نام پژوهشگر: سیروس علیپور

زمان در نظر ارسطو و ملاصدرا
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز 1390
  سیروس علیپور   مرتضی شجاری

مسأل? زمان یکی از بغرنج ترین مسائلی است که از آغاز پیدایش اندیش? بشری، در اذهان آدمیان جلوه گری کرده است. بی گمان، تفکر فلسفی در باب «زمان»، در زمر? تفکرات اصیل و ناب انسانی است. سهم ارسطو، به عنوان فیلسوفی از عالم یونان، و ملاصدرا، به عنوان اندیشمندی فلسفی از عالم اسلام، در این زمینه، همواره شایان توجه است. لذا، مناسب دیدیم که مقایس? نگرش این دو فیلسوف نسبت به زمان را به عنوان موضوع پایان نامه، بر عهده بگیریم. در این پایان نامه، آرای ارسطو و ملاصدرا در باب زمان را بررسی کرده و به تطبیق آن دو حکمت پرداخته ایم. بعد از طرح کلیات و پرداختن به پیشین? تاریخی (فصل نخست)، مباحث اساسی مربوط به زمان در نظر ارسطو و ملاصدرا را در طی چهار فصل (دوم تا پنجم)، بررسی کرده ایم. ابتدا به ماهیت و تعریف زمان پرداخته (فصل دوم) و سپس رابط? زمان و حرکت را در تعریف زمان گزارش و بررسی کرده ایم (فصل سوم). بررسی وجود زمان و جایگاه زمان در تفکر ارسطو و ملاصدرا، به ترتیب، دو فصل بعدی را تشکیل داده اند. در نهایت، در فصل ششم، ضمن مقایسه و تطبیق آرای این دو حکیم، نتیج? بحث را آورده ایم. با مقایس? فلسف? وجودی ملاصدرا و فلسف? طبیعی ارسطو، در بحث مربوط به زمان، به این نتیجه رسیدیم که حکمت صدرایی، ضمن تأثیرپذیری از حکمت ارسطویی و پذیرش نقاطِ مثبت آن، همواره گامی فراتر نهاده و سخنی نو و عقیده ای نو بیان داشته است، که از آثار نگرش اصالت وجودی و نظری? حرکت جوهری اوست. پژوهش حاضر، بر پای? مواد کتابخانه ای (اعم از چاپی و الکترونیکی) و روش توصیفی- تحلیلی- تطبیقی انجام گرفته است.