نشان نداد. تجزیه های خوشه ای 106 ژنوتیپ آفتاب گردان را با استفاده از داده های ترکیب شده (irap + remap) بر پایه آلگوریتم upgma و ضرایب تشابه دایس به 9 گروه هتروتیک تقسیم نمود. ضرایب تشابه دایس بر پایه داده های ترکیب شده بین 34/0 تا 93/0 به ترتیب بین لاین های 11×12 &) (f1250/03 و (ha335b &tmb51) متغییر بود. آنالیز واریانس مولکولی بر اساس داده های ترکیب شده 94% تنوع ژنتیکی را درون مراکز تحقیقاتی و 6 % تنوع را بین مراکز نشان داد. در توده های بومی تعداد مکان های تکثیر شده و چندشکل با استفاده از 11 آغازگر irap به ترتیب برابر با 116 و 110 بود کمترین تشابه ژنتیکی با استفاده از ضرایب نئی، 768/0 (همدان و مشهد) و بیشترین آن 879/0 (مرند و اصفهان) بود. تجزیه خوشه ای با استفاده از آلگوریتم upgma توده های بومی را در 3 گروه اصلی قرار داد و آنالیز واریانس مولکولی 87 % تنوع ژنتیکی را درون توده ها و 13% آن را بین توده ها نشان داد.

به منظور بررسی توارث پذیری و نحوه عمل ژن برای صفت تجمع کلر و صفات کمی مهم در توتون شرقی (nicotiana tabacum l.)، تلاقی بین دو رقم کم کلر basma16-10 و spt 406 با رقم b.s31 که دارای کلر بیشتری می باشد، صورت گرفت. والدین به همراه نسل های f1، f2، bc1 و bc2 حاصل از تلاقی در شرایط مزرعه و در دو آزمایش جداگانه هرکدام در قالب طرح بلوک های کاملا تصادفی با سه تکرار ارزیابی شدند. صفات درصد کل برگ، ارتفاع بوته، طول برگ، عرض برگ، تعداد برگ (برگ قابل برداشت)، طول میانگره، قطر بوته و عملکرد برای هر بوته اندازه گیری گردید. نتایج حاصل از تجزیه واریانس وزنی نشان داد که میانگین مربعات نسل ها برای تمامی صفات بجز قطر بوته معنی دار است. بنابراین تجزیه میانگین نسل ها جهت برآورد آثار ژن با استفاده از آزمون مقیاس وزنی و کای اسکوئر برای تلاقی ها صورت گرفت. کای اسکوئر مدل ساده سه پارامتری افزایشی- غالبیت برای تلاقی ها معنی دار شد که حاکی از حضور اثرات متقابل غیر آللی در توارث این صفات است. سپس مدل شش پارامتری برازش یافت و بهترین مدل برای هر تلاقی انتخاب گردید. معنی دار شدن اثرات ژنتیکی افزایشی [d] و غالبیت[h] ، مقدار بسیار بالای اثر غالبیت و حضور اثر متقابل غالبیت در غالبیت [l] در مقایسه با اثرات افزایشی حاکی از اهمیت بیشتر اثرات ژنتیکی غیر افزایشی و توارث پیچیده صفت تجمع کلر در برگ است. بنابراین انتخاب در نسل های اولیه برای این صفت موفقیت آمیز نخواهد بود. علامت منفی اثر غالبیت نشان دهنده غالبیت نسبی نتاج بسود والد کم کلر است. برای صفات ارتفاع، طول برگ، عرض برگ، تعداد برگ و طول میانگره علیرغم معنی دار شدن اثرات ژنتیکی افزایشی و غالبیت، مقدار بالای اثر غالبیت و حضور اثر متقابل غالبیت در غالبیت [l] در مقایسه با اثرات افزایشی حاکی از اهمیت بیشتر اثرات ژنتیکی غیر افزایشی و توارث پیچیده این صفات است. لذا انتخاب در نسل های اولیه برای این صفات موفقیت آمیز نخواهد بود. اما در رابطه با عملکرد اثرات ژنتیکی افزایشی نقش پررنگ تری را ایفا می نماید به این لحاظ انتخاب در نسل های اولیه برای این صفت امیدوارکننده است.

ویروس y سیب زمینی (potato virus y; pvy) یکی از عوامل مهم تأثیر گذار بر روی کیفیت و عملکرد توتون (nicotiana tabacum l.) می باشد. نشانگرهای مولکولی مبتنی بر dna ابزار ارزشمندی برای به-نژادی گیاهان و انتخاب به کمک نشانگر (marker assisted selection: mas) برای مقاومت به آفات و بیماری ها و برخی صفات مطلوب هستند. در این مطالعه تنوع ژنتیکی 27 ژنوتیپ شرقی و نیمه شرقی توتون با 28 جفت آغازگر ssr بررسی گردید. میانگین تعداد آلل ها برای هر مکان 214/2‎، میانگین تعداد آلل های موثر 21/2‎ و هتروزیگوسیتی مورد انتظار در دامنه ای از 320/0 تا 664/0 با میانگین 122/0 بود. ماتریس تشابه ژنتیکی با استفاده از ضریب تشابه جاکارد تشکیل شد. تشابه ژنتیکی بین این ژنوتیپ ها که دامنه ای از 1/0 تا 95/0 را شامل می شد، تنوع ژنتیکی بالائی را بین ژنوتیپ ها نشان داد. تجزیه کلاستر به روش upgma انجام گرفت و همه ژنوتیپ ها در 3 گروه مجزا قرار گرفتند. واکنش90 ژنوتیپ توتون در مقابل pvy در شرایط کنترل شده با طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار بررسی گردید. هر تکرار شامل 6 نمونه آزمایشی بود. ژنوتیپ ها در مرحله 6-4 برگی به روش مکانیکی با ویروس مایه زنی شدند. پس از گذشت 4 هفته از مایه زنی ژنوتیپ ها برای حضور ویروس با آزمون elisa بررسی شدند. سپس میزان غلظت ویروس در هر نمونه آلوده در طول موج nm405 با استفاده از elisa reader قرائت گردید. تجزیه آماری داده های الایزا بر اساس مدل طرح آماری فوق صورت گرفت و حاکی از اختلاف معنی دار میان ژنوتیپ ها بود. مقایسات میانگین با آزمون توکی در سطح 5% نشان داد که ژنوتیپ erzeogovina با جذب 68881/0 od=دارای بیشترین غلظت ویروس و ژنوتیپ kb101با جذب 0005/0-=od دارای کمترین غلظت ویروس می باشند. به منظور شناسائی نشانگرهای ریزماهواره پیوسته با ژن مقاومت به pvy در ژنوتیپ های توتون، تجزیه ارتباط در نرم افزار sas با استفاده از روش anova انجام گرفت. از میان نشانگرها، 7 نشانگر در ارتباط با مقاومت یا حساسیت به ویروس شناسائی شدند. دامنه تنوع فنوتیپی توصیف شده (r2) توسط نشانگرها بین 12-5% بود. در اکثر ژنوتیپ ها وجود باند با حساسیت به ویروس pvy و عدم وجود باند با مقاومت به این ویروس مشاهده شد. این نشانگرها می توانند به عنوان شاخصی برای تعیین مقاومت یا حساسیت به pvy در توتون در نظر گرفته شوند.

در این مطالعه جمعیتی شامل 99 لاین اینبرد نوترکیب (ril) که از تلاقی بین دو لاین pac2 و rha266 حاصل شده بودند برای مکان یابی ژن های مقاومت به بیماری پوسیدگی اسکلروتینیایی یقه ساقه آفتابگردان مورد استفاده قرار گرفت. این آزمایش در قالب یک طرح کاملا تصادفی با سه تکرار تحت شرایط کنترل شده انجام گرفت. لاین های خالص نوترکیب و والدینشان به وسیله جدایه ( (sskh41از قارچ s. sclerotiorum با قدرت بیماری زایی متوسط آلوده شدند. مقاومت به بیماری با اندازه گیری درصد ناحیه نکروز شده طوقه سه روز پس از آلودگی ارزیابی شد. مکان یابی با استفاده از یک نقشه پیوستگی نشانگرهای ssr و snpصورت گرفت. تجزیه واریانس تفاوت معنی داری بین لاین ها برای مقاومت به بیماری پوسیدگی اسکلروتینیایی طوقه آفتابگردان نشان داد (p ? 0.05). توزیع فراوانی لاین های اینبرد نوترکیب و والدینشان برای مقاومت به بیماری الگوی پیوسته ایی را نشان داد. با استفاده از روش cim، 5 مکان ژنی روی گروه های لینکاژی 1، 3، 8، 10 و 17 برای درصد ناحیه نکروز شده شناسایی شد. به منظور بررسی مقاومت جزئی اختصاصی و غیر اختصاصی جدایه برای پوسیدگی اسکلروتینیایی طوقه، داده های فنوتیپی داور و همکاران (2010) همراه با داده های حاصل از این آزمایش همزمان مورد تجزیه qtl قرار گرفتند. 11 جایگاه ژنی بر روی 11 گروه پیوسته برای مقاومت جزئی به هر دو ایزوله شناسایی شد. 5 جایگاه ژنی روی 5 گروه پیوسته 1، 3، 8، 10 و 17 برای مقاومت نسبی به جدایه sskh41 و 9 جایگاه ژنی بر روی 9 گروه پیوسته 1، 2، 8، 9، 11، 14، 15، 16 و 17 برای مقاومت نسبی به جدایه ssu107 شناسایی شد. از میان 14 qtl شناسایی شده 6 qtl مشترکا برای هر دو جدایه شناسایی شد که روی گروه های پیوسته 1، 8، 17 قرار گرفته بودند. نتایج این مطالعه نیاز به بررسی بیماری زایی جدایه های مختلف قارچ اسکلروتینیا بر روی آفتابگردان در اجرای برنامه های اصلاح مقاومت به این بیماری را تایید می کند.

به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی و مکان یابی qtlهای مربوط به عملکرد دانه و صفات مرتبط با آن، 72 لاین اینبرد نوترکیب (rils) حاصل از تلاقی بین pac2 و rha266 در مزرعه تحقیقات کشاورزی هنرستان کشاورزی ارومیه در سال زراعی 1390 مورد ارزیابی قرار گرفتند. طرح مورد استفاده لا تیس مستطیل 9×8 با دو تکرار بود. نتایج تجزیه واریانس برای تمام صفات مورد مطالعه معنی دار بود. در بین صفات مورد بررسی بیشترین ضریب تغییرات مربوط به عملکرد تک بوته (42/23) و کمترین آن مربوط به طول ساقه (45/2) و درصد مغز دانه (33/7) بود. بیشترین وراثت پذیری مربوط به طول دمبرگ (989/0) و کمترین آن مربوط به عملکرد تک بوته (521/0) بود. بیشترین ضریب همبستگی بین صفات بین طول برگ و عرض برگ (**923/0) و بین عرض دانه و وزن صد دانه (900/0) به دست آمد. تجزیه خوشه ای به روش ward 72 ژنوتیپ را در مورد صفات زراعی و خصوصیات دانه به ترتیب در شش و شش گروه طبقه بندی کرد. تفاوت بین میانگین لاین های اینبرد نوترکیب و میانگین والدین برای صفات مطالعه شده معنی دار نبود. بازده ژنتیکی که نشان دهنده تفاوت بین میانگین %10 از بهترین rilها و میانگین والدین بود، برای بیشتر صفات معنی دار به دست آمد. تجزیه qtl با استفاده از نقشه پیوستگی آفتابگردان که اخیرا توسط 191 نشانگر ssr و با درجه اشباع یک نشانگر در 8/3 سانتی مورگان و ژن های مقاوم به خشکی بسط داده شده است، صورت گرفت. مهمترین qtl مربوط به عملکرد دانه روی گروه لینکاژی 17 شناسایی شد که 13/1درصد از واریانس فنوتیپی (r2) را توجیه کرد. بیشتر qtlهای شناسایی شده برای عملکرد دانه و qtlهای ظاهرشده برای تعدادی از صفات آگرومورفولوژیک و خصوصیات دانه هم جایگاه بودند که همبستگی فنوتیپی موجود بین صفات را تایید می کند. نشانگرهای ors169، ors342و ssl20-1 با qtlهای کنترل کننده عملکرد تک بوته، قطر بذر، عرض بذر، طول بذر، وزن صد دانه هم جایگاه بودند. نشانگرهای hmbpp و ors169 با qtlهای کنترل کننده تعداد برگ، طول دمبرگ، قطر طبق و عملکرد تک بوته هم جایگاه بودند. شناسایی qtlهای موثر و نشانگرهای نزدیک آن در چند صفت و انتقال آن به درون یک زمینه ی ژنتیکی مناسب می تواند باعث افزایش کارایی گزینش به کمک نشانگر و پیشبرد برنامه های اصلاحی شود.

توتونهای شرقی ٍتجزیه خوشه ای تنوع ژنتیکیٍٍٍٍ ٍنشانگره ssr

توانایی و عملکرد دانه ها در جوانه زنی و تولید گیاه تحت شرایط مختلف تاثیر به سزایی در تحمل ته تنش های محیطی و موفقیت محصولات تجاری دارد. بنابراین بایستی در برنامه های تولید و بهبود نژاد گیاهان در نظر گرفته شود برای تعیین موقعیت ژنتیکی ژهای کنترل کننده قدرت دانه رست ها و رشد و نمو آفتابگردان جمعیتی از لاین های خالص نوتر کیب (rils) که با استفاده از روش بالک تک بذری و از تلاقی بین pac2 و rha266 تولید شده بود به کار گرفته شد. آزمایش با استفاده از طرح کاملا تصادفی با شش تکرار انجام شد. آنالیز واریانس داده ها نشان داد که تفاوت معنی داری بین لاین های خالص نوترکیب و والدین آنها وجود دارد . بین لاین های خالص نو ترکیب و والدین آنها تنوع ژنتیکی وسیع و همچنین پدیده تفکیک متجاوز برای صفات مورد مطالعه مشاهده شد. مکان یابی ژنها با استفاده از نقشه پیوستگی ssr/aflp بسیار متراکم حاوی 495 نشانگر صورت گرفت. صفات مختلف مربوط به جوانه زنی و رشد و نمو دانه رست ها مطالعه شدند و چندین مکان ژنی برای صفات سرعت جوانه-زنی زمان ظهور دانه رست ها زمان رشد و نموی چهار برگی طول ریشهچه طول ساقچه وزت تر ساقهچه و ریشهچه وزن خشک ساقهچه و ریشهچه شناسایی شد. درصد تنوع فنوتیپی بیان شده توسط هر qtl های هم مکان برای صفات مختلف در چندین گروه پیوسته شناسایی شد که همبستگی فنوتیپی موجود بین صفات را تایید می کند. پوسیدگی یقه ساقه ناشی از قارچ sclerotinia sclerotiorum عامل اصلی کاهش محصول آفتابگردان می باشد جایگاه ژنهای کنترل کننده مقاومت جزیی به پوسیدگی بخش پایه ای ساقه با استفاده از جمعیت ذکر شده در بالا و نقشه پیوستگی ژنها مشخص شد. آلودگی با جدایه ssu107 قارچ s.sclerotioram در شرایط کاملا کنترل شده در یک طرح کاملا تصادفی با شش تکرار انجام شد. توزیع فراوانی ژنوتیپ ها در حساسیت به بیماری پوسیدگی قسمت پایه ای ساقه الگوی پیوسته ای را نشان داد که نشان دهنده چند ژنی بودن مقاومت به اسکلروتینیا و پدیده تفکیک متجاوز می باشد. هفت qtl با اثرات کوچک شناسایی شد که تاییدی بر چند ژنی مقاوت به s.sclerotiorum می باشد. در این مطالعه حساسیت 35 ژنوتیپ آفتابگردان ، شامل لاین های خود گشن نوترکیب و والدین آنها لاین های m7 جهش یافته حاصل از پرتو دهی با اشعه گاما و چندین ژنوتیپ از مناطق جغرافیایی مختلف در برهمکنش با هشت جدایه s.sclerotiorum ارزیابی شد. تفاوت معنی داری در برهمکنش ژنوتیپ ها با جدایه های مختلف مشاهده شد. در کل لاین lr57 مقاومت بالایی را به تمام ژنوتیپ ها نشان داد. مراحل نفوذ و برهکنش پاتوژن –میزبان در سطح گیاه و درون سلول ها در آفتابگردان 12، 24 و 48 ساعت پس از الودگی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج ازمایش نشان داد که نفوذ قارچ مستقیما از طریق کوتیکول صورت گرفت و در مراحل بعدی هیف ها به صورت درون و بین سلولی رشد کردند و پس از تکثیر در داخل بافت ها با ایجاد شکستگی یا از طریق روزنه ها در سطح گیاه ظاهر شدند. تغییر در سیستم آنتی اکسیدانی لاین های حساس و مقاوم آلوده به s.sclerotiorum پسا از 24،12،6،3 و 48 ساعت از شروع آلودگی مورد بررسی قرار گرفت. تولید سوپر اکسید و رادیکال های هیدروکسیل با اندازه گیری میزان مالون دی آلدهید به عنوان معیاری از پراکسیداسیون لیپیدها مشخص شد. چندین پارامتر آنزیمی و غیر آنزیمی مثل فعالیت آنزیم های سوپراکسیداسیون لیپیدها مشخص شد. چندین پارامتر آنزیمی و غیر آنزیمی مثل فعالیت آنزیم های سوپراکسیددیسموتاز، کاتالاز، آسکوربات پراکسداز گایاکول پراکسیداز میزان پرولین و محتوای پروتیین کل اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که ژنوتیپ های آلوده انفجار اکسیداتیو و سیستم های آنتی اکسیدانی مختلف را در پاسخ به تنش زیستی حاصل از آلودگی اسکروتینیا به کار می برند. اگرچه این واکنش hr و مرگ سلولی ناشی از آن برای پاسخ به پاتوژن های بیوتروفیک لازم می باشد، ولی آفتابگردان را در مقابل بیماری حفاظت نمی کند. ژنوتیپ های حساس و مقاوم پاسخ متفاوتی را در واکنش به بیماری نشان دادند. بیان پروتین های مربوط به مقاومت پاتوزنی در لاین های حساس و مقاوم مورد مقایسه قرار گرفتن. آلودگی قارچی باعث تجمع پروتیین های تنشی با وزش مولکولی پایین در لاین حساس و مقاوم شد. الگوی باند-های پروتیینی در این دو لاین تفاوت های را نشان داد. تا به امروز بدلیل نبود نشانگرهای مولکولی مناسب هنوز امکان گزینش بر اساس نشانگر برای مقاومت به s.sclerotiorum وجود ندارد. شناسایی نشانگرهایی با اتصال کاملا نزدیک به ژن های کنترل کننده برای مطالعات آینده ضروری می باشد. بنابرانی نقشه یابی با دقت بالای qtls احتمالا برای تهیه نشانگرهای معتبر و قابل اطمینان می تواند در پروژه های اصلاحی به منظور تولید ارقام مطلوب استفاده شود(گزینش به کمک نشانگر) اما بایستی قبل از به کارگیری با دیگر روش های نقشه یابی مورد تایید قرار گیرند. ژیوتیپ های استفاده شده از ارزش بالایی برای به کارگیری در برناه های تحقیقاتی جهت تولید ارقامی با مقاومت پایدار برخوردار هستند. تفاوت در فعالیت سیستم آنتی اکسیدانی و سیستم های مقاومتی شناسایی شده در این مطالعه می تواند در انتخاب و تولید ژنوتیپ هایی با سطوح مقاومتی بالا مهندسی ژنوتیپ های مقاوم به بیماری و تولید نشانگر ها انتخاب ارقام مقاوم مفید باشد.

آگاهی از سطح تنوع ژنتیکی و برآورد میزان آن در ژرم پلاسم و تعیین روابط ژنتیکی مواد اصلاحی، پایه و اساس بسیاری از برنامه های اصلاح نباتات به شمار می رود. در این مطالعه 50 تود? آفتابگردان آجیلی با استفاده از 10 نشانگر ریزماهواره مورد بررسی قرار گرفت. تعداد آلل در هر مکان ژنی بین 2 تا 3 و میانگین تعداد آلل به ازای هر مکان ژنی 1/2 بود. رنج تعداد آلل موثر از 964/1 در مکان ژنی ors785 تا 497/1در مکان ژنی ors1088 بود. میانگین آلل موثر برابر832/1 بود. میانگین هتروزیگوسیتی مورد انتظار و مشاهده شده به ترتیب برابر 439/0و 723/0 بدست آمد. بیشترین هتروزیگوسیتی موردانتظار برابر490/0و کمترین میزان آن 285/0 بود که به ترتیب در مکان های ژنیors785 و ors1088 مشاهده شد. بیشترین هتروزیگوسیتی مشاهده شده برابر 895/0 و کمترین آن 428/0 بود که به ترتیب در مکان های ژنی ors785 و ors1088 مشاهده شد. تجزیه کلاستر افراد 50 توده را براساس ضریب فاصله ژنتیکی جاکارد و الگوریتم complete، به 4 گروه تقسیم بندی نمود. بر طبق تجزیه واریانس مولکولی (amova)، میزان تنوع درون توده ها %91 و تنوع بین توده ها %9 می باشد. براساس این تحقیق می توان نتیجه گرفت که درون جمعیت های آفتابگردان آجیلی تنوع ژنتیکی زیادی وجود دارد و تنوع زیاد به علت دگرگشن بودن این گیاه و انتقال دان? گرده قابل توجیه است. براساس نتایج حاصل در برنامه های به نژادی آفتابگردان آجیلی، می توان انتخاب را درون تودهها انجام داد.

یکی از اهداف اصلاحی مهم در انگور تولید ارقام برتر بیدانه می باشد. برای دستیابی به این هدف در گذشته از روش اصلاح سنتی استفاده می کردند که کارائی پائینی داشته و امروزه از روش تلاقی بیدانه با بیدانه از طریق تکنیک نجات جنین استفاده می شود. به منظور بررسی اثرات تنظیم کننده های رشد، بنزیل آدنین (ba) در سطوح (0، 30، 60 و 100 میلی گرم درلیتر) و پوترسین (0، 20، 30 و 40 میلی گرم درلیتر) و مرحله نموی تخمک (25، 35، 45، 55 و 65 روز پس از گرده افشانی) بر میزان موفقیت تکنیک نجات جنین در رقم پرلت آزمایشی در سال 1391 در گروه باغبانی دانشگاه ارومیه اجرا شد. در این آزمایش شاخص هایی چون جنین های جوانه زده و تخمک-های متلاشی شده ثبت گردید. نتایج نشان داد پیش تیمار و مرحله نموی تخمک اثر معنی داری بر درصد جنین-های جوانه زده و تخمک های متلاشی شده داشت. مقایسات میانگین اثرات تیمارها نشان دادند که بیشترین درصد جوانه زنی (33/29 درصد) در تیمار بنزیل آدنین 100 میلی گرم در لیتر و پوترسین 30 میلی گرم در لیتر (33/33 درصد) در زمان 65 روز پس از گرده افشانی مشاهده شد، همچنین بیشترین درصد تخمک های متلاشی شده (66/70 درصد) در تمامی تیمارهای بنزیل آدنین در زمان 25 روز پس از گرده افشانی و در تیمار شاهد پوترسین (66/86 درصد) در زمان های 25، 35 و 45 روز پس از گرده افشانی مشاهده شد. در آزمایش دوم نتایج حاصل از مقایسات میانگین تیمارها نشان دادند، بیشترین طول و قطر حبه در تیمار بنزیل آدنین 100 میلی گرم درلیتر و پوترسین 30 میلی گرم درلیتر در زمان 65 روز پس از گرده افشانی بود. در آزمایش سوم بالاترین درصد جوانه زنی در تیمار بنزیل آدنین 60 میلی گرم در لیتر و در تیمار 240 میلی گرم در لیترایندول استیک اسید مشاهده شد.

چکیده: توتون (nicotiana tabacum l.) از جمله گیاهان صنعتی مهمی است که در اقتصاد خیلی از کشورها اهمیت دارد و ایران به علت شرایط اقلیمی خاص و مناسب از دیرباز به عنوان یکی از مناطق مستعد جهت کشت انواع توتون محسوب می باشد. شوری یک پدیده پیچیده می باشد که تنها سبب اثرات اسمزی نمی شود بلکه همچنین سبب اثرات سمی یونی و بهم خوردن تعادل مواد غذایی می شود. به منظور درک پاسخ توتون به تنش شوری پارامترهای متفاوتی (رشد، محتوی نسبی آب، فتوسنتز، محتوی کلروفیل، محتوی یونی، محتوی پرولین، آنزیم های آنتی اکسیدانتی و آنالیز پروتئوم) در دو ژنوتیپ توتون شرقی (basma s.31 and spt 406) مورد بررسی قرار گرفتند. گیاهان توتون برای سه دوره زمانی متفاوت (2، 5 و 12 روزه) در معرض غلظت های مختلف شوری (0، 50، 100، 150 و 200 میلی مولار کلرید سدیم) قرار گرفتند. بر اساس نتایج بدست آمده وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، و همچنین طول اندام هوایی و ریشه در ژنوتیپ basma s.31 نسبت به ژنوتیپ spt 406 کاهش بیشتری نشان داده است. در هر دو ژنوتیپ کاهش رشد اندام هوایی نسبت به ریشه شدیدتر می-باشد. محتوی سدیم و کلر اندام هوایی و ریشه هر دو ژنوتیپ تحت تیمار کلرید سدیم در یک الگوی وابسته به میزان و زمان تیمار افزایش می یابد، در حالی که محتوی پتاسیم کاهش می یابد. در برگ ها، انباشتگی سدیم و کلر در ژنوتیپ spt 406 بیشتر از ژنوتیپ basma s.31 بود، در حالی که در ریشه ها برعکس می باشد. بررسی ها نشان داده که پارامترهای فتوسنتزی در هر دو ژنوتیپ با افزایش شوری و مدت زمان شوری کاهش می یابد، اما میزان این کاهش در ژنوتیپ spt 406 در مقایسه با ژنوتیپ basma s.31 شدیدتر می باشد. کاهش میزان فتوسنتز خالص، هدایت روزنه ای و میزان تعرق در هر دو ژنوتیپ مرتبط با کاهش دی اکسید کربن بین سلولی در برگ ها می باشد که نشان می دهد تحت تنش شوری ممکن است محدودیت های روزنه ای نسبت به محدودیت های غیر روزنه ای عامل مهمتری باشد. در سطح ریشه، با افزایش شوری basma s.31 توانایی بالاتری را در محدود ساختن جذب و انباشتگی نمک به نمایش می-گذارد. به نظر می رسد که کاهش میزان فتوسنتز خالص ناشی از شوری در هر دو ژنوتیپ با توانایی محدود ساختن انتقال و انباشتگی نمک به برگ ها مرتبط می باشد. بنابراین، تحمل شوری با حفظ میزان فتوسنتز خاص و هدایت روزنه ای در ارتباط می باشد. محتوی پرولین اندام هوایی و ریشه ی هر دو ژنوتیپ تحت تیمار کلرید سدیم در یک الگوی وابسته به میزان و زمان تیمار افزایش می یابد، اما انباشتگی پرولین در ژنوتیپ basma s.31 بیشتر از ژنوتیپ spt 406 می باشد. هر دو ژنوتیپ تغییرات مشابهی در میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانتی (آسکوربات پراکسیداز، کاتالاز و گایاکول پراکسیداز) در برگ ها و ریشه ها تحت شوری نشان می دهند، به طوری که فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانتی تحت تنش شوری افزایش می یابد. علاوه بر این، بیشترین میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانتی 12 روز بعد از تیمار کلرید سدیم مشاهده شد. به منظور بررسی پروتئوم، گیاهان به مدت 12 روز در معرض سطوح شوری 0 و 200 میلی مولار کلرید سدیم قرار گرفتند. پروتئین ها از برگ و ریشه استخراج شده و به وسیله الکتروفورز دو بعدی جداسازی شدند. تحت تنش شوری در برگ های basma s.31 و spt 406 به ترتیب تعداد 19 (از 468 لکه شناسایی شده) و 16 لکه پروتئینی (از 460 لکه شناسایی شده) دارای بیان متفاوتی بودند. همچنین در ریشه ها، تحت تنش شوری در basma s.31 و spt 406 به ترتیب تعداد 15 (از 472 لکه شناسایی شده) و 18 لکه پروتئینی (از 484 لکه شناسایی شده) دارای بیان متفاوتی بودند. در حالی که سطوح برخی از پروتئین ها به وسیله تیمار نمک کاهش یافته است، اما افزایش انباشتگی تعدادی از پروتئین ها تحت تنش شوری نیز مشاهده شد. به طوری که تعداد لکه های پروتئینی که در برگ افزایش بیان داشته اند در ژنوتیپ basma s.31 بیشتر از ژنوتیپ spt 406 می باشد (به ترتیب 10 و 9 لکه پروتئینی). همچنین در ریشه ها، ژنوتیپ basma s.31 در مقایسه با ژنوتیپ spt 406 دارای تعداد بیشتری لکه پروتئینی است که افزایش بیان داشته اند (به ترتیب 7 و 6 لکه پروتئینی). تنش شوری به طور معنی داری فاکتورهای رشدی و پارامترهای فیزیولوژیک را در هر دو ژنوتیپ توتون کاهش می دهد، اما این اثرات مهاری در ژنوتیپ spt 406 شدیدتر از basma s.31 می باشد. به هر حال، تفاوت ها در فاکتورهای رشد و پارامترهای فیزیولوژیک بین ژنوتیپ ها می تواند به توانایی بیشتر ژنوتیپ basma s.31 در حفظ غلظت پتاسیم، ممانعت از جذب نمک، انتقال سدیم و کلر از ریشه ها به برگ ها و انباشتگی بعدی آنها در برگ تحت افزایش تنش شوری نسبت داده شود. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که basma s.31 در مقایسه با spt 406 ظرفیت بیشتری برای تحمل شوری دارد و در نواحی متاثر از شوری این ژنوتیپ پیشنهاد می شود. به هر حال، تعداد لکه هایی که افزایش بیان داشته اند و همچنین میزان افزایش بیان شان در برگ و ریشه basma s.31 بیشتر از spt 406 می-باشد، که این نتایج با نتایج مربوط به فاکتورهای رشد و پارامترهای فتوسنتزی همخوانی دارد.

آفتابگردان با نام علمی.helianthus annuus l به علت داشتن روغن با کیفیت بالا از اهمیت خاصی در تغذیه انسان برخوردار است. یکی از مهمترین بیماریهای آفتابگردان در ایران بوته میری و پوسیدگی ریشه و طوقه آفتابگردان ناشی از قارچsclerotinia sclerotiorum می باشد. در مطالعه حاضر تغییرات بیوشیمیایی و آنزیمی در دو ژنوتیپ آفتابگردان ,c100) (c39 با واکنش متقابل به دو ایزوله قارچ اسکلروتینیا (sskh41 ,ssu107) بررسی گردید. آلودگی قسمت یقه ساقه ژنوتیپ های آفتابگردان با ایزوله های قارچی در مرحله 8 برگی انجام گرفت. 3، 6، 12، 24، 48 ساعت پس از تلقیح از ساقه گیاهان نمونه برداری انجام شد. نتایج نشان داد که ژنوتیپ های حساس و مقاوم پاسخ های متفاوتی در واکنش به بیماری اسکلروتینیا نشان می دهند. میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیداتیو در ژنوتیپ های مقاوم افزایش و در ژنوتیپ حساس کاهش نشان داد و این خود نشانه ای از تفاوت گیاهان مقاوم و حساس می باشد.کمیت و کیفیت پروتئین محلول در لاین های حساس و مقاوم بعد از آلودگی با ایزوله های قارچی مورد مقایسه قرار گرفت و نتایج نشان داد که آلودگی قارچی باعث تجمع پروتئین هایی با وزن مولکولی پایین در لاین حساس و مقاوم می شود. الگوی الکتروفورزی در لاین های مورد مطالعه متفاوت بود.

بیماری پیروپلاسموزیس در اسب ناشی از تک یاخته های خونی تیلریا اکویی و بابزیا کابالی می باشد. شیوع این بیماری به انتشار کنه های ناقل آن بستگی دارد. پیروپلاسموزیس اسب ها از قسمتهای مختلف ایران با استفاده از روشهای سرولوژی و میکروسکوپی تشخیص داده شده است. در این مطالعه وقوع آلودگی به پیروپلاسما در اسب های شهرستان ارومیه با استفاده از روش multiplex pcr و مورفومتریکال بررسی شده است. تعداد 240 نمونه خون بصورت تصادفی از اسب های 25 روستا جمع آوری شد. در مطالعات میکروسکوپی 240 گسترش خونی، تعداد 15 (25/6%) و 5 (8/2%) نمونه به ترتیب به تیلریا اکویی و بابزیا کابالی آلوده بودند و آلودگی توأم با دوگونه انگل در دو (83/0%) مورد از نمونه ها ثبت شد. نتایج روش pcr نشان داد که 35 (58/14%)، 14 (83/5%) و 4 (66/1%) مورد از نمونه خون اسب های تحت مطالعه به ترتیب آلوده به تیلریا اکویی، بابزیا کابالی و همزمان با هر دو گونه بودند. تعداد 502 کنه از اسب های آلوده جمع آوری گردید، از این تعداد کنه، کنه هیالوما آناتولیکوم آناتولیکوم به ترتیب به تعداد 29 (28/12%) و15 (35/6%) آلوده به تیلریا اکویی و بابزیا کابالی بودند. همچنین تعداد 9 (12/6%) و 3 (04/2%) کنه هیالوما مارژیناتوم نیز به ترتیب آلوده به تیلریا اکویی و بابزیا کابالی بودند. . نتایج این مطالعه نشان داد که گونه های هیالوما نقش مهمی در انتقال تیلریا اکویی و بابزیا کابالی دارند. همچنین براساس نتایج می توان نتیجه گرفت که تیلریا اکویی و بابزیا کابالی در میان اسبهای شهرستان ارومیه شایع می باشد.

کلپوره (teucrium polium l.) به عنوان یکی از مهمترین گیاهان دارویی، است که بیش از هزار سال است که در طب سنتی استفاده می شود و دارای خصوصیات دارویی متعدد مانند ضد دیابت و ضد سرطان است. این گیاه غنی از متابولیت های ثانویه ای نظیر فلاونوئیدها و سسکوئی ترپن هاست. متابولیت های ثانویه در سلول-های گیاهی در مقادیر بسیار کم وجود دارند. تولید ریشه های مویین یک سیستم ارزشمند جهت مطالعات بیوسنتز متابولیت های ثانویه و تولید ترکیبات دارویی در مقیاس وسیع است. در حال حاضر تکنیک های مختلف بیوتکنولوژیکی از جمله elicitation، برای افزایش بیوسنتز متابولیت ها در کشت ریشه مویین استفاده می شود. در این تحقیق، از ریزنمونه های مختلف t. polium برای القای ریشه مویین با استفاده از تراریختی ژنتیکی با دو سویه a13 و a7 باکتری agrobacterium rhizogenes استفاده شد. بیشترین تعداد ریشه القایی (58/7 ریشه در هر ریزنمونه) از ریزنمونه های گیاهچه 32 روزه حاصل از گیاهچه های درون شیشه ای که با سویه a7 باکتری تراریخت شده بودند حاصل شد. تأثیر غلظت های مختلف الیسیتورهای متیل جاسمونات (meja)، کیتوسان (cs)، عصاره میسیلیومی قارچ fusarium graminearum (fe)و نانو ذرات نقره (ag np) بر رشد و تولید ?-caryophyllene [(e)-bcp] ، caryophllene oxide (cpo) و فلاونوئیدها (fvs) در لاین ریشه مویین پربازده به لحاظ زیست توده “tp-hr-1” بررسی شد. الیسیتورها در 28مین روز کشت به محیط کشت ریشه های مویین اضافه شدند و ریشه های مویین 12 روز پس از معرض گذاری 48 ساعته برداشته شدند. بیشترین مقدار زیست توده در غلظت ppm100 نانوذرات نقره (mg 33/773 در هر ml 30 محیط کشت) تولید شد. در بین الیسیتورها، عصاره قارچی موجب بیشترین افزایش در تولید (e)-bcp (mg/g dw 76/11)، cpo (mg/g dw 96/6) و fvs (mg/g dw 41/7) شد که به ترتیب 91/8، 53/9 و 41/12 برابر بیشتر از میزان آنها در ریشه های شاهد بود. این نتایج پتانسیل تولید متابولیت های ثانویه در شرایط آزمایشگاهی با استفاده از elicitation در کشت ریشه مویین t. polium را ثابت نمود.

سرطان یکی از علل مهم منجر به مرگ در سراسر جهان، به ویژه در کشورهای در حال توسعه است. سرطان سینه شایع ترین نوع سرطان در میان زنان است، و سالانه بیش از نیم میلیون زن مبتلا به این بیماری می شوند. trastuzumab (با نام تجاری herceptin) یک آنتی بادی مونوکلونال انسانی شده مشتق از تکنولوژی dna نوترکیب است که در درمان سرطان متاستاتیک سینه مورد استفاده قرار می گیرد. با این حال، یک دوره درمان با trastuzumab هزینه بسیار زیادی داشته و یک دوره درمان یک ساله برای یک بیمار نیاز به صرف هزینه بالای 70000 دلار دارد. "کشاورزی مولکولی" به عنوان یک روش امیدبخش با مزایای قابل توجه از نظر هزینه و ایمنی نسبت به سایر سیستم های بیان یوکاریوتی شناخته شده است. در این تحقیق امکان بیان آنتی بادی trastuzumab توسط بیان پایدار به واسطه a. tumefaciens و بیان موقت مبتنی بر جمینی ویروس در گیاه توتون (n. tabacum) بررسی شد. آنالیز لکه گذاری سادرن درج ژن های hc و lc آنتی بادی trastuzumab را در ژنوم گیاهان تراریخته تایید نمود. بیان تراژن ها در سطح rna با آنالیز rt-pcr نیمه کمّی مورد تایید قرار گرفت. تجمع پروتئین در گیاهان با آنالیز لکه گذاری وسترن مشخص شد و محتوی آنتی بادی در گیاهان تراریخته 1/0 درصد و در سیستم بیان موقت 65/1 درصد پروتئین کل محلول (tsp) برآورد شد، که تقریباً 5/16 برابر سیستم بیان پایدار بود. آنالیز ایمونوبلات عصاره خام گیاهان نشان داد که trastuzumab در گیاهان به شکل تترامر (h2l2) تجمع می یابد. وراثت پذیری تراژن ها در گیاهان ترارایخته نسل t1 به وسیله آنالیز pcr مورد تایید قرار گرفت. این مطالعه بیان سطح بالای trastuzumab در گیاه توتون با استفاده از یک سیستم شاتل وکتور مبتنی بر جیمینی ویروس را ثابت نمود. نتایج این تحقیق نشان می دهد که گیاهان می توانند به عنوان یک سامانه جایگزین برای تولید مقرون به صرفه پروتئین های دارویی با ارزش بالا مورد استفاده قرار گیرند. این مطالعه، برای اولین بار، اولین گام اساسی به سمت تولید trastuzumab مبتنی بر سیستم گیاهی را در داخل کشور ترسیم کرد.

برای مطالعه ژنتیک مقاومت به گل جالیز 6 لاین توتون¬ شرقی با واکنش متفاوت به صورت طرح دی¬آلل 6×6 یک طرفه تلاقی داده شد ¬و در بهار سال 1391 بذور 15 هیبرید f1 به همراه 6 والد (جمعاً 21 ژنوتیپ) در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی با 3 تکرار در مرکز تحقیقات توتون ارومیه در شرایط گلدانی کشت گردید. برای ارزیابی مقاومت به گل جالیز صفات طول و عرض برگ، عملکرد وزن ترو وزن خشک برگ، طول و قطر ساقه، وزن تر و وزن خشک ریشه، وزن تر و وزن خشک ساقه، تعداد برگ، تعداد گل جالیز جوانه زده، وزن تر و وزن خشک گل جالیز اندازه گیری شد. تجزیه واریانس برای صفات مذکور حاکی از وجود تفاوت¬های معنی¬دار بین ژنوتیپ¬های توتون شرقی بود لذا مبادرت به تجزیه های دی¬آلل گردید. برای تجزیه دی¬آلل از روش 2 مدل b گریفینگ استفاده شد. برای برخی از صفات از جمله طول و قطر ساقه مقادیر ترکیب پذیری عمومی (gca) و برای برخی از صفات از جمله تعداد و وزن خشک گل جالیز مقادیر ترکیب پذیری خصوصی (sca) معنی¬دار بود. برای بعضی از صفات از قبیل وزن تر برگ هم ترکیب پذیری عمومی و هم خصوصی معنی دار بودند دراین حالت ضریب بیکر محاسبه شد. در مواردی که مقادیر ترکیب پذیری عمومی معنی دار شد اثرات افزایشی ژنها در شکل گیری آن صفات بیشتراز اثرات غیرافزایشی ژنها نقش دارد. بنابراین به نظر می¬رسد انتخاب برای آن صفات موفقیت آمیز باشد. معنی دار بودن ترکیب پذیری خصوصی حاکی از بالا بودن سهم قابل توجه واریانس ژنتیکی غالبیت در کنترل آن صفات بوده که برای برنامه های تولید هیبرید مفید می¬باشد.

تنش شوری به عنوان یکی از عوامل محدود کننده رشد محصول در بسیاری از مناطق به خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک جهان می باشد. با توسعه نشانگرهای مولکولی و تجزیه qtl، انتخاب برای صفات کمی و تحمل به تنش های محیطی تسهیل شده است. با توجه به این که سازوکارهای مربوط به جذب، انتقالات یونی و مکانیسم های تحمل به تنش شوری در مراحل مختلف رشد گیاه متفاوت بوده و ژن های مختلفی تحمل به شوری را کنترل می کنند فلذا این مطالعه در سه بخش جداگانه شامل شناسایی جایگاه های ژنی کنترل کننده جوانه زنی و رشد و نمو گیاهچه های لاین های خالص نوترکیب آفتابگردان در پنج سطح مختلف شوری (صفر، 2، 4، 6 و 8 دسی-زیمنس بر متر) در شرایط کنترل شده، شناسایی جایگاه های ژنی کنترل کننده صفات مختلف آگرو-مورفولوژیک و فیزیولوژیک گیاهان بالغ لاین های خالص نوترکیب آفتابگردان در دو سطح شوری (صفر و 6 دسی زیمنس بر متر) در شرایط مزرعه ای، و بررسی تأثیر سطوح مختلف تنش شوری (صفر، 2، 4، 6 و 8 دسی زیمنس بر متر) بر پارامترهای بیوشیمیایی و الگوی الکتروفورزی پروتئین های محلول دو لاین مقاوم و حساس (c86 و c64) انجام گرفت.

ریحان(ocimum basilicum l.) از گیاهان دارویی تیره نعناع و سرشار از ترکیبات فنیل پروپانوئیدی است. در این تحقیق به منظور مطالعه تأثیر متیل جاسمونات بر بیان ژن های چاویکول-o-متیل ترنسفراز(cvomt) و سینامات چهار هیدروکسیلاز (c4h) (ژن های کلیدی دخیل در بیوسنتز فنیل پروپانوئیدها) و آنزیم های آنتی اکسیدانت آسکوربات پراکسیداز و گایاکول پراکسیداز در گیاه ریحان رقم کشکنی لولو، آزمایشی بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار آماری در گلخانه اجرا شد. از متیا جاسمونات برای محلول پاشی روی برگ ها استفاده شد. توالی ژن های مورد مطالعه از بانک اطلاعاتی ذخیره شد. برای طراحی آغازگرها از نرم افزارهای fast pcr، oligo7 و gene runner استفاده شد. مطالعه بیان ژن های مورد نظر با روشreal time pcr انجام گرفت. میزان فعالیت آنزیم های آسکوربات پراکسیداز و گایاکول پراکسیداز نیز مطالعه شد. تجزیه واریانس داده ها با در نظر گرفتن زمان به عنوان عامل فرعی به صورت طرح اسپیلت پلات انجام شد.

چکیده ندارد.

در این تحقیق تغییرات مقدار کمی و کیفی الگوی الکتروفورزی پروتئین های کل محلول در برگ جو(hordeum vulgare l.) ، یک رقم بهاره(ریحان، حساس به سرما) و یک رقم پائیزه(ماکوئی، مقاوم به سرما) در پاسخ به سرما 4 درجه سانتیگراد بررسی شده است . نتایج نشان داد که در رقم پائیزه سرما دیده در مقایسه با شاهد خود یک باند جدید ظاهر شده است .