نام پژوهشگر: قدیر طاهری

بررسی تاثیر تغیر عوامل اکولوژیک بر چگونگی پراکنش و تنوع ژنتیکی ریواس ‏‎(rheum ribes l.)‎‏
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ارومیه - دانشکده علوم 1379
  قدیر طاهری   محمدعلی رجامند

به منظور بررسی تاثیر عوامل متغییر اکولوژیک بر چگونگی انتشار و فاصله ژنتیکی توده های محلی ریواس، آزمایشی در سال 79-1378 در مناطق خرو و میرآباد نیشابور و دره سلوک ارومیه انجام شد. مطالعات بوم شناختی گونه گیاهی ریواس ‏‎rheum ribes l.‎‏ در مناطق خرو و میرآباد انجام گرفت و از نمونه های مربوط به دره سلوک برای بررسیهای بیوشیمیایی و تعیین میزان فاصله ژنتیکی استفاده شد.به منظور اجرای بررسیهای بوم شناختی، دو منطقه در خرو (کوههای با جهت شیب رو به شمال و جنوب) و کی منطقه از میرآباد (جهت شیب رو به شمال) مورد مطالعه قرار گرفت. در هر منطقه بر اساس اختلاف ارتفاع و جهت شیب تعدادی قطعه نمونه (2 متر * 2 متر = 4 متر) انتخاب و اندازه گیری مشخصه های لازم انجام شد.تجزیه و تحلیل نتایج نشان داد که تغییر ارتفاع علاوه بر تغییر فهرست گونه های گیاهی همره بر تعداد و درصد پوشش بوته های ریواس نیز تاثیر معنی داری داشته است. حداقل و حداکثر ارتفاع رویش ریواس در منطقه مورد بررسی در میرآباد به ترتیب 1600 و 2500 متر است. میانگین تعداد بوته و درصد پوشش بوته های ریواس در ارتفاع 1900 متری بیشترین مقدار است و اختلاف معنی داری ‏‎(a=%5)‎‏با سایر طبقات ارتفاعی دارد. در دامنه های با شیب رو به شمال در خرو (حداقل و حداکثر ارتفاع رویشی ریواس به ترتیب 2200 و 2800 متر) بیشترین تعداد و درصد پوشش در طبقه ارتفاعی 2500 متری مشاهده شد و اختلاف آن با سایر طبقات ارتفاعی معنی دار ‏‎(a=%1)‎‏ است. در دامنه های با شیب جنوبی خرو (حداقل و حداکثر ارتفاع رویشی ریواس به ترتیب 2200 و 3100 متر) بیشترین تعداد و درصد پوشش در طبقه ارتفاعی 2800 متری مشاهده شد . اختلاف این ارتفاع با سایر طبقات ارتفاعی معنی دار ‏‎(a=%1)‎‏ است. جهتهای جغرافیایی مختلف باعث تغییر تعداد و درصد پوشش بوته های ریواس شدند. اما میزان این تغییرات از نظر آماری معنی دار نیست.مطالعات بیوشیمیایی با جمع آوری نمونه های بذر از ارتفاعات و جهتهای مختلف شیب مناطق خرو (6 نمونه)، میرآباد (3 نمونه)، و دره سلوک (2 نمونه) انجام شد. پس از استخراج پروتئین های محلول در نمک (گلوبولین ها) و محلول در الکل (پرولامین ها) نمونه ها به روش ‏‎sds-page‎‏ مورد بررسی قرار گرفت.باندهای پروتئین بدست آمده از پروتئنی های محلول در نمک دارای تنوع بسیار کمی بود، لذا برای بررسی تنوع ژنتیکی مورد استفاده قرار نگرفت ولی تجزیه ‏‎sds-page‎‏ پرولامین های بذر تفاوتهای آشکاری را در جمعیتهای ریواس نشان داد. این اختلافات بر اساس حضور و یا عدم حضور باندهای با ‏‎rm‎‏ مشابه تعیین گردید.نتایج این تحقیق نشان داد که تغییر در ارتفاع از سطح دریا و جهتهای مختلف سیب در مناطق مورد بررسی بر تنوع ژنتیکی توده های ریواس موثر است و میت وان با تجزیه پروتئین های محلول در الکل (پرولامین ها) به روش ‏‎sds-page‎‏ به عنوان روشی سریع و قابل قبو نسبت به شناسایی تنوع در توده های ریواس اقدام نمود.