نام پژوهشگر: سید احد والانژاد آخونی
سید احد والانژاد آخونی علیرضا مطلبی آذر
مهمترین برنامه توسعه هر کشوری تأمین منابع غذایی کافی است و با توجه به افزایش بی رویه جمعیت، تنها با استفاده از روش های کشاورزی سنتی نمی توان بر مشکل کمبود مواد غذایی غلبه کرد. در این راستا استفاده از ابزارها و تکنولوژی های جدید در تولید مواد غذایی، ضروری به نظر می رسد. امروزه قارچ های خوراکی یکی از منابع مهم تأمین مواد غذایی در دنیا محسوب می شوند و کشت آنها با افزایش جمعیت به طور پیوسته در حال فزایش است. از این رو اهمیت کارهای اصلاحی بر روی قارچ های خوراکی روز به روز بیشتر احساس می شود. با توجه به اینکه قبلاً قارچ های صدفی p. ostreatus var. florida با p. eryngii با هم تلاقی داده شده و هیبرید h1 حاصل شده بود، در این تحقیق برای رفع برخی از معایب و نیز افزایش کیفیت صفات هیبرید h1، این هیبرید دوباره با والد p. ostreatus var. florida در آزمایشگاه کشت بافت گروه علوم باغبانی دانشگاه تبریز، تلاقی برگشتی داده شد. برای انجام تلاقی برگشتی، مونوکاریون هر دو ژنوتیپ از طریق طرح اسپور آنها به دست آمد و با فاصله 20 میلیمتر از هم قرار داده شدند. مونوکاریون های فلوریدا و h1 به طرف هم رشد کرده و با تشکیل قوس اتصال، دی کاریون تولید کردند و 15 هیبرید حاصل از تلاقی برگشتی بدست آمد. اسپان نتاج حاصل از تلاقی برگشتی به همراه والدین و ارنجی، تهیه شد و سپس در بستر های استریل به صورت طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار کشت شدند و در شرایط ماسب قرار داده شدند. در طی آزمایش صفات مورفولوژیکی یادداشت برداری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که از لحاظ تمام صفات اختلاف معنی داری بین ژنوتیپ های مورد بررسی وجود داشت (01/0>p). از لحاظ پنجه دوانی ژنوتیپ fh711 با 20 روز سریعترین زمان را در بین ژنوتیپ ها به خود اختصاص داد. متوسط تعداد روز تا ظهور اولین پین در fh153 و fh711 کمتر از والدین، ارنجی و بقیه نتاج حاصل از تلاقی برگشتی و دوره رشدی کوتاهی داشتند. در بین نتاج حاصل از تلاقی برگشتی نیزfh711 و fh153نسبت به بقیه نتاج، از تعداد کلاهک بیشتری برخوردار بودند. از لحاظ قطر کلاهک، fh154 و fh711 با 5/10 سانتی متر دارای بیشترین مقدار بودند. ارنجی بیشترین وزن خشک و وزن تر اندام خوراکی را در بین ژنوتیپ های مورد بررسی دارا بود. ژنوتیپ ها از لحاظ اسپور زایی متفاوت بودند و نتاج حاصل از تلاقی برگشتی اکثراً دارای اسپور زایی کم و متوسط بودند.