نام پژوهشگر: مجید دشتی
حمید رفیع پور علی دلجو
چکیده: یونجه یکی از گیاهان لگوم است که میزان زیادی علوفه تولید می کند. اغلب گونه های یونجه توانایی قابل توجهی در تثبیت نیتروژن دارند و کیفیت مراتع را در علفزارهای طبیعی و کشت شده بهبود می بخشد. باکتریهای خوانواده ریزوبیاسه قادر به تثبیت اتمسفر در ریشه گیاهان لگومینوزی همچون یونجه هستند. اهداف این تحقیق تعیین تنوع ژنتیکی میان استرین های باکتری گره زای یونجه در نمونه های جدا شده از خاک استان خراسان، شناسایی و آنالیز فیلوژنتیکی و همچنین شناسایی فنوتیپی این باکتری ها بودند. شانزده استرین باکتری از گره ریشه یونجه ایزوله شدند. dnaی آنها استخراج شد و با پرایمرهای یونیورسال برای تکثیر ژن s rrna16 بکار رفتند. مقداری از محصول pcr برای هضم بوسیله چهار آنزیم cfo، haeiii،mspi و hinfi محدود کننده بکار رفت. از قطعه هات بدست آمده از پرایمرهای rd1 و fd1 متعلق به چهار استرین برای توالی یابی ژن srrna16 و بررسی های بیشتر انتخاب گردیدند. برای رسم دندوگرام، قطعات حاصل از pcr-rflp امتیازبندی شده و برای محاسبه تنوع با نرم افزار ntsys-pc بکار رفتند. محصولات pcr با نرم افزار بلاست از پایگاه ncbi و bibi مقایسه شدند. درخت فیلوژنی با روش نیبرجوینینگ با نرم افزار مگا ترسیم شد. نتایج حاصل تنوع بالای ژنتیکی و فنوتیپی در میان باکتریها را آشکار کرد. دندوگرام حاصل pcr-rflp وجود چهار گروه متفاوت را میان باکتریهای بومی نشان داد. بر اساس آنالیز توالی یابی، استرین ها همولوژی بالایی با بعضی از استرین های گونهsinorhizobium meliloti داشتند. این تحقیق اطلاعات شناسایی باکتری های گره زای یونجه را در استان خراسان فراهم می کند. نتایج حاضر تنوع ژنتیکی غنی ریزوبیوم ها را پیشنهاد می کند که می تواند در سطوح اقتصادی و اکوسیستمی با ارزش باشد کلمات کلیدی: ریزوبیوم، یونجه، تنوع ژنتیکی، ژن s rrna16
مجید دشتی منظر سلطانی
چکیده: غزلیات شمس از نظر معنایی و تأویلی تفاوتی گسترده و شگفت انگیز با شعر دیگر شاعران دارد.سخنان مولانا از آنجا که از بیخودی و نا آگاهی بر می آید گاه وارد ساحتی می شود که درک معانی آن دشوار و دست نیافتنی است و از سویی دیگردارای معانی شگفت و متناقض و حیرت آفرین می باشد.گستردگی و عظمت تأویل در آن ها به اندازه ای است که به هیچ رو نمی توان تأویل و معنایی خاص برای آن ها منظور نمود.مولانا طبیعت واجزای آن را چون مومی در دست گرفته و هرآن گاه که آبشار معانی در بافتی وحی گونه بر وی وارد شود،برای انتقال این معانی شگرف،از آن ها سود می جوید.بی پایان بودن معانی و کمبود ابزار بیان، مولانا را به این سمت سوق داده است که اجزای طبیعت را به شکلی رمزگونه و با تأویل های مختلف مورد استفاده قرار بدهد.همچنین در خلال ابیات شورانگیز و نوجویانه وی هم اندیشی های بحث برانگیز وقابل توجهی با مکاتب هنری((امپرسیونیسم))و((سوررئالیسم))در نگاه به طبیعت پیرامون و تغییر درک انسان ها نسبت به آن مشاهده می شود.این نوشته بر آن است تا حد توان ،اسباب و گونه های کاربرد اجزای طبیعت توسط مولانا در غزلیات شمس را موردبررسی قرار بدهد.به علاوه می کوشد تا هم اندیشی های مشترک مولانا و دو مکتب نام برده را تا حدی آشکار و تبیین بنماید.
مجید دشتی محمد کافی
افزایش جمعیت جهان، روند کاهش منابع آب شیرین و دمای پایین در مناطق خشک و نیمه خشک، مطالعه گیاهان متحمل به تنشهای محیطی را ضروری ساخته است. گیاه نوروزک از جمله گیاهان با ارزش دارویی است که به دلیل بهرهبرداری بیرویه در معرض خطر انقراض است. متأسفانه علیرغم خواص متعدد دارویی و ارزش غذایی این گیاه توجه زیادی به کشت و اهلی سازی آن در کشور نشده است. لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین دماهای کاردینال جوانهزنی بذر، تاریخ مناسب کاشت، تحمل به یخزدگی و نیز مطالعه تأثیر تنش کمبود آب بر صفات زراعی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی نوروزک در شرایط گلخانه و مزرعه طی پنج آزمایش جداگانه انجام گردید. مطالعه خصوصیات جوانه زنی و تعیین دماهای کاردینال جوانه زنی بذور با پوسته و بدون پوسته نوروزک در دماهای ثابت صفر، 5، 10، 15، 20، 25، 30 و 35 درجه سانتیگراد بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. آزمایش تحمل به یخزدگی در سال 1390 و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط کنترل شده در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد و گیاهچهها پس از سه ماه خوسرمایی در شرایط طبیعی در معرض دماهای یخزدگی (صفر، 2- ، 4- ، 6- ، 8- ،10- ، 12- ،14- ، 16- ، 18- ،20- و 22- درجه سانتیگراد) قرار گرفتند. آزمایش گلخانهای تنش کمبود آب در سال 1390 در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در پتانسیلهای مختلف آب خاک شامل 035/0- (شاهد) ، 138/0- (تنش ملایم)، 516/0- (تنش متوسط) و 92/1- مگا پاسکال (تنش شدید) در دو وضعیت تنش کمبود آب ثابت و موقت (بازیافت) اجرا شد. مطالعات مزرعهای تنش کم آبیاری در طی سالهای 1390 تا 1392به مدت سه سال در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل زمان اعمال تنش در دو سطح (کل دوره رشد و پس از غنچهدهی) و سطوح مختلف تنش کم آبیاری براساس میزان تبخیر و تعرق واقعی در 4 سطح ]100% (آبیاری کامل)، 6/66 % (تنش متوسط)، 3/33% (تنش شدید) و بدون آبیاری (دیم)[ بودند. مطالعه تاریخ کاشت نیز در طی سالهای زراعی 90-1389 و 91-1390 با چهار تاریخ کاشت بذر (پانزدهم ماههای مهر، آبان، اسفند و فروردین) در چهار تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که جوانه زنی بذور در دمای صفر و 35 درجه سانتیگراد متوقف شد. بر اساس برآورد دو مدل fpb و isl، مقادیر دماهای پایه، مطلوب و حداکثر برای بذور با پوسته در دامنه (0/1-0)، (17- 5/16) و (7/35-2/35)، و برای بذور بدون پوسته در دامنه (6/1-1)، (7/20- 3/20) و (7/38-6/35) تعیین شد. بر اساس نتایج گلخانه و مزرعه، تنشهای ملایم تا متوسط کمبود آب نه تنها باعث تخریب کلروفیلها نشدند، بلکه غلظت کارتنوئیدهای کل را افزایش دادند. میزان پرولین برگ در سطوح تنش شدید به میزان 2 تا 3 برابر افزایش یافت اما میزان قندهای محلول در تیمارهای تنش تفاوت معنی داری را نشان ندادند. تیمارهای تنش شدید و بدون آبیاری در شرایط مزرعه باعث تجمع ترکیبات فنلی، افزایش فعالیت مهار رادیکال آزاد dpph و نیز افزایش فعالیت آنتیاکسیدانهای آنزیمی به جز سوپر اکسید دیسموتاز شدند. میانگین دو ساله عملکرد بذر و روغن در تیمار آبیاری کامل، به میزان 74 درصد در مقایسه با تیمار تنش شدید افزایش یافت. علیرغم افزایش درصد اسانس برگ در تنش شدید، عملکرد اسانس در این شرایط به میزان 29 درصد در مقایسه با شاهد کاهش یافت. ترکیبات غالب اسانس برگهای سبز شامل 1,8-cineole، ?-pinene، pinene ?-و borneol در تیمار دیم به ترتیب به میزان 1/21، 2/10، 7 و 3/15 درصد نسبت به تیمار آبیاری کامل افزایش یافتند. اعمال تنش شدید، فتوسنتز خالص و هدایت روزنهای را به میزان 33 و 42% در مقایسه با آبیاری کامل کاهش داد. درصد نشت الکترولیتها در دمای co 22- به حداکثر 83 درصد رسید. درصد بقاء گیاهان تا دمایco 14- تغییری نکرد، اما در دمایco 22- تمام گیاهان از بین رفتند. دمای50% کشندگی بر اساس بقا و نشت به ترتیب به میزان 5/16- و 8/11- و دمای کاهنده 50 % کاهش وزن خشک به میزان 5/16- درجه سانتیگراد تعیین شد. به منظور کاهش خسارت یخبندان، تاریخ کاشت 15 اسفند به عنوان مطلوبترین تاریخ کشت در شرایط آب و هوایی مشهد توصیه میشود.